-
1 εἰμί
εἰμί, ich bin; Wurzel ἘΣ; praes. 1. Pers. εἰμί, ἐμμί, Sapph. frg. bei Longin. 10, 2 u. Theocr. 20, 32; 2. εἰ, ion. u. ep. εἶς, dor. u. ep. ἐσσί, enklit., wie auch εἶς gebraucht ist, Od. 4, 611; 3. ἐστί, dor. u. äol. ἐντί, Theocr. 1, 17; Inscr.; plur. 1. ἐσμέν, ion. u. ep. εἰμέν, wie Pind. P. 3, 60; sonst dor, εἰμές, Theocr. 2, 5; ἐμέν, Callim. frg. 294; 2. ἐστέ, 3. εἰσί, ion. ἔᾱσι, dor. ἐντί, Theocr. 5, 109; conj. ὦ, ep. ἔω u. s. w., ep. gedehnt εἴω, εἴῃς, εἴῃ, ἔῃσϑα Hes. O. 312, ᾖσι, 3. sing., ib. 292; opt. εἴην u. s. w., ep. ἔοιμι, ἔοι, Her. 7, 6; εἴησϑα, Theogn. 715; imp. ἴσϑι, u. aus dem med. ἔσσο, Od. 1, 392 u. Sapph. frg. bei Dion. Hal. C. V. 23, Sp. auch ἔσο, 3. ἔστω, auch ἤτω, bes. Sp., wie N. T.; 3. plur. ἔστωσαν, ἔστων u. ὄντων, Plat. Legg. IX, 879 b, dor. ἐόντω, Inscr. 1704 u. öfter. – Inf. εἶναι, ep. ἔμμεν u. ἔμμεναι, auch ἔμεν, ἔμεναι, dor. auch ἦμεν, Theocr. 11, 50; ἦμες, 8, 73; εἶμεν bei Thuc. 5, 77; εἴμεναι, megarisch, Ar. Ach. 775. – Part. ὤν, οὖσα, ὄν, ep. u. ion. ἐών, dor. ἐοῖσα, Theocr. 2, 64; εὖντα, 2, 3; – impf. ἦν, ep. ἔον, Il. 23, 643, so auch 11, 762 bei Bekker für ἔην; ἔσκον oft; ion. auch ἔα, ἔας, verlängert ἦα, 3. ἦεν; auch ἔην u. ἤην, 2. ἦς, gew. ἦσϑα u. poet. ἔησϑα; ἦμες, wir waren, Theocr. 14, 29; ἦσαν, ion. u. dor. ἔσαν, auch ἔσσαν, Pind. Ol. 9, 57; aus dem med. ἤμην, Xen. Cyr. 6, 1, 9 u. Lys. 7, 34; die anderen Personen in guter Attischer Prosa nicht; bei Homer εἴατο (= ἦντο) Iliad. 15, 10. 24, 84 Odyss. 20, 106, var. lect. εἵατο (= ἧντο), s. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 331; – fut. ἔσομαι, ep. ἔσσομαι, auch Pind. P. 8, 108, wie ἔσσεται, H. Pind., u. ἐσσεῖται, Il. 2, 393. 13, 317, wie Theocr. 7, 67, ἐσσῇ, 2. Perf., 10, 5; ἔσται Pind. P. 4, 63 u. sonst gew.; part. ἐσόμενος, ep. u. dor. ἐσσόμενος. – Adj. verb. ἐστέον. – Der ganze ind. praes. mit Ausnahme von εἶ ist inklinationssähig u. wird inklinirt, wenn εἰμί logische Copula ist; ἔστι wird auch im Anfang des Satzes u. nach εἰ, εἴπερ, ὅτι, ὡς, οὐκ, μή, καί, ἆρα (ἆρ'), ἀλλά (ἀλλ'), δέ (δ') und dem apostrophirten τοῠτ' geschrieben, nicht nach τοῠτο, τοῠτ' ἔστι, τοῠτό ἐστι. – 1) vorhanden sein, existiren, von Hom. an überall; – a) wirklich sein, im Ggstz des Scheinens; οὐ γὰρ δοκεῖν ἄριστος ἀλλ' εἶναι ϑέλει Aesch. Spt. 552; Xen. Cyr. 8, 1, 41; Thuc. 1, 10 διπλασίαν τὴν δύναμιν εἰκάζεσϑαι ἢ ἔστιν, als sie wirklich ist; τοῠτο ὃ ἔστι, das wahre Sein, Plat. Phaed. 75 b u. öfter; bes. im partic. ὁ ἐὼν λόγος, der wahre, Her. 1, 95. 116, u. τὸ ὄν, das wahrhaft Seiende, οὐ παρὰ τὰ ὄντα δοξάζοντες Plat. Phaedr. 262 b; τὰ ὄντα ἀπαγγέλλειν Thuc. 7, 8, die Wahrheit melden; Xen. An. 4, 4, 15; τῷ ἐόντι χρῆσϑαι, die Wahrheit sagen, Her. 1, 30; ὑπόϑεσιν παριστάντες ὑμῖν οὐχὶ τὴν οὖσαν, nicht die wirkliche, Dem. 3, 1; τὰ ὄντα, das Vorhandene, die ganze Schöpfung, aber auch = οὐσία, χρήματα, das Vermögen, Xen. An. 7, 8, 22 Cyr. 3, 1, 3 Plut. Anton. 24; τῷ ὄντι, in der That, wirklich, wahrhaft, τὰ τῷ ὄντι δίκαια Plat. Phaedr. 260 a; ἡ τῷ ὄντι ξυγγένεια Henez. 244 a; verstärkt ὡς ἀληϑῶς τῷ ὄντι, Phaed. 66 c; vgl. Xen. Conv. 2, 24. – b) leben; εἰ δέ κε τεϑνηῶτος ἀκούσῃς μηδ' ἔτ' ἐόντος, daß er nicht mehr lebt, Od. 1, 289; οὐ δὴν ἦν, er lebte nicht lange, Il. 6, 151; ἔτι εἰσί, sie sind noch am Leben, Ot. 15, 432 u. öfter; die Götter αἰὲν ἐόντες, die Nachkommen ἐσσόμενοι, die Lebenden οἱ ὄντες, Pol. 9, 29, 2. Oft so Tragg., Νέστωρ ὁ Πύλιος ἔστιν Soph. Phil. 420; οἵδ' οὐκέτ' εἰσί Eurip. Med. 1370; οὐκέτ' εἴμ' ἐγώ Ar. Ach. 1148; Her. 3, 65; ὁ οὐκ ὤν, der Todte, Thuc. 2, 44. Vollständiger, ἐν φάει, μετὰ ζώντων εἶναι, Soph. Phil. 413. 1296; Eur. Hec. 1214; auch von Sachen, ὄλωλεν, οὐδ' ἔτ' ἔστι Τροία Troad. 1290; ὧν ὑπομνήματα ἦσαν ὄντες οἱ στέφανοι, das Bestehen der Kränze, Dem. 22, 74. – c) fortdauern, fortbestehen; ὡς ἔστιν ἡ ψυχὴ ἀποϑανόντος τοῦ ἀνϑρώπου Plat. Phaed. 70 b; vgl. Conv. 190 b; ὁ νῠν ἔτι ὤν Prot. 316 d; übh. dauern, ἕως ἂν ὁ πόλεμος ᾖ Thuc. 1, 58; ζώντων Ἀϑηναίων καὶ ὄντων Dem. 18, 72. – d) Oft mit einem relativ. verbunden, εἰσὶν οἵ, es giebt Leute, welche, d. h. einige, manche, οὐκ ἔστιν ὅστις πλὴν ἐμοῠ κείραιτό νιν, es giebt nicht Einen, der, d. i. keiner außer mir, Aesch. Ch. 670, wie οὐκ ἔσϑ' ὃς σῆς γε κύνας κεφαλῆς ἀπαλάλκοι, Od., u. so Folgde überall; οὐκ ἔστιν ὅτῳ μείζονα μοῖραν νείμαιμι Aesch. Prom. 291; ἔσϑ' ὅτε, bisweilen, Soph. Ai. 56; Pind. frg. 172; τὸ γὰρ λευκὸν τῷ μέλανι ἔστιν ὅπῃ (in gewisser Beziehung) ἔοικε Plat. Prot. 331 d; ἔστιν ὁπόϑεν Phil. 53 a; ἔστιν ἔνϑα Xen. Cyr. 7, 4, 15; οὐκ ἔστιν, ὅτου ἕνεκα, es ist kein Grund, weswegen, An. 2, 5, 23; ἔσϑ' ὅπως, auf irgend eine Art, Plat. Rep. VI, 493 e; οὐκ ἔσϑ' ὅπως Pind. frg. 33; Her. 7, 102; οὐκ ἔσϑ' ὅπως οὐκ ἐπιϑήσεται, es ist nicht möglich, daß nicht, d. i. nothwendiger Weise, Xen. An. 2, 4, 3; vgl. οὐ γὰρ ἔσϑ' ὅπου μ' όλεῖς Soph. O. R. 448; häufig steht ἔστιν auch bei folgdm plur., ἔστιν οὓς ἐπαινῶ, einige, Plat. Prot. 346 e; ἔστιν ὅτε καὶ οἷς βέλτιον τεϑνάναι ἢ ζῆν, für einige u. zuweilen, Phaed. 62 a; αὐχμοὶ ἔστι παρ' οἷς μεγάλοι, bei einigen, Thuc. 1, 23; πλὴν Ἀχαιῶν καὶ ἔστιν ὧν ἄλλων ἐϑνῶν 3, 92; vgl. τῶν ποταμῶν ἔστι τῶν Her. 7, 187. Hieran kann man das sogen. schema Pindaricum reihen, wo vor einem dual. oder plur. der sing. steht, ἦν δ' ἀμφίπλεκτοι κλίμακες Soph. Tr. 517; εἰ δ' ἔστι δίττω τὼ βίω Plat. Gorg. 560 d; ἔστι – ἄρχοντές τε καὶ δῆμος Rep. V, 462 e; ἦν ἄρα κἀκεῖνοι ταλακάρδιοι ep. bei Aesch. 3, 184. – Ueber ἄρ' ἦν vgl. ἄρα. – e) Mit dem dat. der Person, ἔστι μοι, es ist für mich da, ich habe, besitze; ἓξ δέ οἱ υἷες ἔασιν Il. 24, 399; πρὸ τοῠ μὲν αἰδὼς ἦν ἐμοὶ λέγειν τάδε, ich scheute mich, Aesch. Ag. 1177; ἦν ἧμιν Λάϊός ποϑ' ἡγεμών Soph. O. R. 103; ἔστι τέκνα καὶ τῷδε Eur. Hec. 340; σκεψώμεϑα τί τοῠτ' ἔσται τῇ πόλει, was dies dem Staate nützen soll, Dem. 20, 20; ἔφασαν σφίσι τε καὶ Ἀϑηναίοισι εἶναι οὐδὲν πρῆγμα, sie hätten mit den Athenern Nichts zu schaffen, Her. 5, 84; vgl. Dem. 18, 283: τί τῷ νόμῳ καὶ βασάνῳ 29, 36. – Hierher gehört die Vrbdg mit dem dat. des partic., bes. der Verba wollen, wünschen, ἐμοὶ δέ κεν ἀσμένῳ εἴη, es würde mir lieb sein, Il. 14, 108; ἐμοὶ βουλομένῳ ἦν (s. βούλομαι); ἦν αὐτῷ προςδεχομένῳ, = προςεδέχετο, Thuc. 6, 46; ἔστι μοι ἡδομένῳ Antiph. 6, 8. – f) ἔστι mit folgdm inf., es findet Statt, ist möglich, geht an, εἴ τί που ἔστι, wenn es möglich ist, Od. 4, 193; bes. mit der Negation, οὐκ ἔστι Διῒ μάχεσϑαι, man kann nicht mit Zeus kämpfen, Il. 21, 193; vgl. 13, 786. 15, 556. 20, 97; οὐκ ἔστ' οὐδ' ἔοικε τεὸν ἔπος ἀρνήσασϑαι 14, 212; οὔ πως ἔστι, Od. 5, 137; οὐδέ πη ἔστιν, Il. 6, 267. 24, 71; ϑάλασσα δ' οὐκ ἔτ' ἦν ἰδεῖν, war nicht mehr zu sehen, Aesch. Pers. 411; οὐκ ἔστι πέρσαι σοι τὸ Δαρδάνου πέδον Soph. Phil. 69; oft mit der Negation. auch mit folgdm ὥστε, ἆρ' ἔστιν ὥστε κἀγγύϑεν ϑέαν λαβεῖν 652; vgl. Eur. Hipp. 705; περὶ ὧν ἰδόντι μόνον ἐστὶν εἰδέναι Plat. Theaet. 201 b; ἄλλα μυρί' ἂν εἴη λέγειν, man könnte viel Anderes sagen, Polit. 271 e; ἐδόκει τὸ ἀπάγειν οὐκ εἶναι ἄνευ πολλῶν νεκρῶν, schien ohne großen Verlust nicht möglich, Xen. An. 5, 2, 9; ἔστι μὲν – ἔστι δέ entspricht sich so, Plat. Theaet. 192 e; Xen. Cyr. 1, 6, 11; vgl. Od. 15, 391. – Zuweilen folgt der acc. c. inf., οὔπως ἔστιν – μεϑ' ὑμῖν δαίνυσϑαί τ' ἀκέοντα Od. 2, 310; ἁδόντα δ' εἴη με τοῖς ἀγαϑοῖς ὁμιλεῖν Pind. P. 2, 90; ἦ γάρ ποτ' ἔστιν ἐκπεσεῖν ἀρχῆς Δία Aesch. Prom, 759; vgl. Pers. 100; οὐκ ἔστι τοὺς ϑανόντας ἐς φάος μολεῖν Eur. Alc. 1079; τὰς ναῦς οὐκ ἔστιν ἀνελκύσαντας διαψῠξαι Thuc. 7, 12; der dat., ἔστι δὲ τερπομένοισιν ἀκούειν, Od. 15, 393. – Oft οὐκ ἔστι, οὐκ ἔστι ταῠτα, das geht nicht an, ist nicht möglich; – das partic., ἐκβῆναι οὐκ ὄν, da es nicht anging, Dem. 50, 22; vgl. χαλεπὸν ὄν, obgleich es schwer ist, 55, 35. – 2) sein als Copula, überall. Zu bemerken sind die Fälle, – a) wo das adv. dabei steht u. εἶναι eigentlich die Existenz, das adv. eine Modification derselben ausspricht; οὕτω πη τάδε, γ' ἐστὶ – ὡς ἀγορεύεις, so verhält es sich, Il. 24, 373; οὐδὲ Λυκόοργος δὴν ἦν 6, 130; διαγνῶναι χαλεπῶς ἦν ἄνδρα ἕκαστον 7, 424; Κουρήτεσσι κακῶς ἦν Il. 9, 551. Seltener in Prosa; ἡ διακομιδὴ ἀσφαλέως ἡμῖν ἔσται Her. 3, 134; ὁποτέρως ἔσται, ἐν ἀδήλῳ Thuc. 1, 78; ἔλασσον εἶναι, im Nachtheil stehen, 6, 88; vgl. 5, 23; διαφερόντως εἶναι Plat. Legg. X, 892 c. Häufig καλῶς εἶναι, Xen. An. 4, 3, 8. 7, 3, 43. Davon zu unterscheiden sind die adv., welche die Stelle fehlender adj. vertreten, ἐγγύς, πόῤῥω, ἐμποδὼν εἶναι u. ä. – b) das partic. ὤν entspricht oft dem deutschen als, wenn es eine Apposition anfügt, τοιοῦτος ὤν, als ein solcher, bes. häufig bei Altersbestimmungen u. wenn ein Substantiv od. Adjectiv mit einem Particip verbunden werden soll, ἀνὴρ συμφορῇ ἐχόμενος καὶ οὐ καϑαρὸς χεῖρας ἐών Her. 1, 35. – c) mit Participien bildet es nicht selten Umschreibungen, in denen aber der Begriff des Seins von dem des Verbums aus einander zu halten ist, c. praes., Ὀρέστης φεύγων ἐστί, ist ein Fliehender, auf der Flucht, nicht = φεύγει, Aesch. Ch. 134, wie αἰδόμενός τις ἔστω Eum. 519, Einer, der im Zustande des Scheu Empfindenden verharrt; ὅτοις τάδ' ἔστ' ἀρέσκοντα Soph. O. R. 274; οὐδέν ἐστ' ἀπόν 1285; ἦ γὰρ εἴην οὐκ ἂν εὖ φρονῶν Ai. 1309; δρῶν γὰρ ἦν τοιαῦτά με 1303; ἐμοὶ μὲν ἥδ' ὁδὸς ἔσται μέλουσα Phil. 1435. – Anders mit dem Artikel, τίς δ' ἦν ὁ ἔχων, wer war der, der da hatte, der Besitzer, Xen. Cyr. 7, 2, 28; ἔσται ὁ κρίνων, der Richter 2, 3, 12; τίς ἔσται οὑπικωλύσων τάδε; Soph. Phil. 1226; ὅστις ἦν ἐκεῖνον ὁ κτανών O. R. 140; αὐτὸς ἦν ὁ μαρτυρῶν, der Zeuge, Aesch. Eum. 765; Suppl. 566 u. A. – Ganz verschieden, wo das Particip für sich zu nehmen, wie Xen. καὶ ἐνϑάδ' εἰμὶ σὺν πολλῷ φόβῳ διάγων, ich bin hier, u. zwar mit großer Furcht, An. 3, 3, 2. – Καὶ τί ποτ' ἐστὶν οὗτος ἐκείνου διαφέρων, anders als διαφέρει, worin ist er (dauernd) unterschieden, Plat. Gorg. 500 c; ἔστι δὲ ὄντως ὄν Legg. X, 894 a; vgl. Her. 3, 49. 108. – Am häufigsten c. part. perf.; τετληότες εἰμέν Il. 5, 873; εἰ δ' ἦν τεϑνηκώς Aesch. Ag. 843; ἐκ πατρὸς μέν εἰμι Τελαμῶνος γεγώς Soph. Ai. 1278; τίς χρόνος τοῖςδ' ἐστὶν ἐληλυϑώς O. R. 735; ὧν πρότερον ἐπιστήμην εἰληφότες ἦμεν Plat. Phaed. 76 b; πόσον ἁμάρτημα φῂς εἶναι γεγονὸς ἡμῖν Crat. 274 e; δεδρακότες εἰσίν Thuc. 3, 68; βεβοηϑηκότες ἦσαν Xen. An. 6, 2, 24; im pass., ὡς ἕκαστος ἦν τεταγμένος Aesch. Pers. 373; ὁϑούνεκ' ἔσοιϑ' ἅμ' ὠρφανισμένος Soph. Tr. 937. – C. part. aor., προδείσας εἶμί Soph. O. R. 90; οὐ σιωπήσας ἔσει 1146; τίν' αὐδὴν τήνδε γηρυϑεῖσ' ἔσῃ Aesch. Suppl. 455; κατακανόντες ἔσεσϑε Xen. An. 7, 6, 36. – 3) Dieses sein wird mit dem gen. u. mit vielen Präpositionen zur genauern Bestimmung des Prädicats verbunden: – a) mit dem gen., zunächst die Abkunft od. Abstammung auszudrücken; πατρὸς δ' εἴμ' ἀγαϑοῖο, αἵματός εἰς ἀγαϑοῖο, von gutem Vater, aus gutem Geblüt, Od. 4, 611; ὢν ἐλευϑέρου πατρός Aesch. Ch. 902; πατρὸς μὲν οὖσα γένεσιν Εὐρύτου Soph. Ir. 379; τίνος εἶ σπέρματος πατρόϑεν O. C. 214; γένος μέν εἰμι τῆς περιῤῥύτου Σκύρου Phil. 239; sonst mit ἐκ, z. B. ἐκ Παιονίης Il. 21, 154; ἐξ ἐλευϑέρων ἀνδρῶν Soph. Tr. 300; vgl. ἐκ; – πατρὸς τίνος ἐστὶ καὶ μητρός; Plat. Conv. 203 a; οἰκίας μεγάλης καὶ εὐδαίμονος Prot. 316 b, aus einem großen Hause; so ἀπό Plat. Conv. 181 b, ἐκ Gorg. 471 a; – πόλεως ἐλαχίστης, μεγίστης εἶ, Thuc. 4, 59 Xen. An. 7, 3, 19; vgl. Thuc. 3, 70; Xen. An. 3, 1, 13; – ἐνϑυμήϑητε ἃ ἔσται ἐντεῠϑεν, was daraus entstehen wird, 7, 1, 25. – Auch = bestehen aus, ἡ κρηπίς ἐστι λίϑων μεγάλων Her. 1, 93. – b) mit dem gen., zur Bezeichnung einer Pflicht, Eigenthümlichkeit u. dgl., es ist die Sache; οὔτοι γυναικός ἐστιν ἱμείρειν μάχης Aesch. Ag. 914; vgl. Spt. 212; τό γ' αἴνιγμα οὐχὶ τοὐπιόντος ἦν ἀνδρὸς διειπεῖν, es konnte nicht der Erste Beste lösen, Soph. O. R. 393; σωφρόνων ἐστί Thuc. 1, 120; ἆρ' οὖν παντὸς ἀνδρός ἐστιν ἐκλέξασϑαι Plat. Gorg. 500 a; τῶν νικώντων τὸ ἄρχειν ἐστίν, das Herrschen kommt den Siegern zu, Xen. An. 2, 1, 4; τὸ ναυτικὸν τέχνης ἐστί Thuc. 1, 142, erfordert Kunst; ἔστιν ὁ πόλεμος οὐχ ὅπλων τὸ πλέον, ἀλλὰ δαπάνης 1, 83; vgl. 5, 9; αὐτὸ τὸ σιγᾶν ὁμολογοῠντός ἐστί σου, verräth, daß du es zugiebst, Eur. I. A. 1151. Sprichwörtlich οὐ παντὸς ἀνδρὸς εἰς Κόρινϑόν ἐσϑ' ὁ πλοῠς, nicht Jeder kann nach Korinth fahren; τὸ ἐπιτιμᾶν παντὸς εἶναι, tadeln könne Jeder, Dem. 1, 16. – c) mit dem gen., das Eigenthum ausdrückend u. die Unterwürfigkeit; Τροίαν Ἀχαιῶν οὖσαν Aesch. Ag. 260; πόλις γάρ ἐστι πᾶσα τῶν ἡγουμένων Soph. Phil. 386; τὸ κράτος ἐστὶ τοῦ βασιλέος Her. 3, 117; Κοτύωρα ἦν ἐκείνων Xen. An. 5, 5, 7; ἔλαϑον ὄντες ἀεὶ τῶν ἐπιϑεμένων Plat. Polit. 307 c, eine Beute derer, die sie angriffen; vgl. Gorg. 508 d; μήτε συγγνώμης μήτ' ἄλλου μηδενός εἰσιν, ἀλλ' ἢ τοῠ πλείονος, sondern nur dem Gewinn ergeben, nehmen weder auf Mirleid noch sonst Etwas Rücksicht, Dem. 37, 53. Häufig ἑαυτοῦ εἶναι, sein eigener Herr sein. – Hieran reiht sich οὐδετέρων ὄντες, neutral, Thuc. 5, 84; τῆς αὐτῆς γνώμης εἶναι 5, 46; τούτου τοῠ τρόπου πώς εἰμ' ἀεί Ar. Plut. 246; εἶ γὰρ τῶν φίλων 345, gehörst zu den Freunden; Ἀϑηναῖοί εἰσι τῶν ἡγουμένων, gehören zu den Anführern, Plat. Prot. 324 c; ἔστι γὰρ δὴ τῶν καλλίστων σοφία Conv. 204 b; ἅτε τοῠ Ἀπόλλωνος ὄντες, dem Apollo geweiht, Phaed. 75 b; ἔστι τῶν αἰσχρῶν, es gehört zu den schimpflichen Dingen, ist schimpflich, Dem. 2, 2. – Auch das Alter wird so bezeichnet, εἶναι ἐτῶν τριάκοντα, von dreißig Jahren sein, Xen. Hell. 3, 1, 14; vgl. Her. 1, 26. – d) ἔκ τινος εἶναι, s. ἐκ, bestehen; ἐξ ὀνομάτων μόνον οὐκ ἔστι ποτὲ λόγος Plat. Soph. 262 a; ἐκ πολλῶν μερῶν ὄν, daraus bestehend, 245 b; – δ ιὰ φόβου εἶναι, = φοβεῖσϑαι u. ä., s. διά; – εἴς τινα, sich auf Einen beziehen; ἐλπίδες εἰς τὸν ἔπειτα χρόνον οὖσαι Plat. Phil. 39 e; Alc. I, 126 a; – ἐν τινι, häufige Umschreibung, ἐν ὀργῇ εἶναι = ὀργίζεσϑαι, wie versari; ἐν τῇ τέχνῃ εἶναι, s. ἐν; – εἰ γὰρ ἐν τούτῳ εἴη, wenn es daran läge, Plat. Prot. 310 e; ἐπί τινι εἶναι, s. ἐπί; – μετά τινος u. σύν τινι, wie ἀμφί u. περί τινι εἶναι, s. diese Präpositionen. – 4) In vielen Vrbdgn liegt in εἶναι mehr als das bloße sein: – a) bedeu ten; τὸ γὰρ εἴρειν λέγειν ἐστί Plat. Crat. 398 d; οὐκοῠν τὸ ἐν ὄχλῳ τοῦτό ἐστιν ἐν τοῖς μὴ εἰδόσιν Gorg. 459 a; οἱ δοκοῠντες εἶναί τι, die sich Etwas zu sein dünken, vgl. οὐδὲν εἴμ' ἄρα, Ar. Vesp. 997; Xen. Cyr. 6, 2, 8; τὰ δὶς πέντε δέκα ἐστίν, zweimal fünf macht zehn. Bes. τοῠτ' ἔστιν, das heißt, bedeutet; ὅπερ ἐστί, was soviel bedeutet wie, Plut. Popl. 17. – b) sich befinden, aufhalten, Thuc. u. A. – c) entstehen, sich ereignen u. dgl.; ὅϑεν τὰ δεινὰ πλήγματ' ἦν γενειάδων Eur. I. T 1366; αὐτίκα βοὴ ἦν Thuc. 3, 22; τί οὖν ἦν τοῦτο; wie kam das? Plat. Phaed. 58 a; ἔσται τοίνυν σοι, ἐὰν ἐμοὶ συνῇς, ἀπιέναι βελτίονι γεγονότι Prot. 318 a; vgl. Gorg. 455 d; πόϑεν γὰρ ἔσται βιοτά; Soph. Phil. 1160, woher soll Lebensunterhalt kommen? ἔσται ταῦτα, das soll geschehen, Plat. Theaet. 194 d; ὡς δ' ἦσαν ἐμβολαὶ δοράτων Plut. Coriol 9. – 5) Pleonastisch tritt εἶναι scheinbar hinzu in Vrbdgn, wie τόν ποτέ οἱ Κινύρης δῶκε ξεινήϊον εἶναι, Il. 11, 20, er gab es ihm, daß es ihm ein Gastgeschenk sei, zum Gastgeschenke; bes. bei nennen, μάτρωος δ' ἐκάλεσσέ μιν ἰσώνυμον ἔμμεν Pind. Ol. 9, 64, nannte ihn, so daß er denselben Namen hatte; σοφιστὴν δή τοι ὀνομάζουσι τὸν ἄνδρα εἶναι Plat. Prot. 311 e; στρατηγὸν ἀπεδέξαντο αὐτέων εἶναι Μελάνϑιον Her. 5, 97; auffallender in absoluten, bes. einschränkenden Zwischensätzen, ἐγὼ δὲ τούτοις ἅπασι κατὰ τοῠτο εἶναι οὐ ξυμφέρομαι, in dieser Beziehung, Plat. Prot. 317 a; τὸ κατὰ τοῠτον εἶναι Xen. An. 1, 6, 9, wenigstens was ihn betrifft; τὸ μὲν τήμερον εἶναι, für heute, Plat. Crat. 396 e; ἐάσωμεν τὸ νῠν εἶναι, für jetzt, Rep. VI, 506 e; Xen. An. 3, 2, 37 Cyr. 5, 3, 42; τὸ μὲν ἐπ' ἐκείνοις εἶναι ἀπολώλατε Hell. 3, 5, 9; τόγε ἐπ' ἐκείνῳ εἶναι ἐσώϑης Lys. 13, 58; τὸ ἐπ' ἐμοὶ εἶναι, so viel an mir liegt, Thuc. 8, 48; τὸ παρὰ τῶν εἰδότων εἰς δύναμιν εἶναι γεγραμμένα Plat. Polit. 300 c, nach Vermögen. Bes. häufig ἑκὼν εἶναι, s. d. W. – Ueber die Auslassungen der Copula εἶναι sind die Grammatiken und für Homer besonders Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 364 zu vergleichen. Derselbe p. 344 über Formen von εἶναι zu Anfang des Verses.
-
2 εἰμί
εἰμί (Hom.+) impv. ἴσθι, ἔσο IPol 4:1, ἔστω—also colloq. ἤτω (BGU 276, 24; 419, 13; POxy 533, 9; Ps 103:31; 1 Macc 10:31) 1 Cor 16:22; Js 5:12; 1 Cl 48:5; Hv 3, 3, 4;—3 pers. pl. ἔστωσαν (ins since 200 B.C. Meisterhans3-Schw. 191; PPetr III, 2, 22 [237 B.C.]) Lk 12:35; 1 Ti 3:12; GJs 7:2. Inf. εἶναι. Impf. 1 pers. only mid. ἤμην (Jos., Bell. 1, 389; 631; s. further below); ἦν only Ac 20:18 D, 2 pers. ἦσθα (Jos., Ant. 6, 104) Mt 26:69; Mk 14:67 and ἦς (Lobeck, Phryn. 149 ‘say ἦσθα’; Jos., Ant. 17, 110 al.; Sb 6262, 16 [III A.D.]) Mt 25:21, 23 al., 3 sg. ἦν, 1 pl. ἦμεν. Beside this the mid. form ἤμην (pap since III B.C.; Job 29:16; Tob 12:13 BA), s. above, gives the pl. ἤμεθα (pap since III B.C.; Bar 1:19) Mt 23:30; Ac 27:37; Eph 2:3. Both forms in succession Gal. 4:3. Fut. ἔσομαι, ptc. ἐσόμενος. The mss. vary in choice of act. or mid., but like the edd. lean toward the mid. (W-S. §14, 1; Mlt-H. 201–3; Rob. index; B-D-F §98; Rdm.2 99; 101f; Helbing 108f; Reinhold 86f). Also s. ἔνι.① be, exist, be on hand a pred. use (for other pred. use s. 3a, 4, 5, 6, 7): of God (Epicurus in Diog. L. 10, 123 θεοί εἰσιν; Zaleucus in Diod S 12, 20, 2 θεοὺς εἶναι; Wsd 12:13; Just., D. 128, 4 angels) ἔστιν ὁ θεός God exists Hb 11:6; cp. 1 Cor 8:5. ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν the one who is and who was (cp. SibOr 3, 16; as amulet PMich 155, 3 [II A.D.] ὁ ὢν θεὸς ὁ Ἰάω κύριος παντοκράτωρ=the god … who exists.) Rv 11:17; 16:5. ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν καὶ ὁ ἐρχόμενος, in this and the two preceding passages ἦν is treated as a ptc. (for the unusual use of ἦν cp. Simonides 74 D.: ἦν ἑκατὸν φιάλαι) 1:4; 4:8 (cp. Ex 3:14; Wsd 13:1; Paus. 10, 12, 10 Ζεὺς ἦν, Ζ. ἔστι, Ζ. ἔσσεται; cp. Theosophien 18. S. OWeinreich, ARW 19, 1919, 178f). οὐδʼ εἶναι θεὸν παντοκράτορα AcPlCor 1:11. ἐγώ εἰμι (ins in the Athena-Isis temple of Saïs in Plut., Is. et Os. 9, 354c: ἐγώ εἰμι πᾶν τὸ γεγονὸς κ. ὸ̓ν κ. ἐσόμενον. On the role of Isis in Gk. rel. s. IBergman, Ich bin Isis ’68; RMerkelbach, Isis Regina—Zeus Sarapis ’95; for further lit. s. MGustafson in: Prayer fr. Alexander to Constantine, ed. MKiley et al. ’97, 158.) Rv 1:8 (s. ἐγώ beg.). ὁ ὤν, … θεός Ro 9:5 is classed here and taken to mean Christ by JWordsworth ad loc. and HWarner, JTS 48, ’47, 203f. Of the λόγος: ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ λ. J 1:1 (for ἦν cp. Herm. Wr. 1, 4; 3, 1b ἦν σκότος, Fgm. IX 1 p. 422, 23 Sc. γέγονεν ἡ ὕλη καὶ ἦν).—Of Christ πρὶν Ἀβραὰμ γενέσθαι, ἐγὼ εἰμί before Abraham was born, I am 8:58 (on the pres. εἰμί cp. Parmenides 8, 5: of the Eternal we cannot say ἦν οὐδʼ ἔσται, only ἔστιν; Ammonius Hermiae [Comm. in Aristotl. IV 5 ed. ABusse 1897] 6 p. 172: in Timaeus we read that we must not say of the gods τὸ ἦν ἢ τὸ ἔσται μεταβολῆς τινος ὄντα σημαντικά, μόνον δὲ τὸ ἔστι=‘was’ or ‘will be’, suggesting change, but only ‘is’; Ps 89:2; DBall, ‘I Am’ in John’s Gospel [JSNT Suppl. 124] ’96).—Of the world πρὸ τοῦ τὸν κόσμον εἶναι before the world existed 17:5. Satirically, of the beast, who parodies the Lamb, ἦν καὶ οὐκ ἔστιν Rv 17:8. Of God’s temple: ἔστιν B 16:6f it exists. τὸ μὴ ὄν that which does not exist, the unreal (Sallust. 17 p. 32, 7 and 9; Philo, Aet. M. 5; 82) Hm 1:1. τὰ ὄντα that which exists contrasted w. τὰ μὴ ὄντα Ro 4:17; cp. 1 Cor 1:28; 2 Cl 1:8. Of God κτίσας ἐκ τοῦ μὴ ὄντος τὰ ὄντα what is out of what is not Hv 1, 1, 6 (on the contrast τὰ ὄντα and τὰ μὴ ὄντα cp. Ps.-Arist. on Xenophanes: Fgm. 21, 28; Artem. 1, 51 p. 49, 19 τὰ μὴ ὄντα ὡς ὄντα; Ocellus Luc. 12; Sallust. 17, 5 p. 30, 28–32, 12; Philo, Op. M. 81; PGM 4, 3077f ποιήσαντα τὰ πάντα ἐξ ὧν οὐκ ὄντων εἰς τὸ εἶναι; 13, 272f τὸν ἐκ μὴ ὄντων εἶναι ποιήσαντα καὶ ἐξ ὄντων μὴ εἶναι; Theoph. Ant. 1, 4 [p. 64, 21] τὰ πάντα ὁ θεὸς ἐποίησεν ἐξ οὐκ ὄντων εἰς τὸ εἶναι).—Of existing in the sense be present, available, provided πολλοῦ ὄχλου ὄντος since a large crowd was present Mk 8:1. ὄντων τῶν προσφερόντων those are provided who offer Hb 8:4. οὔπω ἦν πνεῦμα the Spirit had not yet come J 7:39. ἀκούσας ὄντα σιτία when he heard that grain was available Ac 7:12.—Freq. used to introduce parables and stories (once) there was: ἄνθρωπός τις ἦν πλούσιος there was (once) a rich man Lk 16:1, 19. ἦν ἄνθρωπος ἐκ τ. Φαρισαίων there was a man among the Pharisees J 3:1.—There is, there are ὥσπερ εἰσὶν θεοὶ πολλοί as there are many gods 1 Cor 8:5. διαιρέσεις χαρισμάτων εἰσίν there are various kinds of spiritual gifts 12:4ff; 1J 5:16 al. Neg. οὐκ ἔστι there is (are) not, no (Ps 52:2; Simplicius in Epict. p. 95, 42 as a quot. from ‘tragedy’ οὐκ εἰσὶν θεοί) δίκαιος there is no righteous man Ro 3:10 (Eccl 7:20). ἀνάστασις νεκρῶν οὐκ ἔστιν there is no resurr. of the dead 1 Cor 15:12; οὐδʼ εἶναι ἀνάστασιν AcPlCor 1:12; 2:24; cp. Mt 22:23; Ac 23:8 (cp. 2 Macc 7:14). εἰσὶν οἵ, or οἵτινες there are people who (Hom. et al.; LXX; Just., D. 47, 2 εἰ μήτι εἰσὶν οἱ λέγοντες ὅτι etc.—W. sing. and pl. combined: Arrian, Ind. 24, 9 ἔστι δὲ οἳ διέφυγον=but there are some who escaped) Mt 16:28; 19:12; Mk 9:1; Lk 9:27; J 6:64; Ac 11:20. Neg. οὐδείς ἐστιν ὅς there is no one who Mk 9:39; 10:29; Lk 1:61; 18:29. As a question τίς ἐστιν ὅς; who is there that? Mt 12:11—In an unusual (perh. bureaucratic terminology) participial construction Ac 13:1 ἡ οὖσα ἐκκλησία the congregation there (cp. Ps.-Pla., Eryx. 6, 394c οἱ ὄντες ἄνθρωποι=the people with whom he has to deal; PLond III 1168, 5 p. 136 [18 A.D.] ἐπὶ ταῖς οὔσαις γειτνίαις=on the adjoining areas there; PGen 49; PSI 229, 11 τοῦ ὄντος μηνός of the current month); cp. 14:13.—αἱ οὖσαι (sc. ἐξουσίαι) those that exist Ro 13:1 (cp. UPZ 180a I, 4 [113 B.C.] ἐφʼ ἱερέων καὶ ἱερειῶν τῶν ὄντων καὶ οὐσῶν).② to be in close connection (with), is, freq. in statements of identity or equation, as a copula, the equative function, uniting subject and predicate. On absence of the copula, Mlt-Turner 294–310.ⓐ gener. πραΰς εἰμι I am gentle Mt 11:29. ἐγώ εἰμι Γαβριήλ Lk 1:19. σὺ εἶ ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ Mk 3:11; J 1:49 and very oft. ἵνα … ὁ πονηρὸς … ἐλεγχθῇ [το? s. app. in Bodm.] μὴ ὢν θεός AcPlCor 2:15 (Just., D. 3, 3 φιλολόγος οὖν τις εἶ σύ).—The pred. can be supplied fr. the context: καὶ ἐσμέν and we are (really God’s children) 1J 3:1 (Eur., Ion 309 τ. θεοῦ καλοῦμαι δοῦλος εἰμί τε. Dio Chrys. 14 [31], 58 θεοφιλεῖς οἱ χρηστοὶ λέγονται καὶ εἰσίν; Epict. 2, 16, 44 Ἡρακλῆς ἐπιστεύθη Διὸς υἱὸς εἶναι καὶ ἦν.—The ptc. ὤν, οὖσα, ὄν used w. a noun or adj.and serving as an if-, since-, or although-clause sim. functions as a copula πονηροὶ ὄντες Mt 7:11; 12:34.—Lk 20:36; J 3:4; 4:9; Ac 16:21; Ro 5:10; 1 Cor 8:7; Gal 2:3 al.).—W. adv. of quality: οὕτως εἶναι be so preceded by ὥσπερ, καθώς or followed by ὡς, ὥσπερ Mt 13:40; 24:27, 37, 39; Mk 4:26; Lk 17:26. W. dat. of pers. οὕτως ἔσται ὁ υἱὸς τ. ἀ. τῇ γενεᾷ ταύτῃ so the Human One (Son of Man) will be for this generation 11:30. εἰμὶ ὡσ/ὥσπερ I am like Mt 6:5; Lk 18:11. W. dat. ἔστω σοι ὥσπερ τελώνης he shall be to you as a tax-collector Mt 18:17. εἰμὶ ὥς τις I am like someone of outward and inward similarity 28:3; Lk 6:40; 11:44; 22:27 al. καθώς εἰμι as I am Ac 22:3; 1J 3:2, 7; 4:17.—W. demonstr. pron. (Just., A I, 16, 1 ἃ ἔφη, ταῦτά ἐστι: foll. by a quotation; sim. 48, 5 ἔστι δὲ ταῦτα; and oft.) τὰ ὀνόματά ἐστιν ταῦτα Mt 10:2. αὕτη ἐστὶν ἡ μαρτυρία J 1:19. W. inf. foll. θρησκεία αὕτη ἐστίν, ἐπισκέπτεσθαι Js 1:27. W. ὅτι foll. αὕτη ἐστὶν ἡ κρίσις, ὅτι τὸ φῶς ἐλήλυθεν J 3:19; cp. 21:24; 1J 1:5; 3:11; 5:11. W. ἵνα foll. τοῦτό ἐστιν τὸ ἔργον, ἵνα πιστεύητε J 6:29; cp. vs. 39f; 15:12; 17:3; 1J 3:11, 23; 5:3. W. τηλικοῦτος: τὰ πλοῖα, τηλικαῦτα ὄντα though they are so large Js 3:4. W. τοσοῦτος: τοσοῦτων ὄντων although there were so many J 21:11. W. τοιοῦτος: τοιοῦτος ὤν Phlm 9 (cp. Just., A I, 18, 4 ὅσα ἄλλα τοιαῦτά ἐστι).—W. interrog. pron. ὑμεῖς τίνα με λέγετε εἶναι; who do you say I am? Mt 16:15; cp. 21:10; Mk 1:24; 4:41; 8:27, 29; Lk 4:34 al.; σὺ τίς εἶ; J 1:19; 8:25; 21:12 al. (cp. JosAs 14:6 τίς εἶ συ tell me ‘who you are’). σὺ τίς εἶ ὁ κρίνων; (Pla., Gorg. 452b; Strabo 6, 2, 4 σὺ τίς εἶ ὁ τὸν Ὅμηρον ψέγων ὡς μυθογράφον;) Ro 14:4; ἐγὼ τίς ἤμην; (cp. Ex 3:11) Ac 11:17; τίς εἰμι ἐγὼ ὅτι who am I, that GJs 12:2 (Ex 3:11). W. πόσος: πόσος χρόνος ἐστίν; how long a time? Mk 9:21. W. ποταπός of what sort Lk 1:29.—W. relative pron. οἷος 2 Cor 10:11; ὁποῖος Ac 26:29; 1 Cor 3:13; Gal 2:6; ὅς Rv 1:19; ὅστις Gal 5:10, 19.—W. numerals ἦσαν οἱ φαγόντες πεντακισχίλιοι ἄνδρες 6:44 (cp. Polyaenus 7, 25 ἦσαν οἱ πεσόντες ἀνδρῶν μυριάδες δέκα); cp. Ac 19:7; 23:13. Λάζαρος εἷς ἦν ἐκ τῶν ἀνακειμένων L. was one of those at the table J 12:2; cp. Gal 3:20; Js 2:19. τῶν πιστευσάντων ἦν καρδία καὶ ψυχὴ μία Ac 4:32. εἷς εἶναι be one and the same Gal 3:28. ἓν εἶναι be one J 10:30; 17:11, 21ff; 1 Cor 3:8.—οὐδʼ εἶναι τὴν πλάσιν τὴν τῶν ἀνθρώπων τοῦ θεοῦ (that) the creation of humankind is not God’s doing AcPlCor 1:13.—To establish identity the formula ἐγώ εἰμι is oft. used in the gospels (corresp. to Hebr. אֲנִי הוּא Dt 32:39; Is 43:10), in such a way that the predicate must be understood fr. the context: Mt 14:27; Mk 6:50; 13:6; 14:62; Lk 22:70; J 4:26; 6:20; 8:24, 28; 13:19; 18:5f and oft.; s. on ἐγώ.—In a question μήτι ἐγώ εἰμι; surely it is not I? Mt 26:22, 25.ⓑ to describe a special connection betw. the subject and a predicate noun ἡμεῖς ναὸς θεοῦ ἐσμεν ζῶντος we are a temple of the living God 2 Cor 6:16. ἡ ἐπιστολὴ ὑμεῖς ἐστε you are our letter (of recommendation) 3:2. σφραγίς μου τῆς ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστε you are the seal of my apostleship 1 Cor 9:2 and oft.ⓒ in explanations:α. to show how someth. is to be understood is a representation of, is the equivalent of; εἰμί here, too, serves as copula; we usually translate mean, so in the formula τοῦτʼ ἔστιν this or that means, that is to say (Epict., Ench. 33, 10; Arrian, Tact. 29, 3; SIG 880, 50; PFlor 157, 4; PSI 298, 9; PMert 91, 9; Jos., C. Ap. 2, 16; ApcMos 19; Just., D. 56, 23; 78, 3 al.) Mk 7:2; Ac 19:4; Ro 7:18; 9:8; 10:6, 8; Phlm 12; Hb 7:5 al.; in the sense that is (when translated) (Polyaenus 8, 14, 1 Μάξιμος ἀνηγορεύθη• τοῦτο δʼ ἄν εἴη Μέγιστον) Mt 27:46; Ac 1:19. So also w. relative pron.: ὅ ἐστιν Mk 3:17; 7:11, 34; Hb 7:2. After verbs of asking, recognizing, knowing and not knowing (Antiphanes Com. 231, 1f τὸ ζῆν τί ἐστι;) μάθετε τί ἐστιν learn what (this) means Mt 9:13. εἰ ἐγνώκειτε τί ἐστιν 12:7; cp. Mk 1:27; 9:10; Lk 20:17; J 16:17f; Eph 4:9. W. an indir. question (Stephan. Byz. s.v. Ἀγύλλα: τὶς ἠρώτα τί ἂν εἴη τὸ ὄνομα) τί ἂν εἴη ταῦτα Lk 15:26; τί εἴη τοῦτο 18:36. τίνα θέλει ταῦτα εἶναι what this means Ac 17:20; cp. 2:12, where the question is not about the mng. of terms but the significance of what is happening.—Esp. in interpr. of the parables (Artem. 1, 51 p. 48, 26 ἄρουρα οὐδὲν ἄλλο ἐστὶν ἢ γυνή=field means nothing else than woman) ὁ ἀγρός ἐστιν ὁ κόσμος the field means the world Mt 13:38; cp. vss. 19f, 22f; Mk 4:15f, 18, 20; Lk 8:11ff (cp. Gen 41:26f; Ezk 37:11; Ath. 22, 4 [Stoic interpr. of myths]). On τοῦτό ἐστιν τὸ σῶμά μου Mt 26:26; Mk 14:22; Lk 22:19 and its various interpretations, see lit. s.v. εὐχαριστία. Cp. Hipponax (VI B.C.) 45 Diehl αὕτη γάρ ἐστι συμφορή=this means misfortune.β. to be of relative significance, be of moment or importance, amount to someth. w. indef. pron. εἰδωλόθυτόν τί ἐστιν meat offered to idols means anything 1 Cor 10:19. Esp. εἰμί τι I mean someth. of pers. 1 Cor 3:7; Gal 2:6; 6:3; and of things vs. 15. εἰμί τις Ac 5:36.—Of no account ἐμοὶ εἰς ἐλάχιστόν ἐστιν (telescoped fr. ἐλάχ. ἐστιν and εἰς ἐλάχ. γίνεται, of which there are many exx. in Schmid, I 398; II 161, 237; III 281; IV 455) it is of little or no importance to me 1 Cor 4:3.③ be in reference to location, persons, condition, or time, beⓐ of various relations or positions involving a place or thing: w. ἀπό: εἶναι ἀπό τινος be or come from a certain place (X., An. 2, 4, 13) J 1:44.—W. ἐν: ἐν τοῖς τ. πατρός μου in my father’s house Lk 2:49 (cp. Jos., Ant. 16, 302 καταγωγὴ ἐν τοῖς Ἀντιπάτρου). ἐν τῇ ὁδῷ on the way Mk 10:32. ἐν τῇ ἐρήμῳ Mt 24:26. ἐν ἀγρῷ Lk 15:25. ἐν δεξιᾷ τ. θεοῦ at God’s right hand Ro 8:34; in heaven Eph 6:9.—W. εἰς: τὴν κοίτην Lk 11:7; τὸν κόλπον J1:18.—W. ἐπὶ w. gen. be on someth. of place, roof Lk 17:31; head J 20:7 (cp. 1 Macc 1:59); also fig., of one who is over someone (1 Macc 10:69; Jdth 14:13 ὁ ὢν ἐπὶ πάντων τῶν αὐτοῦ) Ro 9:5 (of the angel of death Mel., P. 20, 142 ἐπὶ τῶν πρωτοτόκων); also ἐπάνω τινός J 3:31.—W. dat. be at someth. the door Mt 24:33; Mk 13:29.—W. acc. be on someone: grace Lk 2:40; Ac 4:33; spirit (Is 61:1) Lk 2:25; εἶναι ἐπὶ τὸ αὐτό be in the same place, together (Gen 29:2 v.l.) Ac 1:15; 2:1, 44; 1 Cor 7:5.—W. κατά w. acc. εἶναι κατὰ τὴν Ἰουδαίαν be in Judea Ac 11:1; εἶναι ἐν Ἀντιοχείᾳ κατὰ τὴν οὖσαν ἐκκλησίαν were at Antioch in the congregation there 13:1.—W. ὑπό w. acc. τι or τινα of place be under someth. J 1:48; 1 Cor 10:1.—W. παρά w. acc. παρὰ τὴν θάλασσαν by the sea- (i.e. lake-) shore Mk 5:21; Ac 10:6.—W. πρός τι be close to, facing someth. Mk 4:1.—W. adv. of place ἐγγύς τινι near someth. Ac 9:38; 27:8. μακρὰν (ἀπό) Mk 12:34; J 21:8; Eph 2:13; also πόρρω Lk 14:32. χωρίς τινος without someth. Hb 12:8. ἐνθάδε Ac 16:28. ἔσω J 20:26. ἀπέναντί τινος Ro 3:18 (Ps 35:2). ἐκτός τινος 1 Cor 6:18; ἀντίπερά τινος Lk 8:26; ὁμοῦ J 21:2; οὗ Mt 2:9; ὅπου Mk 2:4; 5:40. ὧδε Mt 17:4; Mk 9:5; Lk 9:33. Also w. fut. mng. (ESchwartz, GGN 1908, 161 n.; on the fut. use of the pres. cp. POxy 531, 22 [II A.D.] ἔστι δὲ τοῦ Τῦβι μηνὸς σοὶ ὸ̔ θέλεις) ὅπου εἰμί J 7:34, 36; 12:26; 14:3; 17:24. As pred., to denote a relatively long stay at a place, stay, reside ἴσθι ἐκεῖ stay there Mt 2:13, cp. vs. 15; ἐπʼ ἐρήμοις τόποις in lonely places Mk 1:45; ἦν παρὰ τὴν θάλασσαν he stayed by the lakeside 5:21.ⓑ involving humans or transcendent beings: w. adv. ἔμπροσθέν τινος Lk 14:2. ἔναντί τινος Ac 8:21; ἐνώπιόν τινος Lk 14:10; Ac 4:19; 1 Pt 3:4; Rv 7:15; ἐντός τινος Lk 17:21; ἐγγύς τινος J 11:18; 19:20; Ro 10:8 (Dt 30:14).—W. prep. ἐν τινί equiv. to ἔκ τινος εἶναι be among Mt 27:56; cp. Mk 15:40; Ro 1:6. Of God, who is among his people 1 Cor 14:25 (Is 45:14; Jer 14:9); of the Spirit J 14:17. Of persons under Christ’s direction: ἐν θεῷ 1J 2:5; 5:20 (s. Norden, Agn. Th. 23, 1). ἔν τινι rest upon, arise from someth. (Aristot., Pol. 7, 1, 3 [1323b, 1] ἐν ἀρετῇ; Sir 9:16) Ac 4:12; 1 Cor 2:5; Eph 5:18.—εἴς τινα be directed, inclined toward Ac 23:30; 2 Cor 7:15; 1 Pt 1:21.—κατά w. gen. be against someone (Sir 6:12) Mt 12:30; Mk 9:40 and Lk 9:50 (both opp. ὑπέρ); Gal 5:23.—σύν τινι be with someone (Jos., Ant. 7, 181) Lk 22:56; 24:44; Ac 13:7; accompany, associate w. someone Lk 8:38; Ac 4:13; 22:9; take sides with someone (X., Cyr. 5, 4, 37; 7, 5, 77; Jos., Ant. 11, 259 [of God]) Ac 14:4.—πρός τινα be with someone Mt 13:56; Mk 6:3; J 1:1f. I am to be compared w. IMg 12.—μετά and gen. be with someone (Judg 14:11) Mt 17:17; Mk 3:14; 5:18; J 3:26; 12:17; ἔστω μεθʼ ὑμῶν εἰρήνη AcPlCor 2:40; of God, who is with someone (Gen 21:20; Judg 6:13 al.; Philo, Det. Pot. Ins. 4; Jos., Ant. 6, 181; 15, 138) Lk 1:66; J 3:2; 8:29; Ac 10:38 al.; also be with in the sense be favorable to, in league with (Ex 23:2) Mt 12:30; Lk 11:23; of punishment attending a pers. τὸ πῦρ ἐστι μετʼ αὐτοῦ AcPlCor 2:37.—παρά and gen. come from someone (X., An. 2, 4, 15; Just., D. 8, 4 ἔλεος παρὰ θεοῦ) fr. God J 6:46; 7:29; w. dat. be with, among persons Mt 22:25; Ac 10:6. W. neg. be strange to someone, there is no … in someone Ro 2:11; 9:14; Eph 6:9.—ὑπέρ w. gen. be on one’s side Mk 9:4 and Lk 9:50 (both opp. κατά); w. acc. be superior to (Sir 25:10; 30:16) Lk 6:40.ⓒ of condition or circumstance: κατά w. acc. live in accordance with (Sir 28:10; 43:8; 2 Macc 9:20) κατὰ σάκρα, πνεῦμα Ro 8:5. οὐκ ἔστιν κατὰ ἄνθρωπον not human (in origin) Gal 1:11.—Fig. ὑπό w. acc. be under (the power of) someth. Ro 3:9; 6:14f; Gal 3:10, 25.—W. ἐν of existing ἐν τῷ θεῷ εἶναι of humankind: have its basis of existence in God Ac 17:28. Of states of being: ἐν δόξῃ 2 Cor 3:8; ἐν εἰρήνῃ Lk 11:21; ἐν ἔχθρᾳ at enmity 23:12; ἐν κρίματι under condemnation vs. 40. ἐν ῥύσει αἵματος suffer from hemorrhages Mk 5:25; Lk 8:43 (cp. Soph., Aj. 271 ἦν ἐν τῇ νόσῳ; cp. TestJob 35:1 ἐν πληγαῖς πολλαῖς). Periphrastically for an adj. ἐν ἐξουσίᾳ authoritative Lk 4:32. ἐν βάρει important 1 Th 2:7. ἐν τῇ πίστει true believers, believing 2 Cor 13:5. Be involved in someth. ἐν ἑορτῇ be at the festival=take part in it J 2:23. ἐν τούτοις ἴσθι devote yourself to these things 1 Ti 4:15 (cp. X., Hell. 4, 8, 7 ἐν τοιούτοις ὄντες=occupied w. such things; Jos., Ant. 2, 346 ἐν ὕμνοις ἦσαν=they occupied themselves w. the singing of hymns).—Fig., live in the light 1J 2:9; cp. vs. 11; 1 Th 5:4; in the flesh Ro 7:5; 8:8; AcPlCor 1:6. ἐν οἷς εἰμι in the situation in which I find myself Phil 4:11 (X., Hell. 4, 2, 1; Diod S 12, 63, 5; 12, 66, 4; Appian, Hann. 55 §228 ἐν τούτοις ἦν=he was in this situation; Jos., Ant. 7, 232 ἐν τούτοις ἦσαν=found themselves in this sit.; TestJob 35:6 ἐν τίνι ἐστίν; s. ZPE VIII 170). ἐν πολλοῖς ὢν ἀστοχήμασι AcPlCor 2:1. Of characteristics, emotions, etc. ἔν τινί ἐστιν, e.g. ἀδικία J 7:18; ἄγνοια Eph 4:18; ἀλήθεια J 8:44; 2 Cor 11:10 (cp. 1 Macc 7:18); ἁμαρτία 1J 3:5.ⓓ of time ἐγγύς of καιρός be near Mt 26:18; Mk 13:28. πρὸς ἑσπέραν ἐστίν it is toward evening Lk 24:29 (Just., D. 137, 4 πρὸς δυσμὰς … ὁ ἥλιός ἐστι).④ to be alive in a period of time, live, denoting temporal existence (Hom., Trag., Thu. et al.; Sir 42:21; En 102:5 Philo, De Jos. 17; Jos., Ant. 7, 254) εἰ ἤμεθα ἐν ταῖς ἡμέραις τῶν πατέρων ἡμῶν if we had lived in the days of our fathers Mt 23:30. ὅτι οὐκ εἰσὶν because they were no more 2:18 (Jer 38:15). ἦσαν ἐπὶ χρόνον ἱκανόν (those who were healed and raised by Christ) remained alive for quite some time Qua.⑤ to be the time at which someth. takes place w. indications of specific moments or occasions, be (X., Hell. 4, 5, 1, An. 4, 3, 8; Sus 13 Theod.; 1 Macc 6:49; 2 Macc 8:26; Jos., Ant. 6, 235 νουμηνία δʼ ἦν; 11, 251): ἦν ὥρα ἕκτη it was the sixth hour (=noon acc. to Jewish reckoning) Lk 23:44; J 4:6; 19:14.—Mk 15:25; J 1:39. ἦν ἑσπέρα ἤδη it was already evening Ac 4:3. πρωί̈ J 18:28. ἦν παρασκευή Mk 15:42. ἦν ἑορτὴ τῶν Ἰουδαίων J 5:1. σάββατόν ἐστιν vs. 10 et al. Short clauses (as Polyaenus 4, 9, 2 νὺξ ἦν; 7, 44, 2 πόλεμος ἦν; exc. 36, 8 ἦν ἀρίστου ὥρα; Jos., Ant. 19, 248 ἔτι δὲ νὺξ ἦν) χειμὼν ἦν J 10:22; ἦν δὲ νύξ (sim. Jos., Bell. 4, 64) 13:30; ψύχος it was cold 18:18; καύσων ἔσται it will be hot Lk 12:55.⑥ to take place as a phenomenon or event, take place, occur, become, be, be in (Hom., Thu. et al.; LXX; En 104:5; 106:6.—Cp. Just., D. 82, 2 of Christ’s predictions ὅπερ καὶ ἔστι ‘which is in fact the case’.) ἔσται θόρυβος τοῦ λαοῦ a popular uprising Mk 14:2. γογγυσμὸς ἦν there was (much) muttering J 7:12. σχίσμα there was a division 9:16; 1 Cor 1:10; 12:25. ἔριδες … εἰσίν quarrels are going on 1:11. δεῖ αἱρέσεις εἶναι 11:19. θάνατος, πένθος, κραυγή, πόνος ἔσται Rv 21:4. ἔσονται λιμοὶ κ. σεισμοί Mt 24:7. Hence τὸ ἐσόμενον what was going to happen (Sir 48:25) Lk 22:49. πότε ταῦτα ἔσται; when will this happen? Mt 24:3. πῶς ἔσται τοῦτο; how can this be? Lk 1:34. Hebraistically (הָיָה; s. KBeyer, Semitische Syntax im NT, ’62, 63–65) καὶ ἔσται w. fut. of another verb foll. and it will come about that Ac 2:17 (Jo 3:1); 3:23 (w. δέ); Ro 9:26 (Hos 2:1).—W. dat. ἐστί τινι happen, be granted, come, to someone (X., An. 2, 1, 10; Jos., Ant. 11, 255; Just., D. 8, 4 σοὶ … ἔλεος ἔσται παρὰ θεοῦ) Mt 16:22; Mk 11:24; Lk 2:10; GJs 1:1; 4:3; 8:3; τί ἐστίν σοι τοῦτο, ὅτι what is the matter with you, that GJs 17:2.—Of becoming or turning into someth. become someth. εἰς χολὴν πικρίας εἶναι become bitter gall Ac 8:23. εἰς σάρκα μίαν Mt 19:5; Mk 10:8; 1 Cor 6:16; Eph 5:31 (all Gen 2:24. Cp. Syntipas p. 42, 24 οὐκ ἔτι ἔσομαι μετὰ σοῦ εἰς γυναῖκα); τὰ σκολιὰ εἰς εὐθείας Lk 3:5 (Is 40:4); εἰς πατέρα 2 Cor 6:18; Hb 1:5 (2 Km 7:14; 1 Ch 22:10; 28:6); εἰς τὸ ἕν 1J 5:8.— Serve as someth. (IPriene 50, 39 [c. II B.C.] εἶναι εἰς φυλακὴν τ. πόλεως; Aesop., Fab. 28 H.=18 P.; 26 Ch.; 18 H-H. εἰς ὠφέλειαν; Gen 9:13; s. also εἰς 4d) 1 Cor 14:22; Col 2:22; Js 5:3.—Of something being ἀνεκτότερον ἔσται it will be more tolerable τινί for someone Lk 10:12, 14.⑦ to exist as possibility ἔστιν w. inf. foll. it is possible, one can (Περὶ ὕψους 6; Diog. L. 1, 110 ἔστιν εὑρεῖν=one can find; Just., A I, 59, 10 ἔστι ταῦτα ἀκοῦσαι καὶ μαθεῖν; D. 42, 3 ἰδεῖν al.; Mel., P. 19, 127); neg. οὐκ ἔστιν νῦν λέγειν it is not possible to speak at this time Hb 9:5. οὐκ ἔστιν φαγεῖν it is impossible to eat 1 Cor 11:20 (so Hom. et al.; UPZ 70, 23 [152/151 B.C.] οὐκ ἔστι ἀνακύψαι με πώποτε … ὑπὸ τῆς αἰσχύνης; 4 Macc 13:5; Wsd 5:10; Sir 14:16; 18:6; EpJer 49 al.; EpArist 163; Jos., Ant. 2, 335; Ath. 22, 3 ἔστιν εἰπεῖν).⑧ to have a point of derivation or origin, be,/come from somewhere ἐκ τῆς ἐξουσίας Ἡρῴδου from Herod’s jurisdiction Lk 23:7; ἐκ Ναζαρέτ (as an insignificant place) J 1:46; ἐκ τῆς γῆς 3:31; ἐκ γυναικός 1 Cor 11:8 al. ἐξ οὐρανοῦ, ἐξ ἀνθρώπων be of heavenly (divine), human descent Mt 21:25; Mk 11:30; Lk 20:4. Be generated by (cp. Sb 8141, 21f [ins I B.C.] οὐδʼ ἐκ βροτοῦ ἤεν ἄνακτος, ἀλλὰ θεοῦ μεγάλου ἔκγονος; En 106:6) Mt 1:20. Esp. in Johannine usage ἐκ τοῦ διαβόλου εἶναι originate from the devil J 8:44; 1J 3:8. ἐκ τοῦ πονηροῦ 3:12; ἐκ τοῦ κόσμου J 15:19; 17:14, 16; 1J 4:5. ἐκ τῆς ἀληθείας εἶναι 2:21; J 18:37 etc. Cp. 9 end.⑨ to belong to someone or someth. through association or genetic affiliation, be, belong w. simple gen. (X., Hell. 2, 4, 36; Iambl., Vi. Pyth. 33, 230 τῶν Πυθαγορείων) οἱ τῆς ὁδοῦ ὄντες those who belong to the Way Ac 9:2. εἰμὶ Παύλου I belong to Paul 1 Cor 1:12; 3:4; cp. Ro 8:9; 2 Cor 10:7; 1 Ti 1:20; Ac 23:6. ἡμέρας εἶναι belong to the day 1 Th 5:8, cp. vs. 5. W. ἔκ τινος 1 Cor 12:15f; Mt 26:73; Mk 14:69f; Lk 22:58 al. (cp. X., Mem. 3, 6, 17; oft LXX). ἐκ τοῦ ἀριθμοῦ τῶν δώδεκα belong to the twelve 22:3. ὅς ἐστιν ἐξ ὑμῶν who is a fellow-countryman of yours Col 4:9.—To belong through origin 2 Cor 4:7. Of Mary: ἦν τῆς φυλῆς τοῦ Δαυίδ was of David’s line GJs 10:1. Cp. 8 above.⑩ to have someth. to do with someth. or someone, be. To denote a close relationship ἐξ ἔργων νόμου εἶναι rely on legal performance Gal 3:10. ὁ νόμος οὐκ ἔστιν ἐκ πίστεως the law has nothing to do with faith vs. 12.—To denote a possessor Mt 5:3, 10; l9:14; Mk 12:7; Lk 18:16; 1 Cor 6:19. Esp. of God who owns the Christian Ac 27:23; 1 Cor 3:23; 2 Ti 2:19 (Num 16:5). οὐδʼ εἶναι τὸν κόσμον θεοῦ, ἀλλὰ ἀγγέλων AcPlCor 1:15 (cp. Just., A II, 13, 4 ὅσα … καλῶς εἴρηται, ἡμῶν τῶν χριστιανῶν ἐστι).—W. possess. pron. ὑμετέρα ἐστὶν ἡ βασιλεία Lk 6:20. οὐκ ἔστιν ἐμὸν δοῦναι Mk 10:40 (cp. Just., A I, 4, 2 ὑμέτερον ἀγωνιᾶσαί ἐστι ‘it is a matter for your concern’).—To denote function (X., An. 2, 1, 4) οὐχ ὑμῶν ἐστιν it is no concern of yours Ac 1:7—Of quality παιδεία οὐ δοκεῖ χαρᾶς εἶναι discipline does not seem to be (partake of) joy Hb 12:11.—10:39.⑪ as an auxiliary: very commonly the simple tense forms are replaced by the periphrasis εἶναι and the ptc. (B-D-F §352–55; Mlt. 225–27, 249; Mlt-H. 451f; Rdm.2 102, 105, 205; Kühner-G. I 38ff; Rob. 374–76, 1119f; CTurner, Marcan Usage: JTS 28, 1927 349–51; GKilpatrick, BT 7, ’56, 7f; very oft. LXX).ⓐ (as in Hom et al.) w. the pf. ptc. to express the pf., plpf. and fut. pf. act. and pass. (s. Mayser 329; 377) ἦσαν ἐληλυθότες they had come Lk 5:17. ἦν αὐτῶν ἡ καρδία πεπωρωμένη their hearts were hardened Mk 6:52. ἠλπικότες ἐσμέν we have set our hope 1 Cor 15:19. ὁ καιρὸς συνεσταλμένος ἐστίν the time has become short 7:29. ἦν ἑστώς (En 12:3) he was standing (more exactly he took his stand) Lk 5:1.ⓑ w. pres. ptc. (B-D-F §353).α. to express the pres. ἐστὶν προσαναπληροῦσα τὰ ὑστερήματα supplies the wants 2 Cor 9:12 (Just., A I, 26, 5 Μαρκίων … καὶ νῦν ἔτι ἐστὶ διδάσκων; Mel., P. 61, 441 ἐστὶν … κηρυσσόμενον).β. impf. or aor. ἦν καθεύδων he was sleeping Mk 4:38. ἦσαν ἀναβαίνοντες … ἦν προάγων 10:32; cp. Lk 1:22; 5:17; 11:14 al. (JosAs 1:3 ἦν συνάγων τὸν σίτον; Mel., P. 80, 580 ἦσθα εὐφραινόμενος). ἦν τὸ φῶς τὸ ἀλήθινόν … ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον the true light entered the world J 1:9, w. ἦν introducing a statement in dramatic contrast to the initial phrase of vs. 8.—To denote age (Demetr.: 722 Fgm. 1, 2 al. Jac.; POxy 275, 9 [66 A.D.] οὐδέπω ὄντα τῶν ἐτῶν; Tob 14:11) Mk 5:42; Lk 3:23; Ac 4:22; GJs 12:3.—Mussies 304–6.γ. fut. ἔσῃ σιωπῶν you will be silent Lk 1:20; cp. 5:10; Mt 24:9; Mk 13:13; Lk 21:17, 24 al.; 2 Cl 17:7 Bihlm. (the child) shall serve him (God).ⓒ w. aor. ptc. as plpf. (Aelian, NA 7, 11; Hippiatr. 34, 14, vol. I p. 185, 3 ἦν σκευάσας; ISyriaW 2070b ἦν κτίσας; AcThom 16; 27 [Aa II/2 p. 123, 2f; p. 142, 10]; B-D-F §355 m.—JVogeser, Z. Sprache d. griech. Heiligenlegenden, diss. Munich 1907, 14; JWittmann, Sprachl. Untersuchungen zu Cosmas Indicopleustes, diss. Munich 1913, 20; SPsaltes, Gramm. d. byzant. Chroniken 1913, 230; Björck [διδάσκω end] 75; B-D-F §355). ἦν βληθείς had been thrown Lk 23:19; J 18:30 v.l.—GPt 6:23; 12:51. (Cp. Just., A II, 10, 2 διʼ εὑρέσεως … ἐστὶ πονηθέντα αὐτοῖς ‘they achieved through investigation’).ⓓ Notice esp. the impersonals δέον ἐστίν it is necessary (Pla. et al.; POxy 727, 19; Sir praef. ln. 3; 1 Macc 12:11 δέον ἐστὶν καὶ πρέπον) Ac 19:36; εἰ δέον ἐστίν if it must be 1 Pt 1:6 (s. δεῖ 2a); 1 Cl 34:2; πρέπον ἐστίν it is appropriate (Pla. et al.; POxy 120, 24; 3 Macc 7:13) Mt 3:15; 1 Cor 11:13.ⓔ In many cases the usage w. the ptc. serves to emphasize the duration of an action or condition (BGU 183, 25 ἐφʼ ὸ̔ν χρόνον ζῶσα ᾖ Σαταβούς); JosAs 2:1 ἦν … ἐξουθενοῦσα καὶ καταπτύουσα πάντα ἄνδρα). ἦν διδάσκων he customarily taught Mk 1:22; Lk 4:31; 19:47. ἦν θέλων he cherished the wish 23:8. ἦσαν νηστεύοντες they were keeping the fast Mk 2:18. ἦσαν συλλαλοῦντες they were conversing for a while 9:4. ἦν προσδεχόμενος he was waiting for (the kgdm.) 15:43. ἦν συγκύπτουσα she was bent over Lk 13:11.ⓕ to emphasize the adjectival idea inherent in the ptc. rather than the concept of action expressed by the finite verb ζῶν εἰμι I am alive Rv 1:18. ἦν ὑποτασσόμενος he was obedient Lk 2:51. ἦν ἔχων κτήματα πολλά he was very rich Mt 19:22; Mk 10:22. ἴσθι ἐξουσίαν ἔχων you shall have authority Lk 19:17 (Lucian, Tim. 35 ἴσθι εὐδαιμονῶν). ἦν καταλλάσσων (God) was reconciling 2 Cor 5:19 (cp. Mel., P. 83, 622 οὗτος ἦν ὁ ἐκλεξάμενός σε; Ath. 15, 2 οὗτός ἐστιν ὁ … καρπούμενος).—LMcGaughy, Toward a Descriptive Analysis of ΕΙΝΑΙ as a Linking Verb in the Gk. NT, diss. Vanderbilt, ’70 (s. esp. critique of treatment of εἰμί in previous edd. of this lexicon pp. 12–15).—Mlt. 228. B. 635. DELG. M-M. EDNT. TW. Sv. -
3 εἰμί
εἰμί (A sum), [dialect] Aeol. [full] ἔμμι Sapph.2.15, Theoc.20.32; Cret. [full] ἠμί GDI 4959a; [ per.] 2sg. εἶ, [dialect] Ep. and [dialect] Ion.εἰς Od.17.388
, al., [dialect] Aeol. ἔσσι, [dialect] Ep. and [dialect] Dor.ἐσσί Il.1.176
, Pi.O.6.90, Sophr.134; ; [ per.] 3sg. ἐστί, [dialect] Dor.ἐντί IG12(1).677
([place name] Rhodes), Theoc.1.17, etc.; [ per.] 3 dualἐστόν Th.3.112
; [ per.] 1pl. ἐσμέν, [dialect] Ep. and [dialect] Ion. εἰμέν (also in Pi.P.3.60), , [dialect] Dor.εἰμές Theoc.15.73
, but ; [ per.] 3pl. εἰσί ([etym.] - ίν), [dialect] Ep. and [dialect] Ion. ἔασι ([etym.] - ιν) Il.7.73, Xenoph.8.1, Antim.29, Herod.4.84, [dialect] Dor.ἐντί Pi.N.1.24
, Theoc.11.45, IG9(1).32.22 ([place name] Phocis), etc.: imper. ἴσθι (ἔσθι Hecat.361
J.), [dialect] Ep. and Lyr. also in [voice] Med. formἔσσο Od.3.200
, Sapph.1.28, Maced.Pae.31, late Proseἔσο Plu.2.241d
, M.Ant.3.5, Hld.5.12, Porph.Marc.34; [ per.] 3sg. ἔστω (, and late Inscrr., CIG2664, al.; but in Pl.R. 361c leg. ἴτω), [dialect] Dor. εἴτω, ἤτω, Heraclid. ap. Eust.1411.21, Elean ; [ per.] 3pl. ἔστωσαν, butἔστων Hom.
, Pl.R. 502a, , and early [dialect] Att. Inscrr., IG12.22, etc. ( ἔστωσαν first in ii B. C., ib.22.1328), [dialect] Dor. ἐόντων ib.1126: subj. ὦ, ᾖς, ᾖ, [dialect] Ep.ἔω Od.9.18
; [ per.] 3sg.ἔῃ Il.12.300
,al. (alsoἔῃσι 2.366
, al., ᾖσι ([etym.] ν) 19.202, Hes.Op. 294), also [dialect] Boeot.ἔνθω IG7.3172.165
,μετείω Il.23.47
and perh.εἴῃ 9.245
, etc.; [dialect] Dor. [ per.] 3pl. ([place name] Crete), ([place name] Hierapytna), [dialect] Boeot.ἴωνθι IG7.3171.46
(iii B. C.): opt. εἴην, -ης (εἴησθα Thgn.715
), -η, also ἔοις, ἔοι, Il.9.284, 142, al., cf. Hdt.7.6; [ per.] 3pl.εἴοισαν Ἀρχ. Ἐφ. 1911.133
([place name] Gonni); [ per.] 3 dual , Sph. 243e; [ per.] 1pl. (lyr.), Pl.; [ per.] 2pl.εἶτε Od. 21.195
; [ per.] 3pl.εἶεν Il.2.372
, etc.,εἴησαν Hdt.1.2
, etc.; Elean ἔα, = εἴη, SIG9 (vi B. C.), and σύν-εαν, = συνεῖεν, GDI 1149 (vi B. C.): inf. εἶναι, Arc. (Tegea, iv B. C.); [dialect] Ep. ἔμμεναι (also [dialect] Aeol.ἔμμεν' Sapph.34
), ἔμμεν (also Pi.P.6.42, S.Ant. 623 (lyr.)), ἔμεναι, ἔμεν, also ([place name] Dodona); [dialect] Dor. εἶμεν Foed. ap. Th.5.77,79, IG7.1.7 ([place name] Megara),ἦμεν Test.Epict.5.16
, Tab.Heracl.1.75, Cret. ἦμεν orἤμην Leg.Gort.1.15
, al., GDI4998i 2, al., Megar. ,εἴμειν IG12(1).155.100
([place name] Rhodes), 14.952 ([place name] Agrigentum); εἶν ib. 12(9).211.10 ([place name] Eretria), SIG135.4 ([place name] Olynthus), etc.: part. ὤν, [dialect] Ep. ἐών, ἐοῦσα, ἐόν, Cypr.ἰών Inscr.Cypr.135.23
H.; [dialect] Boeot. fem.ἰῶσα IG 7.3172.116
(Orchom.), [dialect] Aeol. and [dialect] Dor. fem.ἔσσα Sapph.75.4
, IG4.952.2 (Epid.), Theoc.28.16,ἐοῖσα Pi.P.4.265
,ἔασσα Lyr.Alex.Adesp. 9
, Diotog. ap. Stob.4.7.62,εὖσα Erinn.5.5
(also [dialect] Ion., Herod.5.16,εὔντων 2.85
),ἐᾶσα Ti.Locr.96d
, IG5(1).1470.8 ([place name] Messene),ἴαττα Leg.Gort.8.47
; acc. sg.εὖντα Theoc.2.3
; nom. sg. εἴς in Heraclid. ap. Eust.1756.13, pl.ἔντες Tab.Heracl.1.117
; dat. pl. ἔντασσι ib.104; gen. pl.παρ-έντων Alcm. 64
: [tense] impf.ἦν Il.2.77
, etc., [dialect] Ep. ἔον (also [dialect] Aeol., Alc.127, Sapph.Oxy. 1787 Fr.3 ii 21), in [dialect] Att. ἦ (dub. in [dialect] Aeol., Alc. Supp.14.9), Ar.Pl.77, Pl.Phd. 61b, etc., but usu. altered to ἦν in codd. (and ἦν is required by metre in E. Ion 280), [var] contr. from [dialect] Ep. and [dialect] Ion. ἦα (Il.5.808, al., IG12(8).449.2 ([place name] Thasos), whence Hom.and later [dialect] Ion.ἔᾱ Il.4.321
, al.,ἔας Hdt.1.187
,ἔατε Id.4.119
); [dialect] Ep. [ per.] 3sg. ἦεν, always with ν in Hom.; ἔην as [ per.] 1sg., only Il.11.762 (s. v.l., al. ἔον), freq. as [ per.] 3sg. (generally before a consonant, so that ἔεν is possible), sts. also ἤην; [ per.] 2sg. ἦσθα, later ἦς (wh. is v.l. in Pi.I.1.26), sts. in LXX (Jd. 11.35, Ru.3.2,al.), cf. Pl.Ax. 365e, Erinn.4.4, Ev.Matt.25.21, al., , [dialect] Ep. ἔησθα; [ per.] 3sg. ἦν, [dialect] Ep. ἔην, ἤην, ἦεν (v. supr.), [dialect] Dor. and [dialect] Aeol.ἦς Alc.Supp.30.1
, Epich.102, Sophr.59, Theoc.2.90, SIG241.145 (Delph.); [ per.] 3 dualἤστην Il.5.10
, E.Hipp. 387, Ar.Eq. 982, Pl.Euthd. 272a, al.; [dialect] Dor. [ per.] 1pl.ἦμες Plu.Lyc.21
; [ per.] 2pl. , , Ec. 1086; [ per.] 3pl. ἦσαν, [dialect] Ion. and Poet. ἔσαν (in Hes.Th. 321, 825, ἦν is not pl. for ἦσαν, but is rather a peculiarity of syntax, v. infr. v, but is [ per.] 3pl. in Epich.46, al., SIG560.15 (Epidamnus, iii B. C.)); [dialect] Aeol. ; later (iii B. C.), SIG527.46 (Crete, iii B. C.), IGRom.4.1740 ([place name] Cyme), always in LXX as Ba.1.19, cf. Ev.Matt.23.30, Plu.2.174a, etc., and sts. in codd. of earlier writers, Lys.7.34, Trag.Adesp. 124 (cited from E. Hel. 931 by Choerob. and from Id.Tr. 474 by Aps.), X.Cyr.6.1.9, Hyp.Ath.26, [ per.] 2sg.ἦσο Epigr.Gr.379
([place name] Aezani), [ per.] 3sg.ἦστο Supp.Epigr. 1.455.7
([place name] Phrygia), [ per.] 1pl.ἤμεθα PPetr.2p.11
(iii B. C.), LXX Ba.1.19, 1 Ki.25.16, Ep.Eph.2.3; subj. (ii B. C.), ἦται GDI 1696, ἦνται prob. in IG5(1).1390.83 ([place name] Andania); [dialect] Ion. and [dialect] Ep. also ἔσκον, used by A.Pers. 656 (lyr.): [tense] fut. ἔσομαι, ἔσται, [dialect] Ep. and [dialect] Aeol. also ἔσσομαι, ἔσεται, ἔσσεται; [dialect] Aeol. [ per.] 2sg. ἔσσῃ prob. in Alc.67,87; [dialect] Dor. 2 and [ per.] 3sg. ἐσσῇ, ἐσσεῖται, Il.2.393, 13.317, Theoc.10.5, [ per.] 3pl. ἐσσοῦνται Foed. ap. Th.5.77 codd. (butἔσσονται Tab.Heracl.1.113
), inf.ἐσσεῖσθαι Sophr.57
.—All forms of the [tense] pres.ind. are enclitic (exc. [ per.] 2sg. εἶ and [ per.] 3pl. ἔασι); but [ per.] 3sg. is written ἔστι when it begins a sentence or verse, or when it immediately follows οὐκ, καί, εἰ, ὡς, ἀλλά, or τοῦτ', Hdn.Gr.1.553 (also μή acc. to EM301.3); later Gramm. wrote ἔστι as Subst. Verb, Phot., Eust.880.22.A as the Subst. Verb,I of persons, exist,οὐκ ἔσθ' οὗτος ἀνήρ, οὐδ' ἔσσεται Od.16.437
; ἔτ' εἰσί they are still in being, 15.433, cf. S.Ph. 445, etc.;τεθνηῶτος.. μηδ' ἔτ' ἐόντος Od.1.289
; οὐκέτ' ἐστί he is no more, E.Hipp. 1162; οὐδὲ δὴν ἦν he was not long- lived, Il.6.131; ὁ οὐκ ὤν, οἱ οὐκ ὄντες, of those who are no more, Th.2.45,44; οἱ ὄντες the living, Plb.9.29.2; ὁ ὤν the Eternal, LXX Ex.3.14, al., Ph.1.289;θεοὶ αἰὲν ἐόντες Il.1.290
; ἐσσόμενοι posterity, 2.119;κἀγὼ γὰρ ἦ ποτ', ἀλλὰ νῦν οὐκ εἴμ' ἔτι E.Hec. 284
; ὡς ἂν εἶεν ἅνθρωποι might continue in being, Pl.Smp. 190c;ζώντων καὶ ὄντων Ἀθηναίων D.18.72
, cf. Arist.GC 318b25; of things, εἰ ἔστι ἀληθέως [ἡ τράπεζα] Hdt.3.17, etc.; of cities,ὄλωλεν, οὐδ' ἔτ' ἐστὶ Τροία E.Tr. 1292
, cf. Heracl. 491; δοκεῖ μοι Καρχηδόνα μὴ εἶναι censeo Carthaginem esse delendam, Plu.Cat.Ma.27; ἂν ᾖ τὸ στράτευμα be in existence, D.8.17; of money, to be in hand,τῶν ὄντων χρημάτων καὶ τῶν προσιόντων IG12.91.25
; τὰ ὄντα property, Pl.Grg. 511a, Plu.Ant.24, etc.; τὸ ἐσόμενον ἐκ .. future revenue from.., BCH46.420 (Olymos, i B. C.); of place, τὴν οὖσαν ἐκκλησίαν the local church, Act.Ap.13.1; of time, τοῦ ὄντος μηνός in the current month, BGU146.4, etc.; in office,ἱερέων τῶν ὄντων PPar.5.4
(ii B. C.); αἱ οὖσαι [ἐξουσίαι] the powers that be, Ep. Rom.13.1.II of the real world, be, opp. become,γίγνεται πάντα ἃ δή φαμεν εἶναι Pl.Tht. 152d
, etc.; τὸ ὄν Being, Parm.8.35, Protag.2, Pl.Ti. 27d, etc.; opp. τὸ μὴ ὄν, Gorg.Fr.3 D., etc.;οὐδὲν γίνεται ἐκ τοῦ μὴ ὄντος Epicur.Ep. 1p.5U.
;ἐξ οὐκ ὄντων ἐποίησεν αὐτὰ ὁ θεός LXX 2 Ma.7.28
; τὰ ὄντα the world of things, Heraclit.7, Emp.129.5, etc.; ὄνindecl., τῶν ὂν εἰδῶν species of Being, Plot.6.2.10.2 of circumstances, events, etc., to happen,τά τ' ἐόντα, τά τ' ἐσσόμενα, πρό τ' ἐόντα Il.1.70
;ἡ ἐσβολὴ ἔμελλεν ἔσεσθαι Th.2.13
, etc.; τῆς προδοσίας οὔσης since treachery was there, Id.4.103; ἕως ἂν ὁ πόλεμος ᾖ so long as it last, Id.1.58;αἱ σπονδαὶ ἐνιαυτὸν ἔσονται Id.4.118
; τί ἐστιν; what is it? what's the matter? Ar.Th. 193; τί οὖν ἦν τοῦτο; how came it to pass? Pl.Phd. 58a: repeated with a relat. to avoid a positive assertion, ἔστι δ' ὅπῃ νῦν ἔ. things are as they are, i.e. are ill, A.Ag.67.III be the fact or the case, διπλασίαν ἂν τὴν δύναμιν εἰκάζεσθαι ἤ ἐστιν twice as large as it really is, Th.1.10; αὐτὸ ὅ ἐστι καλόν beauty in its essence, Pl.Smp. 211c, cf. Phd. 74b; freq. in part., τὸν ἐόντα λόγον λέγειν or φαίνειν the true story, Hdt.1.95, 116; τῷ ἐόντι χρήσασθαι tell the truth, ib. 30;τὰ ὄντα ἀπαγγέλλειν Th.7.8
; σκῆψιν οὐκ οὖσαν, λόγον οὐκ ὄντα, S.El. 584, Ar.Ra. 1052; τῷ ὄντι in reality, in fact, Pl.Prt. 328d, etc.; to apply a quotation to a case in point, τῷ ὄντι κλαυσίγελως real 'smiles through tears' (with allusion to Il.6.484), X.HG7.2.9, cf. Pl. La. 196d; κατὰ τὸ ἐόν according to the fact, rightly, Hdt.1.97; πᾶν τὸ ἐόν the whole truth, Id.9.11;τοῦ ἐόντος ἀποτεύξεται Hp.VM 2
.IV folld. by the relat., οὐκ ἔστιν ὅς or ὅστις no one,οὐκ ἔσθ' ὃς.. ἀπαλάλκοι Il.22.348
;οὐκ ἔ. οὐδεὶς ὅς E.El. 903
; οὐκ ἔ. ὅτῳ, = οὐδενί, A.Pr. 293 (anap.), cf. 989: freq. in pl., εἰσὶν οἵ, = Lat. sunt qui, used exactly like ἔνιοι, Th.6.88, 7.44, Pl.Men. 77d, Grg. 503a, etc. ( εἰσί τινες οἵ .. Th.3.24); ἐστὶν ἃ χωρία, πολίσματα, Id.1.12,65;ἐστὶν ἃ εἰπεῖν Id.2.67
;ἦσαν οἵ X.An.5.2.14
; the sg. Verb is used even with masc. and fem. pl., ἐστὶν οἵ, αἵ, Hp.Fract.1, VC4, X.Cyr.2.3.16; more freq. in oblique cases,ποταμῶν ἐστὶ ὧν Hdt.7.187
;ἐστὶν ἀφ' ὧν Th.8.65
; ἐστὶ παρ' οἷς, ἐστὶν ἐν οἷς, Id.1.23, 5.25: in questions ὅστις is used, ἔστιν ἥντινα δόξαν.. ἀπεκρίνατο; Pl.Men. 85b: with relat. Particles, ἐστὶν ἔνθα, = Lat. est ubi, X.Cyr.7.4.15, etc.; ἐ. ὅπῃ, ἔσθ' ὅπου, somehow, somewhere, Pl.Prt. 331d, A.Eu. 517, S.OT 448, etc.; in questions expecting a neg. answer, ἐ. ὁπόθεν, ὅπως; Pl.Phlb. 35a, R. 493e, etc.;οὐ γάρ ἐσθ' ὅπως Pi.Fr.61
, cf. Hdt.7.102, A.Ag. 620; οὐκ ἔ. ὅπως οὐ in any case, necessarily, Ar. Pax 188;οὐκ ἔ. ὡς Pl. Men. 76e
, etc.; ἐ. ὅτε, ἔσθ' ὅτε, sometimes, Pi.Fr.180.2, S.Aj.56, Th. 7.21, etc.V ἦν is sts. used with pl. masc. and fem., usu. at the beginning of a sentence, there was,τῆς δ' ἦν τρεῖς κεφαλαί Hes.Th. 321
; (but inἦν δ' ἐρῳδιοί τε πολλοί Epich.46
, cf. 59, al., it may be taken as [dialect] Dor. [ per.] 3pl.); (lyr.); ἦν ἄρα κἀκεῖνοι ταλακάρδιοι Epigr. ap. Aeschin.3.184; less freq.ἔστι, ἔστι δὲ μεταξὺ.. ἑπτὰ στάδιοι Hdt.1.26
, cf. 7.34;ἔστι.. ἄρχοντές τε καὶ δῆμος Pl.R. 463a
; before dual Nouns, Ar.V.58, Pl.Grg. 500d.VI ἔστι impers., c. inf., it is possible,ἔστι γὰρ ἀμφοτέροισιν ὀνείδεα μυθήσασθαι Il.20.246
;ἔστι μὲν εὕδειν, ἔστι δὲ τερπομένοισιν ἀκούειν Od. 15.392
; εἴ τί πού ἐστι (sc. πιθέσθαι) 4.193;τοιάδε.. ἐστὶν ἀκοῦσαι A. Pr. 1055
(anap.);ἔστι τεκμήρια ὁρᾶν X.An.3.2.13
, cf. Ar.Ra. 1163, Aeschin.3.105, D.18.272, Arist.Ath.53.6, etc.; so in imper., opt., and subj.,ἔστω ἀποφέρεσθαι τῷ βουλομένῳ IG12.10.7
;μυρία ἂν εἴη λέγειν Pl.Plt. 271e
;ὅπως ἂν ᾖ δρᾶν IG2.1054.91
: more freq. in neg. clauses, Il.6.267, etc.; folld. by ὥστε c. inf., S.Ph. 656: c. acc. et inf.,ἁδόντα δ' εἴη με τοῖς ἀγαθοῖς ὁμιλεῖν Pi.P.2.96
;ἔστιν ἐκπεσεῖν ἀρχῆς Δία A.Pr. 757
: sts. not impers. in this sense,θάλασσα δ' οὐκέτ' ἦν ἰδεῖν Id.Pers. 419
.b ἔστω in argument, let it be granted,ἔστω τοῦτο ἀληθὲς εἶναι D.H.Comp.25
;ἔστω σοι τοῦθ' οὕτως Plu.2.987b
; Chr.74.24.B most freq., to be, the Copula connecting the predicate with the Subject, both being in the same case: hence, signify, import,τὸ γὰρ εἴρειν λέγειν ἐστίν Pl.Cra. 398d
; esp. in the phrase τοῦτ' ἔστι, hoc est;Σκαιόλαν, ὅπερ ἐστὶ Λαϊόν Plu.Publ.17
: with numerals, τὰ δὶς πέντε δέκα ἐστίν twice five are ten, X.Mem.4.4.7; εἶναί τις or τι, to be somebody, something, be of some consequence, v. τις; οὐδὲν εἶναι Pl.R. 562d, etc.2 periphr. with the Participle to represent the finite Verb: with [tense] pf. part. once in Hom., τετληότες εἰμέν, for τετλήκαμεν, Il.5.873; so in Trag. and [dialect] Att., ἦν τεθνηκώς, for ἐτεθνήκει, A. Ag. 869; ἔσται δεδορκώς ib. 1179;εἰμὶ γεγώς S.Aj. 1299
;πεφυκός ἐστι Ar.Av. 1473
;δεδρακότες εἰσίν Th.3.68
;κατακεκονότες ἔσεσθε X.An.7.6.36
: with [tense] aor. part., once in Hom.,βλήμενος ἦν Il.4.211
; so προδείσας εἰμί, οὐ σιωπήσας ἔσει; S.OT90, 1146, cf. A.Supp. 460: with [tense] pres. part.,ἦν προκείμενον Id.Pers. 371
;φεύγων Ὀρέστης ἐστίν Id.Ch. 136
;εἴην οὐκ ἂν εὖ φρονῶν S.Aj. 1330
; τί δ' ἐστί.. φέρον; Id.OT 991, cf. 274, 708;λέγων ἐστίν τις E.Hec. 1179
;ἦν τίς σ' ὑβρίζων Id.HF 313
;πόρρω ἤδη εἶ πορευόμενος Pl.Ly. 204b
;βαδίζων εἰμί Ar.Ra. 36
; freq. in Hdt.,ἦσαν ἱέντες 1.57
, al.; evenεἰσὶ διάφοροι ἐόντες 3.49
(s.v.l.):— if the Art. is joined with the Part., the noun is made emphatic, Κᾶρές εἰσι οἱ καταδέξαντες the persons who showed her were Carians, Id.1.171;αὐτὸς ἦν ὁ μαρτυρῶν A.Eu. 798
;δόλος ἦν ὁ φράσας S.El. 197
(anap.).C εἶναι is freq. modified in sense by the addition of Advbs., or the cases of Nouns without or with Preps.:I εἶναι with Advbs., where the Adv. often merely represents a Noun and stands as the predicate,ἅλις δέ οἱ ἦσαν ἄρουραι Il.14.122
, etc.; ἀκέων, ἀκήν εἶναι, to be silent, 4.22, Od.2.82;σῖγα πᾶς ἔστω λεώς E.Hec. 532
;διαγνῶναι χαλεπῶς ἦν ἄνδρα ἕκαστον Il.7.424
; ἀσφαλέως ἡ κομιδὴ ἔσται will go on safely, Hdt.4.134; ἐγγύς, πόρρω εἶναι, Th.6.88, Pl.Prt. 356e: freq. impers. with words implying good or ill fortune, Κουρήτεσσι κακῶς ἦν it fared ill with them, Il.9.551;εὖ γὰρ ἔσται E.Med.89
, cf. Ar.Pl. 1188, etc.;ἡδέως ἂν αὐτοῖς εἴη D.59.30
.II c. gen., to express descent or extraction,πατρὸς δ' εἴμ' ἀγαθοῖο Il.21.109
;αἵματός εἰς ἀγαθοῖο Od. 4.611
, cf. Hdt.3.71, Th.2.71, etc.;πόλεως μεγίστης εἶ X.An.7.3.19
.b to express the material of which a thing is made, ἡ κρηπίς ἐστι λίθων μεγάλων consists of.., Hdt.1.93; τῆς πόλιος ἐούσης δύο φαρσέων ib. 186; τοιούτων ἔργων ἐστὶ ἡ τυραννίς is made up of.., Id.5.92.ή, etc.c to express the class to which a person or thing belongs, εἶ γὰρ τῶν φίλων you are one of them, Ar.Pl. 345;ἐτύγχανε βουλῆς ὤν Th.3.70
; ;Κριτίας τῶν τριάκοντα ὤν X.Mem.1.2.31
; ἔστι τῶν αἰσχρῶν it is in the class of disgraceful things, i. e. it is disgraceful, D.2.2.d to express that a thing belongs to another,Τροίαν Ἀχαιῶν οὖσαν A.Ag. 269
;τὸ πεδίον ἦν μέν κοτε Χορασμίων Hdt.3.117
, etc.: hence, to be of the party of,ἦσαν.. τινὲς μὲν φιλίππου, τινὲς δὲ τοῦ βελτίστου D.9.56
, cf. 37.53; to be de pendent upon, S.Ant. 737, etc.; to be at the mercy of,ἔστι τοῦ λέγοντος, ἢν φόβους λέγῃ Id.OT 917
.e to express one's duty, business, custom, nature, and the like , οὔτοι γυναικός ἐστι 'tis not a woman's part, A.Ag. 940;τὸ ἐπιτιμᾶν παντὸς εἶναι D.1.16
; τὸ δὲ ναυτικὸν τέχνης ἐστίν is matter of art, requires art, Th.1.142, cf.83.f in LXX, to be occupied about,ἦσαν τοῦ θύειν 2 Ch.30.17
; ἔσεσθαι, c. gen., to be about to,ἐσόμεθα τοῦ σῶσαί σε 2 Ki.10.11
.2 with two dats., σφίσι τε καὶ Ἀθηναίοισι εἶναι οὐδὲν πρῆγμα that they and the Athenians have nothing to do one with another, Hdt.5.84;μηδὲν εἶναι σοὶ καὶ φιλίππῳ πρᾶγμα D.18.283
; more shortly, σοί τε καὶ τούτοισι πρήγμασι τί ἐστι; Hdt.5.33; τί τῷ νόμῳ καὶ τῇ βασάνῳ; D.29.36; τί ἐμοὶ καὶ σοί; Lat. quid tecum est mihi? Ev.Marc.5.7, etc.; also ἐμοὶ οὐδὲν πρὸς τοὺς τοιούτους (sc. ἐστίν) Isoc.4.12; ; ἔσται αὐτῳ πρὸς τὸν θεόν, in tomb inscriptions, JHS18.113, etc.3 with ἄσμενος, βουλόμενος, etc., added, ἐμοὶ δέ κεν ἀσμένῳ εἴη 'twould be to my delight, Il.14.108;οὐκ ἂν σφίσι βουλομένοις εἶναι Th.7.35
;προσδεχομένῳ Id.6.46
; (lyr.); .IV with Preps., εἶναι ἀπό τινος, = εἶναί τινος (supr. 11.a), X.Mem.1.6.9;εἰσὶν ἀπ' ἐναντίων αὗται πραγμάτων Pl.Phlb. 12d
; but εἶναι ἀπ' οἴκου to be away from.., Th.1.99.2 εἶναι ἔκ τινος to be sprung from, εἴμ' ἐκ Παιονίης, Μυρμιδόνων ἔξ εἰμι, Il.21.154, 24.397, etc.; ἔστιν ἐξ ἀνάγκης it is of necessity, i. e. necessary, Pl.Sph. 256d.3 εἶναι ἐν .. to be in a certain state,ἐν εὐπαθείῃσι Hdt.1.22
; ἐν ἀθυμία, etc., Th.6.46, etc.;ἐν ταραχαῖς D.18.218
; εἶναι ἐν ἀξιώματι to be in esteem, Th.1.130; οἱ ἐν τέλεϊ ἐόντες those in office, Hdt.3.18, etc.; but εἶναι ἐν τέχνῃ, ἐν φιλοσοφία to be engaged in.., S.OT 562, Pl.Phd. 59a.b ἐν σοί ἐστι it depends on thee, Hdt.6.109, S.Ph. 963;ἐν σοὶ γάρ ἐσμεν Id.OT 314
; so also , X.Cyr.1.6.2, etc.4 εἶναι διά .., much like εἶναι ἐν .., εἶναι διὰ φόβου, = φοβεῖσθαι, Th.6.34; εἶναι δι' ὄχλου, = ὀχληρὸν εἶναι, Id.1.73;εἶναι διὰ μόχθων X.Cyr.1.6.25
; εἶναι δι' αἰτίας, = αἰτιᾶσθαι, D.H.1.70; Geom., pass through,διὰ τᾶς ἑτέρας διαμέτρου ἐόντος τοῦ ἐπιπέδου Archim.Con.Sph.20
.5 εἶναι ἐφ' ἑαυτῆς to be by oneself, D.25.23; εἶναι ἐπὶ ὀνόματος to bear a name, Id.39.21; εἶναι ἐπὶ τοῖς πράγμασιν to be engaged in.., Id.2.12; εἶναι ἐπί τινα to be against him, Id.6.33; εἶναι ἐφ' ἑξήκοντα στάδια to reach sixty stadia, X.An.4.6.11; εἶναι ἐπὶ τὰς ἁφάς pass through the points of contact, Apollon. Perg.Con.4.1; εἶναι ἐπί τινι, v. supr. 3 b.6 εἶναι πρός τινος to be in one's favour, Th.4.10,29, etc.; to suit, X.An. 1.2.11, etc.; εἶναι πρός τινι engaged in, Pl.Phd. 84c, Philostr.VA5.31; πρὸς τοῖς ἰδίοις mind one's own affairs, Arist.Pol. 1309a6, Ath.16.3;εἶναι πρὸς τὸ κωλύειν Plb.1.26.3
; πρὸς τὸ πονεῖν Telesp.46 H.;εἶναι περί τι X.An.3.5.7
, etc.7 εἶναι παρά τινι or τινα, = παρειναι, Id.Cyr.6.2.15, Hdt.8.140.ά (s.v.l.).8 εἶναι ὑπό τινα or τινι to be subject to.., X.HG5.2.17 (s.v.l.), 6.2.4.9 περὶ τούτων ἐστίν that is the question, Men.Epit.30.10 εἶναι ἀπό .., in Geom., to be constructed upon, Archim.Sph.Cyl.2.9, Con.Sph.7.D ἐστί is very freq. omitted, mostly in the [tense] pres. ind. before certain predicates, as ἀνάγκη, ἄξιον, δυνατόν, εἰκός, ἕτοιμον, οἷόν τε, ῥᾴδιον, χρεών, etc., and after the neut. of Verbals in - τέος, and such forms as θαυμαστὸν ὅσον: less freq. with other persons and moods, εἰμί omitted, S.OT92, Aj. 813; εἶ, Od.4.206; ἐσμέν, S.Ant. 634; ἐστέ, Od.10.463; εἰσί, S.OT 499 (lyr.), IG2.778 B; subj. ᾖ, Il.14.376, E.Hipp. 659, Antipho 5.32; opt. εἴη, IG22.1183.12; [tense] impf. ἦν, ib.2.778 B; [tense] fut. ἔσονται, Od.14.394.E the Inf. freq. seems redundant,1 in phrases implying power or will to do a thing, ἑκὼν εἶναι (v. ἑκών)κατὰ δύναμιν εἶναι Is.2.32
;εἰς δύναμιν εἶναι Pl.Plt. 300c
; τὸ ἐπ' ἐκείνοις εἶναι, quantum in illis esset, Th.8.48, X.HG3.5.9, cf. Lys.13.58;τὸ ἐπὶ σφᾶς εἶναι Th.4.28
;τὸ κατὰ τοῦτον εἶναι X.An.1.6.9
;κατὰ τοῦτο εἶναι Pl.Prt. 317a
; τὸ τήμερον, τὸ νῦν εἶναι, Id.Cra. 396e, La. 201c, Theopomp. Com.98, Decr. ap. Arist.Ath.31.2, etc.2 after Verbs of naming or choosing, ;σύμμαχόν μιν εἵλοντο εἶναι Hdt.8.134
; of giving,δῶκε ξεινήϊον εἶναι Il. 11.20
.F [tense] impf. ἦνissts. used where other languages take the [tense] pres.,1 after ἄρα, to express a fact which is and has always been the same, δέρμα δὲ ἀνθρώπου.. ἦν ἄρα σχεδὸν δερμάτων πάντων λαμπρότατον human skin then it appears is.., Hdt.4.64;Κύπρις οὐκ ἄρ' ἦν θεός E. Hipp. 359
; ὡς ἄρ' ἦσθ' ἐμὸς πατὴρ ὀρθῶς ib. 1169;ἦ πολύμοχθον ἄρ' ἦν γένος.. ἁμερίων Id.IA 1330
;ἦ στωμύλος ἦσθα Theoc.5.79
; so also when there is reference to a past thought, τουτὶ τί ἦν; what is this? Ar.Ach. 157, cf. Pl.Cra. 387c: so in the Aristotelian formula τὸ τί ἦν εἶναι (APo.82b38, al.), used to express the essential nature of a thing, where τί ἦν (for ἐστί) takes the place of the dat. in such phrases as τὸ ἀγαθῷ εἶναι, τὸ μεγέθει εἶναι, APr.67b12, de An.429b10.G ἐγώ εἰμι, in LXX, pleonastic forἐγώ, ἐγώ εἰμι οὐχ ἥμαρτον Jd. 11.27
, cf. 6.18; alsoἔσται πᾶς ἀποκτενεῖ με Ge.4.14
. -
4 ειμι
I.(fut. ἔσομαι, impf. ἦν и ἦ; imper. ἴσθι; conjct. ὦ; opt. εἴην; inf. εἶναι; недостающ. формы aor. и pf. восполняются соотв. формами глагола γίγνομαι)1) быть, существовать(οὐκ ἔσθ΄ οὗτος ἀνέρ οὐδ΄ ἔσσεται Hom.; οὐδ΄ ἔτ΄ ἔστι Τροία Eur.)
οἱ ὄντες Polyb. — те, которые (еще) существуют, живые;οἱ οὐκ ὄντες Thuc. — те, которых (уже) нет, умершие;ἐσσόμενοι (ἄνθρωποι) Hom. — потомки;ζώντων καὴ ὄντων Dem. — при их жизни, перен. у них на глазах;οὐ δέν ἦν Hom. — он недолго (про)жил;πνεύματος ἤδη μὲν ὄντος, οὔπω δὲ παρόντος Arst. — когда ветер уже поднялся, но еще не дошел (до нас);ἄκων ἔστιν οὓς ἐγὼ ἐπαινῶ Plat. — существуют (люди), которых я не могу не хвалить;ἐμοὴ οὐδέν ἐστι πρὸς τοὺς τοιούτους Isocr. — у меня нет ничего общего с ними;σοί τε καὴ τούτοισι πρήγμασι τί ἐστι ; Her. — что тебе до этого?2) (как глагол-связка; в praes. часто, но реже, чем по-русски, опускается)διαγνῶναι χαλεπῶς ἦν Hom. — трудно было узнать;
ἔστι γὰρ τοῦτο τὸ κεφάλαιον Plat. — ведь в этом суть;καλῶς ἔσται Xen. — (все) будет хорошо;ἔτι νέος ὤν Xen. — будучи еще молодым;φεύγων ἐστίν Eur. — он в изгнании3) быть, находиться, являться, оказыватьсяἰατρὸν φάσκουτιν αὐτὸν εἶναι Plat. — говорят, что он врач;
εἶναι ἐν ἀθυμίᾳ Thuc. — прийти в уныние;οἱ ἐν πάθει ὄντες Arst. — охваченные страстью;οἱ ἐν τέλει ὄντες Thuc. — носители власти, обладающие властью;πρὸς Διὸς εἶναι Hom. — находиться под защитой Зевса;ὀνομάζειν τινὰ σοφιστέν εἶναι Plat. — называть кого-л. софистом;εἰσὴ ἀλλήλοισι διάφοροι ἐόντες ἑωυτοῖσι Her. — они находятся в состоянии постоянных распрей;οὐ σιωπήσας ἔσει ; Soph. — не замолчишь ли ты?;ἐμοὴ δέ κεν ἀσμένῳ εἴη Hom. — мне было бы (это) приятно;ἦν αὐτῷ προσδεχομένῳ Thuc. — (это) не было для него неожиданностью;εἴ σοι ἡδομένῳ ἐστίν Plat. — если тебе это доставит удовольствие4) быть, значить, составлять, равнятьсяτοῦτ΄ ἐστι Xen., Plat., Arst.; — то-есть;
τὸ εἴρειν λέγειν ἐστίν Plat. — (слово) «εἴρειν» значит «говорить»;τὰ δὴς πέντε δέκα ἐστίν Xen. — дважды пять - десять5) бывать, происходить, случаться, тж. обстоятьτί ἔστι(ν) ; Soph., Arph. и τοῦτο τί ἦν ; Arph. — что такое?, в чем дело?;
τὰ ἐόντα τὰ τ΄ ἐσσόμενα πρό τ΄ ἐόντα Hom. — настоящее, будущее и прошлое;ἔστι δ΄ ὅπῃ νῦν ἔστι Aesch. — что есть, то есть, т.е. свершилось, ничего не поделаешь;τί οὖν ἦν τοῦτο ; Plat. — как это случилось?;πρὸς ἑσπέραν ἦν Xen. — дело было под вечер;τὸ ἔσται καὴ τὸ μέλλον Arst. — будущее и то, что (лишь) может произойти;βοέ ἦν Thuc. — раздался крикοἰκονομου ἀγαθοῦ ἐστιν εὖ οικεῖν τὸν ἑαυτοῦ οἶκον Xen. — хороший хозяин должен хорошо управлять своим домом:
παντός ἐστι Dem. — всякий в состоянии, каждый может;οὐκ ἦν πρὸς τοῦ Κύρου τρόπου Xen. — (это) было не в характере Кира7) быть сложенным, состоятьἡ κρηπίς ἐστι λίθων μεγάλων Her. — основание сложено из больших камней;
οἱ στέφανοι ῥόδων ἦσαν Dem. — венки были сплетены из роз8) действительно быть, быть подлинным или истиннымτὸ ὄν тж. pl. филос. Plat., Arst.; — истинно сущее, подлинное бытие;
τὸ μέ ὄν филос. Plat., Arst. — не сущее, небытие;οὐ δοκεῖν, ἀλλ΄ εἶναι Aesch. — не казаться, а (действительно) быть;τῷ ὄντι Plat. — в действительности, истинно, поистине;τὸν ἐόντα λέγειν λόγον и τῷ ἐόντι χρήσασθαι Her. — говорить правду;ἔστι ταῦτα Plat. — да, так оно и есть;τὰ ὄντα ἀπαγγέλλειν Thuc. — сообщить о действительном положении вещей;ἀφαιρεῖσθαί τινα τὰ ὄντα Plut. — отнять у кого-л. имущество9) относиться, касаться, быть причастным, принадлежатьἥ ἰατρικέ περὴ τὰ νοσήματα ἐστί Plat. — врачебное искусство занимается болезнями;εἶναιἀμφί и περί τι Xen., ἔν τινι Soph., Plat. или πρός τινι Arst. — быть занятым или озабоченным чем-л.;ὅσα ὕδατός ἐστι Arst. — то, что имеет природу воды;οἱ παρὰ βασιλεῖ ὄντες Xen. — приближенные царя;εἶ γὰρ τῶν φίλων Arph. — ведь ты - из числа (моих) друзей;Φιλίππου εἶναι Dem. — быть сторонником Филиппа;τέχνης ἐστίν Thuc. — это - дело искусства;τῆς αὐτῆς γνώμης εἶναι Thuc. — быть одного и того же мнения;τὸ κατὰ τοῦτον εἶναι Xen. — что касается его;τὸ σύμπαν εἶναι Her. — в целом, вообще;κατὰ Hom. и εἰς δύναμιν εἶναι Plat. — в меру возможности;τὸ νῦν εἶναι Plat. — в настоящий момент, пока10) происходить, вести свой род(πατρὸς ἐξ ἀγαθοῦ Hom.; ἀπό τινος Xen.)
ἐκ Παιονίης εἶναι Hom. — быть родом из Пеонии;ἐκ πατρός εἰμι Τελαμῶνος γεγώς Soph. — я - сын Теламона;αἵματος ἀγαθοῖο ἔμ(μ)εναι Hom. — быть знатного происхождения11) (часто с gen. ηεξεςισ) бытьἦν ἐτῶν ὡς τριάκοντα Xen. — было ему лет сорок;
ἐπὴ ὀνόματός τινος εἶναι Dem. — носить какое-л. имя12) преимущ. impers. (= ἔξεστι См. εξεστι) быть возможным, бывать (иногда), случатьсяἔστι μὲν εὕδειν, ἔστι δὲ τερπομένοισιν ἀκούειν Hom. — можно поспать, можно и поразвлечься беседой;
εἰ τί που ἔστι Hom. — если позволено;ἆρ΄ ἔστιν ὥστε …;Soph. — нельзя ли …?;οὐκ ἔστι τοὺς θανόντας εἰς φάος μολεῖν Eur. — мертвые не воскресают;ἔστιν ἔνθα ἰσχυρῶς ὠφελοῦσι Xen. — они могут тогда приносить большую пользу;οὐκ ἔστι ὅκως κοτὲ σοὺς δέξονται λόγους Her. — невозможно, чтобы они приняли твое предложение;οὐκ ἔστιν ὅπως οὐκ ἐπιθήσεται ἡμῖν Xen. — не может быть, чтобы (Артаксеркс) не напал на нас;οὐκ ἔστιν ὅπως ἐγὼ εἶπον Dem. — я решительно нигде не сказал;οὐκ ἐσθ΄ ὅπου Soph. — ни в коем случае;οὐκ ἔσθ΄ ὅπως οὐ Arph. — во всяком случае, при всех обстоятельствах;πόλεις ἔστιν ὅτε ὅλας σῴζει Plat. — бывает, что (изобретатель) спасает целые города13) быть подчиненным, подвластнымΤροία Ἀχαιῶν ἐστίν Aesch. — Троя - во власти ахейцев;ἐπί σοι ἔσται Xen. — (это) будет зависеть от тебя τὸ ἐπ΄ ἐμοὴ εἶναι Thuc. насколько это зависит от меняII.(Hom. - преимущ. в знач. praes., в ион. и атт. прозе - почти всегда в знач. fut. к ἔρχομαι; impf. = aor. ᾔειν и ᾖα - ион. ἤϊα, imper. ἴθι, conjct. ἴω, opt. ἰοίην, inf. ἰέναι, part. ἰών; med.: fut. εἴσομαι, 3 л. sing. aor. εἴσατο и ἐείσατο)
1) тж. med. идти, ходить(οἴκαδε Hom.)
; передвигаться, ехать(ἐπὴ νηός Hom.)
; ( о дороге или путешествии) совершать(ὁδόν Hom., Plat.; τέν ὀρεινήν, sc. ὁδόν Xen.): (ἄψ) πάλιν ἰέναι Hom. возвращаться
2) входить, вступать; проникать(οἴκους и κατὰ στέγας Soph.; перен. ἐς ξυμμαχίαν и ἐς τοὺς πολέμους Thuc.)
πέλεκυς εἶσιν διὰ δουρός Hom. — топор врезывается в дерево;διαπρὸ δὲ εἴσατο χαλκός Hom. — копье прошло насквозь;διὰ μάχης ἰέναι τινί Plut. — вступить в бой с кем-л.;ἐς λόγους ἰέναι τινί Thuc. — вступить в переговоры с кем-л.3) проходить(ἀγρούς, πεδίοιο Hom.)
διὰ δίκης τινὴ ἰέναι Soph. — обвинять кого-л.;διὰ φιλίας τινὴ ἰέναι Xen. — дружить с кем-л.;ἰέναι ἐς τὰ παραγγελλόμενα Thuc. — повиноваться приказаниям4) (про)летать, (про)носиться(αἰετὸς εἶσιν διὰ νεφέων Hom.; θόρυβος διὰ τῶν τάξεων ἰών Xen.)
5) идти, направляться(ἐπί τινα Hom., Arst.; εἰς ἄπειρον Arst.)
6) сходить, спускаться(εἰς Ἀΐδαο ὑπὸ γαῖαν Hom.)
7) уходить, уезжатьοἱ δέ τοι αὐτίκ΄ ἰόντι κακὰ φράσσονται ὀπίσσω Hom. — как только ты уедешь, они натворят тебе бед
8) идти, нападать(λέων εἶσ΄ ἐπὴ μῆλα Hom.)
ἥ μοῖρα, ὅποιπερ εἶσιν, ἴτω Soph. — какая бы судьба не надвигалась, пусть придет, т.е. будь что будет;ἰέναι ἐς χεῖρας Thuc. — схватиться врукопашную9) ( о событиях) приходить, наступать, происходитьἤδη τρίτον ἐστὴν ἔτος, τάχα δ΄ εἶσι τέτταρτον Hom. — вот уж третий год, скоро наступит и четвертый;
τοῦτο ἴτω ὅπῃ τῷ θεῷ φίλον Plat. — пусть это идет, как угодно божеству10) (как вспомогат. глагол намерения)(ср. франц. aller и англ. to go) собираться, намереваться
εἴ τις ἴοι κακουργήσων Plat. — если бы кто-л. намеревался совершить преступление;ὅπερ ᾖα ἐρῶν Plat. — как я уже сказал11) imper. ἴθι (иногда с conjct.) ну-ка, давайἴθι ἐξηγέο Her. — расскажи-ка;
ἴθι οὖν ἐπισκεψώμεθα Xen. — давай же рассмотрим;ἴτε δέ πρὸς ἀλλήλους οὕτως εἴπωμεν Plut. — так скажем же друг другу вот что -
5 εἰμί
εἰμί, ich bin; (1) vorhanden sein, existieren. (a) wirklich sein, im Ggstz des Scheinens; διπλασίαν τὴν δύναμιν εἰκάζεσϑαι ἢ ἔστιν, als sie wirklich ist; τοῠτο ὃ ἔστι, das wahre Sein; ὁ ἐὼν λόγος, der wahre, u. τὸ ὄν, das wahrhaft Seiende; τὰ ὄντα ἀπαγγέλλειν, die Wahrheit melden; τῷ ἐόντι χρῆσϑαι, die Wahrheit sagen; ὑπόϑεσιν παριστάντες ὑμῖν οὐχὶ τὴν οὖσαν, nicht die wirkliche; τὰ ὄντα, das Vorhandene, die ganze Schöpfung, aber auch = οὐσία, χρήματα, das Vermögen; τῷ ὄντι, in der Tat, wirklich, wahrhaft. (b) leben; εἰ δέ κε τεϑνηῶτος ἀκούσῃς μηδ' ἔτ' ἐόντος, daß er nicht mehr lebt; οὐ δὴν ἦν, er lebte nicht lange; ἔτι εἰσί, sie sind noch am Leben; die Götter αἰὲν ἐόντες, die Nachkommen ἐσσόμενοι, die Lebenden οἱ ὄντες; ὁ οὐκ ὤν, der Tote. Vollständiger, ἐν φάει, μετὰ ζώντων εἶναι; auch von Sachen; ὧν ὑπομνήματα ἦσαν ὄντες οἱ στέφανοι, das Bestehen der Kränze. (c) fortdauern, fortbestehen; übh. dauern. (d) Oft mit einem relativ. verbunden, εἰσὶν οἵ, es gibt Leute, welche, d. h. einige, manche, οὐκ ἔστιν ὅστις πλὴν ἐμοῠ κείραιτό νιν, es gibt nicht einen, der, d. i. keiner außer mir; ἔσϑ' ὅτε, bisweilen; οὐκ ἔστιν, ὅτου ἕνεκα, es ist kein Grund, weswegen; ἔσϑ' ὅπως, auf irgend eine Art; οὐκ ἔσϑ' ὅπως οὐκ ἐπιϑήσεται, es ist nicht möglich, daß nicht, d. i. notwendiger Weise; ἔστιν ὅτε καὶ οἷς βέλτιον τεϑνάναι ἢ ζῆν, für einige u. zuweilen; αὐχμοὶ ἔστι παρ' οἷς μεγάλοι, bei einigen. (e) Mit dem dat. der Person, ἔστι μοι, es ist für mich da, ich habe, besitze; πρὸ τοῠ μὲν αἰδὼς ἦν ἐμοὶ λέγειν τάδε, ich scheute mich; σκεψώμεϑα τί τοῠτ' ἔσται τῇ πόλει, was dies dem Staate nützen soll; ἔφασαν σφίσι τε καὶ Ἀϑηναίοισι εἶναι οὐδὲν πρῆγμα, sie hätten mit den Athenern Nichts zu schaffen. Verba wollen, wünschen, ἐμοὶ δέ κεν ἀσμένῳ εἴη, es würde mir lieb sein. (f) ἔστι mit folgdm inf., es findet statt, ist möglich, geht an, εἴ τί που ἔστι, wenn es möglich ist; bes. mit der Negation, οὐκ ἔστι Διῒ μάχεσϑαι, man kann nicht mit Zeus kämpfen; ϑάλασσα δ' οὐκ ἔτ' ἦν ἰδεῖν, war nicht mehr zu sehen; ἄλλα μυρί' ἂν εἴη λέγειν, man könnte viel anderes sagen; ἐδόκει τὸ ἀπάγειν οὐκ εἶναι ἄνευ πολλῶν νεκρῶν, schien ohne großen Verlust nicht möglich; ἔστι μὲν ἔστι δέ entspricht sich so. Oft οὐκ ἔστι, οὐκ ἔστι ταῠτα, das geht nicht an, ist nicht möglich; ἐκβῆναι οὐκ ὄν, da es nicht anging; χαλεπὸν ὄν, obgleich es schwer ist. (2) sein als Copula, überall. (a) wo das adv. dabei steht u. εἶναι eigentlich die Existenz, das adv. eine Modification derselben ausspricht; οὕτω πη τάδε, γ' ἐστὶ ὡς ἀγορεύεις, so verhält es sich; ἔλασσον εἶναι, im Nachteil stehen. (b) das partic. ὤν entspricht oft dem deutschen als, wenn es eine Apposition anfügt, τοιοῦτος ὤν, als ein solcher, bes. häufig bei Altersbestimmungen. (c) mit Participien bildet es nicht selten Umschreibungen, in denen aber der Begriff des Seins von dem des Verbums aus einander zu halten ist, Ὀρέστης φεύγων ἐστί, ist ein Fliehender, auf der Flucht; αἰδόμενός τις ἔστω, einer, der im Zustande des Scheu Empfindenden verharrt. Anders mit dem Artikel, τίς δ' ἦν ὁ ἔχων, wer war der, der da hatte, der Besitzer; ἔσται ὁ κρίνων, der Richter; αὐτὸς ἦν ὁ μαρτυρῶν, der Zeuge. Ganz verschieden, wo das Particip für sich zu nehmen, wie καὶ ἐνϑάδ' εἰμὶ σὺν πολλῷ φόβῳ διάγων, ich bin hier, u. zwar mit großer Furcht. (3) Dieses sein wird mit dem gen. u. mit vielen Präpositionen zur genauern Bestimmung des Prädicats verbunden. (a) mit dem gen., zunächst die Abkunft od. Abstammung auszudrücken; πατρὸς δ' εἴμ' ἀγαϑοῖο, αἵματός εἰς ἀγαϑοῖο, von gutem Vater, aus gutem Geblüt; οἰκίας μεγάλης καὶ εὐδαίμονος, aus einem großen Hause; ἐνϑυμήϑητε ἃ ἔσται ἐντεῠϑεν, was daraus entstehen wird. Auch = bestehen aus. (b) mit dem gen., zur Bezeichnung einer Pflicht, Eigentümlichkeit u. dgl., es ist die Sache; τό γ' αἴνιγμα οὐχὶ τοὐπιόντος ἦν ἀνδρὸς διειπεῖν, es konnte nicht der erste Beste lösen; τῶν νικώντων τὸ ἄρχειν ἐστίν, das Herrschen kommt den Siegern zu; τὸ ναυτικὸν τέχνης ἐστί, erfordert Kunst; αὐτὸ τὸ σιγᾶν ὁμολογοῠντός ἐστί σου, verrät, daß du es zugibst. Sprichwörtlich οὐ παντὸς ἀνδρὸς εἰς Κόρινϑόν ἐσϑ' ὁ πλοῠς, nicht jeder kann nach Korinth fahren; τὸ ἐπιτιμᾶν παντὸς εἶναι, tadeln könne jeder. (c) mit dem gen., das Eigentum ausdrückend u. die Unterwürfigkeit; ἔλαϑον ὄντες ἀεὶ τῶν ἐπιϑεμένων. eine Beute derer, die sie angriffen: μήτε συγγνώμης μήτ' ἄλλου μηδενός εἰσιν, ἀλλ' ἢ τοῠ πλείονος, sondern nur dem Gewinn ergeben, nehmen weder auf Mitleid noch sonst etwas Rücksicht; ἑαυτοῦ εἶναι, sein eigener Herr sein; εἶ γὰρ τῶν φίλων, gehörst zu den Freunden; Ἀϑηναῖοί εἰσι τῶν ἡγουμένων, gehören zu den Anführern; ἅτε τοῠ Ἀπόλλωνος ὄντες, dem Apollo geweiht; ἔστι τῶν αἰσχρῶν, es gehört zu den schimpflichen Dingen, ist schimpflich. Auch das Alter wird so bezeichnet, εἶναι ἐτῶν τριάκοντα, von dreißig Jahren sein. (d) ἔκ τινος εἶναι, s. ἐκ, bestehen; ἐκ πολλῶν μερῶν ὄν, daraus bestehend; εἴς τινα, sich auf einen beziehen; ἐν τινι, häufige Umschreibung, ἐν ὀργῇ εἶναι = ὀργίζεσϑαι, wie versari; εἰ γὰρ ἐν τούτῳ εἴη, wenn es daran läge. (4) In vielen Vrbdgn liegt in εἶναι mehr als das bloße sein. (a) bedeuten; οἱ δοκοῠντες εἶναί τι, die sich etwas zu sein dünken; τὰ δὶς πέντε δέκα ἐστίν, zweimal fünf macht zehn. Bes. τοῠτ' ἔστιν, das heißt, bedeutet; ὅπερ ἐστί, was soviel bedeutet wie. (b) sich befinden, aufhalten. (c) entstehen, sich ereignen; ἔσται ταῦτα, das soll geschehen. (5) Pleonastisch tritt εἶναι scheinbar hinzu in Vrbdgn, wie τόν ποτέ οἱ Κινύρης δῶκε ξεινήϊον εἶναι, er gab es ihm, daß es ihm ein Gastgeschenk sei, zum Gastgeschenke; bes. bei nennen, μάτρωος δ' ἐκάλεσσέ μιν ἰσώνυμον ἔμμεν, nannte ihn, so daß er denselben Namen hatte; auffallender in absoluten, bes. einschränkenden Zwischensätzen, ἐγὼ δὲ τούτοις ἅπασι κατὰ τοῠτο εἶναι οὐ ξυμφέρομαι, in dieser Beziehung; τὸ κατὰ τοῠτον εἶναι, wenigstens was ihn betrifft; τὸ μὲν τήμερον εἶναι, für heute; ἐάσωμεν τὸ νῠν εἶναι, für jetzt; τὸ ἐπ' ἐμοὶ εἶναι, so viel an mir liegt -
6 οὐ
οὐ, the negative ofA fact and statement, as μή of will and thought; οὐ denies, μή rejects; οὐ is absolute, μή relative; οὐ objective, μή subjective. —The same differences hold for all compds. of οὐ and μή, and some examples of οὐδέ and οὐδείς are included below.—As to the Form, v. infr. G.A USAGE.I as the negative of single words,II as the negative of the sentence.I οὐ adhering to single words so as to form a quasi-compd. with them:—with Verbs: οὐ δίδωμι withhold, Il.24.296; οὐκ εἰῶ prevent, 2.132, 4.55, al.; οὐκ ἐθέλω refuse, 1.112, 3.289, al.; οὔ φημι deny, 7.393, 23.668, al. (In most of these uses μή can replace οὐ when the constr. requires it, e.g.εἰ μή φησι ταῦτα ἀληθῆ εἶναι Lycurg.34
; but sts. οὐ is retained,εἰ δ' ἂν.. οὐκ ἐθέλωσιν Il.3.289
;εἰ δέ κ'.. ου'κ εἰῶσι 20.139
;ἐὰν οὐ φάσκῃ Lys.13.76
; ἐάντε.. οὐ (v.l. μή)φῆτε ἐάντε φῆτε Pl. Ap. 25b
):—with Participles:οὐκ ἐθέλων Il.4.224
, 300, 6.165, etc.:— with Adjectives:οὐκ ἀέκοντε 5.366
, 768, al.;οὐ πολλήν Th.6.7
, etc.:— with Adverbs:οὐχ ἥκιστα Id.1.68
, etc.: rarely with Verbal Nouns (v. infr. 11.10).—On the use of οὐ in contrasts, v. infr. B.II as negativing the whole sentence,1 οὐ is freq. used alone, sts. with the ellipsis of a definite Verb, οὔκ (sc. ἀποκερῇ), ἄν γε ἐμοὶ πείθῃ Pl.Phd. 89b
: sts. as negativing the preceding sentence, Ar. Pax 850, X.HG1.7.19: as a Particle of solemn denial freq. with μά (q. v.) and the acc.; sts. withoutμά, οὐ τὸν πάντων θεῶν θεὸν πρόμον Ἅλιον S. OT 660
(lyr.), cf. 1088 (lyr.), El. 1063 (lyr.), Ant. 758.2 with ind. of statement,τὴν δ' ἐγὼ οὐ λύσω Il.1.29
, cf. 114, 495;οὐ φθίνει Κροίσου φιλόφρων ἀρετά Pi.P.1.94
; ;οὔ κεν.. ἔπαξε Pi.N.7.25
;οὐκ ἂν ὑπεξέφυγε Il.8.369
.3 with subj. in [tense] fut. sense, only in [dialect] Ep., ; , cf. 11.387.4 with opt. in potential sense (without ἄν or κεν), also [dialect] Ep., , 20.286.5 with opt. andἄν, κείνοισι δ' ἂν οὔ τις.. μαχέοιτο 1.271
, cf. 301, 2.250, Hdt. 6.63, A.Pr. 979, S.Aj. 155 (anap.), E.IA 310, Ar.Ach. 403, etc.6 in dependent clauses οὐ is used,a with ὅτι or ὡς, after Verbs of saying, knowing, and showing,ἐκ μέν τοι ἐρέω.. ὡς ἐγὼ οὔ τι ἑκὼν κατερύκομαι Od.4.377
, cf. S.El. 561, D.2.8, etc.: so with ind. or opt. andἄν, ἀπελογοῦντο ὡς οὐκ ἄν ποτε οὕτω μωροὶ ἦσαν X.HG5.4.22
, cf. Pl.R. 330a; , cf. X.Cyr.1.1.3, etc.: with opt. representing ind. in orat. obliq.,ἔλεξε παιδὶ σῷ.. ὡς.. Ἕλληνες οὐ μενοῖεν A.Pers. 358
, cf. S.Ph. 346, Th.1.38, X.HG6.1.1, Pl.Ap. 22b, etc.: for μή in such sentences, v. μή B. 3.b in all causal sentences, and in temporal and Relat. sentences unless there is conditional or final meaning,χωσαμένη, ὅ οἱ οὔ τι θαλύσια.. ῥέξε Il.9.534
;ἄχθεται ὅτι οὐ κάρτα θεραπεύεται Hdt.3.80
;διότι οὐκ ἦσαν δίκαι, οὐ δυνατοὶ ἦμεν παρ' αὐτῶν ἃ ὤφειλον πράξασθαι Lys.17.3
;μή με κτεῖν', ἐπεὶ οὐχ ὁμογάστριος Ἕκτορός εἰμι Il.21.95
, etc.;νῦν δὲ ἐπειδὴ οὐκ ἐθέλεις.., εἶμι Pl.Prt. 335c
;ἐπειδὴ τὸ χωρίον οὐχ ἡλίσκετο Th.1.102
; , etc.: in causal relative sentences,οἵτινές σε οὐχὶ ἐσώσαμεν Pl.Cri. 46a
; esp. in the combinations, οὐκ ἔστιν ὅστις οὐ .., as , cf. Hec. 298;οὔτις ἔσθ' ὃς οὔ S.Aj. 725
; οὐδείς ἐστιν ὅστις οὐ .. Isoc. 15.180.c after ὥστε with ind. or opt. withἄν, ὥστ' οὐ δυνατόν σ' εἵργειν ἔσται Ar.V. 384
, cf. S.Aj.98, OT 411;οὕτως αὐτοὺς ἀγαπῶμεν.. ὥστε.. οὐκ ἂν ἐθελήσαιμεν Isoc.8.45
;οὐκ ἂν ὡρκίζομεν αὐτὸν ὥστε τῆς εἰρήνης ἂν διημαρτήκει καὶ οὐκ ἂν ἀμφότερ' εἶχε D.18.30
: ὥστε οὐ with inf. is almost invariably due to orat. obliq., ὥστ' οὐκ αἰσχύνεσθαι (for οὐκ αἰσχύνονται) Id.19.308, cf. Th.5.40, 8.76, Lys.18.6, Is.11.27 (cj. Reiske).—Rarely not in orat. obliq., S.El. 780, E. Ph. 1358, Hel. 108, D.53.2,9.48.7 in a conditional clause μή is necessary, except,a in Hom., when the εἰ clause precedes the apodosis and the verb is indic.,εἰ δέ μοι οὐκ ἐπέεσσ' ἐπιπείσεται Il. 15.162
, cf. 178, 20.129, 24.296, Od.2.274, Il.4.160, Od.12.382, 13.144 (9.410 is an exception).b when the εἰ clause is really causal, as after Verbs expressing surprise or emotion,μὴ θαυμάσῃς, εἰ πολλὰ τῶν εἰρημένων οὐ πρέπει σοι Isoc.1.44
;κατοικτῖραι.., εἰ.. οὐδεὶς ἐς ἑκατοστὸν ἔτος περιέσται Hdt.7.46
, cf. S.Aj. 1242; so alsoδεινὸν γὰρ ἂν εἴη πρῆγμα, εἰ Σάκας μὲν καταστρεψάμενοι δούλους ἔχομεν, Ἕλληνας δὲ οὐ τιμωρησόμεθα Hdt.7.9
, cf. And.1.102, Lys.20.8 (prob.), D.8.55;οὐκ αἰσχρόν, εἰ τὸ μὲν Ἀργείων πλῆθος οὐκ ἐφοβήθη τὴν Λακεδαιμονίων ἀρχήν, ὑμεῖς δ' ὄντες Ἀθηναῖοι βάρβαρον ἄνθρωπον.. φοβήσεσθε
;Id.
15.23, cf. Hdt.5.97, Lys.22.13.c when οὐ belongs closely to the next word (v. A. I), or is quoted unchanged,εἰ, ὡς νῦν φήσει, οὐ παρεσκευάσατο D.54.29
codd.; εἰ δ' οὐκέτ' ἐστί (sc. ὥσπερ λέγεις), τίνι τρόπῳ διεφθάρη
;E.
Ion 347.8 οὐ is used with inf. in orat. obliq., when it represents the ind. of orat. recta,φαμὲν δέ οἱ οὐ τελέεσθαι Od.4.664
, cf. Il.17.174, 21.316, S.Ph. 1389, etc.;λέγοντες οὐκ εἶναι αὐτόνομοι Th.1.67
, cf. Pl.R. 348c, X.Cyr.1.6.18;οἶμαι.. οὐκ ὀλίγον ἔργον αὐτὸ εἶναι Pl.R. 369b
, cf. S.OT 1051, Th.1.71, etc.; ἡγήσαντο ἡμᾶς οὐ περιόψεσθαι ib.39. (For the occasional use of μή, v. μή B. 5c; sts. we have οὐ and μή in consecutive clauses,οἶμαι σοῦ κάκιον οὐδὲν ἂν τούτων κρατύνειν μηδ' ἐπιθύνειν χερί S.Ph. 1058s
q.;αὐτὸ ἡγοῦμαι οὐ διδακτὸν εἶναι μηδὲ.. παρασκευαστόν Pl.Prt. 319b
.)9 οὐ is used with the part., when it can be resolved into a finite sentence with οὐ, as after Verbs of knowing and showing, ; . 3; , etc.; or into a causal sentence,τῶν βαρβάρων οἱ πολλοὶ ἐν τῇ θαλάσσῃ διεφθάρησαν νέειν οὐκ ἐπιστάμενοι Hdt.8.89
;τὴν Μένδην πόλιν ἅτε οὐκ ἀπὸ ξυμβάσεως ἀνοιχθεῖσαν διήρπασαν Th.4.130
; or into a concessive sentence, , cf. S.Ph. 377, etc.: regularly with ὡς and part., , etc.;ἐθορυβεῖτε ὡς οὐ ποιήσοντες ταῦτα Lys.12.73
, cf. S.Ph. 884, Aj. 682, Hdt.7.99, Th.1.2,5,28,68,90; , cf. Th.8.1, Isoc.4.11:—for exceptions, v. μή B. 6.b when the part. is used with the Art., μή is generally used, unless there is a distinct reference to a fact, when οὐ is occasionally found,ἡμεῖς δὲ ἀπὸ τῆς οὐκ οὔσης ἔτι [πόλεως] ὁρμώμενοι Th.1.74
;τοὺς ἐν τῇ πόλει οὐδὲν εἰδότας Id.4.111
;οἱ οὐκ ἐθέλοντες Antipho 6.26
;τῶν οὐ βουλομένων And.1.9
; , cf. τὸν οὐδὲ συμπενθῆσαι τὰς τῆς πατρίδος συμφορὰς τολμήσαντα (preceded by τὸν.. μήτε ὅπλα θέμενον ὑπὲρ τῆς πατρίδος μήτε τὸ σῶμα παρασχόντα κτλ.) Lycurg.43;τὸ οὐχ εὑρημένον Pl.R. 427e
.10 Adjectives and abstract Substantives with the article commonly take μή (v.μή B. 7
) but οὐ is occasionally used,τὰς οὐκ ἀναγκαίας πόσεις X.Lac.5.4
;τοὺς οὐδένας E.IA 371
; (whereas ὁ μηδείς, τὸ μηδέν is the rule); τὴν τῶν γεφυρῶν οὐ διάλυσιν the non- dissolution of the bridges, the fact of their notbeing broken up, Th.1.137;ἡ οὐ περιτείχισις Id.3.95
;ἡ τῶν χωρίων οὐκ ἀπόδοσις Id.5.35
, cf.E. Hipp. 196 (anap.); so without the article,ἐν οὐ καιπῷ Id.Ba. 1287
; οὐ πάλης ὕπο ib. 455.12 in questions οὐ ordinarily expects a positive answer, οὔ νυ καὶ ἄλλοι ἔασι ..; Il.10.165; οὐχ ὁράᾳς ..; dost thou not see? Od.17.545;οὐκ.. ᾐσθόμην
;A.
Pr. 956: so as a strong form of imper., ;E.
Ion 524; ;Din.
1.18; ;Ar.
Ach. 484; βάλλε, βάλλε folld. by οὐ βαλεῖς; οὐ βαλεῖς; ib. 281 and 283, cf. S.Ant. 885: also with opt. and ἄν, οὐκ ἂν δὴ τόνδ' ἄνδρα μάχης ἐρύσαιο ( = ἔρυσαι) ; Il.5.456; οὐκ ἂν φράσειας ( = φράσον) ; S.Ph. 1222; but in questions introduced by οὐ δή, οὐ δή του, οὔ που, οὔ τί που, a doubt is implied of the statement involved, and an appeal is made to the hearers, οὐ δή ποθ' ἡμῖν ξυγγενὴς ἥκεις ποθέν; surely you are not..? Id.El. 1202, cf. Ph. 900; οὔ τί που οὗτος Ἀπόλλων ..; Pi.P.4.87, cf. S.Ph. 1233, E.IA 670, Hel. 135, Ion 1113, Ar.Ra. 522, 526.B POSITION. οὐ is generally put immediately before the word which it negatives,οὐκ ἐκεῖνον ἐθεώμην.—ἀλλὰ τίνα μήν ; ἔφη ὁ Τιγράνης X.Cyr.3.1.41
; ;οὐ διὰ τὸ μὴ ἀκοντίζειν οὐκ ἔβαλον αὐτὸν ἀλλὰ διὰ τὸ μηδενὶ ὑπὸ τὸ ἀκόντιον ὑπελθεῖν Antipho 3.4.6
: in Poetry the position is freq. more free,κίνδυνος ἄναλκιν οὐ φῶτα λαμβάνει Pi.O.1.81
; οὐ ψεύδεϊ τέγξω λόγον ib. 4.19; κατακρύπτει δ' οὐ κόνις ib.8.79;χρὴ πρὸς θεὸν οὐκ ἐρίζειν Id.P. 2.88
: sts. emphatically at the end of the clause,καὶ τοὶ γὰρ αἰθοίσας ἔχοντες σπέρμ' ἀνέβαν φλογὸς οὔ Id.O.7.48
;ταρβήσει γὰρ οὔ S.Aj. 545
: in clauses opposed by μέν and δέ the οὐ (or μή) is freq. placed at the end,βούλονται μέν, δύνανται δ' οὔ Th.6.38
;οὗτος δ' ἦν καλὸς μέν, μέγας δ' οὔ X.An.4.4.3
;ἔδοξέ μοι ὁ ἀνὴρ δοκεῖν μὲν εἶναι σοφὸς.., εἶναι δ' οὔ Pl.Ap. 21c
; soτὸ Πέρσας μὲν λέληθε, ἡμέας μέντοι οὔ Hdt.1.139
: freq. withὁ μὲν.. ὁ δέ, οὐ πάσας χρὴ τὰς δόξας τιμᾶν, ἀλλὰ τὰς μέν, τὰς δ' οὔ Pl.Cri. 47a
, cf. Ap. 24e, R. 475b, etc.;Λέριοι κακοί, οὐχ ὁ μέν, ὃς δ' οὔ Phoc.1
: sts. in the first clause afterμέν, οἱ δὲ στρατηγοὶ ἐξῆγον μὲν οὔ, συνεκάλεσαν δέ X.An.6.4.20
, cf. 4.8.2, Cyr.1.4.10, Pl.Phd. 73b;κατώρα πᾶν μὲν οὒ τὸ στρατόπεδον Hdt.7.208
.C ACCUMULATION. A simple neg. (οὐ or μή) is freq. repeated in composition with Prons., Advbs., or Conjs., as οὐδείς or μηδείς, οὐδέ or μηδέ, οὐδαμῶς or μηδαμῶς, first in Hom., ;ἀλλ' οὔ μοι Τρώων τόσσον μέλει ἄλγος ὀπίσσω οὔτ' αὐτῆς Ἑκάβης οὔτε Πριάμοιο ἄνακτος 6.450
; : the first neg. may be a compd.,καθεύδων οὐδεὶς οὐδενὸς ἄξιος οὐδὲν μᾶλλον τοῦ μὴ ζῶντος Pl. Lg. 808b
; (similarly with μή, Phdr. 236e): or a neg. Adj., ; οὐ follows the compd. neg.,οὐδ' εἰ πάντες ἔλθοιεν Πέρσαι, πλήθει γε οὐχ ὑπερβαλοίμεθ' ἂν τοὺς πολεμίους X. Cyr.2.1.8
; οὐδ' ἂν ἡ πόλις ἄρα ([etym.] ὅπερ ἄρτι ἐλέγομεν )ὅλη τοιοῦτον ποιῇ, οὐκ ἐπαινέσῃ Pl.R. 426b
, cf. Smp. 204a: sts. a confirmative Particle accompanies the first οὐ or οὐδέ, and the neg. is repeated with emphasis,οὐδὲ μὲν οὐδέ μ' ἔασκες Il.19.295
;οὐδὲ γὰρ οὐδὲ Δρύαντος υἱὸς.. δὴν ἧν 6.130
, v. οὐδέ C. 11; : so also in Trag. and [dialect] Att. without any such Particle, οὐ σμικρός, οὔχ, ἁγὼν ὅδε not small, no, is this struggle, S.OC 587;θεοῖς τέθνηκεν οὗτος, οὐ κείνοισιν, οὔ Id.Aj. 970
, cf.Ar.Ra.28, 1308, X.Smp. 2.4, Pl.R. 390c.2 when the compd. neg. precedes and the simple neg. follows with the Verb, the opposing negs. produce an emphatic positive, οὐδεὶς ἀνθρώπων ἀδικῶν τίσιν οὐκ ἀποτείσει Orac. ap. Hdt.5.56; (but prob. f.l.);οὐδεὶς οὐκ ἔπασχέ τι X.Smp.1.9
.3 similarly each of two simple negs. may retain its negating force,ὥσπερ οὐ διὰ πρᾳότητα καὶ ἀσχολίαν τὴν ὑμετέραν οὐ δεδωκὼς ὑμῖν δίκην Lys.6.34
;ἐγὼ δ' οὐκ οἶμαι.. οὐ δεῖν ὑμᾶς ἀμύνεσθαι Id.13.52
(similarly with μή, D.19.77): sts. a combination of a μέν- clause with a δέ- clause containing οὐ is negatived as a whole by a preceding οὐ, e.g.οὐ γὰρ δήπου Κτησιφῶντα μὲν δύναται διώκειν δι' ἐμέ, ἐμὲ δέ, εἴπερ ἐξελέγξειν ἐνόμιζεν, αὐτὸν οὐκ ἂν ἐγράψατο Id.18.13
.D PLEONASM OF οὐ: after Verbs of denying, doubting, and disputing, folld. by ὡς or ὅτι with a finite Verb, οὐ is inserted to show the neg. character of the statement, where in Engl. the neg. is not required, , cf. Th.1.77, X.HG2.3.16, Smp.2.12, Isoc.5.57, etc.;οὐδεὶς ἂν τολμήσειεν ἀντειπεῖν ὡς οὐ τὴν μὲν ἐμπειρίαν μᾶλλον τῶν ἄλλων ἔχομεν Id.6.48
, cf. And.4.34, D.16.4, etc.; ;ἀρνεῖσθαι ὅτι οὐ παρῆν X.Ath.2.17
; οὐδ' αὐτὸς ὁ Λάμπις ἔξαρνος ἐγένετο ὡς οὐκ εἴη εἰρηκὼς κτλ. D.34.49;ἀμφισβητεῖν ὡς οὐχὶ.. δοτέον δίκην Pl.Euthphr.8c
, cf. R. 476d, Prm. 135a; ἀπιστεῖν ὅτι οὐ .. Id.Men. 89d;ἀνέλπιστον καταστῆσαί τισιν ὡς οὐκ ἔσται μεταγνῶναι Th. 3.46
: οὐ is sts. thus used in the second member of a negative comparative sentence,ἥκει ὁ Πέρσης οὐδέν τι μᾶλλον ἐπ' ἡμέας ἢ οὐ καὶ ἐπ' ὑμέας Hdt.4.118
, cf. 5.94, 7.16.γ, Th.2.62,3.36: after πλήν, X.Lac. 15.6, D.18.45.E OMISSION OF οὐ: οὐ is sts. omitted, esp. by Poets, when it may be supplied from the next clause, ;σιδήρῳ οὐδ' ἀργύρῳ χρέωνται οὐδέν Hdt.1.215
;ῥοδιακὴ οὖς οὐδὲ πυθμένα οὐκ ἔχουσα Inscr.Délos 313a84
(iii B. C.).F in Poetry, if ἤ stands before οὐ, the two sounds coalesce into one syllable, as inἦ οὐχ Il.5.349
, cf. Od.1.298; so, in [dialect] Att., , etc., and ἐγὼ οὔτε ib. 332, .—This synizesis is general in [dialect] Ep., universal in [dialect] Att.G FORM. οὐ is used before consonants (including the digamma, e.g. before ἕθεν, οἱ, e(, Il.1.114, 2.392, 24.214, but not before ὅς Possess.,οὐχ ᾧ πατρί Od.13.265
, cf.οὐκ ἐπέεσσι Il.15.162
, etc.); οὐκ before vowels with spir. lenis, οὐχ before vowels with spir. asper; in our text of Hdt. οὐκ is used before all vowels (prob. because Hdt. had no spir. asper): the [dialect] Ep. form οὐκί [ῐ] is used by Hom. mostly at the end of a clause and at the close of the verse,ὅς τ' αἴτιος ὅς τε καὶ οὐκί Il.15.137
;ἠὲ καὶ οὐκί 2.238
, 300,al.; but in the middle of a verse, 20.255; οὐχί [ῐ] is found twice in Hom., Il.15.716, 16.762, and is common in Trag., where it is freq. employed like οὔ emphatic (supr. B), ;A.
Ag. 273,Fr. 310; ;Id.
Supp. 918, Ar. Pax 1027;ἐμὸς μὲν οὐχί E.IA 859
: also in Prose, Th.1.120,al., 1 Ep.Cor. 5.12, etc.: the diphthong is genuine and always written ου ( ουκ, ουδε, etc.) in early Inscrr., IG12.10.22, etc.; in iv B.C. rarely written οκ, ib. 22.1635.112,116,121; οὐ abbreviated ο, Suid.s.v. Φιλοξένου γραμμάτιον.H ACCENTUATION. οὐ is oxytone acc. to Hdn.Gr.1.494 (text doubtfulin 504): Arist.SE 166b6, referring to Il.23.328 τὸ μὲν ου (i.e. οὐ = οὒ) καταπύθεται ὄμβρῳ, says λύουσι.. τῇ προσῳδίᾳ λέγοντες τὸ ου ὀξύτερον (i.e. οὗ), cf. 178b3. In codd. the word is written oxytone when folld. by a pause (v. supr. B), and is usu. written without any accent in other cases.I οὐ in connexion with other Particles will be found in alphabetical order, οὐ γάρ, οὐ μή, etc.—The corresponding forms of μή should be compared. -
7 ὅπως
ὅπως, [dialect] Ep. also and [dialect] Aeol. [full] ὅππως, [dialect] Ion. [full] ὅκως, [dialect] Dor. [full] ὁπῶς acc. to A.D.Adv.173.11: correlat. to ὡς and πῶς.A ADV. OF MANNER, Relat. as, in such manner as, and with interrog. force how, in what manner, rarely indef., v. infr. A. V.B FINAL CONJUNCTION, in such a manner that, in order that.A ADV. OF MANNER, how, as:1 with the ordinary Constr. of the Relat.:a with ind.,ἦ τοι νόστον, ὅπως φρεσὶ σῇσι μενοινᾷς, ὥς τοι Ζεὺς τελέσειεν Od.15.111
;οὕτως ὅ... S.Tr. 330
;ὧδ' ὅ. Id.El. 1301
;οὕτως ὅ. δύνανται Th.7.67
: sts. an analogous word replaces the antec. Adv., με τοῖον ἔθηκεν, ὅπως (for οἷον)ἐθέλει Od.16.208
: freq. without any antec. expressed, ἔλθοι ὅ... ἐθέλω (sc. αὐτὸν ἐλθεῖν) 14.172 ;ἔρξον ὅ. ἐθέλεις Il.4.37
, Od.13.145 ;χρῶ ὅ. βούλει X.Cyr.8.3.46
; ποίει ὅ. ἄριστόν σοι δοκεῖ εἶναι ib.4.5.50 ; ὅ. ἔχω as I am, on the spot, S. Ph. 819.b with [tense] fut. ind., esp. after Verbs of seeing, providing, taking care.., in the manner in which, how, that,οἱ Περσικοὶ νόμοι ἐπιμέλονται ὅπως μὴ τοιοῦτοι ἔσονται οἱ πολῖται X.Cyr.1.2.3
; ; .ά, cf. Pl.Ap. 29e ; ;τοῦτο μηχανᾶσθαι ὅπως ἀποφεύξεται πᾶν ποιῶν θάνατον Pl.Ap. 39a
;τούτου στοχαζόμενοι, ὅπως.. ἔσονται Id.Grg. 502e
(cf. infr.111.1 b, etc.): this [tense] fut. ind. may become opt. after a historical tense,ἐπεμελεῖτο ὅπως μήτε ἄσιτοι μήτε ἄποτοί ποτε ἔσοιντο X.Cyr.8.1.43
, cf. HG7.5.3, Cyr.8.1.10, Oec.7.5, Ages.2.8 ; and ὅπως is freq. used interchangeably with such forms as δι' ὧν, ὅτῳ τρόπῳ, etc.,εἰσηγοῦνται μὴ δι' ὧν.. ἀσκήσουσιν, ἀλλ' ὅπως.. δόξουσι Isoc.1.4
, cf. Th.6.11: this sense easily passes into a final sense, so that,τοῦτο ἀπόβαλε οὕτω ὅκως μηκέτι ἥξει Hdt.3.40
; οὕτω δ' (sc. ποίει) , cf. Ar.Ra. 905, X.Cyr.4.5.25, HG 2.4.17 ; v. infr. B.2 with ἄν ([dialect] Ep. κε ) and subj. in indefinite sentences, in whatever way, just as, however,ὅππως κεν ἐθέλῃσιν Il.20.243
(but ὅπως ἐθέλῃσιν (without κε) Od.1.349, 6.189) ;οὕτως ὅκως ἂν καὶ δυνώμεθα Hdt.8.143
;οὕτως ὅπως ἂν αὐτοὶ βούλωνται X.Cyr.1.1.2
, cf. IG22.1.13 (v B. C.), Pl.Phd. 116a, Smp. 174b, etc.b with opt. after historical tenses,οὕτως ὅ. τύχοιεν Th.8.95
;ὅ. βούλοιντο X.HG 2.3.13
; in a gnomic statement,εἰκῇ κράτιστον ζῆν ὅ. δύναιτό τις S. OT 979
: when ἄν appears with the opt., it belongs to the Verb and not to ὅπως, ὅ. ἄν τις ὀνομάσαι τοῦτο however one might think fit to call it, D.13.4.3 a very common phrase is οὐκ ἔστιν ὅ. ( οὐκ ἔσθ' ὅπως ) there is no way in which.., it cannot be that,οὐκ ἔστι ὅκως κοτὲ σοὺς δέξονται λόγους Hdt.7.102
, cf. Ar.Pl.18, D.18.208, al.; so οὐκ ἔστιν ὅ. οὐ, fieri non potest quin,οὐκ ἔσθ' ὅ. οὐ πιστὸν ἐξ ὑμῶν πτερὸν ἐξήγαγ' S.OC97
, cf. Ar.Ach. 116, Eq. 426, Th. 882, Pl.Ap. 27e ; οὐδαμῶς ὅ. οὐ, in answer, it must positively be so, Id.Tht. 160d ; so alsoοὐκ ἂν γένοιτο τοῦθ' ὅ... οὐ φανῶ S.OT 1058
; οὐ γὰρ γένοιτ' ἄν, ταῦθ' ὅ. οὐχ ὧδ' ἔχειν (anacoluth. for ἔχει or ἕξει) Id.Aj. 378 : so in questions, ἔσθ' ὅ... ἔλθωμεν; Ar.V. 471 (v.l. -οιμεν) ; ἔστιν οὖν ὅ. ὁ τοιοῦτος φιλοσοφήσει; Pl.R. 495a, cf. Phdr. 262b, Tht. 154c : so, besides ind. of all tenses, οὐκ ἔσθ' ὅ. may be folld. by opt. withἄν, οὐ γάρ ἐσθ' ὅπως μί' ἡμέρα γένοιτ' ἂν ἡμέραι δύο Ar.Nu. 1181
, cf. V. 212, Isoc.12.156, Pl.La. 184c: by ind. withἄν, οὐκ ἔστιν ὅπως ἂν.. κατέστησαν Isoc. 15.206
, cf. D.33.28 : ἄν is omitted inοὐκ ἔσθ' ὅπως λέξαιμι A.Ag. 620
, cf. E.Alc.52, Ar.V. 471 (v.l. ἔλθωμεν).4 in Trag., etc., like ὡς in comparisons, ;γῄτης ὅπως S.Tr.32
, cf. 442, 683 ;ὅπως δρῦν ὑλοτόμοι σχίζουσι κάρα Id.El.98
(anap.) ; ὅπως ἁ πάνδυρτος ἀηδών ib. 1076 (lyr.), cf. Ph. 777, E.Andr. 1140 ;ὅκως τις καλλίης κάτω κύπτων Herod.3.41
; so in [dialect] Locr. Prose,ὅπω (ς) ξένον IG9(1).334.2
(V B.C.).5 like ὡς or ὅτι, with [comp] Sup. of Advs.,ὅ. ἄριστα A.Ag. 600
, IG12.44.8, etc.; ὅ. ἀνωτάτω as high up as possible, Ar. Pax 207 ; in full, οὕτως ὅ. ἥδιστα (sc. ἔχει) S.Tr. 330.6 with a gen. added, σοῦσθε ὅ. ποδῶν run as you are off for feet, i. e. as quick as you can, A.Supp. 837 (lyr., where however < ἔχετε> shd. prob. be added); v. infr. 111.10, ἔχω (A) B. 11.2b.7 sts. of Time, when,Τρῶες.. ὅπως ἴδον αἷμ' Ὀδυσῆος.., ἐπ' αὐτῷ πάντες ἔβησαν Il.11.459
, cf. 12.208, Od.3.373: freq. in Hdt. with opt., whenever, , cf. 68, 100, 162, 186, 2.13, 174, al.: in Trag. and Com., A.Pers. 198, S.El. 749, Tr. 765, Ar.Nu. 60 : with [comp] Sup. of Advs.,ὅ. πρῶτα
as soon as,Hes.
Th. 156 ;ὅ. ὤκιστα Thgn.427
;ὅ. τάχιστα A.Pr. 230
.8 of Place, where, dub. in Herod.3.75.II ὅπως is sts. used to introduce the substance of a statement, after Verbs of saying, thinking, or perceiving, that, how,λόγῳ ἀνάπεισον ὅκως.. Hdt.1.37
;οὐδὲ φήσω ὅκως.. Id.2.49
, cf. 3.115, 116 ;τοῦτ' αὐτὸ μή μοι φράζ', ὅπως οὐκ εἶ κακός S.OT 548
, cf. Ant. 223, Pl.Euthd. 296e ; after ἐλπίζειν, S.El. 963, E.Heracl. 1051 ; after Verbs of emotion, ἐμοὶ δ' ἄχος.., ὅπως δὴ δηρὸν ἀποίχεται grief is mine, when I think how.. (i. e. that..), Od.4.109, cf. S.Ph. 169 (lyr.); after θαυμάζω freq. in [dialect] Att.,θαυμάζω ὅ. ποτὲ ἐπείσθησαν Ἀθηναῖοι X.Mem.1.1.20
, cf. Pl.Cri. 43a.2 οὐχ ὅ... ἀλλὰ or ἀλλὰ καὶ.. is not only not.. but.., and is expld. by an ellipsis of λέγω or ἐρῶ (cf. ὅτι IV), οὐχ ὅ. κωλυταὶ.. γενήσεσθε, ἀλλὰ καὶ.. δύναμιν προσλαβεῖν περιόψεσθε not only will you not become.., but you will also.., Th.1.35, cf. X.HG5.4.34, D.6.9 ;οὐχ ὅ. ὑμῖν τῶν αὑτοῦ τι ἐπέδωκεν, ἀλλὰ τῶν ὑμετέρων πολλὰ ὑφῄρηται Lys.30.26
;οὐχ ὅ. τούτων χάριν ἀπέδοσαν, ἀλλ' ἀπολιπόντες ὑμᾶς εἰς τὴν Λακεδαιμονίων συμμαχίαν εἰσῆλθον Isoc.14.27
, cf. D.18.131, 53.13 ;οὐ γὰρ ὅπως.., ἀλλὰ καὶ.. Id.21.11
;οὔκουν ὅπως.., ἀλλὰ.. X.Cyr.8.2.12
; alsoοὐχ ὅ..., ἀλλ' οὐδέ.., οὐχ ὅ. ἀδικοῦντες, ἀλλ' οὐδ' ἐπιδημοῦντες ἐφυγαδευόμεθα Id.HG2.4.14
;οὐχ ὅ. τῆς κοινῆς ἐλευθερίας μετέχομεν, ἀλλ' οὐδὲ δουλείας μετρίας τυχεῖν ἠξιώθημεν Isoc.14.5
;διμοιρίαν λαμβάνων ἐν ταῖς θοίναις οὐχ ὅπως ἀμφοτέραις ἐχρῆτο, ἀλλὰ διαπέμπων οὐδετέραν αὑτῷ κατέλειπε X.Ages.5.1
;οὐχ ὅ. ζημιοῦν, ἀλλὰ μηδ' ἀτιμάζειν.. Th.3.42
: so sts. μὴ ὅ. (where an imper. must be supplied), μὴ ὅ. ὀρχεῖσθαι ἀλλ' οὐδὲ ὀρθοῦσθαι ἐδύνασθε do not think that you could dance = so far from being able to dance, X.Cyr.1.3.10.b οὐχ ὅ. rarely follows another clause, to say nothing of.., let alone..,πεπαύμεθ' ἡμεῖς, οὐχ ὅ. σε παύσομεν S.El. 796
; μηδ' ἐμπίδα, οὐχ ὅπως ταῦρον ἔτι ἄρασθαι δυνάμενος.. let alone a bull, Luc.Cont.8, cf. Prom.8, Pr.Im.7, Pisc. 31.1 with ind.,aἔσπετε νῦν μοι ὅππως δὴ.. πῦρ ἔμπεσε νηυσίν Il.16.113
;εἴπ' ἄγε μ'.. ὅππως τούσδ' ἵππους λάβετον 10.545
;εὖ μοι κατάλεξον ὅπως ἤντησας Od.3.97
;ὅπως ἠφανίσθη οὐδὲ λόγῳ εἰκότι δύνανται ἀποφαίνειν Antipho 5.26
;Ἀλκιβιάδης ἀνήχθη.. ἐπὶ κατασκοπὴν.. τοῦ οἴκαδε κατάπλου ὅπως ἡ πόλις πρὸς αὐτὸν ἔχοι X.HG1.4.11
; , etc.b notably [tense] fut. after Verbs of deliberation (like the subj., v. infr. 2), ; φράζευ ὅπως Δαναοῖσιν ἀλεξήσεις κακὸν ἦμαρ (v.l. ἀλεξήσῃς) 9.251, cf. Od.13.376, 386, 19.557, 20.29,39.2 with deliberative subj. after Verbs of deliberation, taking care, and the like ,λεύσσει ὅπως ὄχ' ἄριστα.. γένηται Il.3.110
; ἐνόησεν (gnomic [tense] aor.)ὅππως κέρδος ἔῃ 10.225
;ἀλλ' ἄγεθ' ἡμεῖς οἵδε περιφραζώμεθα πάντες νόστον ὅπως ἔλθῃσι Od.1.77
, cf. 13.365 ;οὐκ οἶδ' ὅπως.. φῶ S.OT 1367
, cf. Aj. 428, Lys.8.5, Pl.Men. 91d ;ἐπιμελητέον ὅπως τρέφωνται οἱ ἵπποι X.Eq.Mag.1.3
, cf. Oec.7.36,37,9.14, 15.1, Pl.Grg. 515c.—Sts. the [tense] fut. and subj. are conjoined without difference of meaning,ἐπράττετο γὰρ.., πρῶτον μὲν ὅπως μὴ περιμείνητε.., δεύτερον δὲ ὅπως ψηφιε̄σθε.., τρίτον δὲ ὅπως μὴ ἔσται Aeschin.3.65
, cf. X. Ages.7.7, Mem.2.2.10.—On ὅπως ἄν (κεν), v. infr. 5.3 with opt. after tenses of past time, τῶν ἀδῄλων ὅπως ἀποβήσοιτο ib.1.3.2, etc.: after Verbs of deliberation, being virtually orat. obliq., μερμήριξε.. Ἥρη ὅπως ἐξαπάφοιτο (orat. rect. πῶς ἐξαπάφωμαι;) Il.14.160 ;μερμήριζεν ὅπως ἀπολοίατο πᾶσαι νῆες Od.9.554
, cf. 420 ;οὐ γὰρ εἴχομεν.. ὅπως δρῶντες καλῶς πράξαιμεν S.Ant. 271
; , cf. 13.32, X.Cyr.6.2.11.4 with opt. and ἄν freq. expressing a wish, which in orat. rect. would be expressed byπῶς ἄν, σκόπει ὅ. ἂν ἀποθάνοιμεν ἀνδρικώτατα Ar.Eq.81
(v.l. ἀποθάνωμεν), cf. Nu. 760 ;βουλευόμενοι ὅ. ἂν τὴν ἡγεμονίαν λάβοιεν τῆς Ἑλλάδος X.HG7.1.33
, cf. Cyr.2.1.4 ; τῶν ἄλλων ἐπιμελεῖται ὅ. ἂν θηρῷεν (v.l. -ῶσιν) ib.1.2.10: the opt. with ἄν and subj. sts. appear in consecutive clauses, Id.HG3.2.1.5 ὅπως ἄν (κεν) with the subj. is used after imper. or inf. used as imper., ;φράζεσθαι.., ὅππως κε μνηστῆρας.. κτείνῃς 1.295
;σκοπεῖτε.., ὅ. ἂν ὑμῖν πρᾶγος εὖ νικᾷ τόδε A.Supp. 233
, etc.;φύλασσε.. ἔπειθ' ὅ. ἂν.. ἡ χάρις.. ἐξ ἁπλῆς διπλῆ φανῇ S.Tr. 618
, cf. E.IA 539 : in Prose,ἐπιμεληθῆναι ὅ. ἂν.. X.Cyr.8.3.6
, cf. Pl.Prt. 326a;μηχανᾶσθαι Id.Phdr. 239b
, Grg. 481a, cf. Ar.Eq. 917.6 rarely c. inf.,ἐπιμελήθητε προθύμως ὅπως διπλάσια.. σῖτα καὶ ποτὰ παρασκευασθῆναι X.Cyr.4.2.37
(v.l. -εσκευασμένα ᾖ), cf. Oec.7.29, HG6.2.32; so later ὅπως παρακολουθῆμεν ([dialect] Dor. inf.) Supp.Epigr.1.170.18 (cf. p.138, Delph., ii B. C.); ὅπως.. ἔχειν, ὅπως.. εἴργεσθαι, D.S.20.4,85;ὅπως πέμπιν PTeb.315.30
(ii A. D.).7 after Verbs of fear and caution, ὅπως and ὅπως μή are used with [tense] fut. ind. or [tense] aor. subj. :— the readings are freq. uncertain: the following (among others) are made certain either by the metre or the form,a with [tense] fut. ind.,δέδοιχ' ὅπως μὴ τεύξομαι Ar.Eq. 112
;παντὶ λόγῳ ἀντιτείνετε εὐλαβούμενοι ὅπως μὴ.. οἰχήσομαι Pl.Phd. 91c
;φόβος.. ἔστιν.. ὅπως μὴ αὖθις διασχισθησόμεθα Id.Smp. 193a
: sts. the preceding Verb is omitted,ὅπως μὴ οὐκ.. ἔσομαι Id.Men. 77a
.b with [tense] aor. subj.,τὴν θεὸν δ' ὅ. λάθω δέδοικα E.IT 995
;φυλάττου, ὅ. μὴ εἰς τοὐναντίον ἔλθῃς X.Mem.3.6.16
: rarely with [tense] pres.,οὐ φοβεῖ ὅ. μὴ ἀνόσιον πρᾶγμα τυγχάνῃς πράττων Pl.Euthphr.4e
: sts. the preceding Verb is omitted, with [tense] aor. subj.,ὅκως μή τι ὑμῖν πανώλεθρον κακὸν ἐς τὴν χώρην ἐσβάλωσι Hdt.6.85
: with [tense] pres. subj.,ὅπως μὴ.. ᾖ τοῦτο Pl.Cra. 430d
.c with opt. representing subj. after a historical tense, X. Mem.2.9.3.8 this Constr. is used in admonitions or commands: in the orig. Constr. a Verb implying caution or circumspection precedes,ὅρα ὅκως μή σευ ἀποστήσονται Πέρσαι Hdt.3.36
;ἄθρει.. ὅπως μὴ ἐκδύσεται Ar.V. 141
; τηρώμεσθ' ὅπως μὴ.. αἰσθήσεται ib. 372 : but this came to be omitted, and ὅπως or ὅπως μή with [tense] fut. ind. or [tense] aor. subj. are exactly = the imper.,ἔμβα χὤπως ἀρεῖς Id.Ra. 378
(lyr.): most freq. with [tense] fut. ind., ὅκως λόγον δώσεις τῶν μετεχείρισας χρημάτων, = δίδου λόγον, Hdt.3.142 ; ὅπως παρέσει μοι, = πάρισθι, Ar.Av. 131 ;ὅπως πετήσει Id. Pax77
, cf. X.An.1.7.3, Lys.1.21, 12.50, Pl.Grg. 489a, etc.: rarely with I pers.,ὁποῖα κισσὸς δρυός, ὅπως τῆσδ' ἕξομαι E.Hec. 398
, cf. Ar.Ec. 297 (lyr.): very rarely with [tense] aor. subj.,ὅπως μή τι ἡμᾶς σφήλῃ Pl.Euthd. 296a
codd.;ὅπως μὴ.. ἐξαπατήσῃ Id.Prt. 313c
;ὅπως μὴ ποιήσητε D.4.20
codd.—The codd. freq. vary, as between διδάξεις and ; τιμωρήσονται and- ωνται Th.1.56
; πράξομεν and - ωμεν ib.82 ; θορυβήσει and- σῃ D.13.14
, etc.—Since the [tense] fut. is frequently, and the [tense] aor. (whether 1 or 2) rarely guaranteed by metre or form, the [tense] aor. 1 forms shd. prob. be rejected, both in signf. 7 and 8, in cases where codd. vary.9 as the echo to a preceding πῶς; in dialogue, A καὶ πῶς; B ὅπως; [do you ask] how? Ar. Eq. 128; A πῶς με χρὴ καλεῖν; B ὅπως; Id.Nu. 677, cf. Pl. 139.IV in direct questions, how? ἔπραξας ὅπως; Jul.Ep.82p.106B.-C.; cf. ὅστις.V indef., anyhow, τὸ οὐδ' ὅ. the expression 'not at all', Pl.Tht. 183b (v.l. οὐδ' οὕτως).B FINAL CONJUNCTION, that, in order that, the original notion of modality being merged in that of purpose or design, cf. ἵνα, with which it is sts. interchanged, Antipho 1.23 and 24, And.3.14, Lycurg. 119 sq.:—in early [dialect] Att. Inscrr. only ὅπως ἄν is used, IG12.39.19, al. ; ὅπως without ἄν only once in cent. iv B. C., ib.22.226.42 (343 B.C.), after which it becomes gradually prevalent:1 with subj.,a after primary tenses, or after subj. or imper.,τὸν δὲ μνηστῆρες.. λοχῶσιν, ὅπως ἀπὸ φῦλον ὄληται Od.14.181
, cf. A.Ch. 873, S.Ph. 238, El. 457, X.Mem.2.10.2, etc.b after historical tenses (v.ἵνα B. 1.1b
), when there is no [tense] pf. form, or when the [tense] aor. represents the [tense] pf., ξυνελέγημεν ἐνθάδε, ὅ. προμελετήσωμεν we were convened, i. e. we have met in assembly, Ar.Ec. 117 ;παρήλθομεν.., ὅπως μὴ χεῖρον βουλεύσησθε Th.1.73
; also when the occurrence purposed is regarded from the point of view of the person purposing, ἦλθον πρεσβευσόμενοι, ὅπως μὴ σφίσι.. τὸ αὐτῶν [ναυτικὸν] ἐμπόδιον γένηται ib.31, cf. 57,65, etc.: sts. the opt. and subj. appear in consecutive clauses,φρυκτοὺς παρεσκευασμένους ἐς αὐτὸ τοῦτο, ὅπως ἀσαφῆ τὰ σημεῖα.. ᾖ καὶ μὴ βοηθοῖεν Id.3.22
, cf. 6.96, 7.17.2 with opt. after historical tenses,πὰρ δέ οἱ αὐτὸς ἔστη, ὅπως.. κῆρας ἀλάλκοι Il.21.548
; more freq. in Od., as 13.319, 14.312, 18.160, 22.472; so in S.OT 1005, OC 1305, X.Cyr.1.4.25, Pl.Ti. 77e, etc.: after historical [tense] pres.,πέμπει τούσδ' ὅπως κτείνοιεν A.Pers. 450
;ἡγεμόνα πέμπει ὅπως ἄγοι X.An.4.7.19
: after opt.,ἔλθοι.. ὅ. γένοιτο A.Eu. 297
, cf. S.Aj. 1221 (lyr.).3 with ind.,a of historical tenses, where the principal clause expresses an action or obligation unfulfilled,εἴθ' εἶχε φωνὴν ἔμφρον' ἀγγέλου δίκην, ὅ. δίφροντις οὖσα μὴ 'κινυσσόμην A.Ch. 196
, cf. S.El. 1134: rare in Prose,ἐδεξάμην ἃν.. φράσαι πρὸς ὑμᾶς.., ὅ... προῄδετε And.2.21
; τίς οὐκ ἂν.. ταῦτα ἐδήλωσεν, ὅ... ταῦτα ἠλέγχθη; D.36.20;οὐκοῦν ἐχρῆν σε Πηγάσου ζεῦξαι πτερόν, ὅ. ἐφαίνου τοῖς θεοῖς τραγικώτερος Ar. Pax 135
; τί.. οὐκ ἔρριψ' ἐμαυτὴν.. ὅ. ἀπηλλάγην; A.Pr. 749.b of [tense] fut., θέλγει, ὅ. Ἰθάκης ἐπιλήσεται (= φραζομένη ὅπως ἐ.) Od.1.57, cf. Il.1.136 ;[χρὴ] ἀναβιβάζειν ἐπὶ τὸν τροχὸν τοὺς ἀπογραφέντας, ὅ. μὴ πρότερον νὺξ ἔσται And.1.43
;ἐμισθώσατο τοῦτον.., ὅ. συνερεῖ D.19.316
: sts. [tense] fut. ind. and [tense] aor. subj. are conjoined,σιγᾶθ', ὅ. μὴ πεύσεταί τις, ὦ τέκνα, γλώσσης χάριν δὲ πάντ' ἀπαγγείλῃ τάδε A. Ch. 265
.II ὅπως c. subj. is sts. used after Verbs of will and endeavour, instead of the inf.,λίσσεσθαι.. ὅ. νημερτέα εἴπῃ Od.3.19
;αἰτεῖσθαι ὅ. μὴ καταψηφίσησθε Antipho 1.12
; δεήσεται.., ὅ. δίκην μὴ δῷ ib.23 ;ὅ. μὴ ἀποθάνῃ ἠντεβόλει Lys.1.29
; παρακελεύεσθε ὑμῖναὐτοῖς ὅ... ἐξίητε Lycurg.127
( ἔξιτε Rehdantz): withἄν, δεῖταί μου σφόδρα ὅπως ἂν οἰκουρῇ Ar.Ach. 1060
, cf. Hdt.2.126, 3.44 ;διεκελεύετο ὅπως ἂν.. ἐγγράφωσί με Is.7.27
; so δεῖ σ' ὅ. δείξεις (for δεῖξαι), S.Aj. 556, may be expld. as ellipsis for δεῖ σ' ὁρᾶν (σκοπεῖν) ὅπως, cf. Id.Ph.55 ;δεῖ σ' ὅπως.. μηδὲν διοίσεις.. Cratin.108
. -
8 εἰμί
εἰμί ( εἰμ（ί), [ἔσσι], ἐσσί, ἔστι（ν), ἐστί（ν), ἔσθ, εἰμέν, ἐντί, εἰσίν, ἔντι; εἴην, εἴη; ἔστω; ἐών, ἐόντα, ὄντα, ἐόντων, ἐοῖσα, ἐοῖσαν, ἐόντων; ἔμμεναι, ἔμμεν, [εἶναι codd.]: fut. ἔσομαι, ἔσσομαι, ἔσεται, ἔσσεται, ἔσται; ἐσσομένας gen., ἐσσόμενον, ἐσσόμενα; ἔσσεσθαι, ἔσεσθαι: impf. ἦν, ἔσαν, ἦσαν; ἔσκεν.)1 be. A1 c. predicative adj.aἄπιστον ἐμήσατο πιστὸν ἔμμεναι O. 1.32
τὸ πόρσω δ' ἐστὶ σοφοῖς ἄβατον κἀσόφοις O. 3.44
θεὸς εὔφρων εἴη λοιπαῖς εὐχαῖς O. 4.13
ἠὺ δ' ἔχοντες σοφοὶ καὶ πολίταις ἔδοξαν ἔμμεν O. 5.16
ἦν δὲ κλέος βαθύ O. 7.52
φανερὰν ἐν πελάγει Ῥόδον ἔμμεν ποντίῳ O. 7.56
τερπνὸν δ' ἐν ἀνθρώποις ἴσον ἔσσεται οὐδέν O. 8.53
μάτρωος δ' ἐκάλεσσέ μιν ἰσώνυμον ἔμμεν O. 9.64
ὁ δὲ λόγος δόξαν φέρει, λοιπὸν ἔσσεσθαι στεφάνοισί νιν ἵπποις τε κλυτὰν P. 1.37
γένοἰ οἷος ἐσσὶ μαθών P. 2.72
[ ἀβάπτιστός εἰμι (codd.: εἶμι Schnitzer) P. 2.80]σμικρὸς ἐν σμικροῖς, μέγας ἐν μεγάλοις ἔσσομαι P. 3.107
“ ἔσομαι τοῖος” P. 4.156δίδυμαι γὰρ ἔσαν ζωαί P. 4.209
πόνων δ' οὔ τις ἀπόκλαρός ἐστιν οὔτ ἔσεται P. 5.54
εὐθύτομόν τε κατέθηκεν Ἀπολλωνίαις ἀλεξιμβρότοις πεδιάδα πομπαῖς ἔμμεν ἱππόκροτον σκυρωτὰν ὁδόν P. 5.92
ἐδόκησέν τε ὕπατος ἀμφὶ τοκεῦσιν ἔμμεν πρὸς ἀρετάν P. 6.42
“ κρυπταὶ κλαίδες ἐντὶ σοφᾶς Πειθοῦς ἱερᾶν φιλοτάτων” P. 9.39θεὸς εἴη ἀπήμων κέαρ P. 10.21
θαμὰ δ' ἀλλοδαπῶν οὐκ ἀπείρατοι δόμοι ἐντί N. 1.24
ἐστὶ δ' αἰετὸς ὠκὺς ἐν ποτανοῖς N. 3.80
τὸ δ' ἐναντίον ἔσκεν N. 5.31
σέο δὲ προπράον' ἔμμεν ξεῖνον ἀδελφεόν τ (Schr.: προπρεῶνα μέν codd.) N. 7.86 ξανθοκομᾶν Δαναῶν ἦσαν μέγιστοι <¯˘¯> N. 9.17ἁ Μοῖσα γὰρ οὐ φιλοκερδής πω τότ' ἦν οὐδ ἐργάτις I. 2.6
ἐσσὶ γὰρ ὦν σοφός I. 2.12
οὐκ ἀγνῶτες ὑμῖν ἐντὶ δόμοι οὔτε κώμων I. 2.30
ἰατὰ δ' ἐστὶ βροτοῖς σύν γ ἐλευθερίᾳ καὶ τά ( ἔστι Er. Schmid) I. 8.15 ἄλοχον εὐειδέα θέλων ἑκάτερος ἑὰν ἔμμεν (Tricl.: ἔμμεναι codex) I. 8.29 ἦν γὰρ τὸ πάροιθε φορητὰ sc. Delos fr. 33d. 1.νεόπολίς εἰμι Pae. 2.28
ἄνιππός εἰμι Pae. 4.27
λίαν μοι [δέο]ς ἔμπεδονεἴη κεν Pae. 4.49
κατεκρίθης δὲ θνατοῖς ἀγανώτατος ἔμμεν Pae. 16.7
= fr. 147 Schr. σῶμα δ' ἐστὶ θνατόν Παρθ. 1. 1. τί ἔρδων φίλος σοι εἴην, τοῦτ αἴτημί σε (<ἂνγτ; εἴην coni. Christ) fr. 155. 3. νὸκακ ἔμμεναι fr. 169. 17.b with infinitive added.ἦν δ' ἐσορᾶν καλός O. 8.19
εἲην εὑρησιεπὴς ἀναγεῖσθαι O. 9.80
“ ἐντὶ μὲν θνατῶν φρένες ὠκύτεραι κέρδος αἰνῆσαι” P. 4.139εἰμὶ δ' ἄσχολος ἀναθέμεν P. 8.29
ἐμοὶ δὲ θαυμάσαι θεῶν τελεσάντων οὐδέν ποτε φαίνεται ἔμμεν ἄπιστον P. 10.50
καὶ τὸ σιγᾶν πολλάκις ἐστὶ σοφώτατον ἀνθρώπῳ νοῆσαι N. 5.18
αἰδοῖος μὲν ἦν ἀστοῖς ὁμιλεῖν I. 2.37
c impersonal.ἀλλὰ μοιρίδιον ἦν P. 1.55
2 c. pred. subs.ἦν Τάνταλος οὗτος O. 1.55
Σικελίας ἔσαν ὀφθαλμός O. 2.9
εἰ δ' εἴη μὲν Ὀλυμπιονίκας, τίνα κεν φύγοι ὕμνον; O. 6.4Φοίβου γὰρ αὐτὸν φᾶ γεγάκειν πατρός, περὶ θνατῶν δ' ἔσεσθαι μάντιν ἐπιχθονίοις ἔξοχον O. 6.50
ἐσσὶ γὰρ ἄγγελος ὀρθός ( εεσι Π: ἔστι vel εἶσι Wi<*>.) O. 6.90ἐκέλευσεν νεῦσαι μιν ἑᾷ κεφαλᾷ ἐξοπίσω γέρας ἔσσεσθαι O. 7.68
“ φάτο δΕὐρύπυλος ἔμμεναι” P. 4.34 “ οὐδὲ μὰν χαλκάρματός ἐστι πόσις Ἀφροδίτας” P. 4.87 “Ποίαν γαῖαν, ὦ ξεῖν, εὔχεαι πατρίδ' ἔμμεν;” P. 4.98 “ καρτερὸς ὅρκος ἄμμιν μάρτυς ἔστω Ζεὺς” P. 4.167ἐσσὶ δ' ἰατὴρ ἐπικαιρότατος P. 4.270
βασιλεὺς ἐσσὶ P. 5.16
Λαπιθᾶν ὑπερόπλων τουτάκις ἦν βασιλεύς P. 9.14
φίλτατον παρθενικαὶ πόσιν ἢ υἱὸν εὔχοντ, ὦ Τελεσίκρατες, ἔμμεν (sc. σε) P. 9.100πάτραν ἵν' ἀκούομεν, Τιμάσαρχε, τεὰν ἐπινικίοισιν ἀοιδαῖς πρόπολον ἔμμεναι N. 4.79
οὐκ ἀνδριαντοποιός εἰμ N. 5.1
ξεῖνός εἰμι N. 7.61
φαῖμέν κε γείτον' ἔμμεναι νόῳ φιλήσαντ ἀτενέι γείτονι χάρμα πάντων ἐπάξιον N. 7.87
ἀρχοὶ δοὐκ ἔτ' ἔσαν Ταλαοῦ παῖδες N. 9.14
οὐ θαῦμα σφίσιν ἐγγενὲς ἔμμεν ἀεθληταῖς ἀγαθοῖσιν N. 10.51
πάμπαν θεὸς ἔμμεναι οἰκεῖν τ' οὐρανῷ N. 10.58
“ ἐσσί μοι υἱός” (Snell ἔσσι) N. 10.80φαίης κέ νιν ἄνδρ' ἐν ἀεθληταῖσιν ἔμμεν Ναξίαν πέτραις ἐν ἄλλαις χαλκοδάμαντ ἀκόναν I. 6.72
τί ἔλπεαι σοφίαν ἔμμεν (Bergk: εἶναι Stobaeus: om. Clem. Alex.) fr. 61. 1. ἐν ξυνῷ κεν εἴη συμπόταισίν τε γλυκερὸν κέντρον fr. 124. 2. εὐδαιμόνων δραπέτας οὐκ ἔστιν ὄλβος fr. 134. φὰν δ' ἔμμεναι Ζηνὸς υἱοὶ καὶ κλυτοπώλου Ποσειδάωνος fr. 243. as inf. of purpose,ποτὶ γραμμᾷ μὲν αὐτὰν στᾶσε κοσμήσαις, τέλος ἔμμεν ἄκρον P. 9.118
Θέμιν Μοῖραι ἇγον σωτῆρος ἀρχαίαν ἄλοχον Διὸς ἔμμεν fr. 30. 6.3 emphatic, there is, areἐντὶ γὰρ ἄλλαι ὁδῶν ὁδοὶ περαίτεραι O. 9.104
ἐξ ὀνείρου δαὐτίκα ἦν ὕπαρ O. 13.67
ἔστι δὲ φῦλον ἐν ἀνθρώποισι ματαιότατον P. 3.21
δυσθρόου φωνᾶς ἀνακρινόμενον ποινὰ τίς ἔσται πρὸς θεῶν P. 4.63
ὅσαι τεἰσὶν ἐπιχωρίων καλῶν ἔσοδοι, τετόλμακε P. 5.116
ἀλλ' ἔσται χρόνος οὗτος, ὃ P. 12.30
ἔστι δ' ἐν εὐτυχίᾳ πανδοξίας ἄκρον N. 1.10
εἰ πόνος ἦν, τὸ τερπνὸν πλέον πεδέρχεται N. 7.74
ἐχθρὰ δ' ἄρα πάρφασις ἦν καὶ πάλαι N. 8.32
ἦν γε μὰν ἐπικώμιος ὕμνος δὴ πάλαι N. 8.50
ἔστι δέ τις λόγος ἀνθρώπων N. 9.6
ἔστι δὲ καὶ κόρος ἀνθρώπων βαρὺς ἀντιάσαι N. 10.20
“ τίς δὴ λύσις ἔσσεται πενθέων;” N. 10.77 οὐ γὰρ ἦν πενταέθλιον (Calliergus; ἦεν, ἦς codd.) I. 1.26ἔστιν δ' ἀφάνεια τύχας καὶ μαρναμένων I. 4.31
τέθμιόν μοι φαμὶ σαφέστατον ἔμμεν τάνδ' ἐπιστείχοντα νᾶσον ῥαινέμεν εὐλογίαις (Boeckh: εἶναι codd.) I. 6.20οὐδ' ἔστιν οὕτω βάρβαρος οὔτε παλίγγλωσσος πόλις ἅτις οὐ Πηλέος ἀίει κλέος I. 6.24
]ον τέλος [ἔς]ται[ (ἔσσεται Σ̆{im}) Πα. 7C. 6. ἦν γάρ τι παλαίφατον[ fr. 140a. 69. “ἦν διακρῖναι ἰδόντ' λτ;οὐγτ; πολλὸς ἐν καιρῷ χρόνος” fr. 168. 6. χρυσέων βελέων ἐντὶ τραυματίαι ( ἔντι alii) fr. 223.4 c. dat. (= ἔχω.) πολλά μοι ὑπ' ἀγκῶνος ὠκέα βέλη ἔνδον ἐντὶ φαρέτρας (= ἐστί Boeckh, wrongly) O. 2.84 ἔστι δὲ καί τι θανόντεσσιν μέρος κὰν νόμονἐρδόμενον O. 8.77
πλατεῖαι πάντοθεν λογίοισιν ἐντὶ πρόσοδοι νᾶσον εὐκλέα τάνδε κοσμεῖν N. 6.45
εἴη μή ποτέ μοι τοιοῦτον ἦθος, Ζεῦ πάτερ N. 8.35
“ ἔστι σοι τούτων λάχος” N. 10.85ἔστι δὲ καὶ διδύμων ἀέθλων Μελίσσῳ μοῖρα πρὸς εὐφροσύναν τρέψαι γλυκεῖαν ἦτορ I. 3.9
ἔστι μοι θεῶν ἕκατι μυρία παντᾷ κέλευθος I. 4.1
“ἔσσεταί τοι παῖς, ὃν αἰτεῖς, ὦ Τελαμών” I. 6.52 cf. also O. 12.1—2.5 be (situated)τοῖσι μὲν ἐξεύχετἐν ἄστει Πειράνας σφετέρου πατρὸς ἀρχὰν καὶ βαθὺν κλᾶρον ἔμμεν O. 13.62
ἄτερθε δὲ πρὸ δωμάτων ἕτεροι λαχόντες Ἀίδαν βασιλέες ἱεροὶ ἐντί P. 5.98
ἐχρῆν δέ τιν' ἔνδον ἄλσει παλαιτάτῳ Αἰακιδᾶν κρεόντων τὸ λοιπὸν ἔμμεναι N. 7.45
ἐντί τοι φίλιπποί ταὐτόθι καὶ κτεάνων ψυχὰς ἔχοντες κρέσσονας ἄνδρες N. 9.32
κατ' Ὄλυμπον ἄλοχος Ἥβα τελείᾳ παρὰ ματέρι βαίνοισ ἔστι, καλλίστα θεῶν N. 10.18
cf. B. 1.6 be, come to passὤρνυεν κάρυκας ἐόντα πλόον φαινέμεν παντᾷ P. 4.170
“χὤ τι μέλλει χὠπόθεν ἔσσεται, εὖ καθορᾷς” P. 9.497 c. gen.a of origin: be descended (from) κείνων δ' ἔσαν χαλκάσπιδες ὑμέτεροι πρόγονοι ( ἔσσαν byz.: ἦσαν Σ̆{1}, Turyn) O. 9.54b possessive: be of, belong toγνόντα τὸ πὰρ ποδός, οἵας εἰμὲν αἴσας P. 3.60
ἔντι μὲν χρυσαλακάτου τεκέων Λατοῦς ἀοιδαὶ ὥριαι παιάνιδες. ἔντι[ (edd.: ἕντι codex: ἐντὶ legendum) Θρ. 3. 1—2. cf. I. 4.318 c. ἐκ, ἀπό.a be, come fromχρὴ δ' ἀπ Ἀθανᾶν τέκτον ἀεθληταῖσιν ἔμμεν N. 5.49
τὸ γάρ ἐστι μόνον ἐκ θεῶν fr. 131b. 2.b be born ofυἱὸς Δανάας· τὸν ἀπὸ χρυσοῦ φαμὲν αὐτορύτου ἔμμεναι P. 12.18
B part.1 pres. part.a [† ἅμα (codd.: ἐόντα Maas) O. 1.104]θεὸς ἐπίτροπος ἐὼν O. 1.106
ἐμὲ πρόφαντον σοφίᾳ ἐόντα O. 1.116
οὔτε δύσηρις ἐὼν οὔτ' ὦν φιλόνικος O. 6.19
ὡραῖος ἐὼν καὶ καλὸς O. 9.94
οἷος ἐὼν θρέψενποτὲ P. 3.5
Ἰόλαον ὑμνητὸν ἐόντα P. 11.61
ἐὼν καλὸς ἔρδων τ' ἐοικότα μορφᾷ N. 3.19
Τελαμὼν Ἰόλᾳ παραστάτας ἐὼν N. 3.37
Ἀχιλεὺς παῖς ἐὼν ἄθυρε N. 3.44
κεῖνος γὰρ Ὀλυμπιόνικος ἐὼν N. 6.17
πομπαῖς θεμισκόπον οἰκεῖν ἐόντα πολυθύτοις N. 7.47
εἰ γάρ σφίσιν ἐμπεδοσθενέα βίοτον διαπλέκοις εὐδαίμον' ἐόντα N. 7.100
θυμὸς ἄτολμος ἐών N. 11.32
Ἰφικλέος μὲν παῖς ὁμόδαμος ἐὼν Σπαρτῶν γένει I. 1.30
ἐὼν καλὸς I. 2.4
θεότιμος ἐών I. 6.13
]βαρβι[τί]ξαι θυμὸν ἀμβλὺν ὄντα καὶ φωνὰν ἐν οἴνῳ[ (forma valde dubia: v.l. ἀμβλύνοντα) fr. 124d.b where the part. is concessive.σὺν δ' ἀνάγκᾳ μιν φίλον καί τις ἐὼν μεγαλάνωρ ἔσανεν P. 1.52
καὶ φθινόκαρπος ἐοῖσα διδοῖ ψᾶφον P. 4.265
καὶ πολυκλείταν περ ἐοῖσαν ὅμως Θήβαν ἐπασκήσει fr. 194. 4.c where the part. is conditional.ἀξιωθείην κεν, ἐὼν Θρασύκλου Ἀντία τε σύγγονος, Ἄργει μὴ κρύπτειν φάος ὀμμάτων N. 10.39
d followingφαίνομαι. θαυμαστὸς ἐὼν φάνη O. 9.96
ἀπειρομάχας ἐών κε φανείη λόγον ὁ μὴ συνιείς N. 4.30
cf. P. 4.170e c. adv., being (situated) cf. A. 5 supra.εὐθὺν δὲ πλόον καμάτων ἐκτὸς ἐόντα δίδοι O. 6.104
εἶδον γὰρ ἑκὰς ἐὼν P. 2.54
ἐὼν δ' ἐγγὺς Ἀχαιὸς οὐ μέμψεταί μ ἀνήρ N. 7.64
“ ἥμισυ μέν κε πνέοις γαίας ὑπένερθεν ἐὼν” N. 10.87f subs., n. pl., goods, possessionsοὐκ ἔραμαι πολὺν ἐν μεγάρῳ πλοῦτον κατακρύψαις ἔχειν, ἀλλ' ἐόντων εὖ τε παθεῖν N. 1.32
]ἑκὰς ἐόντων Pae. 4.35
m. pl., living ( φάμα）· ἅ τε ὤπασεν τοιάδε τῶν τότ' ἐόντων φύλλ ἀοιδᾶν (ὡς ἄλλων ἐγκωμιακότων ποιητῶν. Σ.) I. 4.272 fut. part.aἀμφὶ πράξιος ἐσσομένας O. 12.8
b subs.τά τ' ἐσσόμενα τότ ἂν φαίην σαφές O. 13.103
ἐσσόμενον προιδεῖν συγγενὲς οἷς ἕπεται N. 1.27
C various impersonal usages.a in wishes, εἴη c. (dat., acc. &) inf.εἴη σέ τε πατεῖν, ἐμέ τε ὁμιλεῖν O. 1.115
εἴη, Ζεῦ, τὶν εἴη ἀνδάνειν P. 1.29
φίλον εἴη φιλεῖν P. 2.83
ἁδόντα δεἴη με τοῖς ἀγαθοῖς ὁμιλεῖν P. 2.96
( ῥῆμα)τό μοι θέμεν Κρονίδᾳ τε Δὶ καὶ Νεμέᾳ Τιμασάρχου τε πάλᾳ ὕμνου προκώμιον εἴη N. 4.11
εἴη μιν ἔρνεσι φράξαι χεῖρα I. 1.64
εἴη δὲ τρίτον σωτῆρι πορσαίνοντας Ὀλυμπίῳ Αἴγιναν κάτα σπένδειν μελιφθόγγοις ἀοιδαῖς I. 6.7
εἴη καὶ ἐρᾶν καὶ ἔρωτι χαρίζεσθαι κατὰ καιρόν fr. 127. 1.b c. adj., part. & inf.ἔστι δἀνδρὶ φάμεν ἐοικὸς ἀμφὶ δαιμόνων καλά O. 1.35
ἦν ὅτι νιν πεπρωμένον ἀμπνεῦσαι καπνόν O. 8.33
θέσφατον ἦν Πελίαν θανέμεν P. 4.71
φαντὶ δἔμμεν τοῦτ' ἀνιαρότατον, καλὰ γινώσκοντ ἀνάγκα ἐκτὸς ἔχειν πόδα P. 4.287
ἔστι δἐοικὸς ὀρειᾶν γε Πελειάδων μὴ τηλόθεν ὠαρίωνα νεῖσθαι N. 2.10
συμβαλεῖν μὰν εὐμαρὲς ἦν τό τε Πεισάνδρου πάλαι αἷμἀπὸ Σπάρτας N. 11.33
πεπρωμένον ἦν, φέρτερον πατέρος ἄνακτα γόνον τεκεῖν ποντίαν θεόν I. 8.32
c = ἔξεστι,c acc. & inf. εἰ γὰρ ἦν ἓ τὰν ἀλάθειαν ἰδέμεν ( ἑὰν codd. Σγρ: ἐὰν Σγρ: ἓ τὰν Boeckh) N. 7.24 οὐκ ἔστι πρόσωθεν θνατὸν ἔτι σκοπιᾶς ἄλλας ἐφάψασθαι ποδοῖν (Böhmer: οὐκέτι πόρσω, οὐκ ἔστι πρόσω codd.) N. 9.47d c. dat. (& inf.?): it is one's duty ἔστι μοι πατρίδ' ἀρχαίαν κτενὶ Πιερίδ[ων (supp. Lobel: ἀγάλλειν supp. Snell, e. g.) fr. 215. 5.e ἔστιν ὅτε, ἦν ὅτε, there is, was a time when ἦν ὅτε σύας Βοιώτιον ἔθνος ἔνεπον fr. 83. subordinate verb suppressed: ἔστιν ἀνθρώποις ἀνέμων ὅτε πλείστα χρῆσις, ἔστι δοὐρανίων ὑδάτων sometimes O. 11.1—2. ἔσθ' ὅτε πιστόταται σιγᾶς ὁδοί fr. 180.f οὐκ ἔστιν ὅπως, it is impossible that οὐ γὰρ ἔσθ' ὅπως τὰ θεῶν βουλεύματ ἐρευνάσει βροτέᾳ φρενί fr. 61. 3. D dub. † ἔστι δέ τοι χέκωνκακίει καπνός ( ἔτι coni. Heyne) fr. 185. fragg. ]έμμεν ἁλίῳ κυ[ Pae. 6.149
ἔσσεται γὰρ ἁδυ[ Pae. 21.13
]ὅτ' ἦσαν [fr. 111a. 3. ἐμμεν[ ?fr. 338. 3. -
9 ἀλλά
ἀλλά (Hom.+; DELG s.v. ἄλλος; Schwyzer II 578) gener. adversative particle (orig. neut. pl. of ἄλλος, ‘otherwise’) indicating a difference with or contrast to what precedes, in the case of individual clauses as well as whole sentences① after a negative or after μέν on the contrary, but, yet, ratherⓐ introducing a contrast οὐκ ἦλθον καταλῦσαι, ἀλλὰ πληρῶσαι Mt 5:17. οὐ πᾶς ὁ λέγων … ἀλλʼ ὁ ποιῶν 7:21. οὐκ ἀπέθανεν, ἀλλὰ καθεύδει Mk 5:39. οὐκέτι οὐδένα εἶδον, ἀλλὰ τὸν Ἰησοῦν μόνον 9:8 (v.l. εἰ μὴ τ. Ἰ.). οὐ … σαρκὶ ἀλλὰ μόνῳ πνεύματι AcPl Ant 13 (μόνον Aa I 237, 3). οὐκ ἔστι θεὸς νεκρῶν ἀλλὰ ζώντων Mt 22:32; Mk 12:27; Lk 20:38. ἀλλὰ καθῶς γέγραπται Ro 15:21 introduces a statement about a procedure that contrasts with what precedes.—W. ascensive force (B-D-F §448; Rob. 1187) οὐ μόνον … ἀλλὰ καί not only …, but also (EpArist oft.; TestJob 47:2f; Jos., Bell. 3, 102; Just., A I, 5, 4): οὐ μόνον δεθῆναι, ἀλλὰ καὶ ἀποθανεῖν Ac 21:13. οὐ μόνον σὲ ἀλλὰ καὶ πάντας τοὺς ἀκούοντας 26:29; cp. 27:10; Ro 1:32; 4:12, 16; 9:24; 13:5; 2 Cor 8:10, 21; 9:12; Eph 1:21; Phil 1:29; 1 Th 1:5; 2:8; Hb 12:26; 1 Pt 2:18. W. the first member shortened (cp. TestJob 35:1) οὐ μόνον δέ, ἀλλὰ καί not only this (is the case), but also: οὐ μόνον δέ (sc. καυχώμεθα ἐπὶ τούτῳ), ἀλλὰ καὶ καυχώμεθα ἐν ταῖς θλίψεσιν Ro 5:3, cp. vs. 11; 8:23; 9:10; 2 Cor 8:19.—Introducing the main point after a question expressed or implied, which has been answered in the negative οὐχί, ἀλλὰ κληθήσεται Ἰωάννης no; rather his name shall be John Lk 1:60. οὐχί, λέγω ὑμῖν, ἀλλὰ ἐὰν μὴ μετανοῆτε no! I tell you; rather, if you do not repent 13:3, 5; cp. 16:30; J 7:12; Ac 16:37; Ro 3:27 (TestAbr A 5 p. 82, 5; 31f [Stone p. 12]; JosAs 4:15 al.; ApcMos 6) after μὴ γένοιτο, which serves as a strong negation 3:31; 7:7, 13; cp. 1 Cor 7:21. The neg. answer is omitted as obvious: (no,) instead of that 6:6 (as a declaration). Instead of ἀ.: ἀλλʼ ἤ Lk 12:51; B 2:8. Also after a negative and ἄλλος, as in Pla., X. et al. (Kühner-G. II 284f; IG IV, 951, 76 [320 B.C.]; PPetr II, 46a, 5 [200 B.C.]; Just., A II, 4, 2 al.; in rhetorical quest. PsSol 5:12; B-D-F §448, 8): except οὐ γὰρ ἄλλα γράφομεν ὑμῖν ἀλλʼ ἢ ἃ ἀναγινώσκετε for we write you nothing (else) except what you can understand 2 Cor 1:13. This construction οὐκ ἄλλος ἀλλʼ ἤ is a combination of οὐκ ἄλλος …, ἀλλά (PTebt 104, 19 [92 B.C.] μὴ ἐξέστω Φιλίσκωνι γυναῖκα ἄλλην ἐπαγαγέσθαι, ἀλλὰ Ἀπολλωνίαν) 1 Cl 51:5, and οὐκ ἄλλος ἤ … (Ps.-Clem., Hom. 16, 20).ⓑ within the same clause, used to contrast single words (Just., A I, 15, 7 οὐ τούς δικαίους … ἀλλὰ τούς ἀσεβεῖς, D. 48, 1): οὐ … δικαίους ἀλλʼ ἁμαρτωλούς Mt 9:13; Lk 5:32. οὐκ ἐμὲ δέχεται ἀλλὰ τὸν ἀποστείλαντά με Mk 9:37. ἀλλʼ οὐ τί ἐγὼ θέλω ἀλλὰ τί σύ 14:36, cp. J 5:30; 6:38. ἡ ἐμὴ διδαχὴ οὐκ ἔστιν ἐμὴ ἀλλὰ τοῦ πέμψαντός με 7:16. οὐκ ἐγὼ ἀλλὰ ὁ κύριος 1 Cor 7:10. οὐ τῇ πορνείᾳ, ἀλλὰ τῷ κυρίῳ 6:13. οὐκ εἰς τὸ κρεῖσσον ἀλλὰ εἰς τὸ ἧσσον 11:17. οὐκ ἔστιν ἓν μέλος ἀλλὰ πολλά 12:14. οὐκ εἰς τὸ ἀγαθὸν ἀλλʼ εἰς τὸ πονηρόν D 5:2. οὐχ ὡς διδάσκαλος ἀλλʼ ὡς εἷς ἐξ ὑμῶν B 1:8 al. In Mt 20:23, οὐκ ἔστιν ἐμὸν τοῦτο δοῦναι, ἀλλʼ οἷς ἡτοίμασται ὑπὸ τοῦ πατρός μου has been shortened from οὐκ ἐμὸν … ἀλλὰ τοῦ πατρός, ὅς δώσει οἷς ἡτοίμασται ὑπʼ αὐτοῦ.—But s. WBeck, CTM 21, ’50, 606–10 for the mng. except for Mt 20:23=Mk 10:40, and Mk 4:22, also 9:8 v.l. (for εἰ μή); D 9:5. So also B-D-F §448, 8; Mlt-Turner 330; MBlack, An Aramaic Approach3, ’67, 113f.—After μὲν, to indicate that a limiting phrase is to follow πάντα μὲν καθαρά, ἀλλὰ κακὸν τῷ ἀνθρώπῳ Ro 14:20. σὺ μὲν γὰρ καλῶς εὐχαριστεῖς, ἀλλʼ ὁ ἕτερος οὐκ οἰκοδομεῖται 1 Cor 14:17.—The use of ἀλλά in the Johannine lit. is noteworthy, in that the parts contrasted are not always of equal standing grammatically: οὐκ ἦν ἐκεῖνος τὸ φῶς ἀλλʼ ἵνα μαρτυρήσῃ περὶ τοῦ φωτός=ἀλλὰ μαρτυρῶν π. τ. φ. J 1:8; οὐκ ᾔδειν αὐτόν ἀλλʼ … ἦλθον although I did not know him, yet I came vs. 31. εἶπον [ὅτι] οὐκ εἰμὶ ἐγὼ ὁ Χριστός, ἀλλʼ ὅτι I said, ‘I am not the Christ; rather, I was sent before him’ 3:28. οὔτε οὗτος ἥμαρτεν οὔτε οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἀλλʼ ἵνα φανερωθῇ neither this man has sinned, nor his parents, but (he was born blind) that … might be revealed 9:3.② when whole clauses are compared, ἀλλά can indicate a transition to someth. different or contrasted: the other side of a matter or issue, but, yet. δεῖ γὰρ γενέσθαι, ἀλλʼ οὔπω ἐστὶν τὸ τέλος Mt 24:6, cp. Lk 21:9. κεκοίμηται• ἀλλὰ πορεύομαι ἵνα ἐξυπνίσω αὐτόν J 11:11, cp. vs. 15; 16:20; Lk 22:36; J 4:23; 6:36, 64; 8:37; Ac 9:6; Ro 10:18f. ἁμαρτία οὐκ ἐλλογεῖται … ἀλλὰ … sin is not charged; nevertheless … 5:13f. Introducing an objection, ἀλλὰ ἐρεῖ τις (Jos., Bell. 7, 363 and Just., A I, 7, 1 ἀλλὰ φήσει τις) probably colloq. = ‘well’, someone will say: 1 Cor 15:35; Js 2:18 (difft. DWatson, NTS 39 ’93, 94–121). Taking back or limiting a preceding statement παρένεγκε τὸ ποτήριον τοῦτο ἀπʼ ἐμοῦ• ἀλλʼ οὐ τί ἐγὼ θέλω Mk 14:36. ἀλλʼ οὐχ ὡς τὸ παράπτωμα, οὔτως καὶ τὸ χάρισμα Ro 5:15. ἀλλʼ οὐκ ἐχρησάμεθα τῇ ἐξουσίᾳ ταύτῃ 1 Cor 9:12. ἀλλὰ ἕκαστος ἴδιον ἔχει χάρισμα 7:7. ἀλλὰ καὶ περὶ τούτου δὲ εἴρηται D 1:6.—In ἀλλʼ, οὐ πάντες οἱ ἐξελθόντες … ; in Hb 3:16 ἀλλʼ, in the opinion of some, seems to owe its origin solely to a misunderstanding of the preceding τίνες as τινές by an early copyist (B-D-F §448, 4), but here ἀλλά may convey strong asseveration surely (so REB). See 3 below.③ before independent clauses, to indicate that the preceding is to be regarded as a settled matter, thus forming a transition to someth. new (Just., A I, 3; 10, 1) other matter for additional consideration, but ἀλλὰ ὁ ὄχλος οὗτος … ἐπάρατοί εἰσιν but this rabble … is accursed J 7:49. ἀλλʼ ἐν τούτοις πᾶσιν ὑπερνικῶμεν (no, not at all!) but in all these we are more than conquerors Ro 8:37. ἀλλʼ ὅτι ἃ θύουσιν, δαιμονίοις … θύουσιν (no!) but they (the gentiles) offer what they sacrifice to inferior deities 1 Cor 10:20 (their second-rate status is Paul’s connotation). Cp. Gal 2:3 and Mt 11:7f ἀλλὰ τί ἐξήλθατε ἰδεῖν; (you could not have wanted to see that;) but what did you go out to see? Also to be explained elliptically is the ascensive ἀλλὰ καί (and not only this,) but also Lk 12:7; 16:21; 24:22; Phil 1:18 (Ath. 21, 4); negative ἀλλʼ οὐδέ Lk 23:15; Ac 19:2; 1 Cor 3:2; 4:3 (Ar. 9:1); strengthened ἀλλά γε καί indeed Lk 24:21; ἀλλὰ μὲν οὖν γε καί Phil 3:8; Hb 3:16 (s. 2 above) may well be rendered (as NEB) all those, surely, whom Moses had led out of Egypt (cp. Dio Chrys. 33, 36; 47, 3).④ for strong alternative/additional considerationⓐ in the apodosis of conditional sentences, yet, certainly, at least εἰ καὶ πάντες σκανδαλισθήσονται, ἀλλʼ οὐκ ἐγώ certainly I will not Mk 14:29; cp. 1 Cor 8:6; 2 Cor 4:16; 5:16; 11:6; strengthened ἀλλὰ καί: εἰ γὰρ σύμφυτοι γεγόναμεν …, ἀλλὰ καὶ τῆς ἀναστάσεως (sc. σύμφυτοι) ἐσόμεθα we shall certainly be united w. him in his resurrection Ro 6:5; limited by γε (ἀλλʼ οὖν γε Just., D. 76, 6; 93, 1): εἰ ἄλλοις οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος, ἀλλά γε ὑμῖν εἰμι at least I am one to you 1 Cor 9:2 (cp. X., Cyr. 1, 3, 6; B-D-F §439, 2). ἐὰν γὰρ μυρίους παιδαγωγοὺς ἔχητε ἐν Χριστῷ, ἀλλʼ οὐ πολλοὺς πατέρας certainly not many fathers 1 Cor 4:15.ⓑ rhetorically ascensive: (not only this,) but rather πόσην κατειργάσατο ὑμῖν σπουδήν, ἀ. ἀπολογίαν, ἀ. ἀγανάκτησιν, ἀ. φόβον, ἀ. ἐπιπόθησιν, ἀ. ζῆλον, ἀ. ἐκδίκησιν even, yes indeed 2 Cor 7:11. On Eph 5:24 s. 5 below.⑤ w. an impv. to strengthen the command: now, then (Arrian, Anab. 5, 26, 4 ἀλλὰ παραμείνατε=so hold on! JosAs 13:9; ApcMos 3; SibOr 3, 624; 632; Jos., Ant. 4, 145): ἀλλὰ ἐλθὼν ἐπίθες τὴν χεῖρά σου now come and lay your hand on her Mt 9:18. ἀλλʼ εἴ τι δύνῃ, βοήθησον now help me, if you can (in any way) Mk 9:22. ἀλλὰ ὑπάγετε εἴπατε now go and tell 16:7. ἀλλὰ ἀναστὰς κατάβηθι Ac 10:20. ἀλλὰ ἀνάστηθι 26:16 (JosAs 14:11).—In same sense w. subjunctive ἀλλʼ … ἀπειλησώμεθα αὐτοῖς μηκέτι λαλεῖν now let us warn them not to speak any longer 4:17. ἀλλʼ ὥσπερ ἐν παντὶ περισσεύετε … ἵνα καὶ ἐν ταύτῃ τῇ χάριτι περισσεύητε 2 Cor 8:7. Unless Eph 5:24 is to be placed in 4b, it is prob. to be understood as an ellipsis, and can be expanded thus: then just as the church is subject to Christ, wives should also be subject to their husbands. Yet ἀλλά is also used to introduce an inference from what precedes: so, therefore, accordingly (e.g. Aristoph., Ach. 1189 ὁδὶ δὲ καὐτός. Ἀλλʼ ἄνοιγε τὴν θύραν=‘here he is in person. So open the door’, Birds 1718; Herodas 7, 89; Artem. 4, 27 p. 219, 22; cp. AMoorehouse, ClQ 46, ’52, 100–104 on ‘progressive’ ἀλλά as Od. 3, 388).—M-M. -
10 ὅπως
ὅπως, ep ὅππως, ion. ὅκως, correlat. zu πῶς; – 1) relativ u. indirect fragend, wie, aufwelche Weise, so wie; ἔσπετε νῦν μοι, ὅππως δὴ πρῶτον πῦρ ἔμπεσε, Il. 16, 113; φράζεο, ὅπως κε πόλιν σαώσεις, 17, 144; φράζευ, ὅπως μνηστῆρσιν ἀναιδέσι χεῖρας ἐφήσεις, Od. 13, 376; auch. entspricht οὕτως und ὥς, ὅπως φρεσὶ σῇσι μενοινᾷς, ὥς τοι Ζεὺς τελέσειεν, 15, 111; auch ein vorangehendes τοῖος, τοῖόν με ἔϑηκεν, ὅπως ἐϑέλει, also für οἷον, 16, 208; σεαυτὸν σῶζ' ὅπως ἐπίστασαι, Aesch. Prom. 374; οὐκ οἶδ', ὅπως ὑμῖν ἀπιστῆσαί με χρή, 643, neben ὅπῃ, 877; auch in Vergleichungen, ὀχλεῖς μάτην με, κῦμ' ὅπως, παρηγορῶν, 1003; εἰκῆ κράτιστον ζῆν, ὅπως δύναιτό τις, Soph. O. R. 979; dem οὕτως entsprechend, El. 1288; ὧδ' ὅπως καὶ σοὶ φίλον καὶ τοὐμὸν ἔσται τῇδε, 1293; ὅπως μολούμεϑ' ἐς δόμους οὐκ ἔχω, O. C. 1739; – ὅπως ἔχω, wie ich gerade bin, ohne Vorbereitung, sogleich, Soph. Phil. 808; u. in Prosa, Thuc. 3, 20 (vgl. ἔχω); u. in indirecter Frage auch c. gen., οὐ γὰρ οἶδα, παιδείας ὅπως ἔχει καὶ δικαιοσύνης, Plat. Gorg. 470 e, vgl. Rep. III, 389 c IV, 421 c; ὅπως βούλεται, Prot. 336 b u. sonst. Außer dieser gewöhnlichsten Verbindung mit dem indic. wird es mit ἄν u. dem conj. verbunden, eine Bedingung für Gegenwart od. Zukunft auszudrücken, wie immer auch, quomodocunque; κατὰ τωὐτὸ ἰέναι πάντας, τῇ ἂν αὐτὸς ἐξηγέηται, ὅκως ἂν αὐτὸν ὁρέωσι σπουδῆς ἔχοντα, wie sie ihn immer würden eilen sehen, Her. 9, 66; ὅπως ἂν βούλησϑε, Plat. Phaed. 115 c; ὅπως ἂν φῇ ἔχειν, Gorg. 481 d; λεκτέον, ὅπως ἂν ἡμῖν παρείκωσι ϑεοὶ νομοϑετεῖν, so wie immer, so weit, Legg. XI, 934 c; Xen. Cyr. 5, 3, 9; – Hom. hat so auch den bloßen conj. ohne ἄν, Ζεὺς αἴτιος, ὅςτε δίδωσιν ἀνδράσιν ὅπως ἐϑέλῃσιν, ἑκάστῳ, Od. 1, 349, wie 6, 189 Il. 10, 225. – In der indirecten Frage steht, nach vorangehendem Präsens oder Futurum, der conj. bes. nach ἔχω, οὐκ ἔχω, ὅπως σοι εἴπω, ὃ νοῶ, Plat. Euthyphr. 11 b; οὔτε γὰρ ὅπως βοηϑῶ ἔχω, οὔτ' αὖ ὅπως μὴ βοηϑήσω ἔχω, Rep. II, 368 b; – Hom. setzt nach κε hinzu, φράζεσϑαί σε ἄνωγεν, ὅππως κεν νῆας σόῃς, er heißt dich überlegen, wie du etwa die Schiffe retten könnest, Il. 9, 681, vgl. 20, 243; so auch σὲ δὲ φράζεσϑαι ἄνωγα, ὅππως κε μνηστῆρας ἀπώσεαι (conj. aor.), Od. 1, 270, vgl. ib. 295. – Nach einem Präteritum in der indirecten Rede der opt., ἀλλ' ἄρα μερμήριζεν, ὅπως ἀπολοίατο πᾶσαι νῆες, Od. 9, 554; αὐτὰρ ἐγὼ βούλευον, ὅπως ἐρέοιμι ἑκάστην, 11, 229, vgl. 15, 170. 203 Il. 18, 473. 21, 137. 24, 680; Soph. Ant. 271; ὥςτε οὔϑ' ὅπως οὖν ὀργιζοίμην εἶχον, Plat. Conv. 219 d; ὅπη καὶ ὅπως εἰς τὸ σῶμα ἀφίκοιτο, οὐκ εἰδέναι, Rep. X, 621 b. – Sehr gewöhnlich ist aber auch in dieser indirecten Frage der ind., bes. fut., οὐδέ τί πω σάφα ἴδμεν, ὅπως ἔσται τάδε ἔργα, wir wissen nicht recht, wie die Dinge kommen werden, was daraus werden wird, Il. 2, 252 Od. 17, 78 u. öfter; φράζευ, ὅπως μνηστῆρσιν ἀναιδέσι χεῖρας ἐφήσεις, Od. 13, 376, vgl. 14, 329. 20, 29. 39 Il. 1, 136. 9, 251. 17, 144; δεῖ ὅπως τὰ τοῦ ϑεοῦ μαντεῖ' ἄριστα λύσομεν σκοπεῖν, Soph. O. R. 407, vgl. O. C. 1739; u. so in Prosa, βουλεύεται, ὅπως μήποτε ἔτι ἔσται ἐπὶ τῷ ἀδελφῷ, Xen. An. 1, 1, 4, u. sonst. – Auch der opt. potent. wird gesetzt, ὅτι οὐκ αὖ μανϑάνεις, ὅπως ἂν ταῦτα γένοιτο, Plat. Rep. III, 393 d; τοῦτον τὸν μῦϑον ὅπως ἂν πεισϑεῖεν ἔχεις τινὰ μηχανήν, ibid. 415 c; ἐπυνϑάνετο, ὅπως ἂν κάλλιστα πορευϑείη, Xen. An. 3, 1, 7, vgl. 4, 3, 14. 5, 7, 7; ὅπως βουλευσόμεϑα, ὅπως ἂν ἄριστα ἀγωνιζοίμεϑα, Cyr. 2, 1, 4. – Direct fragend scheint es zu stehen, wenn man in Beziehung auf ein voranstehendes πῶς; die Antwort mit ὅπως; einleitet, πῶς με χρὴ καλεῖν; – ὅπως; τὴν καρδόπην, wie? (fargst du?) Ar. Nubb. 667, vgl. Equ. 1068 Plut. 139; so auch Plat. Hipp. mai. 292 c Legg. II, 662 a. – Besonders bemerke man noch folgende Verbindungen: οὐκ ἔσϑ' ὅπως, es geht auf keine Weise, es ist durchaus unmöglich; οὐκ ἔσϑ' ὅπως λέξαιμι, Aesch. Ag. 606; οὐκ ἔσϑ' ὅπως ποτ' ἕξεις, Soph. Phil. 518, vgl. O. C. 1374 Ant. 329; ἐγὼ μὲν οὖν οὐκ ἔσϑ' ὅπως σιγήσομαι, Ar. Plut. 18, u. sonst, wie Dem. 18, 208, οὐκ ἔστιν, οὐκ ἔστιν ὅπως ἡμάρτετε; – οὐκ ἔσϑ' ὅπως οὐ, es ist unmöglich, daß nicht, d. i. es muß durchaus, fieri non potest quin, οὐ γὰρ ἔσϑ' ὅπως ὅδ' οὐκ Ὀρέστης ἐστίν, der muß Orestes sein, Soph. El. 1471; οὐ γὰρ γένοιτ' ἂν ταῦϑ' ὅπως οὐχ ὧδ' ἔχειν, Ai. 371, es dürfte wohl nicht möglich sein, daß sich dies nicht so verhielte, d. i. Geschehenes kann nicht ungeschehen gemacht werden; vgl. O. R. 1058 O. C. 97; οὐκ ἔσϑ' ὅπως οὐκ ἐξελῶ 'κ τῆς οἰκίας, Ar. Nubb. 802, vgl. Plut. 851 Equ. 424; – οὐχ ὅπως, ich will nicht sagen, nicht als ob, πε παύμεϑ' ἡμεῖς, οὐχ ὅπως σε, Soph. El. 786; οὔκουν ὅπως μνησϑῆναι ἄν τις ἐτόλμησε πρός τινα περὶ Κύρου φλαῠρόν τι, ἀλλ' ὡς, Xen. Cyr. 8, 2, 12; Hell. 5, 4, 34; Dem. 10, 41 προςήκει τούτους οὐχ ὅπως ὧν ἡ πόλις δίδωσιν ἀφελέσϑαι τι, ἀλλ' εἰ καὶ μηδὲν ἦν τούτων, ἄλλοϑεν σκοπεῖν, d. i. nicht nur nicht Etwas fortzunehmen, sondern vielmehr; so 21, 11 u. öfter. – Selten steht es geradezu für ὡς; a) bei Vergleichungen, ὀχλεῖς μάτην με, κῦμ' ὅπως, παρηγορῶν, Aesch. Prom. 1003; Ἔρωτι ὅςτις ἀντανίσταται, πύκτης ὅπως εἰς χεῖρας, οὐ καλῶς φρονεῖ, Soph. Trach. 442; μήτηρ χὠ κοινολεχὴς Αἴγισϑος, ὅπως δρῦν ὑλοτόμοι, σχίζουσι κάρα, El. 98, öfter; einzeln bei sp. D., wie δμωῒς ὅπως Ap. Rh. 1, 285. – b) c. superl., wie quam, den höchst möglichen Grad ausdrückend, ὅπως ὤκιστα, Theogn. 427; ἄριστα, Aesch. Ag. 586, öfter; σφῷν δ' ὅπως ἄριστα συμφέροι ϑεός, Soph. Phil. 623; O. R. 1410; vollständig οὕτως ὅπως ἥδιστα, Trach. 329, auf eine so angenehme Weise, wie die allerangenehmste ist; auch ὅπως τάχιστα, sobald als, Aesch. Prom. 228, Ar. Vesp. 168. 365; Krüger vergleicht mit diesem Gebrauch Xen. An. 2, 5, 7, οὐκ οἶδα, οὔτ' εἰς ποῖον ἂν σκότος ἀποδραίη, οὔϑ' ὅπως ἂν εἰς ἐχυρὸν χωρίον ἀποσταίη, was offenbar für εἰς ὡς ἐχυρόν steht. – 2) wie unser wie dient es auch – a) zur Bestimmung der Zeitumstände; Τρῶες δ' ἐῤῥίγησαν, ὅπως ἴδον αἰόλον ὀπφιν, Il. 12, 208, wie, als sie sahen, vgl. Od. 3, 373. 22, 22; Soph. Trach. 762 C. C. 1638; τὸν δ' ὅπως ὁρᾷ Ξέρξης, wie, als diesen Xerxes sieht, Aesch. Pers. 194; μετὰ ταῦϑ', ὅπως νῷν ἐγένεϑ' υἱὸς οὑτοσί, Ar. Nubb. 81; öfter Her., ὅκως ἡ συμβολὴ ἐγίνετο, 9, 66, u. mit dem optat. iterativ. in Beziehung auf die Vergangenheit, ὅκως εἴη ἐν τῇ γῇ καρπὸς ἁδρός, τηνικαῦτα –, 1, 17, vgl. 68. 100. 162; vgl. auch Plat. ὅπως ἄν τις πλέον ὑπερβὰς ἑβδομήκοντα ζῇ, sobald wie, Legg. VI, 755 a; ὅπως πρῶτα, sobald als, Hes. Th. 156. – b) zur Angabe des Grundes, ἄχος, ὅπως δὴ δηρὸν ἀποίχεται, Trauer, wie er, darüber, daß er so lange fort ist, Od. 4, 109. – c) auch zur Bildung eines Objectsatzes, bei Verbis des Sagens, Glaubens u. ähnlichen, wie auch wir zuweilen wie für daß gebrauchen, ὑπωπτεύετο, ὅπως μήποτ' ἂν ἄψυχα ὄντα οὕτως εἰς ἀκρίβειαν ϑαυμαστοῖς ἂν ἐχρῆτο νοῦν μὴ κεκτημένα, er vermuthete, daß sie niemals gebrauchen würden, Plat. Legg. XII, 967 b; ο ὐκ ἔχω πῶς ἀμφιςβητοίην, ὅπως οὐ πάντα ἐγὼ ἐπίσταμαι, ἐπειδήπερ ὑμεῖς φατε, Euthyd. 296 e, wie ich zweifeln oder meinen sollte, daß ich nicht Alles verstehe, wo Heindorf zu vergleichen; ὅπως ἄχϑομαι, μήδ' ὑπονοεῖτε, Xen. Cyr. 3, 3, 20; u. so bes. nach den Verbis, die ein Sorgetragen, Anordnen bedeuten, wie im Lat. ut; auch verbieten, ἀπηγόρευες, ὅπως μὴ τοῦτο ἀποκρινοίμην, Plat. Rep. I, 339 a, welche Construction auch bei den einzelnen Verbis angeführt ist, auch sich aus den folgenden Beispielen ergiebt. Denn diese Verbindungen bilden den Uebergang zu der Bdtg – 3) damit, auf daß, bei der man auch von der ursprünglichen Bdtg wie ausgehen muß. Die Conjunction ὅπως wird dann construirt, A) wenn sie von einem tempus der Gegenwart oder der Zukunft abhängig ist, auf die Zukunft bezüglich, a) c. ind. fut., ϑέλγει, ὅπως Ἰϑάκης ἐπιλήσεται, sie liebkos't ihn, damit er Ithaka's vergessen soll, Od. 1, 57; häufig bei den Attikern, ὅπως δ' ὅμαιμον αἷμα μὴ γενήσεται, δεῖ κάρτα ϑύειν, Aesch. Suppl. 444; ὅπως χρονίζον εὖ μενεῖ βουλευτέον, Ag. 821; auch nach imperat. aor., ἀγγείλατ' ἐντολὴν ὅπως Τελαμῶνι δείξει, Soph. Ai. 564; auch δέδοιχ' ὅπως μὴ 'κ τῆς σιωπῆς τῆςδ' ἀναῤῥήξει κακά, O. R. 1074; τρέψομαι, ὅπως βασανιῶ, Ar. Ran. 1117; ποίεε, ὅκως ἐκείνην ϑεήσεαι, Her. 1, 8; σοὶ μελέτω, ὅκως μή σε ὄψεται, ibid. 9; φόβος ἐστίν, ὅπως μὴ αὖϑις διασχισϑησόμεϑα, Plat. Conv. 193 a; aber ib. 174 e, εἰς καλὸν ἥκεις, ὅπως συνδειπνήσεις, haben die mss. συνδειπνή. σῃς; vgl. mit ähnlichen Varianten Rep. III, 403 b VI, 488 d; wenn sich auch Dawes' Regel, daß der conj. des aor. I. act. u. med. nicht gebraucht werde in dieser Verbindung, nicht durchweg bestätigt, so sind doch die Beispiele mit dem ind. fut. bei weitem überwiegend; vgl. Krüger zu Xen. An. 1, 3, 14, u. sonst in Prosa überall, bes. nach ἐπιμελεῖσϑαι, παρασκευάζεσϑαι, πάντα ποιεῖν, σκοπεῖσϑαι, φυλάσσειν u. ähnl., wo meist die Grundbedeutung von ὅπως noch merklich hervortritt. – b) cum conj.; λεύσσει, ὅπως ὄχ' ἄριστα μετ' ἀμφοτέροισι γένηται, Il, 3, 110; περιφραζώμεϑα πάντες νόστον, ὅπως ἔλϑῃσι, Od. 1, 76; λίσσεσϑαι δέ μιν αὐτόν ( inf. für den imperat.), ὅπως νημερτέα εἴπῃ, 3, 19, vgl. 13, 365. 14, 181. 23, 117; βλέπει φάος, ὅπως κατελϑὼν ἀμφοῖν γένηται φονεύς, Aesch. Ag. 1631; u. neben dem indic. fut., σιγᾶϑ' ὅπως μὴ πεύσεταί τις, γλώσσης χάριν δὲ πάντ' ἀπαγγείλῃ τάδε, Ch. 263; ἥξομεν πάλιν, ὅπως φέρωμεν, Soph. El. 58, vgl. Ai. 6 El. 382; φρουρήσουσ' ὅπως Αἴγισϑος ἡμᾶς μὴ λάϑῃ μολὼν ἔσω, 1394; ἄρδω σ' ὅπως ἀναβλαστάνῃς, Ar. Lys. 384; ποίεε ὅκως μοι καταστήσῃς τὸν παῖδα, Her. 1, 209; vgl. Plat. Gorg. 495 e 515 c u. das unter a) Bemerkte; δεῖ πειρᾶσϑαι, ὅπως καλῶς νικῶντες σωζώμεϑα, Xen. An. 3, 2, 3; bemerke ὅκως ποιήσωσι Her. 2, 120; ὅπως μὴ βουλεύσησϑε Thuc. 1, 72; ὅπως μὴ βοηϑήσωσιν 4, 66; Folgde. – Eben so nach imper. u. conj. hortat., des aor., ἀποσταϑῶμεν, ὅπως δοκῶμεν τῶνδ' ἀναίτιαι κακῶν, Aesch. Ch. 860; μέϑες τόδ' ἄγγος νῦν, ὅπως τὸ πᾶν μάϑῃς, Soph. Phil. 1196; δὸς ὅπως ἐμαυτὴν ξὺν τῇδε κλαύσω κἀποδύρωμαι, El. 11101 φάνηϑι, ὅπως μοι Νύσια ὀρχήματα ἰάψῃς, Ai. 685; u. nach einem perf., ἱκέτις ἀφῖγμαι, ich bin da, ὅπως λύσιν τίν' ἧμιν εὐαγῆ πόρῃς, O. R. 921. – c) zu dem conj. tritt noch ἄν od. κέν; πείρα, ὅπως κεν δὴ σὴν πατρίδα γαῖαν ἵκηαι, wo noch die Bdtg wie sichtbar ist, wie du immer gelangen magst, d. i. damit du gelangest, Od. 4, 545; ὅπως δ' ἂν εἰδῇ – φράσω, Aesch, Prom. 826; φύλασσε τἂν οἴκῳ καλῶς, ὅπως ἂν ἀρτίκολλα συμβαίνῃ τάδε, Ch. 573, daß sich wa möglich Alles gut vereine, vgl. Eum. 543. 984 Suppl, 239; ἴσϑι πᾶν τὸ δρώμενον, ὅπως ἂν εἰδὼς ἧμιν ἀγγείλῃς σαφῆ, Soph. El. 41, vgl. Trach. 615 O. C. 581; auch in Prosa, ἐπιμελοῦνται ὃπως ἂν οἱ νέοι μηδὲν κακουργῶσι, eigtl. wie immer die Jüngeren nichts Böses thun möchten, Plat. Prot. 326 a (nach ἐπιμελεῖσϑαι auch ὅπως mit ἄν u. ont., opt. pot., ἐπιμελεῖται, ὅπως ἂν ϑηρῷεν, Xen. Cyr. 1, 2, 10; Thuc. 7, 65; s. auch unter 1); μηχανητέον, ὅπως ἂν διαφύγῃ καὶ μὴ δῷ δίκην, Gorg. 481 a, vgl. Phaedr. 239 b Phaed. 59 e Conv. 187 e Rep. III, 411 e; so schreibt Krüger Xen. An. 7, 4, 2 τὴν λείαν ἀπέπεμψε, ὅπως ἂν μισϑὸς γένηται τοῖς στρατιώταις, wo der conj. nach dem aor. zu bemerken. – B) nach einem Präteritum, auf Vergangenes bezüglich, cum op tat.; οὔτε ποτ' εἰν ἀγορῇ δίχ' ἐβάζομεν – ἀλλ' ἕνα ϑυμὸν ἔχοντε – φραζόμεϑ' (imperf.) Ἀργείοισιν ὅπως ὄχ' ἄριστα γένοιτο, Od. 3, 127; ἡ δὲ μάλ' ἡνιόχευεν, ὅπως ἅμ' ἑποίατο πεζοί, 6, 119, vgl. 8, 345. 420; nach dem aor., οὐδ' ἐνόησα νηὸς ἐμῆς ἐπιβᾶσαν, ὅπως τί μοι ἄλγος ἀλάλκοις, 13, 319, die Absicht der Athene beim Besteigen des Schiffes aussprechend, vgl. 14, 312. 18, 160; ἐϑρέψατο, ὅπως γένοισϑε πρὸς χρέος τόδε, Aesch. Spt. 20, vgl. Eum. 640; auch nach dem historischen Präsens, ἐνταῦϑα πέμπει τούςδ' ὅπως κτείνοιεν, Pers. 442; ἀφικόμην, ὅπως σοῦ πρὸς δόμους ἐλϑόντος εὖ πράξαιμί τι, Soph. O. R. 1005; O. C. 1307; τῶν λόγων ἐπῃσϑόμην πρὸς ἔξοδον στείχουσα, – ὅπως ἱκοίμην, Ant. 1170; – auch nach einem vorangehenden optat., γενοίμαν, ὅπως προςείποιμεν, Ai. 1200; – inlängerer indirecter Rede, Trach. 951; – διώρυχα ὀρύσσειν μηνοειδέα, ὅκως ἐς τὰ ἀρχαῖα ἐςβάλλοι, Her. 1, 75. 99; Plat. Prot. 321 a Tim. 77 e; τὸν Κῦρον ἀπεκάλει, ὅπως τὰ ἐν Πέρσαις ἐπιχώρια ἐπιτελοίη, Xen. Cyr. 1, 4, 25; ἐκάλεσέ τις αὐτόν, ὅπως ἴδοι τὰ ἱερά, An. 2, 1, 9, öfter; auch nach einem historischen Präsens, 4, 6, 1; ἀπεκρίνατο, ὅτι αὐτῷ μέλοι ὅπως καλῶς ἔχοι, 1, 8, 13, vgl. 7, 7, 44, er werde dafür sorgen, daß es gut sein solle. – C) nach einem indicat. der Nichtwirklichkeit, oder einem denselben vertretenden Satze, c. ind. impf. u. aor.; εἴϑ' εἶχε φωνὴν εὔφρονα, ὅπως μὴ κινυσσόμην, Aesch. Ch. 194; τί δῆτ' οὐκ ἐν τάχει ἔῤῥιψ' ἐμαυτήν, ὅπως τῶν πάντων πόνων ἀπηλλάγην, damit ich befrei't worden wäre, Prom. 751; ὡς ὤφελον πάροιϑεν ἐκλιπεῖν βίον, πρὶν ἐς ξένην σε γαῖαν ἐκπέμψαι, ὅπως ϑανὼν ἔκεισο, Soph. El. 1123; οὐκ οὖν ἐχρῆν σε Πηγάσου ζεῦξαι πτερόν, ὅπως ἐφαίνου τοῖς ϑεοῖς τραγικώτερος, Ar. Pax 136. – Aus dem Vorhergehenden erklärt sich der absolute Gebrauch von ὅπως. Wie man nämlich sagt ὅρα, ὅκως μή σευ ἀποστήσονται, Her. 3, 36, siehe zu, nimm dich in Acht, daß sie nicht von dir abfallen, so wird auch ὅπως μή c. conj. od. fut. indicat. absolut gebraucht, warnend od. verbietend, daßnurnichtetwa, 6, 85; ὅπως γε μὴ ὁ σοφιστὴς ἐξαπατήσει ἡμᾶς, Plat. Prot. 313 c, wo wieder die mss. alle ἐξαπατήσῃ haben (vgl. oben a); ὅπως μὴ λήσετε διαφϑαρέντες, Gorg. 487 d; ἀλλ' ὅπως μὴ οὐχ οἷός τ' ἔσομαι, Rep. VI, 406 d; vgl. τόδε σκεψώμεϑα, ὅπως μὴ ἡμᾶς τὰ πολλὰ ταῦτα ὀνόματα ἐξαπατᾷ, Crat. 439 b; εὐλαβούμενοι, ὅπως μὴ ἐγὼ ἐξαπατήσας οἰχήσομαι, Phaed. 91 e; ὅπως οὖν μὴ ἀπολῇ μαστιγούμενος, Xen. Cyr. 1, 3, 18, vgl. 4, 1, 16, öfter; ὅπως οὖν ἔσεσϑε ἄνδρες ἄξιοι τῆς ἐλευϑερίας, ohne vorangehendes Verbum, daß ihr euch nun auch als Männer zeigt, welche der Freiheit würdig sind, An. 1, 7, 3; ἄγε ὅπως πρωῒ παρέσῃ, Cyr. 5, 2, 21; vgl. Ar. Nubb. 489; also auch ohne Negation, aufmunternd; ὅπως μηδεὶς πεύσεται, Lys. 1, 21.
-
11 οὐ
οὐ (1οὔ O. 7.48
:κοὐ P. 4.151
)1 negatives vb., sent.aοὐκ ἐδυνάσθη O. 1.56
ἀλλ' οὐ καλὰ δένδρἐ ἔθαλλεν χῶρος O. 3.23
οὔ μιν διώξω O. 3.45
οὐ ψεύδει τέγξω λόγον O. 4.17
ἀλλά μιν οὐκ εἴασεν O. 7.61
κατακρύπτει δ' οὐ κόνις συγγόνων κεδνὰν χάριν O. 8.79
θάνατον αἰπὺν οὐκ ἐξέφυγεν O. 10.42
Νέμεά τ' οὐκ ἀντιξοεῖ O. 13.34
σαφὲς οὐκ ἂν εἰδείην λέγειν O. 13.46
οὐ ψεύσομ O. 13.52
οὐ χρὴ O. 13.94
οὐ φθίνει P. 1.94
οὔ οἱ μετέχω θράσεος P. 2.83
οὐκ ἔμειν P. 3.16
οὐχ ἅπτεται P. 3.29
τὰ μὲν ὦν οὐ δύνανται P. 3.82
οὐκ ἐς μακρὸν ἔρχεται P. 3.105
τὸν μὲν οὐ γίνωσκον P. 4.86
“ οὐ πρέπει” P. 4.147οὐκ ἐόλει P. 4.233
οὐκ ἀπέριψεν P. 6.37
τὰ δ' οὐκ ἐπ ἀνδράσι κεῖται P. 8.76
τί δέ τις; τί δ' οὔ τις; P. 8.95 “ οὐ κεχείμανται” P. 9.32οὐκ ἀποδαμεῖ P. 10.37
οὐ φαίνεται P. 12.29
οὐκ ἔραμαι N. 1.31
οὐκ ἐλεγχέεσσιν ἐμίανε N. 3.15
τῶν οὐκ ἄπεσσι N. 3.76
Γαδείρων τὸ πρὸς ζόφον οὐ περατόν N. 4.69
οὐ νέοντ N. 4.77
οὐκ ἀνδριαντοποιός εἰμ N. 5.1
οὐ σπανίζει N. 6.31
οὔ κεν ἔπαξε N. 7.25
οὐκ ἔχω εἰπεῖν N. 7.56
οὐκ ἀποβλάπτει N. 7.60
οὐ μέμψεται N. 7.64
χειρόνεσσι δ' οὐκ ἐρίζει N. 8.22
ὦ Μέγα, τὸ δ' αὖτις τεὰν ψυχὰν κομίξαι οὔ μοι δυνατόν N. 8.45
οὐκ ἔστι πρόσωθεν (Boehmer: οὐκέτι πόρσω, οὐκ ἔστι πρόσω codd.) N. 9.47οὐ θαῦμα σφίσιν ἐγγενὲς ἔμμεν N. 10.50
οὐ γνώμᾳ διπλόαν θέτο βουλάν N. 10.89
οὐχ ἕπεται N. 11.43
οὐ φράζεται I. 1.68
οὐκ ἐμέμφθη I. 2.20
οὐ κατελέγχει I. 3.14
οὐ φείσατο I. 6.33
γλῶσσα δ' οὐκ ἔξω φρενῶν I. 6.72
ἀλλ' οὔ σφιν ἄμβροτοι τέλεσαν εὐνὰν θεῶνπραπίδες I. 8.30
οὐ κατέφθινε I. 8.46
οὐ κατελέγχει I. 8.65
οὐ ψεῦδος ἐρίξω fr. 11.οὐκ ἤθελεν Pae. 4.28
οὐ τόλμα Pae. 6.94
οὔ κεν ἐς ἀπλακ[ Pae. 18.6
ο]κ ἐννέπει (supp. Snell) fr. 60. b. 15. οὐ λανθάνει fr. 75. 13. οὐ πέπαται fr. 105b. 2. ]κράνας ο[ὐ π]ρολείπει[ (supp. Lobel) Θρ.. 1. οὐκ ἔστιν fr. 134. οὐ φίλων ἐναντίον ἐλθεῖν (καὶ, καὶ οὐδὲ vv. ll.) fr. 229. οὐκ ἔλιπον fr. 236.b οὐκ ἀλλά (v. also ἀλλά).οὐ χθόνα ταράσσοντες ἀλλὰ O. 2.63
οὐκ ἄτερ παίδων σέθεν, ἀλλ' ἅμα πρώτοις O. 8.45
οὐχ ὑπέμεινεν ὄλβον ἀλλὰ P. 2.26
“ κοὔ με πονεῖ ἀλλὰ” P. 4.151ὃς οὐ ἀλλ P. 5.27
P. 5.76, I. 1.26, I. 4.49οὕνεκεν οὔ σε παιηόνων ἄδορπον εὐνάξομεν, ἀλλ' κατερεῖς Pae. 6.127
cοὐ γάρ. οὐ γὰρ ἦν πενταέθλιον, ἀλλ I. 1.26
οὐ γὰρ φύσιν ὠαριωνείαν ἔλαχεν, ἀλλ I. 4.49
οὐ γὰρ ἔσθ' ὅπως τὰ θεῶν βουλεύματ ἐρευνάσει fr. 61. 3. οὐ γὰρ εικ[ P. Oxy. 2442, fr. 68.d οὐ γε, qualifying subord. cl.πόρθησε τὸν μέγαν πολεμιστὰν ἔκπαγλον Ἀλκυονῆ, οὐ τετραορίας γε πρὶν δυώδεκα πέτρῳ ἕλεν N. 4.28
2 combined with other neg.οὐ χθόνα ταράσσοντες ἐν χερὸς ἀκμᾷ οὐδὲ πόντιον ὕδωρ O. 2.63
κλέπτει τέ μιν οὐ θεὸς οὐ βροτὸς P. 3.30
αἰὼν δ' ἀσφαλὴς οὐκ ἔγεντ οὔτ Αἰακίδᾳ παρὰ Πηλεῖ οὔτε παῤ ἀντιθέῳ Κάδμῳ P. 3.87
“ οὔ τι οὐδὲ μὰν” P. 4.87πόνων δ' οὔ τις ἀπόκλαρός ἐστιν οὔτ ἔσεται P. 5.54
οὔ μιν ἄλυξεν, οὐδὲ μὰν βασιλεὺς Γιγάντων P. 8.16
Οὐλυμπίᾳ τε Θεόγνητον οὐ κατελέγχεις, οὐδὲ Κλειτομάχοιο νίκαν Ἰσθμοῖ P. 8.37
ἄνευ σέθεν οὐ φάος, οὐ μέλαιναν δρακέντες εὐφρόναν τεὰν ἀδελφεὰν ἐλάχομεν N. 7.3
ἀλλ' οὔ νιν φλάσαν οὐδ ἀνέχασσαν N. 10.68
ἐν σχερῷ δ' οὔτ ὦν μέλαιναι καρπὸν ἔδωκαν ἄρουραι, δένδρεά τ οὐκ ἐθέλει ἄνθος εὐῶδες φέρειν N. 11.40
ἁ Μοῖσα γὰρ οὐ φιλοκερδής πω τότ' ἦν οὐδ ἐργάτις I. 2.6
οὐ γὰρ πάγος οὐδὲ προσάντης ἁ κέλευθος γίνεται I. 2.33
πόλις, ἅτις οὐ Πηλέος ἀίει κλέος ἥρωος οὐδ' ἅτις Αἴαντος Τελαμωνιάδα καὶ πατρός I. 6.25
τῶν μὲν ὑπὸ στάθμᾳ νέμονται οὐ θέμιν οὐδὲ δίκαν ξείνων ὑπερβαίνοντες I. 9.5
οὐ πενθέων δ' ἔλαχον, λτ;οὐγτ; στασίων (supp. et add. e Plutarcho et Σ pap. Blass) Πα... κεῖνον οὐ σὴς οὐδὲ κὶς δάπτει fr. 222. 2. τὸ πεπρωμένον οὐ πῦρ οὐ σιδάρεον σχήσει τεῖχος fr. 232. στῆναι μὲν οὐ θέμις οὐδὲ παύσασθαι φορᾶς ?fr. 358.3a c. part.κόρος οὐ δίκᾳ συναντόμενος O. 2.96
ἔργῳ τ' οὐ κατὰ εἶδος ἐλέγχων ἐξένεπε O. 8.19
ἀνορέας δ' οὐκ ἀμπλακὼν O. 8.67
βασιλεὺς οὐ φθονέων ἀγαθοῖς P. 3.71
οὐκ ἐρίζων P. 4.285
οὐκ ἀτιμάσαντα P. 9.80
οὐ λαθὼν χρυσόθρονον Ἥραν N. 1.37
καίπερ ἐφαμερίαν οὐκ εἰδότες οὐδὲ μετὰ νύκτας ἄμμε πότμος ἅντιν' ἔγραψε δραμεῖν ποτὶ στάθμαν N. 6.6
ἐπεί τοι οὐκ ἐλινύσοντας αὐτοὺς ἐργασάμαν I. 2.46
οὐκ ἐθελο[ Πα. 7B. 43. οὐκ ἰδυῖα fr. 182.καὶ τοὶ γὰρ αἰθοίσας ἔχοντες σπέρμ' ἀνέβαν φλογὸς οὔ O. 7.48
b c. adj.ὁ μέγας δὲ κίνδυνος ἄναλκιν οὐ φῶτα λαμβάνει O. 1.81
χόλον οὐ φατὸν O. 6.37
οὐχ ἕτερον λιθίνα ψᾶφος ἔχει λόγον O. 7.86
οὐ σκαιότερον χρῆμ' ἕκαστον O. 9.104
μία δ' οὐχ ἅπαντας ἄμμε θρέψει μελέτα O. 9.106
χάρμα δ' οὐκ ἀλλότριον νικαφορία πατέρος P. 1.59
χόλος δ' οὐκ ἀλίθιος γίνεται παίδων Διός P.3.11.οὐκ ἀποδάμου Ἀπόλλωνος τυχόντος P. 4.5
“ οὐ ξείναν γαῖαν ἄλλων” P. 4.118 “σέ, τὸν οὐ θεμιτὸν ψεύδει θιγεῖν” P. 9.42λαχόντες οὐκ ὀλίγαν δόσιν P. 10.20
ἴσχει τε γὰρ ὄλβος οὐ μείονα φθόνον P. 11.29
τὸ δὲ μόρσιμον οὐ παρφυκτόν P. 12.30
θαμὰ δ' ἀλλοδαπῶν οὐκ ἀπείρατοι δόμοι ἐντί N. 1.23
οὐκ ἀέκοντες ἄνθεσι μείγνυον N. 4.21
πέφανται οὐκ ἄμμορος ἀμφὶ πάλᾳ κυναγέτας N. 6.14
ἀναπνέομεν δ' οὐχ ἅπαντες ἐπὶ ἴσα N. 7.5
οὐ ψεῦδις ὁ μάρτυς ἔργμασιν ἐπιστατεῖ N. 7.49
οὐ τραχύς εἰμι N. 7.76
οὐ δυνατὸν ἐξελέγχειν N. 10.45
ἁνία τἀλλοτρίαις οὐ χερσὶ νωμάσαντ I. 1.15
οὐκ ἄγνωτ' ἀείδω I. 2.12
οὐκ ἀγνῶτες I. 2.30
ἄγει τ' ἀρετὰν οὐκ αἴσχιον φυᾶς I. 7.22
ἔτλαν δὲ πένθος οὐ φατόν I. 7.37
ἥβαν γὰρ οὐκ ἄπειρον I. 8.70
ο]ὐκ αἰσχρὸν πάθοις[ Πα. 13. b. 6. ]τον οὐ ῥητ[ὸ]ν[ Πα. 17. a. 4. ἐχθρὰν ἔριν οὐ παλίγγλωσσον, ἀλλὰ Παρθ. 2.. λτ;οὐγτ; πολλὸς ἐν καιρῷ χρόνος” (οὐ add. Coraes: παῦρος pro πολλὸς coni. Schr.) fr. 168. 6. στρατὸς οὐκ ἀέκ[ων (supp. Lobel) fr. 169. 52. οὐκ ἄναλκις, ὡς τόσον ἀγῶνα δῦναι ?fr. 342.4 c. subs.πολλῶν ἐπέβαν καιρὸν οὐ ψεύδει βαλών N. 1.18
θεράπων δέ οἱ, οὐ δράστας ὀπαδεῖ P. 4.287
ἐν ἔργμασιν δὲ νικᾷ τύχα, οὐ σθένος fr. 38.5 c. adv.aὄπιθεν οὐ πολλὸν O. 10.36
οὐχ ὁμῶς I. 3.6
bοὔ ποτε. ὁ χάλκεος οὐρανὸς οὔ ποτ' ἀμβατὸς αὐτῷ P. 10.27
οὔ ποτ' ἀτρεκεῖ κατέβα ποδί N. 3.41
τὸ δ' ἐμὸν οὔ ποτε φάσει κέαρ N. 7.102
6 c. prep., in meiosis.οὐκ ἄτερ παίδων σέθεν, ἀλλ O. 8.45
ἇς οὐκ ἄτερ P. 2.7
οὐκ ἄτερ τέχνας P. 2.32
“ οὐ κατ' αἶσαν” P. 4.107οὐ θεῶν ἄτερ, ἀλλὰ P. 5.76
οὐ Χαρίτων ἑκάς P. 8.21
αἰσιᾶν οὐ κατ' ὀρνίχων ὁδόν N. 9.19
οὐκ ἄτερ Αἰακιδᾶν I. 5.20
οὐ πὰρ σκοπόν fr. 6a. g.7 c. inf.χρὴ δὲ πρὸς θεὸν οὐκ ἐρίζειν P. 2.88
8a οὔπω, v. πω.bοὔτοι, οὔ τοι. οὔτοι χαμαιπετέων λόγων ἐφάψεαι O. 9.12
οὔ τοι ἅπασα κερδίων φαίνοισα πρόσωπον ἀλάθεἰ ἀτρεκές N. 5.16
οὔτοι τετύφλωται μακρὸς μόχθος ἀνδρῶν, οὐδ' ὁπόσαι δαπάναι ἐλπίδων ἔκνιξ ὄπιν† I. 5.58 οὔτοι με ξένον οὐδ' ἀδαήμονα Μοισᾶν ἐπαίδευσαν κλυταὶ Θῆβαι fr. 198a.c οὔ τις, (cf. οὔτις)πεῖρας οὔ τι θανάτου O. 2.31
, cf. O. 12.7πόνων δ' οὔ τις ἀπόκλαρός ἐστιν οὔτ ἔσσεται P. 5.54
ἕτερον οὔ τινα οἶκονἀπεφάνατο πυγμαχία λτ;πλεόνωνγτ; ταμίαν στεφάνων N. 6.25
cf. τί δ' οὔ τις; P. 8.95d οὔ τί που. οὔ τί που οὗτος Ἀπόλλων, οὐδὲ μὰν” P. 4.879 frag. οὐκ ἂν παρ[ Θρ. 2. 3. -
12 ἄνθρωπος
ἄνθρωπος, ου, ὁ (Hom.+; loanw. in rabb.; ἡ ἄνθρωπος [Hdt. 1, 60, 5] does not appear in our lit.) ‘human being, man, person’.① a person of either sex, w. focus on participation in the human race, a human beingⓐ ἐγεννήθη ἄ. J 16:21; εἰς χεῖρας ἀ. Mk 9:31; ψυχὴ ἀνθρώπου Ro 2:9; συνείδησις ἀ. 2 Cor 4:2; μέτρον ἀ. Rv 21:17.ⓑ in contrast to animals, plants, etc. Mt 4:19; 12:12; Mk 1:17; Lk 5:10; 1 Cor 15:39; 2 Pt 2:16; Rv 9:4, 7; 13:18 al. To angels (cp. Aristaen. 1, 24, end σάτυροι οὐκ ἄνθρωποι) 1 Cor 4:9; 13:1. To God (Aeschyl., Ag. 663 θεός τις οὐκ ἄνθ.; Aeschines 3, 137 θεοὶ κ. δαίμονες; Ael. Aristid. 30 p. 578 D.; Herm. Wr. 14, 8 θεοὺς κ. ἀνθρ.; οὐκ ἐλογίσατο ὅτι ἄ. ἐστιν PsSol 2:28) Hb 13:6 (Ps 117:6); Mt 10:32f; 19:6; Mk 10:9; J 10:33 (ἄνθ. ὤν=‘as a mortal human’, a favorite formula: X., An. 7, 6, 11; Menand., Epitr. 592 Kö.; Fgm.: 46; 395, 2 Kö; Comp. I 282; Alexis Com., Fgm. 150; Polyb. 3, 31, 3; Chariton 4, 4, 8 [WBlake ’38]; Heliod. 6, 9, 3; As early as Eur., Hipp. 472ff ἄνθρωπος οὖσα … κρείσσω δαιμόνων εἶναι θέλειν); Ac 10:26; 12:22; 14:11, 15; 1 Th 2:13; Phil 2:7. ἐντάλματα ἀνθρώπων human precepts Mt 15:9; Mk 7:7 (Is 29:13); w. οὐρανός (=God) Mt 21:25; Mk 11:30. ἀδύνατα παρὰ ἀνθρώποις Lk 18:27, cp. Mt 19:26. δοῦλοι ἀνθρώπων people’s slaves 1 Cor 7:23. πείθειν and ἀρέσκειν ἀ. Gal 1:10. μεσίτης θεοῦ καὶ ἀ. 1 Ti 2:5 al. θεὸς πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι 1 Ti 2:4 (cp. Epict. 3, 24, 2 ὁ θεὸς πάντας ἀνθρώπους ἐπὶ τὸ εὐδαιμονεῖν ἐποίησεν).ⓒ in pl. w. gener. mng. (cp. Hom., Il. 21, 569; Od. 1, 351) οἱ ἄ. people, also one’s associates (Jos., Ant. 9, 28) Mt 5:13, 16; 6:1f, 5, 14, 18; 7:12; 8:27; 23:5; Mk 8:27 and often. οἱ τότε ἄ. the people of that time Pol 3:2.—οἱ υἱοὶ τῶν ἀνθρώπων the offspring of human beings or simply human beings, people (Gen 11:5; 1 Esdr 4:37; Ps 10:4; En10:7 al.; PsSol 9:4) Mk 3:28; Eph 3:5. Sim. ὁ υἱὸς τοῦ ἀ. as a self-designation of Jesus but s. next, also 2a and υἱός 2dγ.ⓓ Jesus Christ is called ἄ. as one who identifies with humanity (cp. ὁ Σωτὴρ ἄ. γενόμενος Did., Gen. 41, 28) 1 Ti 2:5; Hb 2:6a (Ps 8:5a; cp. Just., A II, 6, 4). He is in contrast to Adam Ro 5:15; 1 Cor 15:21, the πρῶτος ἄ. 1 Cor 15:45, 47 (cp. Philo, Abr. 56; s. DDD 112) as δεύτερος ἄ. vs. 47. On the nature and origin of this concept cp. Ltzm. and JWeiss on 1 Cor 15:45ff; WBousset, Kyrios Christos2 1921, 120 ff, Jesus der Herr 1916, 67ff; Rtzst., Mysterienrel.3 343ff, Erlösungsmyst. 107ff; ARawlinson, The NT Doctrine of the Christ 1926, 124ff; BStegmann, Christ, the ‘Man from Heaven’, a Study of 1 Cor 15:45–47: The Cath. Univ., Washington 1927; CKraeling, Anthropos and Son of Man 1927. S. on Ἀδάμ and on οὐρανός 2b.—On ὁ υἱὸς τοῦ ἀ. as a self-designation of Jesus s.c end, above, and υἱός 2dγ.② a member of the human race, w. focus on limitations and weaknesses, a human beingⓐ of physical aspect Js 5:17; subject to death Hb 9:27; Rv 8:11; Ro 5:12; sunken in sin (cp. fr. a different perspective Menand., Fgm. 432 Kö [499 K.] ἄνθρωπος ὢν ἥμαρτον; Herodas 5, 27 ἄνθρωπός εἰμι, ἥμαρτον; schol. on Apollon. Rhod. 4, 1015–17a σὺ ἄνθρωπος εἶ, οἷς τὸ ἁμαρτάνειν γίνεται ῥᾳδίως; cp. Orig. C. Cels. 3, 62, 17) 5:18f al., hence judged to be inferior Gal 1:1, 11f; Col 2:8, 22 (Is 29:13) or even carefully to be avoided προσέχειν ἀπὸ τ. ἀ. beware of (evil) men Mt 10:17; cp. Lk 6:22, 26.ⓑ of status κατὰ ἄνθρωπον (Aeschyl., Sept. 425; Pla., Phileb. 370f; Diod S 16, 11, 2; Athen. 10, 444b; Plut., Mor. 1042a; Witkowski 8, 5 [252 B.C.]) in a human way, from a human standpoint emphasizes the inferiority of human beings in comparison w. God; λαλεῖν 1 Cor 9:8; λέγειν Ro 3:5; Gal 3:15; περιπατεῖν 1 Cor 3:3. κ. ἄ. ἐθηριομάχησα perh. like an ordinary man (opp. as a Christian sure of the resurrection) 15:32. Of the gospel οὐκ ἔστιν κ. ἄ. Gal 1:11. Pl. κ. ἀνθρώπους (opp. κ. θεόν) 1 Pt 4:6.③ a male person, manⓐ adult male, man (Pla., Prot. 6, 314e, Phd. 66, 117e; Gen. 24:26ff; PsSol 17:17; TestAbr A 3 p. 79, 25 [Stone p. 6]; ParJer 5:20) Mt 11:8; Lk 7:25. σκληρὸς εἶ ἄ. Mt 25:24; cp. Lk 19:21f. In contrast to woman (Achilles Tat. 5, 22, 2; PGM 36, 225f; 1 Esdr 9:40; Tob 6:8) Mt 19:5; prob. Lk 13:19 (cp. vs. 21); Eph 5:31 (both Gen 2:24); 1 Cor 7:1; Ox 840, 39.ⓑ married person husband Mt 19:10.ⓒ an immediate descendant son, opp. father (Sir 3:11) Mt 10:35.ⓓ a person owned and therefore under the control of another slave (X., Mem. 2, 1, 15, Vect. 4, 14; Herodas 5, 78; BGU 830, 4; POxy. 1067, 30; 1159, 16) Lk 12:36. οἱ τοῦ πυρὸς ἄ. the persons in charge of the fire MPol 15:1; ἄ. τοῦ μεγάλου βασιλέως AcPl Ha 9, 1 (Aa I 111, 10). Perh. J 6:7.④ practically equiv. to the indef. pron., w. the basic mng. of ἄ. greatly weakened (cp. 1c.) someone, one, a person.ⓐ without the art.α. used w. τὶς: ἐὰν γένηταί τινι ἀνθρώπῳ Mt 18:12. ἄνθρωπός τις κατέβαινεν a man was going down Lk 10:30. ἀνθρώπου τινὸς πλουσίου 12:16. ἄ. τις ἦν ὑδρωπικός 14:2, cp. vs. 16; 15:11; 16:1, 19; 19:12. ἦν τις ἄ. ἐκεῖ J 5:5. τινῶν ἀ. αἱ ἁμαρτίαι 1 Ti 5:24.β. without τὶς, and somet. nearly equiv. to it (Paus. 5, 7, 3 ἐξ ἀνθρώπου=from someone) εἷς ἄ.=εἷς τις an individual J 11:50, cp. 18:14. εἶδεν ἄνθρωπον καθήμενον he saw someone sitting Mt 9:9. ἰδοὺ ἄ. χεῖρα ἔχων ξηράν there was someone with a shriveled hand 12:10. λαβὼν ἄ. a person took 13:31; cp. Mk 1:23; 3:1; 4:26; 5:2; 7:11; 10:7 (Gen 2:24); Lk 2:25; 4:33; 5:18; 6:48f; 13:19; J 3:4, 27 al. Used w. negatives ἄ. οὐκ ἔχω I have nobody J 5:7. οὐδέποτε ἐλάλησεν οὕτως ἄ. nobody has ever spoken like that 7:46.γ. in indef. and at the same time general sense, oft.= one (Ger. man, Fr. on) οὕτως ἡμᾶς λογιζέσθω ἄ. lit. this is how one or a person (i.e. you) should regard us 1 Cor 4:1; cp. Mt 16:26; Ro 3:28; 1 Cor 7:26; 11:28; Gal 2:16; 6:7; Js 2:24.δ. w. relative foll. δεῦτε ἴδετε ἄ. ὸ̔ς εἶπέν μοι come and see someone who (contrast w. ἀνήρ vss. 16–18) told me J 4:29. ἄ. ὸ̔ς τὴν ἀλήθειαν ὑμῖν λελάληκα 8:40. For Ac 19:16 s. 6 below.ε. used pleonastically w. a noun (cp. usage s.v. ἀνήρ 1dα) (Il. 16, 263; Lev 21:9; Sir 8:1; 1 Macc 7:14) ἄ. φάγος a glutton Mt 11:19; Lk 7:34; ἄ. ἔμπορος a merchant Mt 13:45; ἄ. οἰκοδεσπότης vs. 52; 21:33; ἄ. βασιλεύς (Horapollo 2, 85; Jos., Ant. 6, 142) 18:23; 22:2; ἄ. θηριομάχος AcPl Ha 5, 30.—Likew. w. names indicating local or national origin (X., An. 6, 4, 23; Ex 2:11 ἄ. Αἰγύπτιος) ἄ. Κυρηναῖος a Cyrenaean Mt 27:32; ἄ. Ἰουδαῖος Ac 21:39; ἄ. Ῥωμαῖος 16:37; 22:25. W. adj., giving them the character of nouns (Menand., Fgm. 518 Kö ἄ. φίλος; PFlor 61, 60; PAmh 78, 13 ἄ. αὐθάδης; PStras 41, 40 πρεσβύτης ἄ. εἰμι; Sir 8:2 al.) ἄ. τυφλός (EpJer 36) a blind person J 9:1; ἄ. ἁμαρτωλός (Sir 11:32; 32:17) vs. 16; ἄ. αἱρετικός Tit 3:10. Likew. w. ptc. ἄ. σπείρων a sower Mt 13:24.ζ. pleonastic are also the combinations τίς ἄ.; who? Mt 7:9; Lk 15:4; πᾶς ἄ. (PsSol 2:9; 17:27 [both times after οὐ]; ParJer 8:7; cp. Just., D. 3) everyone J 2:10; Js 1:19; πάντες ἄ. all people Ac 22:15, everyone 1 Cor 7:7; εἷς ἄ. J 11:50; δύο ἄ. Lk 18:10. Likew. the partitive gen. ἀνθρώπων w. οὐδείς (cp. Mimnermus 1, 15f Diehl2 οὐ δέ τίς ἐστιν ἀνθρώπων) Mk 11:2; Lk 19:30, μηδείς Ac 4:17, τίς 19:35; 1 Cor 2:11.—MBlack, An Aramaic Approach3, ’67, 106f.ⓑ w. the generic art. (Wsd 2:23; 4 Macc 2:21; PsSol 5:16; Just., D. 20, 2) ὁ ἀγαθὸς ἄ. the good person, opp. ὁ πονηρὸς ἄ. the evil person Mt 12:35. οὐκ ἐπʼ ἄρτῳ ζήσεται ὁ ἄ. no one can live on bread (Dt 8:3) 4:4. κοινοῖ τὸν ἄ. defiles a person 15:11, 18; cp. Mk 7:15, 20; τὸ σάββατον διὰ τὸν ἄ. ἐγένετο 2:27; τί ἦν ἐν τῷ ἀ. J 2:25; κρίνειν τὸν ἄ. 7:51; ὁ νόμος κυριεύει τοῦ ἀ. Ro 7:1; ὁ ποιήσας ἄ. everyone who does it 10:5 (Lev 18:5; 2 Esdr 19:29); κακὸν τῷ ἀ. τῷ διὰ προσκόμματος ἐσθίοντι wrong for anyone who eats w. misgivings Ro 14:20 al.ⓒ w. qualifying gen. ἄνθρωποι εὐδοκίας Lk 2:14 (εὐδοκία 1). ὁ ἄ. τῆς ἀνομίας (v.l. ἁμαρτίας) 2 Th 2:3. ἄ. (τοῦ) θεοῦ man of God 1 Ti 6:11; 2 Ti 3:17; 2 Pt 1:21 v.l. (3 Km 12:22; 13:1; 17:24; 4 Km 1:9ff; 2 Ch 8:14 al.; TestJob 53:4; EpArist 140; Philo, Gig. 61, Deus Imm. 138f. But also Sextus 2; 3; Herm. Wr. 1, 32; 13, 20; PGM 4, 1177, where no comma is needed betw. ἄ. and θ. Cp. Callim. 193, 37 [Pf.]).ⓐ the two sides of human nature as ὁ ἔξω ἄ. the outer being, i.e. human beings in their material, transitory, and sinful aspects 2 Cor 4:16, and, on the other hand, ὁ ἔσω ἄ. the inner being, i.e. humans in their transcendent significance, striving toward God Ro 7:22; 2 Cor 4:16; Eph 3:16 (cp. Pla., Rep. 9, 589a ὁ ἐντὸς ἄνθρωπος; Plotinus, Enn. 5, 1, 10 ὁ εἴσω ἄ.; Philo, Plant. 42 ὁ ἐν ἡμῖν πρὸς ἀλήθειαν ἄ., τουτέστιν ὁ νοῦς, Congr. Erud. Grat. 97, Det. Pot. Insid. 23; Zosimus in Rtzst., Poim. 104 ἔσω αὐτοῦ ἄνθρωπος πνευματικός. Cp. Rtzst., Mysterienrel.3 354f; WGutbrod, D. paulin. Anthropologie ’34; KSchäfer, FTillmann Festschr. ’34, 25–35; RJewett, Paul’s Anthropological Terms, ’71, 391–401). Similar in mng. is ὁ κρυπτὸς τῆς καρδίας ἄ. the hidden person of the heart=ὁ ἔσω ἄ. 1 Pt 3:4.ⓑ from another viewpoint, w. contrast of παλαιὸς and καινὸς (νέος) ἄ. Ro 6:6; Eph 4:22, 24; Col 3:9 (cp. Dg 2:1; Jesus as καινὸς ἄ. IEph 20:1 is the new being, who is really God), or of ὁ ψυχικὸς ἄ. and ὁ πνευματικὸς ἄ. 1 Cor 2:14f (s. πνευματικός 2aγ). τὸν τέλειον ἄ. GMary 463, 27.⑥ a person who has just been mentioned in a narrative, w. the art. the person (Diod S 37, 18 ὁ ἄ. εἶπε; Just., A II, 2, 12) Mt 12:13; Mk 3:5; 5:8; J 4:50; Ac 19:16 al.⑦ a pers. perceived to be contemptible, a certain person w. a connotation of contempt (Diogenianus Epicureus [II A.D.] in Eus., PE 6, 8, 30 calls Chrysippus, his opponent, contemptuously ὁ ἄ.; Artem. 5, 67 ἡ ἄνθρωπος of a prostitute; UPZ 72, 6 [152 B.C.]; BGU 1208 I, 25; Plut., Mor 870c.—ASvensson [ὁ, ἡ, τό beg.]; AWilhelm, Anzeiger der Ak. d. W. in Wien, phil.-Hist. Kl. ’37 [XXIII–XXVI 83–86]) οὐκ οἶδα τὸν ἄ. I don’t know the fellow (of Jesus, as oft. in these exx.) Mt 26:72, 74; Mk 14:71. προσηνέγκατέ μοι τὸν ἄ. τοῦτον Lk 23:14; ὁ ἄ. οὕτος AcPl Ox 6, 18 (= Aa I 242, 1). εἰ ὁ ἄ. Γαλιλαῖός ἐστιν Lk 23:6. τίς ἐστιν ὁ ἄ. J 5:12. ἰδοὺ ὁ ἄ. here’s the fellow! 19:5 (on the attempt to arouse pity, cp. Nicol. Dam.: 90 Fgm. 68, 4 Jac., Cyrus in connection w. the downfall of Croesus; Diog. L. 2:13 Pericles in the interest of Anaxagoras, his teacher; Jos., Ant. 19, 35f). μὴ οἰέσθω ὁ ἄ. ἐκεῖνος such a person must not expect Js 1:7.⑧ in address, varying from a familiar tone to one that is more formal ἄνθρωπε friend (X., Cyr. 2, 2, 7; Plut., Mor. 553e) indicating a close relationship between the speaker and the one addressed Lk 5:20; sir Ἄνθρωπε, ποῦ πορεύῃ; ‘Sir, where are you going?’ GJs 19:1 (not pap), the woman is a stranger to Joseph. W. a reproachful connotation, man! (Diogenes the Cynic in Diog. L. 6, 56; Diod S 33, 7, 4; Chariton 6, 7, 9; Ps.-Callisth. 1, 31, 1) Lk 12:14; 22:58, 60; Hm 10, 1, 2 (ἄνθρωπος Joly). Also in rhetorical address, in a letter Ro 2:1, 3; 9:20 (Pla., Gorg. 452b σὺ δὲ … τίς εἶ, ὦ ἄνθρωπε); Js 2:20. (Cp. Pla., Apol. 16 p. 28b; Epict. index Schenkl; Mi 6:8; Ps 54:14.—JWackernagel, Über einige antike Anredeformen: Progr. Gött. 1912.)⑨ a heavenly being that looked like a person, a human figure of GPt 11:44 (cp. Just., D. 58, 10 ἐν ἰδέᾳ ἀνθρώπου [on Gen 32:25]; Tat. 21, 1 θεὸν ἐν ἀνθρώπου μορφῇ γεγονέναι).—JNielen, D. Mensch in der Verkünd. der Ev.: FTillmann Festschr. ’34, 14–24; Gutbrod op. cit. 2cα; WKümmel, Man in the NT, tr. JVincent, ’63; also Vock and Seiler ἀνήρ end.—B. 80. EDNT (lit.). DELG. M-M. TW. Sv. -
13 ου
I.οὐintens. атт. οὐχί, перед гласн. οὐκ, перед придых. οὐχ (отрицание факта, в отличие от μή, отрицающего возможность) не, нетοὐκ ἐθέλω Hom. — не хочу;
ἐάν τε οὐ φῆτε, ἐάν τε φῆτε Plat. — (независимо от того), несогласны вы (с этим) или согласны;οὐκ ἄκων Hom. — действующий не по принуждению, т.е. охотно;οὐ καλός Soph. — безобразный, отвратительный;οὐ μάλα Xen. — не очень, не совсем;οὐκ ἔμοιγε δοκεῖ Plat. — нет, не думаю;ἥ οὐκ ἐξουσία τῆς ἀγωνίσεως Thuc. — неразрешение, т.е. запрещение участвовать в состязании;ἥ τῶν γεφυρῶν οὐ διάλυσις Thuc. — неразрушение, т.е. оставление в целости мостов;οὐκ ἐρεῖς ; Soph. — (отчего) ты (ничего) не говоришь?;οὐκ ἂν φράσειας ; Soph. — не скажешь ли?;οὐκ ἔστιν οὐδείς Soph. — нет никого;οὐκ οἶδεν οὐδείς Aesch. — (этого) никто не знает;οὔκ ἐστιν οὐδαμοῦ οὐδαμῶς Plat. — этого нет решительно нигде;οὐκ, ἀλλὰ τοῦτο Plat. — нет, именно это;βούλονται μέν, δύνανται δ΄ οὔ Thuc. — они желают (этого), но не могут;καλὸς μέν, μέγας δ΄ οὔ Xen. — красивый, но небольшой;οὔ μοι δοκεῖ, ὦ Ἱππία, οὐκ Plat. — нет, Гиппий, я этого не думаю;οὐ γὰρ ἂν δυναίμην, οὐ μέντοι Plat. — нет, этого я, право, не сумею;( в клятвах):οὐ μὰ τέν δέσποιναν Ἄρτεμιν! Soph. — клянусь владычицей Артемидой!;( плеонастически):οὐδὲν μᾶλλον Αἰολεῦσι μετεὸν τῆς Ἰλιάδος χώρης ἢ οὐ καὴ σφίσι Her. — (афиняне доказывали, что) у эолийцев не больше прав на Илионский край, чем у них;ἐὰν ἀμφισβητῇ, ὡς οὐκ ἀληθῆ λέγομεν Plat. — если он сомневается в том, говорим ли мы правду;οὐ γάρ Plat. — конечно нет;οὐ γάρ πού (γε) Plat. — ибо никоим образом;οὐ γὰρ δή (που) Plat. — ибо ведь не, конечно же нет;μέ σκῶπτέ μ΄, οὐ γάρ, ἀλλὰ ἔχω κακῶς Arph. — не смейся надо мной, право же не надо, мне дурно;οὐ γὰρ ἄν (γε) Soph. — ибо никак, никоим образом;οὐ γὰρ ἄν ποτέ (γε) Soph. — ибо никогда (в жизни);οὐ δῆτα Aesch. — поистине нет, ничуть;οὔ θην (δή) Hom., οὐ μήν Thuc., οὐ μὲν (οὖν) Plat., οὐ μέντοι Her. — безусловно нет, совсем не;οὐ (sc. φόβος или δεινόν ἐστι) μή — нечего бояться, т.е. нет никакого сомнения, совершенно очевидно, что не:οὐ μέ πίθηται Soph. — он безусловно не даст себя уговорить;οὐ μέ μόλῃ ποτέ Eur. — он уже никогда не вернется;οὐ μή ποτε ἐλεγχθῶ Plat. — никогда меня не опровергнуть;οὐ μέ δύνηται Xen. — он никак не сможет;ούχ ὅτι …, ἀλλὰ καί … Xen. etc. — не только …, но и …II.οὗI[gen. к ὅς См. ος I] (эп.-ион. ἕο, εἷο, εὗ, ἕθεν; dat. οἷ - эп. ἑοῖ; acc. ἕ - эп.-ион. ἑέ, тж. μίν и νίν; pl. σφεῖς; в поэзии преимущ., в прозе всегда энкл.; у Hom. под ударением только как refl. или при логическом ударении)1) pron. refl. 3 л. себяἐπεί ἑο κήδετο λίην Hom. — так как (Одиссей) чрезвычайно заботился о (самом) себе;
οἷ αὐτῷ θάνατον λιτέσθαι Hom. — просить самому себе смерти;εὖ ἐντύνασαν ἓ αὐτήν Hom. — тщательно принарядив себя2) pron. pers. 3 л. онοὔτις εὑ ἀκήδεσεν Hom. — не было никого, кто не заботился бы о нем (т.е. Патрокле);
II1) где(οὗ Σπερχειὸς ἄρδει πεδίον Aesch.; οὗ ἥ μάχη ἐγένετο Xen.)
οὗ γὰρ τοιούτων δεῖ, τοιοῦτός εἰμ΄ ἐγώ Soph. — где такие нужны, я там2) кудаοὗ κατέφυγε Xen. — (город), куда он бежал;
οὐκ οἶδεν, οὗ γῆς εἰσέδυ Eur. — (никто) не знает, в какой уголок земли скрылась (Ифигения)3) когда, при каких обстоятельствахἔστι δ΄ οὗ σιγῆς λόγος κρείσσων Eur. — бывают случаи, когда слово лучше молчания
-
14 ὄς
ὄς, ἥ, ὅ, gen. οὗ, ep. auch ὅου, Il. 2, 325 Od. 1, 70 H. h. Apoll. 156, u. fem. ἕης, Il. 16, 208, – relatives Pronomen, dem fragenden ΠΟΣ u. dem demonstrat. ΤΟΣ (vgl. ὁ, ἡ, τό) entsprechend, welcher, welche, welches, der, die, das, von Hom. an überall; zunächst – a) ausdrücklich auf ein Demonstrativum, οὗτος, ὁ, bezüglich, Hom. u. Folgde; auch auf τοιοῠτος, τοιαῦϑ', ἃ τὸν τοῠδ' οὔπ οτ' εὐφρανεῖ βίον, Soph. O. C. 1355; Eur. Suppl. 737, wie Plat. vrbdt ὅταν τοιαῦτα λέγῃς, ἃ οὐδεὶς ἂν φήσειεν ἀνϑρώπων, Gorg. 473 e; dah. man es auch wohl, ohne ein solches voranstehendes τοιοῦτος, für οἷος gesetzt erklärt, in Verbindungen wie ἕως περ ἂν ᾖς, ὃς εἶ, Phaedr. 243 e, vgl. Theaet. 197 a, obwohl der Grieche hier nicht die Eigenschaft, sondern die ganze Persönlichkeit bezeichnen wollte, wir also auch übersetzen müssen »so lange du der bist, der du einmal bist«; der Relativsatz steht dem Demonstrativum oft voran, ὃ δ' οὖν ἐρωτᾶτε, τοῠτο δὴ σαφηνιῶ Aesch. Prom. 226, ἃ χρῄζεις, ταῦτ' ἐπιγλωσσᾷ 930; ἃ δ' ᾔνεσαν, ταῦτά μοι πρᾶξον, Soph. Phil. 1384; in Prosa nicht selten. – b) sehr häufig fehlt aber das Demonstrativum, u. in Prosa auch der Artikel vor dem Hauptworte, auf welches sich ὅς bezieht, wofür sich überall Beispiele finden. – Auch bezieht sich ὅ auf den ganzen vorangehenden Satz, wie unser was, εἰ δ' αὖϑ', ὃ μὴ γένοιτο, συμφορὰ τύχοι, Aesch. Spt. 5; so φίλοι γὰρ γενόμενοι ἐξευρήσομεν καὶ ἐντευξόμεϑα τοῖς παιδικοῖς, ὃ τῶν νῦν ὀλίγοι ποιοῦσι, Plat. Conv. 193 b; u. wie im Lat. id quod, τοῦϑ' ὃ δὴ ἀγαπᾷς, Gorg. 461 c; auch voranstehend, ὃ δ' ἐζήλωσας ἡμᾶς, ὡς τοὺς μὲν φίλους μάλιστα εὖ ποιεῖν δυνάμεϑα, οὐδὲ τοῦτ' οὕτως ἔχει, Xen. Hier. 6, 12, was aber das betrifft, was du beneidest, daß wir nämlich – können, so verhält sich auch dies nicht so, vgl. An. 5, 5, 20; auch ἅ steht so, Hell. 2, 3, 45 An. 5, 5, 22. – Diesem entspricht die den Attikern geläufige Wendung ὃ δὲ πάντων μέγιστον, ὃ δὲ δεινότατον, worauf dann ein neuer Satz mit γάρ (s. dieses Wort oben) folgt. – Auffallender ist diese Auslassung des Demonstrativs dann, wenn es in einem andern Casus steht als das Relativum, wie Hom. vrbdt ϑηλυτέρῃσι γυναιξὶ καὶ ἥ κ' εὐεργὸς ἔῃσιν, sc. ταύτῃ, ἥ, Od. 11, 433, wie Soph. sagt δοκοῠντ' ἐμοί, δοκοῦντα δ' ὃς κραίνει στρατοῠ, sc. τούτῳ, Ai. 1029. – Auf ein ausgelassenes pron. person. bezogen, πέλας γ' ὁρᾷς, ὅς σ' ἐς τὰ Τροίας πεδί' ἀποστελῶ βίᾳ, Soph. Phil. 1281, vgl. 659; u. auffallender, φόβον τῆς ἐμῆς εἰςόδου, ὃν μήτ' ὀκνεῖτε, O. C. 735, wo man etwa aus ἐμῆς ἐμοῦ herausnehmen u. darauf ὅν beziehen kann. Man vergleiche noch ϑανὼν παρέξω δαῖϑ', ὑφ' ὧν ἐφερβόμην, Soph. Phil. 945, wo τούτοις zu ergänzen; τί γάρ σε μαλϑάσσοιμ' ἂν ὧν ἐς ὕστερον ψευσταὶ φανούμεϑα, Ant. 1179; Eur. Or. 591 ff. γάμοι δ' ὅσοις μὲν εὖ πίπτουσιν βροτῶν, μακάριος αἰών· οἷς δὲ μὴ πίπτουσιν εὖ, τά τ' ἔνδον εἰσὶ τά τε ϑύραζε δυςτυχεῖς, wo zum ersten Relativsatz τούτοις, zum zweiten οὗτοι zu ergänzen ist; in Prosa, ὄγκου ἐμπληστέα καὶ πλήϑους, ἃ οὐκέτι τοῦ ἀναγκαίου ἕνεκά ἐστιν, wo τούτων zu ergänzen ist, Plat. Rep. II, 373 b. – Von anderer Art sinddie Fälle, wie οἷς ἐξὸν πάντα ἔχειν, οὐδὲν ἔχοιεν, eigtl. für οἵ, ἐξὸν αὐτοῖς ἔχειν, οὐδὲν ἔχοιεν, Plat. Rep. V, 466 a, vgl. Gorg. 492 b; Isocr. 8, 44 ἀσκοῠμεν ἀνϑρώπους, οἷς ὁπόταν τις διδῷ πλείω μισϑόν, μετ' ἐκείνου ἐφ' ἡμᾶς ἀκολουϑήσουσιν, für οἵ, ὁπόταν αὐτοῖς τις διδῷ, ἀκολουϑήσουσιν, eine attractionsförmige Verschränkung zweier Sätze. – Werden zwei Relativsätze mit einander verbunden, so fällt das Relativum im zweiten Satze häufig aus, auch wenn es in einem andern Casus als im ersten Gliede stehen müßte, δοίη δ' ᾧ κ' ἐϑέλοι καί οἱ κεχαρισμένος ἔλϑοι, sc. ὃς ἔλϑοι, Od. 2, 54, vgl. 114. 20, 342 H. h. Cer. 151; seltener in Prosa, wie Plat. Conv. 201 b; von ähnlicher Art ὃς μέγα πάντων Ἀργείων κρατέει καί οἱ πείϑονται Ἀχαιοί, statt καὶ ᾧ πείϑονται, Il. 1, 79, vgl. 3, 235 Od. 1, 70. 161. 22, 445; Her. 1, 47, im Orakel; vgl. αὐτός I) 2) b). – c) auch wird bei Auslassung des Demonstrativs das Substantivum, auf welches sich das Relativum bezieht, in den Relativsatz gesetzt, sowohl in einfacheren Vrbdgn, wie ἃς ἔχεις ὀργὰς ἄφες, Aesch. Prom. 315, wo man ὀργάς auch noch auf ἄφες beziehen kann, als auch so, daß man das Substantivum im nom. wiederholen muß, οὓς γὰρ νῦν ἀκήκοας λόγους, εἶναι δόκει σοὶ μηδέπω 'ν προοιμίοις, 743, wo der ganze Relativsatz der Subjectsaccusativ zu dem von δόκει abhängigen acc. c. inf. ist; τῷδ' ὃν λέγεις τὸν Ἀρκάδα, Spt. 535; ὃν δ' ἐπιστείβεις τόπον, χϑονὸς καλεῖται τῆςδε χαλκόπους ὁδός, Soph. O. C. 56, d. i. ὁ τόπος, ὃν ἐπιστείβεις, καλεῖται; vgl. εἴρηκας ὀρϑῶς ᾡ σὺ πρόςκεισαι κακῷ, El. 1029; τοὺς δ' ἄρχοντας ἐποίει ἧς κατεστρέφετο χώρας, Xen. An. 1, 9, 14, vgl. 19 u. das unten über die Attraction Gesagte. Auch das voranstehende Nomen wird zuweilen in gleichen Casus mit dem Relativum gesetzt, ἀνεῖλεν αὐτῷ ϑεοῖς οἷς ἔδει ϑύειν, Xen. An. 3, 1, 6. – d) zu beachten ist auch die bei ὅς nicht seltene Construction nach dem Sinne, φίλον ϑάλος, ὃν τέκον αὐτή, Il. 22, 87 u. sonst; βίη Ἡρακληείη, ὅς ist die gewöhnliche Vrbdg bei Hom. u. bei Collectivnamen, λεῖπε λαόν, οὓς τάφρος ἔρυκε, Il. 16, 368; Σκύϑης ὅμιλος, οἳ γᾶς ἔσχατον τόπον ἔχουσι, Aesch. Prom. 415, vgl. 810; δωμάτων, ἐν ᾡ κεραυνός ἐστιν ἐσφραγισμένος, Eum. 797; δεσμῶτιν ἄγων ἤλυϑε ποίμνην, ὧν τὴν μὲν ἔσω σφάζει, Soph. Ai. 231, als ginge βοσκημάτων vorauf; τυραννίδα ϑηρᾶν, ὃ πλήϑει χρήμασίν ϑ' ἁλίσκεται, O. R. 542, vgl. Ai. 351 Trach. 545 (weniger auffallend ist, wenn das Relativum auf das entferntere Substantivum, nicht auf die nähere Apposition bezogen wird, wie Πολυώνυμε, Καδμείας νύμφας ἄγαλμα καὶ Διὸς βαρυβρεμέτα γένος, κλυτὰν ὃς ἀμφέπεις Ἰταλίαν, Soph. Ant. 1105; νόσῳ καταφϑίνοντα, πληγέντ' ἐχίδνης ἀγρίῳ χαράγματι, ξὺν ᾗ μ' ἐκεῖνοι προϑέντες ἐνϑάδε ᾤχοντο, Phil. 268; O. C. 87 O. R. 303; ϑάνατον καὶ Κῆρα μέλαιναν, ὃς δή σφι σχεδόν ἐστιν, Od. 2, 2841; ϑανόντων τέκνων, οὕς ποτ' ἤγαγεν, Eur. Suppl. 12; περιέδραμε ὅμιλος, οἳ ἔφερον, Her. 8, 128; u. so bei Collectivnamen oft in Prosa, τὸ τῶν Ἀϑηναίων ναυτικόν, οἳ ὥρμο υν ἐν Μαλέᾳ, Thuc. 3, 4; πλήϑει, οἵπερ δικάσο υσιν, Plat. Phaedr. 260 a; αὐχμηρός τις ὤν, ϑησαυροποιὸς ἀνήρ, οὓς δὴ καὶ ἐπαινεῖ τὸ πλῆϑος, Rep. VIII, 554 a, wie auch wir sagen: ein Mann, wie sie der große Haufen lobt; Dem. 18, 310 ἀνδρὶ καλῷ τε κἀγαϑῷ, ἐν οἷς οὐδαμοῦ σὺ φανήσει γεγονώς, einem braven Mann, u. zu denen hast du nie gehört. – Verschieden hiervon sind die Fälle, wo sich das Relativum im Genus auf das im Relativsatz stehende Nomen bezieht, τὴν ἄκρην, αἳ καλεῠνται κληΐδες τῆς Κύπρου, Her. 5, 108; Περσικὸν ξίφος, τὸν ἀκινάκην καλέουσι, 7, 54; ἡ πηγή, ὃν ἵμερον Ζεὺς ὠνόμασε, Plat. Phaedr. 255 c, u. öfter bei »nennen«; ἔχει ὀγδοήκοντα μνᾶς, ἣν ἔλαβε προῖκα τῆς μητρός, Dem. 29, 31. – el über ἔστιν οἵ einige, s. εἰμί, u. vgl. folgde Beispiele über die einzelnen Casus: ἔστιν οἳ ἐτύγχανον, Xen. Cyr. 2, 3, 18; πλὴν Ἰώνων καὶ ἔστιν ὧν ἄλλων ἐϑνῶν, Thuc. 3, 92; ἔστι δ' οὓς καὶ βραχυτέρους εἶναι, Plat. Phaed. 111 d; Κλεόπομπος ἔστιν ἃ ἐδῄωσε, Thuc. 2, 26. – f) Attraction des Relativums. Das Streben, den Relativsatz als eng verbunden mit dem Hauptsatz od. als Glied desselben erscheinen zu lassen, hat die den Griechen so geläufige Attraction veranlaßt, daß nämlich, wo das Relativum in dem acc. stehen sollte, das Demonstrativum aber, auf welches es sich bezieht, in einem andern Casus steht ( gen. od. dat.), ersteres mit Auslassung des letztern in diesen Casus gesetzt wird, so daß ὧν für τούτων, οὕς, ἅς, ἅ u. οἷς für τούτοις, οὕς od. ἅ, αἷς für ταύταις, ἅς steht, u. auch auf ein Substantivum im gen. od. dat. bezogen, statt des acc. des Relativums der gen. od. dat. steht, τῆς γενεῆς, ἧς Τρωῒ Ζεὺς δῶκε, Il. 5, 265; οὐδὲν ὧν ἀνιστορεῖς ἐμέ, Aesch. Prom. 965; οὐδὲν ὧν χρῄζει πατήρ, 986; δικαίων ϑ' ὧν ἐπραξάμην πόλιν Πριάμου, Ag. 786; ἀνάπαυλαν, ὧν πάροιϑεν εἶχες κακῶν, Soph. El. 861; ἐννέπω δὲ τῷ κηρύγματι ᾡπερ προεῖπας ἐμμένειν, O. R. 351; ϑεαμάτων ἐμοὶ ἄλγιστον, ὧν προςεῖδον, Ai. 972; ἀλγεινῶς φέρων, οἷς τ' αὐτὸς ἐξήμαρτεν, οἷς τ' ἐγὼ ῎παϑον, Phil. 1000; ἔν τε ταῖς ἄλλαις ἑορταῖς, αἷσιν ἡμεῖς ἤγομεν, Ar. Thesm. 835; u. in Prosa so gewöhnlich, daß man es als das Regelmäßige bezeichnen muß, οὐδὲ σύμφωνα, οἷς τὸ πρῶτον ἔλεγες, nicht übereinstimmend mit dem, was du zuerst sagtest, Plat. Gorg. 457 e; ἐξ ὧν ἐγὼ ᾔσϑημαι, Phaed. 61 c (über ἀνϑ' ὧν u. ἐφ' ᾡ vgl. diese Präpositionen); τῆς ἀγορᾶς, ἧς οὗτοι παρεῖχον, Xen. An. 3, 2, 21; σὺν οἷς μάλιστα φιλεῖς, 1, 9, 25; u. mit der unter c) erwähnten Umstellung des Substantivs, ὧν οἱ ϑεοί σοι ἔδωκαν ἀγαϑῶν ἄξιος, 7, 7, 37. – Auffallend ist bei einer solchen Attraction, daß den noch zuweilen das Demonstrativ hinzugesetzt wird, ἀφ' ὧν ἐγένοντο ἀγαϑοί, ἀπὸ τούτων ὠφελεῖσϑαι, Thuc. 3, 64, aus dem Nutzen ziehen, worin sie sich brav gezeigt hatten; wie es Dem. des größern Nachdrucks wegen thut, ὥςτε καὶ περὶ ὧν φασὶ μέλλειν αὐτὸν ποιεῖν, καὶ περὶ τούτων προκατηγορούντων ἀκροᾶσϑε, 8, 23, wie ἀφ' ὧν ἀγείρει καὶ δανείζει, ἀπὸ τούτων διάγει, ibd. 26. – Sehr selten tritt die Attraction ein, wenn das Relativum in einem andern Casus, gen., dat. od. gar nom., stehen müßte, wohin man rechnet ὡς ὄφελες τιμῆς ἀπονήμενος, ἧςπερ ἄνασσες, δήμῳ ἔνι Τρώων ϑάνατον ἐπισπεῖν, Od. 24, 30, indem man erkl. ᾗπερ ἄνασσες; vielleicht aber hat Hom. verbunden τιμῆς ἀνάσσειν, die Ehre beherrschen, handhaben; aber Xen. sagt ἤγετο δὲ καὶ τῶν ἑαυτοῦ τῶν τε πιστῶν, οἷς ἥδετο, καὶ ὧν ἠπίστει πολλούς, für τούτων, οἷς, Cyr. 5, 4, 39; u. Her. οὐδέν κω εἰδότες τῶν ἦν περὶ Σάρδις, für τούτων ἃ ἦν, d. i. τῶν περὶ Σάρδις, 1, 68; vgl. Thuc. ἀφ' ὧν ἡμῖν παρεσκεύασται, 7, 67; Plat. τοῦτο δὲ ὅμοιόν ἐστιν ᾧ νῦν δὴ ἐλέγετο, für τούτῳ, ὅ, Phaed. 69 a, obwohl man hier auch ὅμοιον εἶναι leicht ergänzen kann. Anders sind die Stellen zu erklären, wo ein pass. mit dem acc. construirt werden kann, τιμῆς, ἧς τέ μ' ἔοικε τετιμῆσϑαι, Il. 23, 649; ἐν ᾧ προςετέτακτο, Thuc. 7, 70, denn man kann sagen τιμᾶσϑαι, προςτάττεσϑαί τι. – Aus Vrbdg mit c) ergeben sich folgende Redeweisen: ξὺν ᾧπερ εἶχον οἰκετῶν πιστῷ μόνῳ, d. i. σὺν τῷ πιστῷ, ὃν μόνον εἶχον πιστόν, Soph. O. C. 334; τρόπαιον ἔστησαν ἧς οἱ Τυρσηνοὶ τροπῆς ἐποιήσαντο τῶν πεζῶν, für τῆς τροπῆς τῶν πεζῶν ἣν οἱ Τυρσ. ἐποιήσαντο, Thuc. 7, 54; τῷ κυνὶ μεταδίδως οὗπερ αὐτὸς ἔχεις σίτου, Xen. Mem. 2, 7, 13.-. g) Modi beim Relativum. In allen diesen Vrbdgn steht natürlich der indicat., sobald ὅς einen einfachen Erklärungssatz einleitet, auch wenn darin ein Grund enthalten ist, vgl. Aesch. μέλεοι δῆϑ' οἳ μελέους ϑανάτους εὕροντο, Spt. 860; τλάμων ἄρ' ἐγώ, ὃς ἤδη ὀλοῠμαι, Soph. Phil. 1090, öfter (vgl. ὅς γε). Soll aber der Relativsatz sich nicht auf einen einzelnen Fall beziehen, sondern eine allgemeine Geltung haben, ist also ὅς nicht erklärend od. beschreibend, sondern bedingend, so wird es – 1) in Beziehung auf Gegenwart und Zukunft mit ἄν oder κε u. dem conj. verbunden (vgl. ὅςτις, welches die Unbestimmtheit u. Allgemeinheit des Subjects mehr ausdrückt), ὃς δέ κ' ἀνὴρ ἀπὸ ὧν ὀχέων ἕτερ' ἅρμαϑ' ἵκηται, ἔγχει ὀρεξάσϑω, Il. 4, 306, d. i. jeder, der etwa kommen sollte; τοὺς ἄλλους ἐπιείσομαι, ὅν κε κιχείω, 11, 367; ὃς δέ κεν ὑμέων βλήμενος ἠὲ τυπεὶς ϑάνατον καὶ πότμον ἐπίσπῃ, τεϑνάτω, 15, 494. 17, 229. 19, 167 u. öfter; δίδωσι Μοῖσαν οἷς ἂν ἐϑέλῃ, Pind. P. 5, 61; μή σε δὶς φράσαι μήτ' ἔπος μήτ' ἔργον ὧν ἂν δύναμις ἡγεῖσϑαι ϑέλῃ, Aesch. Pers. 170, vgl. Ag. 1320; εὐδαίμονες, οἷσι κακῶν ἄγευστος αἰών· οἷς γὰρ ἂν σεισϑῇ ϑεόϑεν δόμος, ἄτας οὐδὲν ἐλλείπει, Soph. Ant. 578; οἷς ἂν ἡ γνώμη κακῶν μήτηρ γένηται, τἄλλα παιδεύει κακά, Phil. 1344; Thuc. 2, 62; ἣ ἂν τύχῃ γενομένη, Plat. Phaedr. 238 a; ἀσπάζεται πάντας, ᾡ ἂν περιτυγχάνῃ, Rep. VIII, 566 d, in welchem Falle regelmäßig der Singular des Relativs auf πάντες u. ähnliche Wörter im Plural bezogen wird, weil eben die Mehrheit schon durch den conj. mit ἄν angedeutet ist; οὓς ἂν ἡμεῖς ἄνδρας λαβόντες ἡγεῖσϑαι κελεύωμεν, Xen. An. 3, 2, 20; s. auch ἄν II) a). – Dafür steht der bloße Conjunctiv, οἳ βίῃ εἰν ἀγορῇ σκολιὰς κρίνωσι ϑέμιστας, Il. 16, 387, u. in Vergleichungen, 13, 63. 17, 110; Aesch. ἕξουσι δ' ἣν λάβωσιν ἐν ταφῇ χϑονός, Spt. 800, vgl. Eum. 588. 631; ἄνδρες ὧν ἁλῷ πόλις, Spt. 239; Soph. El. 771; Eur. Hec. 250, wovon der conj. in der Frage verschieden ist. – Hom. hat auch κε mit dem fut. indicat., οἵ κέ ἑ τιμήσουσιν, Il. 9, 155, vgl. 12, 226. – 2) in Beziehung auf die Vergangenheit u, in indirecter Rede mit dem optat., ὃν δ' αὖ δήμου τ' ἄνδρα ἴδοι βοόωντά τ' ἐφεύροι, τὸν σκήπτρῳ ἐλάσασκε, Il. 2, 198, wo schon die Iterativform des Hauptverbums zeigt, daß man sich einen oft wiederkehrenden Fall denken soll; μεϑεῖσά μοι λέγειν ἃ χρῄζοιμι, Soph. El. 619; Plat. Rep. V, 455 b; πάντας ἑξῆς, ὅτῳ ἐντύχοιεν, καὶ παῖδας καὶ γυναῖκας κτείνοντες, Thuc. 7, 29; ὧν ἔσφαττον ὧν κρατεῖν δύναιντο, Xen. An. 4, 7, 16; ἐκέλευσεν εἰςελϑεῖν Ξενοφῶντα ἔχοντα δύο οὓς βούλοιτο, 7, 2, 23; ὁπότε δὲ σὺ προεληλυϑοίης σὺν ᾗ ἔχοις δυνάμει, Cyr. 2, 4, 17; auch nach einem vorangegangenen opt. pot., μάλα κεν ϑρασυκάρδιος εἴη, ὃς τότε γηϑήσειεν, Il. 13, 344, vgl. 12, 228, u. beim opt. des Wunsches, νῦν δ' εἴη ὃς τῆςδέ γ' ἀμείνονα μῆτιν ἐνίσποι, 14, 107; ἔρδοι τις, ἣν ἕκαστος εἰδείη τέχνην, Ar. Vesp. 1431; ὀκνοίην ἂν εἰς τὰ πλοῖα ἐμβαίνειν, ἃ ἡμῖν δοίη, Xen. An. 1, 7, 17. Vgl. εἴ τισιν ἐντύχοις οὓς ἡγοῖο σοφούς, Plat. Conv. 194 c. Doch steht in indirecter Rede häufig genug der indicat., sobald der Relativsatz ein rein erklärender ist, ἐσπουδαιολογεῖτο ὡς δηλοίη οὓς τιμᾷ, Xen. An. 1, 9, 28, d. i. τοὺς τιμωμένους, vgl. 5, 2, 17 u. sonst, u. beim bedingten Relativsatz der unter 1) angeführte conj. mit ἄν, ὑπισχνοῦμαι ἢν ὁ ϑεὸς εὖ διδῷ, ἄνϑ' ὧν ἂν ἐμοὶ δανείσῃς, ἄλλα πλείονος ἄξια εὐεργετήσειν, Cyr. 3, 1, 34; vgl. Her. 6, 139, ἡ δὲ Πυϑίη σφέας ἐκέλευε Ἀϑηναίοισι δίκας διδόναι ταύτας, τὰς ἂν αὐτοὶ Ἀϑηναῖοι δικάσωσι. – Conj. u. opt. stehen in zwei entsprechenden Satzgliedern, Xen. Cyr. 2, 4, 10, δοκεῖ μοι, πάντας μὲν οὓς ἄν τις βούληται ἀγαϑοὺς συνεργοὺς ποιεῖσϑαι, allgemein, wen er nur immer will, οὓς δὲ δὴ τῶν εἰς τὸν πόλεμον ἔργων ποιήσασϑαί τις βούλοιτο συνεργούς, wie der inf. aor. zeigt, auf einen einzelnen Fall bezogen. – 3) von anderer Art ist der opt. pot. bei ὅς, der unabhängig vom Relativum ist, vgl. ὃν δέ κ' ἐγὼν ἀπάνευϑε ϑεῶν ἐϑέλοιμι νοῆσαι, μήτι σὺ ταῦτα ἕκαστα διείρεο, Il. 1, 549. 15, 738; οὐ γάρ οἱ πάρα νῆες καὶ ἑταῖροι, οἵ κέν μιν πέμποιεν, Od. 17, 145, vgl. 1, 126; u. in Prosa nicht selten, ἃ οὐδεὶς ἂν φήσειεν, Plat. Gorg. 473 e; Phaed. 89 d; οὓς οὐκ ἂν ἡμῶν φαίημεν βελτίους εἶναι, Xen. An. 3, 2, 23, vgl. ὃς δ' ἂν καταληφϑείη, οὕτω διατίϑεται, 4, 7, 4, wo καταληφϑῇ, wie Krüger bemerkt, noch unentschieden lassen würde, ob welche getroffen werden oder nicht, der opt. aber nicht die bloße Möglichkeit ausdrückt; sondern zugleich die Hindeutung darauf, daß dieser bedingte Fall des Getroffenwerdens wirklich schon eingetreten ist. – h) zuweilen werden durch das einfache Relativum Beziehungen ausgedrückt, welche sonst bestimmter durch Adverbia gegeben werden, z. B. – α) in Beziehung auf ein vorangehendes οὕτω, οὐκ ἔστιν οὕτω μῶρος, ὃς ϑανεῖν ἐρᾷ, Soph. Ant. 220, es giebt keinen so Thörichten, der zu sterben verlangt, gewöhnlicher ὥςτε, so thöricht, daß; so Eur. κοὔτις ἦν οὕτω κακός, ὃν οὐ προςεῖπε, Alc. 192; ἔχει τοσοῠτον ἄλγος ὁὔποτ' ἐκλελήσεται, 195; οὐδεὶς ὧδε βάρβαρος φρένας, ὃς οὐ δώσει βοράν, Hel. 509; τίς δ' οὕτως ἄνους ὃς ὑμέ κα πρίαιτο, Ar. Ach. 720; κρήνη οὕτω δή τι ἐοῦσα πικρή, ἣ μεγάϑεϊ σμικρὴ ἐοῦσα κιρνᾷ τὸν Ὕπανιν, Her. 4, 52; vgl. Xen. Hell. 4, 1, 4, δύναμιν ἔχοντος τοσαύτην, ὅς, der eine so große Macht hatte, daß er, u. sonst; οὐ γὰρ οὕτω γ' εὐήϑης ἐστὶν ὑμῶν οὐδείς, ὃς ὑπολαμβάνει –, Dem. 8, 44. Vgl. ὅςτις. – β) für ὅτι, ὃν δὲ σὺ ᾠήϑης Ἔρωτα, ϑαυμαστὸν οὐδὲν ἔπαϑες, für ὅτι τοῦτον od. τοιοῠτον, Plat. Conv. 204 b; κάρτα δόξας ἀμαϑέα εἶναι, ὅς –, eigtl. meinend, der sei sehr dumm, welcher, für ὅτι, er meinte, er sei sehr thöricht, weil er, Her. 1, 33; ϑαυμαστὸν ποιεῖς, ὃς ἡμῖν οὐδὲν δίδως, daß du od. weil du uns Nichts giebst, Xen. Mem. 2, 7, 13. – γ) auch eine Absicht wird so ausgedrückt, wie im Lat. durch qui, mit dem indic. fut. verbunden, ὅπλα κτῶνται, οἷς ἀμυνοῦνται τοὺς ἀδικοῦντας, mit denen sie abwehren werden, d. i. um damit abz u wehren, Xen. Mem. 2, 1, 14; od. mit dem conj. u. ἄν, wohin man rechnen kann κλητοὺς ὀτρύνομεν, οἵ κε ἔλϑωσ' ἐς κλισίην, Il. 9, 165, u. c. opt. nach einem tempus der Vergangenheit, ἄγγελον ἧκαν, ὃς ἀγγείλειε, Od. 15, 457; u. mit dem conj. ohne ἄν in Prosa, πρέσβεις ἄγουσα, οῖπερ τὰ σφέτερα φράζωσιν, Thuc. 7, 25; vgl. Plat. Men. 89 e. – δ) so merke man auch die Vrbdgn, wo ὃς ἄν c. conj. nicht auf ein bestimmt ausgesprochenes Subject geht u. dah. leichter wie ἐάν τις, falls Einer, wennman, übersetzt wird, βέλτερον ὃς φεύγων προφύγῃ κακὸν ἠὲ ἁλῴη, Il. 14, 81, besser ist es, wenn man, eigtl. besser ist dem, der da immer; νεμεσσῶμαί γε μὲν οὐδὲν κλαίειν ὅς κε ϑάνῃσι, wenn etwa Einer gestorben ist, Od. 4, 196, vgl. Il. 21, 103; ἴσον δ', ὅς ϑ' ἱκέτην ὅς τε ξεῖνον κακὸν ἔρξῃ, wo ἄν fehlt, Hes. O. 327; ἀνδραγαϑίη δ' αὕτη ἀποδέδεκται μετὰ τὸ μάχεσϑαι εἶναι ἀγαϑόν, ὃς ἂν πολλοὺς ἀποδέξῃ παῖδας, Her. 1, 136; οὐκ ἄχρηστος ἥδ' ἡ ἄνοια, ὃς ἂν τὴν πόλιν ὠφελῇ, sc. τούτου, oder wenn man nützt, Thuc. 6, 16; vgl. νομίζω προστάτου ἔργον εἶναι οἵου δεῖ, ὃς ἂν ὁρῶν τοὺς φίλους ἐξαπατωμένους μὴ ἐπιτρέπῃ, Xen. Hell. 2, 3, 51.
Selten steht ὅς in der indirecten Frage. Verbindungen, wie οὓς μὲν γὰρ ἐξέπεμψεν οἶδεν, Aesch. Ag. 422, Jeder kennt die, welche er aussandte, weiß, wen er aussandte, bilden hier die Grundlage, wie auch alle anderen Beispiele der Art aufzufassen sind, μαστεύειν δ' ὧν ἀνευρήσει φόνον, 1065; ἃ μὲν γὰρ ἐξείρηκεν, ἄγνοιά μ' ἔχει, Soph. Trach. 349, vgl. O. C. 1171; ὁρᾷς οὖν ἡμᾶς, ἔφη, ὅσοι ἐσμέν; Plat. Rep. I, 327 c; πέμπει, εἰπὼν ὃς ἦν, Xen. Cyr. 6, 1, 46; Mem. 2, 6, 29; auch schon bei Her., γενομένης λέσχης ὃς γένοιτο αὐτέων ἄριστος, 9, 71, vgl. 6, 124. Vgl. das eigentliche indirecte Fragewort ὅςτις.
Das Demonstrativum ΤΟΣ, ΤΗ hat, wie unter ὁ, ἡ, τό bemerkt ist, im nom. sing. u. plur. masc. u. fem. das charakteristische τ verloren; die Formen ὅς, ἥ, οἵ u. αἵ wurden deshalb in der alten Sprache auch als Demonstrativa gebraucht; da aber ἥ, οἵ u. αἵ mit den entsprechenden Formen des Artikels bis auf den Accent zusammenfallen, so findet sich besonders ὅς für οὗτος od. ὁ, u. hat sich von Hom. an in gewissen Vrbdgn bei allen Schriftstellern erhalten; οὐδ' ὃς ἀλύξαι, Il. 3, 201; μηδ' ὅντινα γαστέρι μ ήτηρ κοῦρον ἐόντα φέροι, μηδ' ὃς φύγοι, auch der nicht möge entfliehen, Il. 6, 59; ἀλλὰ καὶ ὃς δείδοικε, 21, 198; ὃς γὰρ δεύτατος ἦλϑεν, Od. 1, 286, wie 17, 172; auch das neutr. ὅ findet sich statt der sonst üblichen Vbdg, τὸ γὰρ γέρας ἐστὶ ϑανόντων, des Metrums wegen ὃ γὰρ γ., Il. 23, 9 u. Od. 24, 190, welche Stellen schon von den alten Grammatikern ausdrücklich bemerkt wurden, womit lt. 12, 357, ὃ γάρ κ' ὄχ' ἄριστον ἁπάντων, zu vgl. Dieser Gebrauch hat sich bei ὅς u. ἥ auch in der Prosa erhalten, am häufigsten in der Vrbdg καὶ ὅς, und der, καὶ ὃς ἀμβώσας μέγα, ἀναϑρώσκει, Her. 7, 18; καὶ ὃς ἐπέσχε, Plat. Theag. 129 b; καὶ ὃς ἐξαπατηϑεὶς διώκει, Xen. Cyr. 5, 4, 4; u. καὶ ἥ, Plat. Conv. 201 e; ferner in ἦ δ' ὅς, sagte er, Plat. oft. – Und in der schon oben bcim Artikel erwähnten Verbindung ὃς καὶ ὅς, der und der, Her. 4, 68. – Später wurde die unter ὁ erwähnte häufige Vrbdg ὁ μέν – ὁ δέ in ὃς μέν – ὃς δέ verändert, wovon sich bei Archyt. (Orell. p. 236) τῶν ἀγαϑῶν ἃ μὲν αὐτὰ ἐντὶ διὰ ταὐτὰ αἱρετά, οὐ μὰν δι' ἕτερον, ἃ δὲ δι' ἅτερον (vgl. ibd. p. 238) findet; in den Documenten in Dem. or. de corona einige Male im plur., Φίλιππος ἃς μὲν κατείληφε πόλεις, τινὰς δὲ πορϑεῖ, §. 164, vgl. 182, ein Gebrauch, der für die Unächtheit dieser Stücke sprechen könnte, wenn nicht in den Worten des Dem. selbst §. 71 stände πόλεις Ἑλληνίδας ἃς μὲν (vier codd. τὰς μὲν) ἀναιρῶν, εἰς ἃς (nur 1 ms. hat noch dazu als Correctur τὰς) δὲ τοὺς φυγάδας κατάγων.
Von einzelnen Casus merke man 1) den gen., der sowohl vom Orte gebraucht wird (s. unten οὗ), als von der Zeit, ἐξ οὗ, seitdem, Il. 1, 6 Od. 2, 90. 8, 539 u. sonst, wie Soph. O. R. 1201 Trach. 38; ἀφ' οὗ γὰρ κεῖϑεν ἦλϑεν, O. R. 758; Ant. 558; auch allein, οὗ, als ἔστιν οὗ, zuweilen, dann u. wann, vgl. ἐν ᾡ, während, indem, Trach. 925. – 2) einen dat. ᾗ s. oben besonders. – 3) ὅ, acc. sing. neutr. für διό, διότι, vgl. die Beispiele unter c).
Von Verbindungen mit Partikeln sind zu beachten: 1) ὅς γε, der ja, wie quippe qui, einen Grund angebend, ἔστι τ', ὦ τέκνον, ϑέμις, ὅς γ' ἡλίου τάδ' εἰςορᾶν ἐμοὶ φάος μόνος ἔδωκας, Soph. Phil. 659, wo wir übersetzen »denn du hast mir ja gegeben«; vgl. 1348. 1372 El. 899. – 2) ὅςπερ, welcher nämlich, doch, ja, qui quidem, οὐδὲ γὰρ οὐδὲ βίη Ἡρακλῆος φύγε Κῆρα, ὅςπερ φίλτατος ἔσκε Διΐ, Il. 18, 117, der doch dem Zeus der liebste war, vgl. ib. 363; so oft, bes. nach vorangegangenem οὐδέ, 16, 209 u. sonst; ἀλλ' οἵπερ πρότεροι ὑπὲρ ὅρκια δηλήσαντο, τῶν ἤτοι αὐτῶν τέρενα χρόα γῦπες ἔδονται, 4, 235, einen Grund, den jeder zugeben muß, angebend, da sie ja zuerst den Eid brachen, werden die Geier sie fressen; wenn auch diese Beziehung oft wenig hervortritt, so liegt doch immer ein innerer näherer Zusammenhang zwischen dem Relativsatze u. dem Hauptsatze darin, als in dem einfachen Relativum, χάρις δ' ἅπερ ἅπαντα τεύχει τὰ μείλιχα ϑνητοῖς, die ja den Sterblichen alles Erfreuliche bereitet, Pind. Ol. 1, 30; πᾶν ὅπερ προςχρῄζετε, πεύσεσϑε, Alles, was ihr nämlich wünscht, werdet ihr erfahren, Aesch. Prom. 644; φἑρουσ' ἅπερ νεκροῖσι μειλικτήρια, Pers. 602, öfter; παρ' οὗπερ ἔλαβον τάδε τὰ τόξ' αὖϑις πάλιν δοῦναι, Soph. Phil. 598; ταῦϑ' ἅπερ παϑεῖν με δεῖ, 1383, u. sonst; auch daß der Relativsatz durchaus in gleichem Umfange gelte, wie der Hauptsatz, da auch, wie auch, wird dadurch oft ausgedrückt (vgl. πέρ) auch in Prosa sehr gewöhnlich; dah. ἅπερ adoerbial wie ὥςπερ, κλαγγαίνεις δ' ἅπερ κύων, Aesch. Eum. 630; ἅπερ εὔπτερον ὄρνιν, Soph. O. R. 176; ᾗπερ δὴ φρονέω, Il. 9, 310; ᾗπερ λέγεται, wie es auch gesagt wird, Plat. Prot. 322 a; ἀφ' οὗπερ, seitdem ja, Aesch. Pers. 173; ὡυτὸς ὅςπερ ἐπ' Ἀρτεμισίῳ, Her. 8, 42. – Auch die Attraction tritt dabei ein, εἰς ὄψιν ἥκεις ὧνπερ ἐξηύχου πάλαι, Aesch. Ch. 213. – Hom. hat auch ὅπερ für das masc., ὅπερ σέο πολλὸν ἀμείνων, Il. 7, 114. 21, 107 u. sonst, wie Hes. Th. 864; – ὅςπερ οὖν, welcher auch immer, Sp. – Die Vrbdg ὁνδηποτοῦν verwirft Phryn., vgl. aber Lob. Phryn. 373, der Beispiele aus Sp. beibringt. – 3) ὅςτε (vgl. τέ), bei Hom. sehr gewöhnlich, ohne daß eine besondere Bedeutung von τέ zu erkennen ist, welches nur den Relativsatz enger mit dem Hauptsatze verbindet oder das (ursprünglich demonstrative) ὅς erst zum Relativum macht, Ἄρης, ὅςτ' εἶσιν πόλεμόνδε μετ' ἀνέρας, οὕςτε Κρονίων ξυνέηκε μάχεσϑαι, Il. 7, 209. Ursprünglich lag in der einfachen Sprache Homers die Nothwendigkeit, solche Sätze durch τε zu verknüpfen, die etwa so aufgefaßt wurden: »und der zieht in den Krieg zu den Männern, und die trieb Kronion an zu kämpfen«, eine Verknüpfung, die, nachdem die Bdtg des Relativs sich bestimmt ausgebildet hat, überflüssig erscheint; doch finden sich noch Beispiele bei Pind., wie ὅντε N. 10, 47, ἅτε P. 11, 59 u. öfter, u. bei den Tragg., μέμνησϑ' ἅτ' ἐγὼ προλέγω Aesch. Prom. 1073, Ἐρινύες, αἵτ' Οἰδιπόδα γένος ὠλέσατε Spt. 1047, öfter; ἐξ οὗτε, seitdem, Pers. 748; auch mit ἄν u. dem conj., wie das einfache ὅς, Spt. 682; Νιόβα, σὲ δ' ἔγωγε νέμω ϑεόν, ἅτ' ἐν τάφῳ πετραίῳ δακρύεις, Soph. El. 148. – Zuweilen liegt darin der Ausdruck einer gewissen Unbestimmtheit oder Allgemeinheit, ἔσϑιε νῦν, ὦ ξεῖνε, τάτε δμώεσσι πάρεστιν, Od. 14, 80, was sie freilich nur haben; Theocr. 22, 54, χαῖρε ξεῖνε, ὅςτ' ἐσσί, wer du auch sein magst, – Hom. hat im masc. ὅτε, Il. 16, 54, was besser mit der Diastole ὅ, τε zu schreiben. – Das adverbiale ἅτε s. oben besonders. – Zu unterscheiden davon ist ὅς τε, welches getrennt zu schreiben ist, u. wo τε seine verbindende Bdtg noch deutlich hat, γνώσῃ ἔπειϑ', ὅς ϑ' ἡγεμόνων κακός, ὅς τέ νυ λαῶν, Il. 2, 365; ὅς τ' ἔξοχος, ὅς τε μεσήεις, ὅς τε χερειότερος, 12, 269, u. sonst.
-
15 ὡς
ὡς:—Summary:A as ADVERB of Manner.Aa ὧς and ὥς (with accent), so, thus.Ab ὡς (without accent) of the Relat. Pron. ὅς, as.Acὡς Relat. and Interrog., how.Ad ὡς temporal, when.Ae ὡς Local, where,B ὡς, as CONJUNCTION.C, D various usages.A ADVERB of Manner:Aa [full] ὥς, Demonstr., = οὕτως, so, thus, freq. in Hom., Il.1.33, al.;ὢς εἶπ' Sapph.Supp.20
a.11 (Epic style); in [dialect] Ion. Prose, Hdt.3.13, al.; rare in [dialect] Att., and almost confined to certain phrases, v. infr. 2, 3; ὥς simply = οὕτως, A.Ag. 930, Th.3.37, Pl.Prt. 338a;ἀλλ' ὣς γενέσθω E.Hec. 888
, al.2 καὶ ὧς even so, nevertheless, Il.1.116, al.; οὐδ' ὧς not even so, 7.263, Od.1.6, al., Hdt.6.76;οὐδέ κεν ὧς Il.9.386
: the phrases καὶ ὧς, οὐδ' ὧς, μηδ' ὧς, are used in Trag. and [dialect] Att., S.Ant. 1042, Th.1.74, 7.74; also later, PCair.Zen.19.10 (iii B. C., unaccented), UPZ146.40 (ii B. C.), GDI 1832.11 (Delph., ii B. C.), IG22.850.17 (iii B. C.);κἂν ὧς, εἴπερ μέλει σοι, ἀπόστειλόν μοί τινα POxy.120.11
(iv A. D.); (Delph., ii B. C.); Thess.καὶ οὗς IG9(2).234.1
(iii B. C.); for this phrase the accentuation ὧς is prescribed by Hdn.Gr.2.932, al., cf. A.D.Synt.307.16, and is found in good Mss. of Homer; for the remaining uses under this head (Aa. 1, 3, 4 ) the accentuation ὥς is prescribed by the same grammarians.3 in Comparisons, ὥς.., ὡς .., so.. as.., etc.; and reversely ὡς.., ὣς .., as.. so, Il.1.512, 14.265, etc.; in [dialect] Att., Pl.R. 530d; also ὥς τε.. ὣς .., as.. thus.., h.Cer. 174-6, E.Ba. 1066-8;οἷα.. ὥς Id.El. 151
-5; ὥσπερ.., ὣς δὲ .. (in apodosi) Pl.Prt. 326d.Ab [full] ὡς, Relat., as, Hom., etc.; prop. relat. to a demonstr. Adv., which is freq. omitted, κινήθη δ' ἀγορὴ ὡς κύματα μακρὰ θαλάσσης, i. e. οὕτως, ὡς .., Il.2.144 (φὴ Zenod.
): it is relat. not only to the regular demonstr. Advs. ὥς (ὧς), τώς, ὧδε, οὕτως, αὕτως, but also to ταύτῃ, Pl.R. 365d, etc. We find a collat. [dialect] Dor. form ὥ (q. v.); cf. ὥτε. Usage:I in similes, freq. in Hom., Il.5.161, al.; longer similes are commonly introduced byὡς ὅτε, ὡς δ' ὅτε, ἤριπε δ', ὡς ὅτε πύργος [ἤριπε] 4.462
:ἤριπε δ', ὡς ὅτε τις δρῦς ἤριπε 13.389
, cf. 2.394; so later, Emp.84.1, etc.;ὡς ὅτε θαητὸν μέγαρον, πάξομεν Pi.O.6.2
: ὡς ὅτε is rare in short similes, Od.11.368: ὡς is folld. by indic. [tense] pres., Il.9.4, 16.364: also by [tense] aor., 3.33 sq., 4.275, 16.823, al.; also by subj. [tense] pres. or [tense] aor., 5.161, 10.183, 485, 13.334 (sts. ὡς δ' ὅτ' ἄν, 11.269, 17.520); cf. ὥστε A:—the Verb is sts. omitted with ὡς, but may be supplied from the context, ἐνδούπησε πεσοῦσ', ὡς εἰναλίη κήξ (sc. πίπτει) Od.15.479, cf. 6.20;θεὸς δ' ὣς τίετο δήμῳ Il.5.78
;οἱ δὲ φέβοντο.., βόες ὣς ἀγελαῖαι Od.22.299
: where ὡς follows the noun to which it refers, it takes the accent; so in Com.,Ἀριστόδημος ὥς Cratin.151
, cf. Eub.75.6; v. infr. H.2 like as, just as,ὡς οὗτος κατὰ τέκν' ἔφαγε.., ὣς ἡμεῖς κτλ. Il.2.326
, v. supr. Aa. 3.3 sts. in the sense as much as or according as, ἑλὼν κρέας ὥς (i. e. ὅσον)οἱ χεῖρες ἐχάνδανον Od.17.344
; ὦκα δὲ μητρὶ ἔννεπον ὡς (i. e. ὅσα)εἶδόν τε καὶ ἔκλυον h.Cer. 172
;τῶν πάντων οὐ τόσσον ὀδύρομαι.. ὡς ἑνός Od.4.105
;τόσον.. ὡς Il.4.130
; so in Trag., ; ; in Prose, ὡς δύναται as much as he can, Democr.278;τὸ ῥῆμα μέμνημαι ὡς εἶπε Aeschin.3.72
; ὡς μή = ὅσον μή, νέμεν ὅτι ἃν ( = ἂν)βόλητοι ὡς μὴ ἰν τοῖ περιχώροι IG5(2).3.9
(Tegea, iv B. C.); cf. Ab. 11.2 infr.4 sts. after [comp] Comp., compared with, hence than, μᾶλλον πρέπει οὕτως ὡς .. Pl.Ap. 36d;ἅ γε μείζω πόνον παρέχει.. οὐκ ἂν ῥᾳδίως οὐδὲ πολλὰ ἂν εὕροις ὡς τοῦτο Id.R. 526c
; οὐδενὸς μᾶλλον φροντίζειν ὡς .. Plb.3.12.5, cf. 7.4.5, 11.2.9, Plu.Cor.36: μᾶσσον ὡς is dub. in A.Pr. 629, and <ἢ> shd. perh. be inserted in Lys.7.12,31; cf. ὥσπερ IV.II with Adverbial clauses:1 parenthetically, in qualifying clauses, ὡς ἔοικε, etc., Pl. Smp. 176c, etc.: in these cases γε or γοῦν is freq. added, ὡς γοῦν ὁ λόγος σημαίνει as at any rate the argument shows, Id.R. 334a; in some phrases c. inf., v. infr. B. 11.3. An anacoluthon sts. occurs by the Verb of the principal clause being made dependent on the parenthetic Verb, ὡς δὲ Σκύθαι λέγουσι, νεώτατον ἁπάντων ἐθνέων εἶναι (for ἦν)τὸ σφέτερον Hdt.4.5
, cf. 1.65;ὡς ἐγὼ ἤκουσα, εἶναι αὐτόν Id.4.76
; ὡς γὰρ.. ἤκουσά τινος, ὅτι .. X.An.6.4.18 codd.; ἁνὴρ ὅδ' ὡς ἔοικεν οὐ νεμεῖν (for οὐ νεμεῖ, ὡς ἔοικε), S.Tr. 1238.2 in elliptical phrases, so far as.. (cf. supr. Ab.1.3) (lyr.); soὥς γε ἐμοὶ κριτῇ Ael.VH2.41
andὥς γ' ἐμοὶ χρῆσθαι κριτῇ E.Alc. 801
;ὡς ἐμῇ δόξῃ X.Vect.5.2
; ὡς ἀπ' ὀμμάτων (sc. εἰκάσαι) to judge by eyesight, S.OC15: esp. in such phrases asοὐκέτι πολλὸν χωρίον, ὡς εἶναι Αἰγύπτου Hdt.2.8
; οὐδὲ ἀδύνατος, ὡς Αακεδαιμόνιος for a Lacedaemonian, Th.4.84, cf. D.H.10.31; ; φρονεῖ.. ὡς γυνὴ μέγα for a woman, S.OT 1078; πιστός, ὡς νομεύς, ἀνήρ ib. 1118;μακρὰν ὡς γέροντι.. ὁδόν Id.OC20
, cf. 385, Ant.62, etc.;ὡπλισμένοι ὡς ἐν τοῖς ὄρεσιν ἱκανῶς X.An.4.3.31
; also withἄν, μεγάλα ἐκτήσατο χρήματα, ὡς ἂν εἶναι Ῥοδῶπιν Hdt.2.135
codd. (ἂν secl. Krüger, Ῥοδώπιος cj. Valck.):—for ὡς εἰπεῖν and the like , v. infr. B. 11.3.3 ὡς attached to the object of the Verb, as,ἑωυτὸν ὡς ἐχθρὸν λυπέει Democr.88
;ἔλαβεν ἀμφοτέρους ὡς φίλους ἤδη X.Cyr.3.2.25
;ἐν οἰκήματι ᾧ ὡς ταμιείῳ ἐχρῆτο Pl.Prt. 315d
.— For the similar usage of ὡς with Participles and Prepositions, v. infr. c.III with Adverbs:a with the Posit., truly,Pl.
Phdr. 234e (cf.ἀληθής 111.1b
: as if Adv. of τὸ ἀληθές) ; ὡς ἑτέρως in the other way, ib. 276c, D.18.212 (Adv. of ὁ ἕτερος; v. ἕτερος v. 2) (v. infr. D.1.1); ὡς ἠπίως, ὡς ἐτητύμως, S.El. 1438 (lyr.), 1452; (Istropolis, ii B. C.), LXX 4 Ma.5.21, 1 Enoch5.3, IG7.2725.16 (Acraeph., ii A. D.);ὡς ἐναλλάξ Vett.Val. 215.9
, 340.2;ὡς παντελῶς Id.184.26
;ὡς ἄλλως Is.7.27
, D.6.32;ὡς ἐνδεχομένως PPetr.2p.53
(iii B. C.); in ὣς αὔτως (v. ὡσαύτως ) we have the Adv. of ὁ αὐτός, but the ὥς retains its demonstr. force, as does ὁ in Homer; ὡς ἀληθῶς, ὡς ὁμοίως, and ὡς παντελῶς may be modelled on ὣς αὔτως, with which they are nearly synonymous; so also ὡς ἑτέρως and ὡς ἐναλλάξ, which are contrasted with it.b with Advbs. expressing anything extraordinary, θαυμαστῶς or θαυμασίως ὡς, ὑπερφυῶς ὡς, v. sub vocc.; ὡς is sts. separated by several words from its Adv., as ;ὑπερφυῶς δὴ τὸ χρῆμα ὡς δύσγνωστον φαίνεται Id.Alc.2.147c
, cf. Phd. 99d.c with the [comp] Sup., as much as can be,ὡς μάλιστα Th.1.141
, etc.: ὡς ῥᾷστα as easily as possible, A.Pr. 104;ὡς πλεῖστα Democr. 189
; ὠς τάχιστα as quickly as possible, Alc.Supp.4.15, etc.; more fully expressed,ὡς δυνατὸν ἄριστα Isoc.12.153
;ὡς ἐδύναντο ἀδηλότατα Th.7.50
;μαχομένους ὡς ἂν δυνώμεθα κράτιστα X.An.3.2.6
;ὡς οἷόν τε βελτιστον Pl.R. 403d
; ὡς ἀνυστὸν κάλλιστα Diog.Apollon.3: ὡς and ὅτι are sts. found together, where one is superfluous,ὡς ὅτι μάλιστα Pl.Lg. 908a
;βοῦν ὡς ὅτι κάλλιστον IG22.1028.17
(ii/i B. C.); v. infr. G.e in the phrases ὡς τὸ πολύ, ὡς ἐπὶ τὸ πολύ, Pl.R. 330c, 377b; ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖον for the more part, commonly,ὡς ἐπὶ πλεῖστον Th.2.34
; ὡς ἐπὶ τὸ πλῆθος, ὡς πλήθει, Pl.R. 364a, 389d;ὡς τὸ ἐπίπαν Hdt.7.50
, etc.;ὡς τὰ πολλά Ael.NA12.17
.2 with Adjs.,a Posit.,ὑπερφυεῖ τινι.. ὡς μεγάλῃ βλάβῃ Pl.Grg. 477d
.b with [comp] Sup.,ὡς ἄριστοι τὰς φύσεις Id.Ti. 18d
;ὅπως ὡς βέλτισται ἔσονται Id.Grg. 503a
;ὡς ὅτι βέλτιστον Id.Smp. 218d
.c separated from the Adj. by a Prep.,ὡς ἐς ἐλάχιστον Th.1.63
, cf. D.18.246;ὡς ἐν βραχυτάτοις Antipho 1.18
;ὡς ἐν ἐχυρωτάτῳ ποιεῖσθαι X.Cyr. 1.6.26
, etc.Ac Relat. and Interrog., how,μερμήριζε.. ὡς Ἀχιλῆα τιμήσειε Il. 2.3
, cf. Pl.R. 365a;ἐβουλεύοντο ὡς.. στήσονται Hdt.3.84
, etc.;οἷα δεῖ λέγειν καὶ ὥς Arist.EN 1128a1
; ὡς πέπραται how, i. e. at what price the goods have been sold, PCair.Zen. 149 (iii B. C.); so οὐκ ἔσθ' ὡς .. (for the more usu. ὅπως ) nowise can it be that.., S.Ant. 750; οὐκ ἔσθ' ὡς οὐ .., Id.Ph. 196 (anap., Porson for οὐκ ἔστιν ὅπως ου) ; οἶσθ' ὡς πόησον; by a mixture of constructions for ὡς χρὴ ποιῆσαι or ὡς ποιήσεις, Id.OT 543, cf. Hermipp.43, Men.916; οἶσθ' ὡς μετεύξει is f.l. in E.Med. 600 ( μέτευξαι Elmsley); similarly,οἶσθα.. ὡς νῦν μὴ σφαλῇς S.OC75
.2 ὡς ἂν ποήσῃς however ( in whatever way) thou mayest act, Id.Aj. 1369, cf. Pl.Smp. 181a;αὐτῷ ὥς κεν ἅδῃ, τὼς ἔσσεται A.R.3.350
.Ad Temporal, when, with past tenses of the indic.,ἐνῶρτο γέλως.., ὡς ἴδον Il.1.600
: with opt., to express a repeated action, whenever,ὡς.. ἐς τὴν Μιλησίην ἀπίκοιτο Hdt.1.17
: rarely c. subj., to denote what happens under certain conditions,τῶν δὲ ὡς ἕκαστός οἱ μειχθῇ, διδοῖ δῶρον Id.4.172
, cf. 1.132; later, ὡς ἄν c. subj., when, PCair.Zen.251 (iii B. C.), 1 Ep.Cor.11.34, etc.;ὥς κα Berl.Sitzb.1927.170
([place name] Cyrene); ὡς ἂν τάχιστα λάβῃς τὴν ἐπιστολήν as soon as.. PCair.Zen.241.1 (iii B. C.), cf. LXX 1 Ki.9.13, Jo.3.8: in orat. obliq. c. inf., Hdt.1.86, 96, al.: expressed more forcibly by ὡς.. τάχιστα, some word or words being interposed, ὡς γὰρ ἐπετρόπευσε τάχιστα as soon as ever.., Id.1.65;ὡς δὲ ἀφίκετο τάχιστα X.Cyr.1.3.2
: less freq. ὡς τάχιστα stand together, Aeschin.2.22: but this usage must be distd. from signf. Ab.111.1c: folld. by demonstr.,ὡς εἶδ', ὣς ἀνεπᾶλτο Il.20.424
;ὡς ἴδεν, ὥς μιν ἔρως πυκινὰς φρένας ἀμφεκάλυψεν 14.294
; alsoὡς.., ἔπειτα 3.396
;Κρονίδης ὥς μιν φράσαθ' ὣς ἐόλητο θυμὸν ἀνωΐστοισιν ὑποδμηθεὶς βελέεσσι Κύπριδος Mosch.2.74
; the second ὣς is repeated,ἁ δ' Ἀταλάντα ὡς ἴδεν, ὣς ἐμάνη, ὣς ἐς βαθὺν ἅλατ' ἔρωτα Theoc.3.41
(ὣς = εὐθέως, Sch.vet.), cf. 2.82; in Bion 1.40 the clauses with ὡς all belong to the protasis.2 ὡς appears to be f.l. for ἕως inὡς ἂν αὑτὸς ἥλιος.. αἴρῃ S.Ph. 1330
,ὡς ἂν ᾖς οἷόσπερ εἶ Id.Aj. 1117
; cf.ὥσπερ 111.1
: but in later Gr. = ἕως, while,ὡς τὸ φῶς ἔχετε Ev.Jo.12.35
, 36;ὡς καιρὸν ἔχομεν Ep.Gal.6.10
, cf. Epigr.Gr.646a5 (p.529); also until,τίθεται ἐπὶ ἀνθράκων ὡς ἀναξηρανθῇ PLeid.X.89
B.; ἔα ἀφρίζειν τὴν πίσσαν ὡς οὗ ἐκλείπῃ ib.37B.; cf. EM824.43 (conversely ἕως for ὡς final, v. ἕως (B) A. 1.4).Ae Local, where, in dialects, Theoc.1.13, 5.101, 103, IG9(2).205.4 (Melitea, iii B. C.), SIG685.63, al. (Cretan, ii B. C.), IG12(1).736.5 ([place name] Camirus), GDI5597.8 (Ephesus, iii B. C.).B [full] ὡς as CONJUNCTION:I with Substantive clauses, to express a fact, = ὅτι, that.II with Final clauses, to express an end or purpose, = ἵνα, ὅπως, so that, in order that.IV Causal, since, because.I with Substantive Clauses, with verbs of learning, saying, etc., that, expressing a fact,γνωτὸν.., ὡς ἤδη Τρώεσσιν ὀλέθρου πείρατ' ἐφῆπται Il.7.402
, cf. Od.3.194, etc.: in commands,προεῖπεν ὡς μηδεὶς κινήσοιτο X.HG2.1.22
: with Verbs of fear or anxiety, c. [tense] fut. indic.,μηκέτ' ἐκφοβοῦ, μητρῷον ὥς σε λῆμ' ἀτιμάσει ποτέ S.El. 1427
, cf. X.Cyr.6.2.30; μὴ φοβοῦ ὡς ἀπορήσεις ib.5.2.12, cf. D.10.36; a sentence beginning with ὡς is sts., when interrupted, resumed by ὅτι, and vice versa, X.Cyr.5.3.30, Pl.R. 470d, Hp.Ma. 281c; so ὡς with a finite Verb passes into the acc. and inf., Hdt.1.70, 8.118: both constructions mixed in the same clause, ἐλογίζετο ὡς.. ἧττον ἂν αὐτοὺς ἐθέλειν .. X.Cyr.8.1.25, cf. HG3.4.27: after primary tenses (incl. historic [tense] pres.) ὡς is folld. by indic., after historic tenses by opt. (sts. by indic., both constructions inὑπίσχοντο.. ἀμυνέειν, φράζοντες ὡς οὔ σφι περιοπτέη ἐστὶ ἡ Ἑλλὰς ἀπολλυμένη.. ἀλλὰ τιμωρητέον εἴη Hdt.7.168
): sts. c. opt. after a primary tense,κατάπτονται.. λέγοντες ὡς Ἀρίστων.. οὐ φήσειε Id.6.69
, cf. 1.70, Th.1.38, Pl.Chrm. 156b.2 with Verbs of feeling,χαίρει δέ μοι ἦτορ, ὥς μευ ἀεὶ μέμνησαι Il.23.648
;ἄχος ἔλλαβ' Ἀχαιοὺς ὡς ἔπεσ' 16.600
.II with Final Clauses, that, in order that; in this sense ὡς and ὡς ἄν, [dialect] Ep. ὥς κεν, are used with the subj. after primary tenses of the indic., and with the opt. after the past tenses,βουλὴν ὑποθησόμεθ'.., ὡς μὴ πάντες ὄλωνται Il.8.37
;τύμβον χεύαμεν.., ὥς κεν τηλεφανὴς.. εἴη Od. 24.83
;ἡμεῖς δ' ἴωμεν ὡς, ὁπηνίκ' ἂν θεὸς πλοῦν ἡμὶν εἴκῃ, τηνικαυθ' ὁρμώμεθα S.Ph. 464
;[νέας] διηκοσίας περιέπεμπον.. ὡς ἂν μὴ ὀφθείησαν Hdt.8.7
. b. rarely c. [tense] fut. indic., ὡς μὴ ὦν αὐτοὶ τε ἀπολέεσθε (cj. Cobet for ἀπόλεσθε)κἀμὲ τρώσετε, ἐς ἄλλον τινὰ δῆμον ἀποίχεσθε Hecat. 30J.
2 ὡς is also used with past tenses of the indic. to express a purpose which has not been or cannot be fulfilled, τί μ' οὐκ ἔκτεινας, ὡς ἔδειξα μήποτε .. ; so that I never should.., S.OT 1392;ἔδει τὰ ἐνέχυρα λαβεῖν, ὡς μηδ' εἰ ἐβούλετο ἐδύνατο ἐξαπατᾶν X.An. 7.6.23
; cf.ἵνα B. 1.3
,ὅπως B. 1.3
.3 ὡς c. inf., to limit an assertion,ὡς μὲν ἐμοὶ δοκέειν Hdt.6.95
, cf. 2.124; ὡς εἰπεῖν λόγῳ ib.53; or ὡς ἔπος εἰπεῖν, cf.ἔπος 11.4
; ὡς συντόμως, or ὡς συνελόντι εἰπεῖν to speak shortly, to be brief, X.Oec.12.19, Mem.3.8.10; ὡς εἰκάσαι to make a guess, i.e. probably, Hdt.1.34, etc.;ὡς μικρὸν μεγάλῳ εἰκάσαι Th.4.36
(so withoutὡς, οὐ πολλῷ λόγῳ εἰπεῖν Hdt. 1.61
), v. supr. Ab. 11.1, 2.III to express Consequence, like ὥστε, so that, freq. in Hdt., εὖρος ὡς δύο τριήρεας πλέειν ὁμοῦ in breadth such that two triremes could sail abreast, Hdt.7.24;ὑψηλὸν οὕτω.., ὡς τὰς κορυφὰς αὐτοῦ οὐκ οἷά τε εἶναι ἰδέσθαι 4.184
; so in Trag. and Prose, A.Pers. 437, al., S.OT84, X.An.3.5.7, etc.;ἀπέχοντας ἀπ' ἀλλάλων ὡς ἦμεν Ϝικατίπεδον ἄντομον Tab.Heracl.1.75
;οὕτως.. ὡς ὁμολογεῖν Jul.Or.5.164d
;ὡς καὶ τοὺς τεχνίτας λανθάνειν PHolm. 9.13
; also, like ὥστε, with Indic.,οὕτω κλεινὴ ἐγένετο, ὡς.. ἐξέμαθον Hdt.2.135
, cf. S.Tr. 590, X.HG4.1.33.2 ἢ ὡς after a [comp] Comp.,μάσσον' ἢ ὡς ἰδέμεν Pi.O.13.113
;μαλακώτεροι.. ἢ ὡς κάλλιον αὐτοῖς Pl.R. 410d
; cf.ὥστε B. 1.2
: with words implying comparison, ὀλίγοι ἐσμὲν ὡς ἐγκρατεῖς εἶναι αὐτῶν too few to.., X.Cyr.4.5.15, γραῦς εἶ, ὦ Ἐλπινίκη, ὡς τηλικαῦτα διαπράττεσθαι πράγματα too old to.. Stesimbr. 5J.3 ὡς is sts. omitted where the antecedent demonstrative is expressed, οὕτω ἰσχυραί, μόγις ἂν διαρρήξειας so strong, you could hardly break them, Hdt.3.12;ῥώμη σώματος τοιήδε, ἀεθλοφόροι τε ἀμφότεροι ἦσαν Id.1.31
.IV Causal, inasmuch as, since,τί ποτε λέγεις, ὦ τέκνον; ὡς οὐ μανθάνω S.Ph. 914
, cf. E.Ph. 843, 1077, Ar.Ra. 278: c. opt.,μὴ καὶ λάθῃ με προσπεσών· ὡς μᾶλλον ἂν ἕλοιτο μ' ἢ τοὺς πάντας Ἀργείους λαβεῖν S.Ph.46
.C [full] ὡς beforeI Participles;II Prepositions; andIII ὡς itself as a Preposition.I with Participles in the case of the Subject, to mark the reason or motive of the action, as if, as,ὡς οὐκ ἀΐοντι ἐοικώς Il.23.430
(v. infr. G); ἀγανακτοῦσιν ὡς μεγάλων τινῶν ἀπεστερημένοι (i. e. ἡγούμενοι μεγάλων τινῶν ἀπεστερῆσθαι), Pl.R. 329a: most freq. c. part. [tense] fut.,διαβαίνει.., ὡς ἀμήσων τὸν σῖτον Hdt.6.28
, cf. 91; , etc.;δηλοῖς ὥς τι σημανῶν νέον S.Ant. 242
;ὡς τεθνήξων ἴσθι νυνί Ar.Ach. 325
(troch.): in questions,παρὰ Πρωταγόραν νῦν ἐπιχειρεῖς ἰέναι, ὡς παρὰ τίνα ἀφιξόμενος; Pl.Prt. 311b
;ὡς τί δὴ θέλων; E.IT 557
; with vbs. of knowing,ἐπιστάσθω Κροῖσος ὡς ὕστερον.. ἁλοὺς τῆς πεπρωμένης Hdt.1.91
; ὡς μὴ 'μπολήσων ἴσθι .. S.Ant. 1063.2 with Participles in oblique cases, λέγουσιν ἡμᾶς ὡς ὀλωλότας they speak of us as dead, A.Ag. 672; ; ; , cf. Hdt.5.85, 9.54;νῦν δέ σου τὰ ἔργα φανερὰ γεγένηται οὐχ ὡς ἀνιωμένου ἀλλ' ὡς ἡδομένου τοῖς γιγνομένοις Lys.12.32
; (lyr.); ἐν ὀλιγωρίᾳ ἐποιοῦντο, ὡς, ὅταν ἐξέλθωσιν, ἢ οὐχ ὑπομενοῦντας σφᾶς ἢ ῥᾳδίως ληψόμενοι βίᾳ made light of the matter, in the belief that.., Th.4.5.—Both constructions in one sentence,τοὺς κόσμους εἴασε χαίρειν ὡς ἀλλοτρίους τε ὄντας καὶ πλέον θάτερον ἡγησάμενος ἀπεργάζεσθαι Pl.Phd. 114e
, cf. X.Cyr.1.5.9.3 with Parts. put abs. in gen.,νῦν δέ, ὡς οὕτω ἐχόντων, στρατιὴν ἐκπέμπετε Hdt.8.144
; ἐρώταὅτι βούλει, ὡς τἀληθῆ ἐροῦντος X.Cyr.3.1.9
; , cf. 904, A.Pr. 760, E.Med. 1311, Th.7.15, X.An.1.3.6: so also in acc.,μισθὸν αἰτοῦσιν, ὡς οὐχὶ αὐτοῖσιν ὠφελίαν ἐσομένην ἐκ τοῦ ἄρχειν Pl.R. 345e
, cf. E.Ph. 1461: with both cases in one sentence,ὡς καὶ τῶν Ἀθηναίων προσδοκίμων ὄντων ἄλλῃ στρατιᾷ καὶ.. διαπεπολεμησόμενον Th.7.25
, cf. Pl.R. 604b.II ὡς before Preps., ἀνήγοντο ὡς ἐπὶ ναυμαχίαν (v.l. -ίᾳ) Th.1.48, cf. X. HG2.1.22;φρύγανα συλλέγοντες ὡς ἐπὶ πῦρ Id.An.4.3.11
; κατέλαβε τὴν ἀκρόπολιν ὡς ἐπὶ τυραννίδι, expressing the purpose, Th.1.126;ἀπέπλεον.. ὡς ἐς τὰς Ἀθήνας Id.6.61
;πλεῖς ὡς πρὸς οἶκον S.Ph.58
;τὸ βούλευμ' ὡς ἐπ' Ἀργείοις τόδ' ἦν Id.Aj.44
: in these passages ὡς marks an intention; not so in the following:ἀπαγγέλλετε τῇ μητρὶ [χαίρειν] ὡς παρ' ἐμοῦ X.Cyr.8.7.28
; alsoὡς ἀπὸ τῆς πομπῆς Pl.R. 327c
;ὡς ἐκ κακῶν ἐχάρη Hdt.8.101
.b later, in geographical expressions, of direction,προϊών, ὡς ἐπὶ τὸν Πηνειόν Str.9.5.8
, cf. 13.1.22;ὡς πρὸς ἕω βλέπων Id.8.6.1
, cf. 7.6.2; ὡς εἰς Φηραίαν (leg. Ἡραίαν)ἰόντων Id.8.3.32
.III ὡς as a Prep., prop. in cases where the object is a person, not a place: once in Hom., (v.l. ἐς τὸν ὁμοῖον, cf.αἶνος Ὁμηρικός, αἰὲν ὁμοῖον ὡς θεός.. ἐς τὸν ὁμοῖον ἄγει Call.Aet.1.1.10
; ἔρχεται.. ἕκαστον τὸ ὅμοιον ὡς τὸ ὅ., τὸ πυκνὸν ὡς τὸ πυκνόν κτλ. (with v.l. ἐς) Hp.Nat.Puer.17), but possibly ὡς.. ὥς as.. so, in Od. l.c.; also in Hdt.,ἐσελθεῖν ὡς τὴν θυγατέρα 2.121
.έ: freq. in [dialect] Att.,ὡς Ἆγιν ἐπρεσβεύσαντο Th.8.5
, etc.; ;ἀπέπλευσαν ἐς Φώκαιαν.. ὡς Ἀστύοχον Id.8.31
; ναῦς ἐς τὸν Ἑλλήσποντον ὡς Φαρνάβαζον ἀποπέμπειν ib.39;ὡς ἐκεῖνον πλέομεν ὥσπερ πρὸς δεσπότην Isoc. 4.121
; the examples of ὡς with names of places are corrupt, e.g.ὡς τὴν Μίλητον Th.8.36
(ἐς cod. Vat.); ὡς Ἄβυδον one Ms. in Id.8.103;ὡς τὸ πρόσθεν Ar.Ach. 242
: in S.OT 1481 ὡς τὰς ἀδελφὰς.. τὰς ἐμὰς χέρας is equiv. to ὡς ἐμὲ τὸν ἀδελφόν; in Id.Tr. 366 δόμους ὡς τούσδε house = household.D [full] ὡς in independent sentences:I as an exclamation, how, mostly with Advbs. and Adjs., ὡς ἄνοον κραδίην ἔχες how silly a heart hadst thou! Il.21.441; ὡς ἀγαθὸν καὶ παῖδα λιπέσθαι how good is it.., Od.3.196, cf. 24.194;φρονεῖν ὡς δεινόν S.OT 316
; ὡς ἀστεῖος ὁ ἄνθρωπος how charming he is! Pl.Phd. 116d;ὡς ἐμεγαλύνθη τὰ ἔργα σου, Κύριε LXX Ps.91(92).6
, 103(104).24; in indirect clauses, ἐθαύμασα τοῦτο, ὡς ἡδέως.. ἀπεδέξατο marvelled at seeing how.., Pl. Phd. 89a.2 with Verbs, ὥς μοι δέχεται κακὸν ἐκ κακοῦ αἰεί how constantly.., Il.19.290, cf. 21.273; ὡς οὐκ ἔστι χάρις μετόπισθ' εὐεργέων how little thanks remain! Od.22.319; ὡς ὄχλος νιν.. ἀμφέπει see how.., E.Ph. 148; ὡς ὑπερδέδοικά σου how greatly.., S.Ant.82; so perh.ὡς οἰμώξεται Ar.Ra. 279
; (troch.).II to mark a wish, oh that! c. opt. alone,ὡς ἔρις.. ἀπόλοιτο Il.18.107
;ὡς ἀπόλοιτο καὶ ἄλλος Od.1.47
, cf. S.El. 126 (lyr.); also ὡς ἄν or κε with opt., ;ὥς κέ οἱ αὖθι γαῖα χάνοι 6.281
.2 joined with other words of wishing,ὡς ὤφελες αὐτόθ' ὀλέσθαι 3.428
;ὡς δὴ μὴ ὄφελον νικᾶν Od.11.548
.E [full] ὡς with numerals marks that they are to be taken only as a round number, as it were, about, nearly,σὺν ἀνθρώποις ὡς εἴκοσι X.An.3.3.5
; also ὡς πέντε μάλιστά κῃ about five (v.μάλα 111.5
), Hdt.7.30:—also with words compounded with numerals,δέπας.. ὡς τριλάγυνον Stesich.7
; παῖς ὡς ἑπτέτης of some seven years, Pl. Grg. 471c;δρέπανα ὡς διπήχη X.Cyr.6.1.30
, cf. An.5.4.12; cf. .F [full] ὡς in some elliptical (or apparently elliptical) phrases:1 ὡς τί δὴ τόδε (sc. γένηται); to what end? E.Or. 796 (troch.); cf.ἵνα B.11.3c
.2 know that (sc. ἴσθι), ὡς ἔστιν ἀνδρὸς τοῦδε τἄργα ταῦτά σοι S.Aj.39
; ; , cf. Med. 609, Ph. 720; ὡς τάχ' οὐκέθ' αἱματηρὸν.. ἀργήσει ξίφος ib. 625 (troch.); so in Com.,ὡς ἔστ' ἐν ἡμῖν τῆς πόλεως τὰ πράγματα Ar.Lys.32
, cf. 499 (anap.), Ach. 333 (troch.), Nu. 209; also .3 ὡς ἕκαστος, ἕκαστοι, each severally (whether in respect of time, place, or other difference),ξυνελέγοντο.. Κορίνθιοι δισχίιοι ὁπλῖται, οἱ δ' ἄλλοι ὡς ἕκαστοι, Φλειάσιοι δὲ πανστρατιᾷ Th.5.57
, cf. 1.107, 113; πρώτη τε αὕτη πόλις ξυμμαχὶς παρὰ τὸ καθεστηκὸς ἐδουλώθη, ἔπειτα δὲ καὶ τῶν ἄλλων ὡς ἑκάστη [ξυνέβη] (ξ. secl. Krüger: ἀπὸ κοινοῦ ἐδουλώθη Sch.l.c.) Id.1.98; ἄλλοι τε παριόντες ἐγκλήματα ἐποιοῦντο ὡς ἕκαστοι ib.67, cf. 7.65; χρησμολόγοι τε ᾖδον χρησμοὺς παντοίους, ὧν ἀκροᾶσθαι ὡς ἕκαστος ὥρμητο, i. e. different persons ran to listen to different prophecies, Id.2.21; τὰς ἄλλας ὡς ἑκάστην ποι ἐκπεπτωκυῖαν ἀναδησάμενοι ἐκόμιζον ἐς τὴν πόλιν they made fast to the rest wherever each (ship) had been run ashore, Id.7.74; οἱ δ' οὖν ὡς ἕκαστοι Ἕλληνες κατὰ πόλεις τε ὅσοι ἀλλήλων ξυνίεσαν καὶ ξύμπαντες ὕστερον κληθέντες οὐδὲν πρὸ τῶν Τρωικῶν.. ἁθρόοι ἔπραξαν the various peoples that were later called by the common name of Greeks, Id.1.3;ὡς ἑκάστῳ ἔργον προστάσσων Hdt.1.114
; ὡς ἑκάστην ( one by one) αἱρέοντες (sc. τὰς νήσους) , cf. 79;ὡς ἑκασταχόσε D.C.41.9
, al.; rarely with a Verb,ὡς ἕκαστος ἀπικνέοιτο Hdt.1.29
, cf. Th.6.2: later ὡς followsἕκαστος, ἑκάστῳ ὡς ὁ Θεὸς ἐμέρισεν μέτρον πίστεως Ep.Rom.12.3
:—for the etymology v. infr. H; alsoὡς ἑκάτεροι Th.3.74
(v. infr. H).G [full] ὡς pleonast. inὡς ὅτι D.H. 9.14
, 2 Ep.Cor.11.21, Sch.A Il.1.264, 129, 396, 3.280, AP9.530, dub.l. in Str.15.1.57.H Etymology: this word is in origin five distinct words: (1) ὡς 'as' is the Adv. fr. the Relat. ὅς (I.-E. stem yo-); with ὡς βέλτιστος cf. Skt. yācchrē[snull ][tnull ]á[hudot ] 'the best possible': (2) ὧς ' thus' is the Adv. of a Demonstr. stem so- found in Skt. sa, Gr. ὁ, Lat. sō-c (Gloss. = ita, cf. Umbr. esoc); (3) ὡς postpositive (ὄρνιθες ὥς, etc.) constantly makes a preceding short closed syll. long in Hom., and must therefore have been ϝως; it may perh. be related to Skt. vā, a form of va, iva ( = (1) or (2) like), Lat. ve, Gr. ἦ[ϝ] ε; (4) ὡς prep. 'to' is of doubtful origin (perh. fr. Ως, cogn. with Lat. ōs 'face', Skt. ās: Ως τινα ἐλθεῖν like τί δέ δε φρένας ἵκετο πένθος;); (5) ὡς F.3 is prob. ϝως, Adv. of ϝός the reflexive Adj., and means lit. in his (their) own way (or place); it is idiomatically placed before ἕκαστος ([etym.] ἑκάτερος), cf.ϝὸν ϝεκάτερος Leg.Gort.1.18
. -
16 οὐ
1οὐ (Hom.+; s. Schwyzer II 591–94) objective (as opp. to subjective μή) negative adv., denying the reality of an alleged fact; in the NT used w. the ind. (μή serves as the neg. for the other moods, including inf. and ptc.—w. certain exceptions, which will be discussed below. S. B-D-F §426; Rob. 1168f; Mlt-Turner 281f). Before vowels w. the smooth breathing it takes the form οὐκ; before those w. the rough breathing it is οὐχ; in the mss. this rule is freq. disregarded (W-S. §5, 10bc; B-D-F §14; Rob. 224). On its use s. B-D-F §426–33; Rdm.2 p. 210ff; Rob. 1155–66.① a negative response to a question or statement, as accented form, οὔ: no Mt 13:29 (Schwyzer II 596f); J 1:21; 7:12; 21:5. ἤτω ὑμῶν τὸ οὒ οὔ let your ‘no’ be ‘no’ Js 5:12. Doubled for emphasis (s. ναί e.—οὒ οὔ Nicetas Eugen. 5, 76 H. Likew. μὴ μή=no, no! [Herodas 3, 71; Meleager, I B.C., in Anth. Pal. 12, 80, 3; Psellus p. 268, 15 μὴ μὴ μάγιστρε]) Mt 5:37; 2 Cor 1:17ff. On οὐ μὲν οὖν s. οὐμενοῦν.② marker of negative propositions, notⓐ used to negative single words or clauses (Ar. 13, 7 μῦθοί εἰσι καὶ οὐκ ἄλλο τι; Just., A II, 2, 2 οὐ σωφρόνως; Tat. 5, 1 οὐ κατὰ ἀποκοπήν;—as earlier Gk.: Hom. et al.; s. Kühner-G. II, 182; Schwyzer II 593f)α. οὐ πᾶς not every one Mt 7:21. οὐ πάντες 19:11; Ro 9:6; 10:16. πάντες οὐ κοιμηθησόμεθα we shall not all fall asleep 1 Cor 15:51 (s. JBurn, ET, 1926, 236f; POppenheim, TQ 112, ’31, 92–135; AVaccari, Biblica 13, ’32, 73–76; B-D-F §433, 2; Rob. 753). Likew. transposed διατί πάντες οὐ μετενόησαν; why have not all repented? Hs 8, 6, 2. οὐ πᾶσα σάρξ 1 Cor 15:39. οὐ πάντως Ro 3:9; 1 Cor 5:10.—καλέσω τὸν οὐ λαόν μου λαόν μου those who were not my people I will call my people Ro 9:25a (Hos 2:25b); cp. 1 Pt 2:10. οὐκ ἔθνος no nation at all Ro 10:19 (Dt 32:21).β. freq. in litotes (cp. Lysias 13, 62 εἰ μὲν οὐ πολλοὶ ἦσαν Tat. 3, 2) οὐ πολλοί, πολλαί J 2:12; Ac 1:5 (οὐ μετὰ πολλὰς ἡμέρας = μετʼ οὐ πολλ. ἡμ.; cp. οὐκ ἐξ ὄντων = ἐξ οὐκ ὄντων 2 Macc 7:28). οὐκ ὀλίγος, ὀλίγη, ὀλίγοι, ὀλίγαι Ac 17:4, 12; 19:23f; 27:20. οὐκ ἄσημος 21:39. οὐχ ἁγνῶς Phil 1:17. οὐ μετρίως Ac 20:12. οὐκ ἐκ μέτρου J 3:34. μετʼ οὐ πολύ soon (afterward) Ac 27:14 S. also δ below.γ. not in a contrast τῷ κυρίῳ καὶ οὐκ ἀνθρώποις Col 3:23. τρέχω ὡς οὐκ ἀδήλως 1 Cor 9:26.δ. as a periphrasis for some concepts expressed by verbs: οὐκ ἀγνοεῖν know quite well 2 Cor 2:11. οὐκ ἐᾶν prevent Ac 16:7 (cp. Il. 2, 132); 19:30. οὐκ ἔχειν be in need Mt 13:12; Mk 4:25 (on these two pass. s. Schwyzer II 593, w. ref. to Kühner-G. II 189–92; contrast the use of μή in Lk 8:18). οὐ θέλειν refuse 2 Th 3:10. οὐ πταίειν Js 3:2. οὐχ ὑπακούειν be disobedient 2 Th 3:14. οὐ φιλεῖν be unfriendly to, disesteem 1 Cor 16:22.ⓑ used sometimes w. the ptc. From a above are derived the points under which this is done, contrary to the rule given at beg. of entry. In addition, it is prob. that in individual cases earlier literary influence is still at work (for earlier Gk. s. Kühner-G. II 198–203. μή suggests contingency).—B-D-F §430; Mlt. 231f (w. pap exx.; cp. Just., A I, 33, 4 οὐ συνουσιασθεῖσαν τὴν παρθένον; 67, 5 τοῖς οὐ παροῦσι al.); Rdm.2 212; Mlt-Turner 284f.α. to negative a single concept: πράγματα οὐ βλεπόμενα things not seen Hb 11:1. οὐχ ὁ τυχών extraordinary Ac 19:11; 28:2 (cp. Com. Att. Fgm. III 442 no. 178 οὐδὲ τοῖς τυχοῦσι). θλιβόμενοι ἀλλʼ, οὐ στενοχωρούμενοι 2 Cor 4:8; cp. vs. 9.β. in strong emphasis or contrast: ἄνθρωπον οὐκ ἐνδεδυμένον ἔνδυμα γάμου (emphasizing the fact that his dress was improper) Mt 22:11. οὐ προσδεξάμενοι τὴν ἀπολύτρωσιν (emphasizing the great heroism of their act) Hb 11:35. οὐ βλέπων Lk 6:42. οὐκ ἰδόντες 1 Pt 1:8. οὐκ ὄντος αὐτῷ τέκνου Ac 7:5.—Contrast: Ac 28:19. τότε μὲν οὐκ εἰδότες θεὸν … νῦν δέ Gal 4:8. καὶ οὐ introducing a contrast is also used w. the ptc. καὶ οὐκ ἐν σαρκὶ πεποιθότες Phil 3:3. καὶ οὐ κρατῶν Col 2:19. ὁ μισθωτὸς καὶ οὐκ ὢν ποιμήν J 10:12.γ. In quotations fr. the LXX in the NT we notice the tendency of the OT translators regularly to render לֹא w. the ptc. by οὐ: ἡ οὐ τίκτουσα, ἡ οὐκ ὠδίνουσα Gal 4:27 (Is 54:1). τὴν οὐκ ἠγαπημένην Ro 9:25b (Hos 2:25a). οἱ οὐκ ἠλεημένοι 1 Pt 2:10 (Hos 1:6).δ. τὰ οὐκ ἀνήκοντα Eph 5:4 v.l. is presumably a mingling of τὰ μὴ ἀνήκοντα and (the rdg. in the text itself) ἃ οὐκ ἀνῆκεν (as early as P46).ⓒ in main clausesα. in simple statements w. the indic. οὐκ ἐγίνωσκεν αὐτήν Mt 1:25. οὐ δύνασθε θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ 6:24. οὐκ ἤφιεν λαλεῖν τὰ δαιμόνια Mk 1:34. οὐκ ἦν αὐτοῖς τέκνον Lk 1:7. οὐχ ὑμῶν ἐστιν Ac 1:7. οὐ γάρ ἐπαισχύνομαι τὸ εὐαγγέλιον Ro 1:16 and very oft. οὐ γάρ σου ἠκούσαμέν ποτε AcPlCor 1:14.β. used to negative the prohibitive future (Hebr. לֹא w. the impf.—Synes., Ep. 67 p. 211b οὐκ ἀγνοήσεις) οὐ φονεύσεις Mt 5:21; cp. vs. 27; Mt 19:18; Ro 7:7; 13:9 (all commandments fr. the Decalogue: Ex 20:13–17; Dt 5:17–21). Also οὐκ ἐπιορκήσεις Mt 5:33. οὐκ ἐκπειράσεις κύριον Lk 4:12 (Dt 6:16); Ac 23:5 (Ex 22:27); 1 Cor 9:9 (Dt 25:4).—Mt 6:5.ⓓ in subordinate clausesα. in relative clauses w. indic. (in the NT, μή is found in such clauses only Tit 1:11; 2 Pt 1:9; 1J 4:3 [but s. B-D-F §428, 4 and Rob. 1158]; Ac 15:29 D; Col 2:18 v.l.): Mt 10:38; 12:2; Mk 4:25 (s. 2aδ above) Lk 6:2; J 6:64; Ro 15:21 (Is 52:15); Gal 3:10 (Dt 27:26) al.β. in declarative clauses w. ὅτι, likew. in temporal and causal clauses w. ind.: ὅτι οὐ J 5:42; 1 Th 2:1. ὁ ἀρνούμενος ὅτι Ἰησοῦς οὐκ ἔστιν ὁ Χριοτός 1J 2:22 (on the negative here s. ἀρνέομαι 2).—ἐπει οὐ Lk 1:34. ὅτε οὐ 2 Ti 4:3.—εἰ οὐ w. indic.: εἰ οὐ δώσει αὐτῷ Lk 11:8; cp. ὅστις (ὸ̔ς) οὐκ ἔχει Mt 13:12 and Mk 4:25=ὸ̔ς ἂν μὴ ἔχει Lk 8:18 (Schwyzer II 593). εἰ ἐν τῷ ἀλλοτρίῳ πιστοὶ οὐκ ἐγένεσθε 16:12; Mk 11:26; Lk 18:4; J 1:25; 10:37; Ro 8:9b; 11:21; Hb 12:25.—Once actually in a contrary-to-fact condition: καλὸν ἦν αὐτῷ εἰ οὐκ ἐγεννήθη Mt 26:24=Mk 14:21=1 Cl 46:8 (B-D-F §428, 2; Rob. 1160; Mlt-Turner 284).ⓔ in combination w. other negatives, strengthening the negation (Mel. Chor. Adesp., Fgm. no. 11 Diehl2 [’42] οὐ μήποτε τὰν ἀρετὰν ἀλλάξομαι ἀντʼ ἀδίκου κέρδεος ‘I shall never exchange virtue for unjust gain’; GrBar 13:3 οὐκ … οὐδέν; Just., D. 26, 1) Mt 22:16; Mk 5:37; Lk 4:2; 23:53 (οὐκ ἦν οὐδεὶς οὔπω); J 6:63; 11:49; 12:19; 15:5; Ac 8:39; 2 Cor 11:9. οὐ μηκέτι (s. μηκέτι fα) Mt 21:19 v.l. For use in questions s. 3 below.α. On the combination of οὐ and μή s. μή 4.β. The combining of οὐδέ and οὐ μή to form οὐδʼ οὐ μή instead of οὐδὲ μή is a late development (a barbarism?; B-D-F §431, 3; Rob. 1175; Mlt-Turner 286.—Prayer to the god Socnopaeus: Mitt-Wilck I/2, 122, 2ff εἰ οὐ δίδοταί μοι συμβιῶσαι Ταπεθεῦτι Μαρρείους οὐδʼ οὐ μὴ γένηται ἄλλου γυνή [Rdm.2 211f]; LXX) Mt 24:21. οὐ μή σε ἀνῶ οὐδʼ οὐ μή σε ἐγκαταλίπω Hb 13:5 (Dt 31:6 A, 8 A οὐδ οὐ μή; 1 Ch 28:20 A).—οὐδὲν … οὐ μὴ ἀδικήσει instead of οὐδὲν … μὴ … Lk 10:19. οὐδὲν οὐ μὴ λήψῃ Hm 9:5.ⓕ w. one of two clauses that are either coordinate or contrasted.α. οὐ … ἀλλά s. ἀλλά 1ab.—1 Th 2:4 the οὐ w. the ptc. is prob. to be explained under this head (s. 3 above).β. οὐ …, … δέ Ac 12:9, 14; Hb 4:13, 15.γ. …, ἀλλʼ οὐ looking back upon a ‘to be sure’ 1 Cor 10:5, 23.δ. οὐ μόνον, ἀλλὰ (καί) s. μόνος 2c.ε. οὐ … εἰ μή s. εἰ 6i.③ marker of expectation of an affirmative answer, not so?ⓐ to a direct question (Hom. et al.):α. do … not? does … not? (B-D-F §427, 2; Rob. 917): οὐκ ἀκούεις, πόσα σου καταμαρτυροῦσιν; you hear, do you not …? Mt 27:13. οὐχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν; 6:26. Cp. vs. 30. ὁ διδάσκαλος ὑμῶν οὐ τελεῖ δίδραχμα; your teacher pays the two-drachma tax, does he not? Mt 17:24.—Mk 6:3; 7:18; 12:24; Lk 11:40; J 4:35; 6:70; 7:25; Ac 9:21 and oft. οὐ μέλει σοι ὅτι ἀπολλύμεθα; does it make no difference to you that we are perishing? Mk 4:38. In a related senseβ. destroying the force of the negation (cp. Hdt. et al.; Schwyzer II 598): Ac 4:20; 1 Cor 12:15 (B-D-F §431, 1; Rob. 1164).—In questions, if the verb itself is already negatived (by οὐ), the negation can be invalidated by the interrogative particle μή (s. μή 3a), which expects the answer ‘no’, so that the stage is set for an affirmative answer (Aesop, Fab. 374 P.=404aH. μὴ οὐκ ἔστι χλόη;=certainly there is grass, is there not?) μὴ οὐκ ἤκουσαν; surely they have heard, have they not? Ro 10:18; cp. vs. 19. μὴ οὐκ ἔχομεν ἐξουσίαν; we have the right, do we not? 1 Cor 9:4; cp. vs. 5. μὴ οἰκίας οὐκ ἔχετε; you have houses, do you not? 11:22.ⓑ to a question expressed impatiently in the second pers. of the fut. indic. and functioning as an imperative οὐ παύσῃ;=παῦσαι! will you not stop? = stop! Ac 13:10.—DELG. M-M.2οὐ μεν οὖν (so Aristoph., Plu. 870, Ran. 556; 1188; also οὐμενοῦν Paus. 1, 21, 1) adv. (Aristoph., Pla. et al.; incl. Luc., Jupp. Tr. 35 twice.—Kühner=G. II 158) a marker introducing a negative statement in contradiction of discourse that precedes, not at all, by no means (expressing a strong negation to a question) Dg 7:4.3οὐ μή s. μή 4. -
17 ὅς
ὅς [(A)], ἥ, ὅ, gen. οὗ, ἧς, οὗ, etc. ; dat. pl. οἷς, αἷς, οἷς, etc.: [dialect] Ep. forms, gen. ὅου (prob. replacing Οο) in the phrasesAὅου κλέος οὔ ποτ' ὀλεῖται Il.2.325
, h.Ap. 156 ;ὅου κράτος ἐστὶ μέγιστον Od.1.70
(elsewh.οὗ Il. 7.325
, al., never οἷο); fem.ἕης Il.16.208
(perh. imitation of ὅου; elsewh. onlyἧς 5.265
, al.); dat. pl. οἷς, οἷσι, ᾗς, ᾗσι (never αἷς or αἷσι in Hom.):—Pron. used,A as demonstr. by the side of οὗτος, ὅδε, and the Art. ὁ, ἡ, τό : in post-Homeric Gr. this use survived only in a few special phrases.B as a Relat. by the side of the Art. ὅ, ἥ, τό (v. ὁ, ἡ, τό, c):—this demonstr. and Relat. Pron. must not be confounded with the Possess. ὅς, ἥ, ὅν. (With Gr. Relat. ὅς, ἥ, ὅ cf. Skt. Relat. yas, yā, yad, Lith. jis, ji (he, she), Oslav. i, ja, je (he, she, it).)I Homeric usage: this form only occurs in the nom. masc. and neut. ὅς, ὅ, and perh. nom. fem. ἥ and nom. pl. οἵ, the other cases being supplied by ὁ, ἡ, τό ([etym.] ὅ, ἡ, τό); most codd. have ἥ in Il.17.551, Od. 24.255, al., and this (as also οἵ ) can be referred equally to either (on the accent v. ὁ, ἡ, τό): with γάρ orκαί, ὃς γὰρ δεύτατος ἦλθεν 1.286
;ἀλλὰ καὶ ὃς δείδοικε Il.21.198
;ὃ γὰρ γέρας ἐστὶ θανόντων Od.24.190
, Il.23.9, cf. 12.344 : freq. used emphatically in apodosi, mostly with οὐδέ or μηδέ before it,μηδ' ὅν τινα γαστέρι μήτηρ κοῦρον ἐόντα φέροι, μηδ' ὃς φύγοι Il.6.59
, cf. 7.160, Od.4.653 : after a part., εἰς ἕτερον γάρ τίς τε ἰδών.., ὃς σπεύδει (for ὅστις ἂν ἴδῃ, ὃς σπεύδει) Hes.Op.22.II in later Gr. this usage remained in a few forms:1 at the beginning of a clause, καὶ ὅς and he, Hdt.7.18, X.Smp.1.15, Pl. Phd. 118, Prt. 310d ; καὶ ἥ and she, καὶ οἵ and they, Hdt.8.56,87, Pl. Smp. 201e, X.An.7.6.4.4 in oppositions, where it sts. answers to the Art.,Λέριοι κακοί· οὐχ ὁ μέν, ὃς δ' οὔ.. Phoc.1
;ὃς μὲν.., ὃ δὲ.. Mosch.3.76
;ὃ μὲν.., ὃς δὲ.., ὃ δὲ.., ὃς δὲ.. Bion 1.81
; soτῷ μὲν.., ᾧ δὲ.., ᾧ δὲ.. AP6.187
(Alph.); ὃ μὲν.., ὃ δὲ.., ὃ δὲ.. (neut.) Ev.Matt.13.8 ;ἂ μὲν.., ἃ δὲ.. Heraclit.102
, Archyt. ap. Stob.3.1.110 ;ὧν μὲν.., ὧν δὲ.. Philem.99
;πόλεις ἃς μὲν.., ἃς δὲ.. D.18.71
(as v. l.): so in [dialect] Dor. dat. fem. as Adv.,ᾇ μὲν.., ᾇ δὲ.. Tab.Heracl.1.81
;ἐφ' ὧν μὲν.., ἐφ' ὧν δὲ.. Arist.EN 1109a1
: very freq. in late Prose, Arr.Epict.3.25.1, etc.: also answering to other Prons.,ἑτέρων.., ὧν δὲ.. Philem.31.6
;ἐφ' ᾧ μὲν.., ἐπὶ θατέρῳ δὲ.. Arist. HA 564a21
, etc.B RELAT. PRON., who, which.—By the side of the simple Relat., ὅς, ἥ, ὅ (in Hom. also ὁ, ἡ, τό), we find in common use the compd. forms ὅστε, ὅστις and ὅτις, ὅσπερ and ὅπερ, ὅς γε (q. v.).0-0USAGE of the Relat. Pron. (the foll. remarks apply to ὅς γε, ὅσπερ, ὅστε, ὅστις, as well as to ὅς, and to ὁ, ἡ, τό as relat.):I in respect of CONCORD.—Prop. it agrees in gender and number with the Noun or Pron. in the antec. clause.—But this rule admits of many exceptions:1 the Relat. mayagree with the gender implied, not expressed, in the antec.,φίλον θάλος, ὃν τέκον αὐτή Il.22.87
;τέκνων, οὓς ἤγαγε E.Supp.12
: so after collective Nouns, the Relat. is freq. put in pl. in the gender implied in the Noun,λαόν.., οὕς.. Il.16.369
; στρατιάν.. τοιαύτην.., οἵ τινες.., τὸ ναυτικόν, οἵ.., Th.6.91,3.4 ;πλήθει, οἵπερ.. Pl.Phdr. 260a
; esp. after the names of countries or cities, Τηλέπυλον Λαιστρυγονίην ἀφίκανεν, οἳ.. (i. e. to Telepylos of the Laestrygonians, who..) Od.23.319 ;τὰς Ἀθήνας, οἵ γε.. Hdt.7.8
.β' ; Μέγαρα.., οὓς.. Th.6.94
: it also may agree with the Noun or Pron. implied in an Adj., Θηβαίας ἐπισκοποῦντ' ἀγυιάς, τάν.. the streets of Thebes, which.., S.Ant. 1137 (lyr.); τοὺς Ἡρακλείους παῖδας, ὃς.. the children of Heracles, who.., E.HF 157;τῆς ἐμῆς ἐπεισόδου, ὅν..
of me whom..,S.
OC 731; τὸν ἥμισύν ἐστ' ἀτελὴς τοῦ χρόνου· εἶθ' ἧς πᾶσι μέτεστι.., where ἧς agrees with ἀτελείας implied in ἀτελής, D.20.8.2 when the antec. Noun in sg. implies a class, the Relat. is sts. in pl., ἦ μάλα τις θεὸς ἔνδον, οἳ.. ἔχουσιν (for τις θεῶν, οἵ.. ) Od.19.40 ;κῆτος, ἃ μυρία βόσκει.. Ἀμφιτρίτη
one of the thousands, which..,12.97
;αὐτουργός, οἵπερ..
one of those who..,E.
Or. 920: rare in Prose,ἀνὴρ καλός τε κἀγαθός, ἐν οἷς οὐδαμοῦ σὺ φανήσει γεγονώς D.18.310
, cf. Lys.1.32.3 reversely, the sg. Relat. may follow a pl. antec., where the relat. clause refers to each individual ; but in this case ὅστις or ὃς ἄν is mostly used, ἀνθρώπους τίνυσθον, ὅ τις κ' ἐπίορκον ὀμόσσῃ, for ἀνθρώπων τινά, ὅς κε.., Il.3.279 ; πάντα.., ὅ τι νοοίης, i.e. anything which.., Ar.Nu. 1381 : rarely ὅς alone, τὰ λίνεα [ ὅπλα], τοῦ τάλαντον ὁ πῆχυς εἷλκε a cubit's length where of.., Hdt.7.36.4 the Relat. is sts. in the neut., agreeing rather with the notion implied in the antec. than with the Noun itself, διὰ τὴν πλεονεξίαν, ὃ πᾶσα φύσις διώκειν πέφυκεν for profit's sake—a thing which.., Pl.R. 359c, cf. Lg. 849d;τοὺς Φωκέας, ὃ σιωπᾶν εἰκὸς ἦν
a name which..,D.
19.44 ; γυναῖκας, ἐφ' ὅπερ.. women, for dealings with whom, E.Ba. 454.5 with Verbs of naming, the Relat. freq. agrees with the name added as a predicate, rather than with the antec.,ξίφος, τὸν ἀκινάκην καλέουσι Hdt.7.54
;τὴν ἄκρην, αἳ καλεῦνται Κληΐδες Id.5.108
, cf. 2.17, 124, etc.II in respect of CONSTRUCTION.—Prop., the Relat. is governed by the Noun or Verb in its own clause.—But it is freq. thrown by attraction into the case of the antec. (prob. not in Hom., ἧς in Il.5.265, cf. 23.649, can be expld. otherwise), ἀπὸ παιδεύσιος, τῆς ἐπεπαίδευτο (for τῇ or τήν) Hdt.4.78; freq. in [dialect] Att., Th.7.21, etc.: esp. where a Demonstr. Pron. is unexpressed, while the Relat. takes its case, οὐδὲν ὧν λέγω (for οὐδὲν τούτων ἃ λ.) S.El. 1048, 1220, etc.; ξὺν ᾧπερ εἶχον οἰκετῶν (for ξὺν τούτῳ ὅνπερ) Id.OC 334 ; ἀνθ' ὧν ἂν ἐμοὶ δανείσῃς (for ἀντὶ τούτων ἅ.. ) X.Cyr.3.1.34 ; πρὸς οἷς ἐκτήσαντο (for πρὸς τούτοις ἅ.. ) Pl.Grg. 519a, etc.: the Demonstr. Pron. sts follows,ἀφ' ὧν ἐγένεσθε ἀγαθοί, ἀπὸ τούτων ὠφελεῖσθαι Th.3.64
, cf. D.8.23,26.—This attraction is rare, exc. when the acc. passes into the gen. or dat. (v. supr.): sts. nom. is so attracted, οὐδὲν εἰδότες τῶν ἦν (for τούτων ἃ ἦν) Hdt.1.78; ἀφ' ὧν παρεσκεύασται (for ἀπὸ τούτων ἃ π.) Th.7.67: also dat., ὧν ἐγὼ ἐντετύχηκα οὐδείς (for τούτων οἷς.. ) Pl.Grg. 509a.b reversely the antec. passes into the case of the Relat., φυλακὰς δ' ἃς εἴρεαι.., οὔτις (for φυλακῶν.. οὔτις) Il.10.416; τὰς στήλας, τὰς ἵστα, αἱ πλεῦνες.. (for τῶν στηλῶν.. αἱ πλεῦνες) Hdt.2.106: so also when the Noun follows the Relat. clause, it may be put in apposition with the Relat.,Κύκλωπος κεχόλωται, ὃν ὀφθαλμοῦ ἀλάωσεν, ἀντίθεον Πολύφημον Od.1.69
, cf. 4.11, Il.3.123, A.Th. 553, E.Hec. 771, 986, Hipp. 101, etc.2 the Demonstr. Pron. or the Noun with an Art. is sts. transferred to the Relat. clause, Ἰνδὸν ποταμόν, ὃς κροκοδείλους δεύτερος οὗτος.. παρέχεται the river Indus, being the second river which.., Hdt.4.44;σφραγῖδα.., ἣν ἐπὶ δέλτῳ τήνδε κομίζεις E.IA 156
(anap.);φοβούμεθα δέ γε.. δόξαν.., ὃν δὴ καὶ καλοῦμεν τὸν φόβον ἡμεῖς γε αἰσχύνην Pl.Lg. 647a
.3 the Relat. in all cases may govern a partit. gen., ἀθανάτων ὅς τίς σε.. any one of the immortals who.., Od.15.35, cf. 25,5.448, etc.;οἳ.. τῶν ἀστῶν Hdt.7.170
;οὓς.. βαρβάρων A.Pers. 475
;ᾧ.. τῶν ἡνιόχων Pl. Phdr. 247b
: freq. in neut., ἐς ὃ δυνάμιος to what a height of power, Hdt.7.50 ; οἶσθ' οὖν ὃ κάμνει τοῦ λόγου; what part of thy speech, E. Ion 363; ᾧπερ τῆς τέχνης ἐπίστευον in which particular of their art.., Th. 7.36 ; τὰ μακρὰ τείχη, ἃ σφῶν.. εἶχον which portion of their territory, Id.4.109, etc.: rarely in such forms as ἕξουσι δ' ἣν λάβωσιν ἐν ταφῇ χθονός (for ὃ χθονός) A.Th. 819 ( χθόνα cj. Brunck).III in respect of the Moods which follow the Relat.:1 when the Relat. is equivalent to καί + demonstr. (ὅς = and he..) any mood may follow which may be found in independent clauses: ἦλθε τὸ ναυτικὸν τὸ τῶν βαρβάρων, ὃ τίς οὐκ ἂν ἰδὼν ἐφοβήθη; Lys.2.34 ;ὁ δ' εἰς τὸ σῶφρον ἐπ' ἀρετήν τ' ἄγων ἔρως ζηλωτὸς ἀνθρώποισιν· ὧν εἴην ἐγώ E.Fr. 672
;ἐλπίς, ᾗ μόνῃ σωθεῖμεν ἄν Id.Hel. 815
; εἰς καλὸν ἡμῖν Ἄνυτος ὅδε παρεκαθέζετο, ᾧ μεταδῶμεν τῆς σκέψεως to whom let us.., Pl.Men. 89e ; ὃν ὑμεῖς.. νομίσατε which I would have you think.., Lys.19.61: so the inf. in orat. obliq., ἔτι δὲ.. προσετίθει χρήματα οὐκ ὀλίγα, οἷς χρήσεσθαι αὐτούς (sc. ἔφη) Th.2.13: for the inf. after ἐφ' ᾧ τε, v. ἐπί B. 111.3.2 after ὅς, ὅστις, = whoever, in collective hypothetical sense (= if A + if B + if C..), the same moods are used as after εἰ:a [tense] pres. ind.,τῷδ' ἔφες ἀνδρὶ βέλος.. ὅς τις ὅδε κρατέει Il.5.175
;κλῦθι, ἄναξ, ὅτις ἐσσί Od.5.445
; δουληΐην.., ἥτις ἐστί (as we say) whatever it is, Hdt.6.12 ; ὅ τι ἀνὴρ καὶ γυνή ἐστι πλὴν παιδίων all that are man and woman, Id.2.60 ;Ζεύς, ὅστις ποτ' ἐστίν A.Ag. 160
(lyr.): also afterὅς, ἐχθρὸς γάρ μοι κεῖνος.. ὃς πενίῃ εἴκων ἀπατήλια βάζει Od.14.157
, etc.b subj. with ἄν ([etym.] κεν) or, in poetry, without ἄν:ξυνίει ἔπος ὅττι κεν εἴπω 19.378
;οὐ δηναιὸς ὃς ἀθανάτοισι μάχηται Il.5.407
:—in such cases the opt. is used after secondary tenses,Τρῶας ἄμυνε νεῶν, ὅς τις φέροι ἀκάματον πῦρ 15.731
, cf. Hes.Sc. 480 ;πάντας ἑξῆς, ὅτῳ ἐντύχοιεν,.. κτείνοντες Th.7.29
, cf. Pl.Ap. 21a, etc.c sts. opt. without ἄν after a primary tense,ὃν πόλις στήσειε, τοῦδε χρὴ κλύειν S.Ant. 666
; after an opt., .IV peculiar Idioms:1 in Homer and correct writers, when two coordinate Relat. clauses were joined by καί or δέ, the Relat. Pron. was freq. replaced in the second clause by the demonstr. even though the case was changed, ἄνδρα.., ὃς μέγα πάντων Ἀργείων κρατέει καί οἱ πείθονται Ἀχαιοί (for καὶ ᾧ) Il.1.78 ; ὅου κράτος ἐστὶ μέγιστον.. · Θόωσα δέ μιν τέκε νύμφη (for ὃν τέκε) Od.1.70, cf. 14.85, etc. ; and this sts. even without the demonstr. being expressed, δοίη δ' ᾧ κ' ἐθέλοι καί οἱ κεχαρισμένος ἔλθοι (for καὶ ὅς οἱ) 2.54, cf. 114 ; οὕς κεν ἐΰ γνοίην καί τ' οὔνομα μυθησαίμην (for καὶ ὧν) Il.3.235 ; ᾗ χαλκὸς μὲν ὑπέστρωται, χαλκὸν δ' ἐπίεσται (nom. supplied) Orac. ap. Hdt.1.47 ;ἃς ἐπιστήμας μὲν προσείπομεν.., δέονται δὲ ὀνόματος ἄλλου Pl.R. 533d
.2 the neut. of the Relat. is used in [dialect] Att. to introduce a clause qualifying the whole of the principal clause which follows: the latter clause is commonly introduced by γάρ, ὅτι, εἰ, ἐπειδή, etc.,ὃ δὲ δεινότατόν γ' ἐστὶν ἁπάντων, ὁ Ζεὺς γὰρ.. ἕστηκεν κτλ. Ar.Av. 514
, cf. D.19.211, etc.;ὃ δὲ πάντων σχετλιώτατον, εἰ.. βουλευσόμεθα Isoc.6.56
;ὃ μὲν πάντων θαυμαστότατον ἀκοῦσαι, ὅτι.. Pl. R. 491b
, cf.Ap. 18c: also without any Conj.,ὃ δὲ πάντων δεινότατόν ἐστι, τοιοῦτος ὢν κτλ. And.4.16
;ὃ δ' ἠπάτα σε πλεῖστον.., ηὔχεις κτλ. E.El. 938
: c. inf.,ὃ δὲ πάντων δεινότατον, τὴν ἀδελφὴν ὑποδέξασθαι Lys.19.33
(but ὑποδέξασθαι < δεῖ> is prob. cj.), etc.:—so also the neut. pl. ἅ may mean with reference to that which, ἃ δ'.. ἐστί σοι λελεγμένα, πᾶν κέρδος ἡγοῦ.. as to what has been said.., E.Med. 453, cf. Hdt.3.81, S.OT 216, Ar.Eq. 512, etc.3 in many instances the Gr. Relat. must be resolved into a Conj. and Pron., θαυμαστὸν ποιεῖς, ὃς ἡμῖν οὐδὲν δίδως (= ὅτι σὺ) X.Mem.2.7.13, cf. Lys.7.23 codd., Pl.Smp. 204b, etc.: very freq. in conditional clauses, for εἴ orἐάν τις, βέλτερον ὃς... προφύγῃ κακόν, ἠὲ ἁλώῃ Il.14.81
, cf. Hes.Op. 327 ;συμφορὰ δ', ὃς ἂν τύχῃ κακῆς γυναικός E.Fr. 1056
;τὸ δ' εὐτυχές, οἳ ἂν.. λάχωσι κτλ. Th.2.44
;τὸ καλῶς ἄρξαι τοῦτ' εἶναι, ὃς ἂν τὴν πατρίδα ὠφελήσῃ Id.6.14
.4 the Relat. freq. stands where we should use a final Conj. or the inf., ἄγγελον ἧκαν, ὃς ἀγγείλειε sent a messenger to tell.., Od. 15.458 ;κλητοὺς ὀτρύνομεν, οἵ κε τάχιστα ἔλθωσ'
that they may..,Il.
9.165 : and freq. with [tense] fut. ind., πρέσβεις ἄγουσα, οἵπερ φράσουσι (v.l. φράσωσι) to tell.., Th.7.25 ;πέμψον τιν', ὅστις σημανεῖ E.IT 1209
(troch.), cf. X.HG2.3.2, Mem.2.1.14: so with [tense] fut. opt.,ὀργάνου, ᾧ τὴν τροφὴν δέξοιτο Pl.Ti. 33c
: also for ὥστε, after οὕτω, ὧδε, etc., οὐκ ἔστιν οὕτω μῶρος, ὃς θανεῖν ἐρᾷ (for ὥστε ἐρᾶν) S.Ant. 220, cf. Hdt.4.52, E.Alc. 198, Ar.Ach. 737, etc.5 ὅς is freq. used where we should expect οἷος, as μαθὼν ὃς εἶ φύσιν what thou art, S.Aj. 1259, cf. E.Alc. 640, Pl. Euthd. 283d, etc.6 ὅς is sts. = ὅστις or τις in indirect clauses,γνώσῃ.. ὅς.. ἡγεμόνων κακὸς ἠδ' ὅς κ' ἐσθλὸς ἔῃσι Il.2.365
(perh. felt as Relat.); ὃς ἦν ὁ ἀναδέξας, οὐκ ἔχω εἰπεῖν I cannot tell who it was that.., Hdt.6.124 ;γενομένης λέσχης ὃς γένοιτο.. ἄριστος Id.9.71
(in 4.131,6.37,7.37, τί θέλει ([etym.] θέλοι ) has been conjectured for τὸ of the Mss.); so in [dialect] Att.,ἐγῷδ' ὅς ἐστι, Κλεισθένης ὁ Σιβυρτίου Ar.Ach. 118
, cf. 442, Av. 804, Pl.59, 369, S.OT 1068, OC 1171 ;πέμπει πρὸς τὸν Κῦρον, εἰπὼν ὃς ἦν X.Cyr.6.1.46
, cf. D.52.7;δηλώσας ὃς ἦν Arist.Po. 1452a26
;γράψας παρ' οὗ κομιούμεθα PCair.Zen.150.11
(iii B. C.).b later ὅς = τίς even in direct questions, ἐφ' ὃ πάρει ; Ev.Matt.26.50 ; ἣν δοκεῖς; Arr.Epict.4.1.120 (both dub.).7 in exclamations,ὦ Ἡράκλεις, ἃ πέπονθα Men.Epit. 146
. 0-1A a. the Relat. Pron. joined with Particles or Conjs.:I ὅς γε, v. ὅσγε.II ὃς δή, v. δή 11.2 ; ὃν δήποτε τρόπον in some way or other, Arist.Metaph. 1090a6 ; ὁδήποτε, ἁδήποτε, anything or things whatever, Id.EN 1167a35, 1164a25 ; [full] ὁσδηποτοῦν, Euc.Phaen.p.10 M., Dsc.5.10, Jul.Or.1.18c, IG22.1121.30 (iv A. D.); [full] ὁσδηποτεοῦν, IGRom. 4.915 (Cibyra, i A. D.), IG22.1368.133 (ii A. D.); [full] ὁσδητισοῦν (in [dialect] Boeot. form ὁσδειτισῶν), ib.7.3081.5 (Lebad.) ; [full] ὁσποτοῦν, Dicaearch.2.4.III ὃς καί, v. καί B. 6; but καὶ ὅς and who (which), D.23.68.2 , called also Ph., Wilcken Chr.11 A52 (ii B. C.), etc.: for nom. sg. masc. v. καί B. 2.2 ὅς κε is also used so as to contain the antec. in itself, much like εἴ τις as νεμεσσῶμαί γε μὲν οὐδὲν κλαίειν, ὅς κε θάνῃσι I am not wroth that men should weep for whoever be dead, Od.4.196: ὅστις is also used in this way, cf.ὅστις 1
.V ὅσπερ, ὅστε, ὅστις, v. sub vocc. 0-2A b. abs. usages of certain Cases of the Relat. Pron.:I gen. sg. οὗ, of Place,1 like ὅπου, where, A.Pers. 486, S.OC 158 (lyr.), etc.; , v.l. in Pl.Phdr. 248b, etc.; , S. Aj. 1237, OC77, etc.; also of circumstances,οὗ γὰρ τοιούτων δεῖ, τοιοῦτός εἰμ' ἐγώ Id.Ph. 1049
;εἰ γένοιο οὗ νῦν εἰμί Pl.Smp. 194a
, etc.; in some places,E.
Or. 638 ;οὗ μέν.., οὗ δέ..
in some places.., in others..,Arist.
Oec. 1345b34 : c. gen., οὐκ εἶδεν οὗ γῆς εἰσέδυ in what part of the earth, E.IA[ 1583];ἐννοεῖς οὗ ἐστὶ.. τοῦ ἀναμιμνήσκεσθαι Pl.Men. 84a
;συνιδὼν οὗ κακῶν ἦν Luc.Tox.17
.2 in pregnant phrases, μικρὸν προϊόντες..,οὗ ἡ μάχη ἐγένετο (for ἐκεῖσε οὗ) X.An.2.1.6 ; soοὗπερ προσβεβοηθήκει Th.2.86
, cf. 1.134 ; ἀπιὼν ἐκ τῆς πόλεως, οὗ κατέφυγε (for οἷ κατέφυγε καὶ οὗ ἦν) X.Cyr.5.4.14 (dub. l.);ἐπειδὰν ἱζήσωμεν οὗ ἄγεις Philostr.Her.Prooem.13
: in later Gr. οὗ was used simply for οἷ, οὗπερ ἂν ἔλθῃ Tim069, cf. Ev.Luc.10.1, etc.: but in early writers this is f. l., as in D.21.74, etc.II dat. fem. ᾗ, [dialect] Dor. ᾇ, of Place, where, or Manner, as, v. ᾗ.2 old abl. (?) ὧ, in [dialect] Dor. (cf. ϝοίκω), τηνῶθε καθεῖλον, ὧ ( whence)μ' ἐκέλευ καθελεῖν τυ Theoc.3.11
;ἐν τᾷ πόλι, ὧ κ' ᾖ, καρῡξαι ἐν τἀγορᾷ IG9(1).334.21
([dialect] Locr., v B. C.).IV acc. sg. neut. ὅ, very freq. = ὅτι, that, how that, , al.; and so also, because, ,al.2 in [dialect] Att. ὅ, for which reason, E.Hec.13, Ph. 155, 263, Ar.Ec. 338: also acc. neut. pl. ἅ in this sense, S.Tr. 137 (lyr.), Isoc.8.122.3 whereas, Th.2.40,3.12, Ep.Rom.6.10, Ep.Gal.2.20.VI ἐφ' ᾧ, v. ἐπί B. 111.3.------------------------------------ὅς [(B)], ἥ, ὅν (not ὅ, v. Il.1.609,21.305, Od.11.515), gen.Aοἷο Il.3.333
, Od.1.330, al.,οὗ 23.150
, al. ; Cret. [full] ϝός Leg.Gort.1.18,al., SIG 1183 ; so in [dialect] Aeol., Sapph.Supp.1.6, Lyr.Adesp.32, cf. A.D.Pron. 107.11 :—POSSESS. PRON.:I of the 3 pers., his, her, put either before or after its Noun, ᾧ πενθερῷ, ὃν θυμόν, etc., Il.6.170, 202, etc. ;ἧς ἀρχῆς IG12.761
; πόσιος οὗ, πατέρι ᾧ, Od.23.150,3.39, etc.: sts. also with Art.,τὰ ἃ κῆλα Il.12.280
;τὰ ἃ δώματα Od.14.153
, etc.; also in Lyr., Pi.O.5.8, P.6.36 (elsewh. Pi. prefers ἑός), B.5.47: sts. in Trag., (lyr.); (iamb.);ἐκγόνοισιν οἷς E.Med. 955
(iamb.): with Art.,λιτῶν τῶν ὧν A.Th. 641
;ὅπλων τῶν ὧν S.Aj. 442
;τῶν ὧν τέκνων Id.Tr. 266
, cf. 525 (lyr.);τοῖς οἷσιν αὐτοῦ Id.OT 1248
: so in Cret. Prose,τὰ ϝὰ αὐτᾶς Leg.Gort. 2.46
; in Thgn.1009, ὧν αὐτοῦ κτεάνων is to be restd. for τῶν.. from IG12.499 ; once in Hdt.,γυναῖκα ἥν 1.205
; never in [dialect] Att. Prose.II of the 2 pers., for σός, thy, thine, Hes.Op. 381, AP7.539 (Pers.), Mosch.4.77(dub. in Hom., v. infr.); andIII of the I pers., for ἐμός, my, mine, Od.9.28,13.320, A.R.4.1015, 1036.—Signfs. II and III were denied for Homer by Aristarch., see esp. A.D.Pron.109.20 ; in Od.9.28 and 34 he (or at least A. D. l.c.) rendered ἧς γαίης and πατρίδος 'a man's own fatherland', and athetized Od.13.320: in Il.14.221, 264,16.36,19.174, al., φρεσὶ σῇσιν has better Ms. authority than φρεσὶν ᾗσιν; and in Od.15.542, cf. 1.402, δώμασι σοῖσιν than δώμασιν οἷσιν; v. ἑός. (Cogn. with Skt. σϝάς 'his (my, thy) own', Slav. stem. svo- (used of all 3 persons, as in Skt.): I.-E. swo- was related to I.-E. sewo-, v. ἑός.) -
18 ἄξιος
ἄξιος, ία, ον (Hom.+; loanw. in rabb.) adj. for *ἄγ-τιος, cp. ἄγω in the sense ‘draw down’ in the scale, ‘weigh’, hence ἄξιος of someone or someth. that is evaluated. Whether the evaluation results in an advantage or a penalty depends on the context or use of a negative particle.① pert. to having a relatively high degree of comparable worth or value, corresponding, comparable, worthy, of things, in relation to other things,ⓐ of price equal in value (Eur., Alc. 300; Ps.-Demosth. 13, 10; Herodian 2, 3 [of the value of a thing]; Pr 3:15; 8:11; Sir 26:15; s. Nägeli 62) οὐκ ἄξια τὰ παθήματα πρὸς τ. μέλλουσαν δόξαν the sufferings are not to be compared w. the glory to come Ro 8:18 (Arrian, Anab. 6, 24, 1 οὐδὲ τὰ ξύμπαντα … ξυμβληθῆναι ἄξια εἶναι τοῖς … πόνοις=all [the trials] are not worthy to be compared with the miseries). οὐδενὸς ἄ. λόγου worthy of no consideration Dg 4:1 (λόγου ἄ. Hdt. 4, 28; Pla., Ep. 7, 334e; Diod S 13, 65, 3 οὐδὲν ἄξιον λόγου πράξας; Dionys. Hal. 1, 22, 5; Dio Chrys. 22 [39], 1; Vit. Hom. et Hes. 4); cp. vs. 4.ⓑ gener., of any other relation (Diod S 4, 11, 1 ἄξιον τῆς ἀρετῆς=worthy of his valor; Jos., Vi. 250 βοὴ εὐνοίας ἀξία; Just., A I, 4, 8 οὐδὲν ἄ. τῆς ὑποσχέσεως) καρποὶ ἄ. τῆς μετανοίας fruits in keeping with your repentance i.e. such as show that you have turned from your sinful ways Lk 3:8; Mt 3:8. For this ἄ. τῆς μετανοίας ἔργα Ac 26:20. καρπὸς ἄ. οὗ ἔδωκεν fruit that corresponds to what he gave us 2 Cl 1:3. ἄ. πρᾶγμα ISm 11:3 (cp. Just., A I, 19, 5 ἀ. θεοῦ δύναμιν). ἄκκεπτα IPol 6:2. ἔργα ἄ. τῶν ῥημάτων deeds corresponding to the words 2 Cl 13:3. πάσης ἀποδοχῆς ἄ. worthy of full acceptance 1 Ti 1:15; 4:9 (Heraclid. Crit. [III B.C.] Fgm. I 17 πάσης ἄξιος φιλίας; Just., D. 3, 3 ἀποδοχῆς ἄξια). οὐδὲν ἄ. θανάτου nothing deserving death (cp. ἄξιον … τι θανάτου Plut., Marcus Cato 349a [21]) Lk 23:15; Ac 25:11, 25. θανάτου ἢ δεσμῶν ἄ. nothing deserving death or imprisonment 23:29; 26:31 (cp. Hyperid. 3, 14; Appian, Iber. 31 §124 ἄξια θανάτου; Jos., Ant. 11, 144; Herm. Wr. 1, 20 ἄ. τοῦ θανάτου). Foll. by rel. clause ἄ. ὧν ἐπράξαμεν Lk 23:41.ⓒ impers. ἄξιόν ἐστι it is worthwhile, fitting, proper (Hyperid. 2, 3; 6, 3; 4 Macc 17:8; EpArist 4; 282; Just., A II, 3, 2) w. articular inf. foll. (B-D-F §400, 3; Rob. 1059) τοῦ πορεύεσθαι 1 Cor 16:4. καθὼς ἄ. ἐστιν 2 Th 1:3.② pert. to being correspondingly fitting or appropriate, worthy, fit, deserving of pers.ⓐ in a good sense, but one which is sometimes negated. The negative particle in such cases generates the equivalent of ἀνάξιος ‘unworthy’. W. gen. of the thing of which one is worthy τῆς τροφῆς entitled to his food Mt 10:10; D 13:1f. τῆς αἰωνίου ζωῆς Ac 13:46. τοῦ μισθοῦ Lk 10:7; 1 Ti 5:18. πάσης τιμῆς 6:1 (Dio Chrys. 14 [31], 93; Lucian, Tox. 3 τιμῆς ἄ. παρὰ πάντων). ἄ. μετανοίας Hs 8, 6, 1.—W. gen. of the pers. οὐκ ἔστιν μου ἄ. he is not worthy of me=does not deserve to belong to me (perh. ‘is not suited to me’, s. 1 above) Mt 10:37f; cp. PtK 3 p. 15, 17; D 15:1; ἄ. θεοῦ (Wsd 3:5; Just., D. 5, 3) IEph 2:1; 4:1; cp. 15:1; IRo 10:2; ὧν οὐκ ἦν ἄ. ὁ κόσμος of whom the world was not worthy=‘they were too good for this world’ (New Life version) Hb 11:38.—W. inf. foll. (M. Ant. 8, 42 οὔκ εἰμι ἄξιος with inf.; BGU 1141, 15 [13 B.C.]; Jos., Ant. 4, 179; Just., A I, 22, 1) οὐκέτι εἰμὶ ἄ. κληθῆναι υἱός σου I am no longer fit to be called your son Lk 15:19, 21; cp. Ac 13:25; Rv 4:11; 5:2, 4, 9, 12 (WvUnnik, BRigaux Festschr. ’70, 445–61); B 14:1; IEph 1:3; Mg 14; Tr 13:1; Sm 11:1; Hs 8, 2, 5.—W. gen. of the inf. (ParJer 4:5) MPol 10:2. Foll. by ἵνα (B-D-F §393, 4; Rob. 658) ἄ. ἵνα λύσω τὸν ἱμάντα good enough to untie the thong J 1:27 (ἱκανός P66, 75; s. ἱκανός end). Foll. by a rel. clause ἄ. ἐστιν ᾧ παρέξῃ τοῦτο Lk 7:4 (B-D-F §5, 3b; 379; Rob. 724). Abs. (PPetr II, 15 [3], 8 ἄ. γάρ ἐστιν ὁ ἄνθρωπος; 2 Macc 15:21; Just., D. 39, 2 ὡς ἀξιοί εἰσι) ἄ. εἰσιν they deserve to Rv 3:4; 16:6. Cp. Mt 10:11, 13; 22:8; IEph 2:2; Mg 12; Tr 4:2; IRo 9:2; ISm 9:2; IPol 8:1; B 9:9; 21:8; with a negative or negative implication in the context Hs 8, 11, 1; B 9:9; 14:4. ἄ. τινα ἡγεῖσθαι (Job 30:1) Hv 2, 1, 2; 3, 3, 4; 4, 1, 3; m 4, 2, 1; Hs 7:5; Hs 9, 28, 5 (w. ἵνα foll. in some of these pass. fr. Hermas). ὁ σωτὴρ ἀξίαν αὐτὴν ἡγήσατο the Savior considered her worthy GMary 463, 22. As an epithet of persons IMg 2. Subst. ἀκούει τῶν ἀξίων (God) heeds the deserving AcPt Ox 849, 28 (cp. Just., A I, 52, 3).—Comp. ἀξιώτερος (SIG 218, 25) Hv 3, 4, 3.—Ins: Larfeld I, 493f.ⓑ in a context in which the evaluation is qualified by unpleasant consequences to the one evaluated (Ael. Aristid. 34 p. 650 D. ἄ. ὀργῆς) ἄ. πληγῶν (Dt 25:2; cp. Jos., Ant. 13, 294) deserving blows Lk 12:48. ἄ. θανάτου (Nicol. Dam.: 90 Fgm. 4 p. 335, 12f Jac.; Appian, Bell. Civ. 2, 108 §452; Mel., HE 4, 26, 6) Ro 1:32. καθώς τις ἄξιός ἐστιν as each deserves Hs 6, 3, 3 of punishments.—JKleist, ‘Axios’ in the Gospels: CBQ 6, ’44, 342–46; KStendahl, Nuntius 7, ’52, 53f.—EDNT. M-M. TW. -
19 ὅς
ὅς, ἥ, ὅ① as relative pron. who, which, what, that (Hom.+). On its use s. B-D-F §293–97; 377–80; Rydbeck 98–118; W-S. §24; Rob. 711–26, and for ancient Gk. in gener. Kühner-G. II 399ff; Schwyzer II 639–41.ⓐ As a general rule, the relative pron. agrees in gender and number w. the noun or pron. to which it refers (i.e. its antecedent); its case is determined by the verb, noun, or prep. that governs it: ὁ ἀστήρ, ὸ̔ν εἶδον Mt 2:9. ὁ Ἰησοῦς, ὅν ἐγὼ καταγγέλλω ὑμῖν Ac 17:3. Ἰουδαῖον, ᾧ (sc. ἦν) ὄνομα Βαριησοῦς 13:6. ὁ Ἰουδαῖος …, οὗ ὁ ἔπαινος Ro 2:29. Ἰσραηλίτης, ἐν ᾧ δόλος οὐκ ἔστιν J 1:47. οὗτος, περὶ οὗ ἀκούω τοιαῦτα Lk 9:9 and very oft.ⓑ A demonstrative pron. is freq. concealed within the relative pron.:α. in such a way that both pronouns stand in the same case: ὅς the one who ὅς οὐ λαμβάνει Mt 10:38; sim. Mk 4:9; 9:40 (the three w. implied condition). οὗ of the one whose J 18:26. ᾧ to the one to whom Ro 6:16. ὅν the one whom (or someth. sim.) Mk 15:12; J 1:45. οἷς to those for whom Mt 20:23. οὕς those whom Mk 3:13; J 5:21. ὅ that which, what Mt 10:27.—A prep. governing the relative belongs in certain pass. to the (omitted) demonstr. pron. alone: παρʼ ὅ Ro 12:3; Gal 1:8; ὑπὲρ ὅ (ἅ) 1 Cor 10:13; 2 Cor 12:6; Phlm 21; πρὸς ἅ 2 Cor 5:10; εἰς ὅν J 6:29. In others it must be added to both pronouns: ἐν ᾧ in that in which 2 Cor 11:12; 1 Pt 2:12; 3:16 (these passages in 1 Pt may be classed under 1kγ also). ἐν οἷς Phil 4:11. ὑπὲρ οὑ because of that for which 1 Cor 10:30. ἀφʼ ὧν from the persons from whom 2 Cor 2:3.—The much disputed pass. ἑταῖρε, ἐφʼ ὸ̔ πάρει Mt 26:50 would belong here if we were to supply the words necessary to make it read about as follows: friend, (are you misusing the kiss) for that (purpose) for which you are here? (Wlh.; EKlostermann) or thus: in connection with that (=the purposes), for which (=for the realization of which) you have appeared (do you kiss me)? (Rdm.2 78). Friend, are you here for this purpose? FRehkopf, ZNW 52, ’61, 109–15. But s. βב and iβ below.β. But the two pronouns can also stand in different cases; in such instances the demonstr. pron. is nearly always in the nom. or acc.א. in the nom. οὗ one whose Ac 13:25. ὧν those whose Ro 4:7 (Ps 31:1). ᾧ the one to or for whom Lk 7:43; 2 Pt 1:9. οἷς those to whom Mt 19:11; Ro 15:21 (Is 52:15). ὅ that (nom.) which (acc.) Mt 13:12; 25:29; 26:13; Mk 11:23; Lk 12:3. Likew. ἅ Lk 12:20. ὅν he whom J 3:34; 4:18; Ac 10:21. ἐφʼ ὅν the one about whom Hb 7:13.ב. in the acc. ὧν the things of which J 13:29. ᾧ the one (in) whom 2 Ti 1:12. So also w. a prep.: ἐν ᾧ anything by which Ro 14:21. ἐν οἷς things in which 2 Pt 2:12. ἐφʼ ὅ that upon which Lk 5:25. περὶ ὧν the things of which Ac 24:13. ἐφʼ οἷς from the things of which Ro 6:21 (this passage perh. uses a commercial metaphor, for pap s. Mayser II/2, 434f §121). εἰς ὸ̔ν the one in whom Ro 10:14a.—So Mt 26:50 (s. bα above), if the words to be supplied are about as follows: friend, (do that) for which you have come! (so ESchwartz, ByzZ 25, 1925, 154f; EOwen, JTS 29, 1928, 384–86; WSpiegelberg, ZNW 28, 1929, 341–43; FZorell, VD 9, 1929, 112–16; sim. PMaas, Byz.-Neugriech. Jahrb. 8, ’31, 99; 9, ’32, 64; WEltester: OCullmann Festschr., ’62, 70–91; but s. iβ end.—S. Jos., Bell. 2, 615 at πάρειμι 1a).ג. Only in isolated instances does the demonstr. pron. to be supplied stand in another case: οὗ = τούτῳ, οὗ in him of whom Ro 10:14b. παρʼ ὧν = τούτοις, παρʼ ὧν Lk 6:34.ⓒ Constructions peculiar in some respectα. The pleonastic use of the pers. pron. after ὅς (Mlt. 94f; B-D-F §297) γυνὴ ἧς εἶχεν τὸ θυγάτριον αὐτῆς Mk 7:25 is found in older Gk. (Hyperid., Euxen. 3 ὧν … τούτων.—Kühner-G. II 433f), and is not unknown in later Gk. (POxy 117, 15), but above all is suggested by Semitic languages (LXX; GrBar 2:1; Thackeray 46; JHudson, ET 53, ’41/42, 266f); the omission of αὐτῆς in the v.l. is in line w. Gk. usage. οὗ τὸ πτύον ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ Mt 3:12; Lk 3:17. οὗ … τῶν ὑποδημάτων αὐτοῦ Mk 1:7; Lk 3:16. οὗ τῷ μώλωπι αὐτοῦ 1 Pt 2:24 v.l. οὗ καὶ πολλὰ αὐτοῦ συγγράματα EpilMosq 2. In a quot. ἐφʼ οὓς ἐπικέκληται … ἐπʼ αὐτούς Ac 15:17 = Am 9:12. οὗ ἡ πνοὴ αὐτοῦ 1 Cl 21:9. Esp. freq. in Rv 3:8; 7:2, 9; 9:11 v.l.; 13:8, 12; 20:8.β. constructions ‘ad sensum’א. a relative in the sing. refers to someth. in the pl. οὐρανοῖς … ἐξ οὗ (οὐρανοῦ) Phil 3:20.ב. a relative in the pl. refers to a sing. (Jdth 4:8 γερουσία, οἵ) πλῆθος πολύ …, οἳ ἦλθον Lk 6:17f. κατὰ πόλιν πᾶσαν, ἐν αἷς Ac 15:36. Cp. ἤδη δευτέραν ἐπιστολήν, ἐν αἷς (i.e. ἐν ταῖς δυσὶν ἐπιστ.) 2 Pt 3:1.ג. the relative conforms to the natural gender rather than the grammatical gender of its antecedent noun τέκνα μου, οὕς Gal 4:19; cp. 2 J 1; Phlm 10. ἔθνη, οἵ Ac 15:17 (Am 9:12); cp. 26:17. παιδάριον, ὅς J 6:9. θηρίον, ὅς Rv 13:14. ὀνόματα, οἵ 3:4 v.l. γενεᾶς σκολιᾶς, ἐν οἷς Phil 2:15. W. ref. to Christ, τὴν κεφαλήν, ἐξ οὗ Col 2:19.ⓓ Attraction (or assimilation) of the relative. Just as in Hdt. and freq. Att., ins, pap, LXX, the simple relative ὅς, ἥ, ὅ is somet. attracted to the case of its antecedent, even though the relationship of the relative within its own clause would demand a different case.α. In most instances it is the acc. of the rel. that is attracted to the gen. or dat. of the antecedent: περὶ πράγματος οὗ ἐὰν αἰτήσωνται Mt 18:19. τῆς διαθήκης ἧς ὁ θεὸς διέθετο Ac 3:25. Cp. Mt 24:50b; Mk 7:13; Lk 2:20; 3:19; 5:9; 9:43; 15:16; J 4:14; 7:31; 15:20; 17:5; 21:10; Ac 1:1; 2:22; 22:10; 1 Cor 6:19; 2 Cor 1:6; 10:8, 13; Eph 2:10; 2 Th 1:4; Jd 15 al.—When the antecedent is an understood but unexpressed demonstr. pron. (s. b, beg.) that would stand in the gen. or dat., the acc. of a relative pron. can be attracted to this gen. or dat.: οὐδὲν ὧν ἑώρακαν is really οὐδὲν τούτων ἃ ἑώρακαν Lk 9:36 (Schwyzer II 641); ἅ takes on the case of τούτων which, in turn, is omitted (so already Soph., Pla., et al.).—23:14, 41; Ac 8:24; 21:19, 24; 22:15; 25:11; 26:16; Ro 15:18; 1 Cor 7:1; Eph 3:20; Hb 5:8. ὧν = τούτων, οὕς J 17:9; 2 Cor 12:17. οἷς = τούτοις, ἅ Lk 24:25.β. The dat. of the relative is less frequently attracted (B-D-F §294, 2; Rob. 717) ἕως τῆς ἡμέρας ἧς (=ᾗ) ἀνελήμφθη Ac 1:22 (cp. Lev 23:15; 25:50; Bar 1:19); Eph 1:6; 4:1; 1 Ti 4:6 v.l.; κατέναντι οὗ ἐπίστευσεν θεοῦ = κατέν. τοῦ θεοῦ ᾧ ἐπίστ. Ro 4:17. διὰ τῆς παρακλήσεως ἧς παρακαλούμεθα 2 Cor 1:4.γ. In relative clauses that consist of subject, predicate, and copula, the relative pron. somet. agrees in gender and number not w. the noun to which it refers, but w. the predicate if it is the subj. and, conversely, w. the subj. if it is the pred. of its own clause: πνεύματι …, ὅς ἐστιν ἀρραβών Eph 1:14 v.l. τῷ σπέρματί σου, ὅς ἐστιν Χριστός Gal 3:16. τὴν μάχαιραν τοῦ πνεύματος, ὅ ἐστιν ῥῆμα θεοῦ Eph 6:17.—Rv 4:5; 5:8.δ. Inverse attraction occurs when the relative pronoun attracts its antecedent to its own case (as early as Hom.; also Soph., Oed. Rex 449; s. Kühner-G. II 413; Schwyzer II 641; B-D-F §295; Rob. 717f); τὸν ἄρτον ὸ̔ν κλῶμεν, οὐχὶ κοινωνία … ἐστιν; = ὁ ἄρτος ὅν … 1 Cor 10:16. λίθον, ὸ̔ν ἀπεδοκίμασαν … οὗτος ἐγενήθη (Ps 117:22) Mt 21:42; Mk 12:10; Lk 20:17; 1 Pt 2:7 v.l.—παντὶ ᾧ ἐδόθη πολύ, πολὺ ζητηθήσεται παρʼ αὐτοῦ Lk 12:48. ὅρκον, ὸ̔ν ὤμοσεν (=μνησθῆναι ὅρκου ὅν) 1:73 (s. W-S. §24, 7 note). τοὺς λίθους, οὓς εἶδες, ἀποβεβλημένους, οὗτοι … ἐφόρεσαν Hs 9, 13, 3. Cp. 1J 2:25.ε. Attraction can, as in earlier Gk. (Thu. 2, 70, 4), fail to take place when the relative clause is more distinctly separated fr. its antecedent by additional modifiers of the noun and by the importance attaching to the content of the relative clause itself (B-D-F §294, 1; Rob. 714f): τῆς σκηνῆς τῆς ἀληθινῆς, ἣν ἔπηξεν ὁ κύριος, οὐκ ἄνθρωπος Hb 8:2. But s. also Mk 13:19; J 2:22; 4:5; Ac 8:32; 1 Ti 4:3; Tit 1:2; Phlm 10; Hb 9:7; Rv 1:20.ⓔ The noun which is the antecedent of a relative clause can be incorporated into the latterα. without abbreviating the constr. and without attraction of the case: ᾗ οὐ δοκεῖτε ὥρᾳ = τῇ ὥρᾳ ᾗ οὐ δοκ. Mt 24:44; cp. Lk 12:40; 17:29, 30. ἃ ἡτοίμασαν ἀρώματα 24:1. ὸ̔ ἐποίησεν σημεῖον J 6:14. ὸ̔ θέλω ἀγαθόν Ro 7:19.β. w. abbreviation, in that a prep. normally used twice is used only once: ἐν ᾧ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε = ἐν τῷ κρίματι, ἐν ᾧ κρίνετε, κριθήσεσθε Mt 7:2a. Cp. vs. 2b; Mk 4:24. ἐν ᾧ ἦν τόπῳ = ἐν τῷ τόπῳ ἐν ᾧ ἦν J 11:6. καθʼ ὸ̔ν τρόπον = κατὰ τὸν τρόπον, καθʼ ὅν Ac 15:11.γ. w. a change in case, due mostly to attractionא. of the relative pron. περὶ πάντων ὧν ἐποίησεν πονηρῶν = περὶ πάντων πονηρῶν, ἃ ἐπ. Lk 3:19. περὶ πασῶν ὧν εἶδον δυνάμεων = περὶ πασῶν δυνάμεων, ἃς εἶδον 19:37. αἰτίαν … ὧν ἐγὼ ὑπενόουν πονηρῶν Ac 25:18.—The dat. of the relative is also attracted to other cases: ἄχρι ἧς ἡμέρας = ἄχρι τῆς ἡμέρας, ᾖ Mt 24:38; Lk 1:20; 17:27; Ac 1:2. ἀφʼ ἧς ἡμέρας Col 1:6, 9.ב. of the noun to which the rel. refers: ὸ̔ν ἐγὼ ἀπεκεφάλισα Ἰωάννην, οὗτος ἠγέρθη = Ἰωάννης ὸ̔ν κτλ. Mk 6:16 εἰς ὸ̔ν παρεδόθητε τύπον διδαχῆς = τῷ τύπῳ τῆς διδαχῆς εἰς ὸ̔ν παρεδόθητε Ro 6:17.δ. The analysis is doubtful in passages like περὶ ὧν κατηχήθης λόγων = περὶ τῶν λόγων οὓς κατηχήθης or τῶν λόγων, περὶ ὧν κατηχήθης Lk 1:4. ἄγοντες παρʼ ᾧ ξενισθῶμεν Μνάσωνι Ac 21:16 must acc. to the sense = ἄγοντες πρὸς Μνάσωνα, ἵνα ξενισθῶμεν παρʼ αὐτῷ. S. B-D-F §294, 5; Rob. 719.ⓕ The prep. can be omitted before the relative pron. if it has already been used before the antecedent noun: ἐν παντὶ χρόνῳ ᾧ (=ἐν ὧ.) Ac 1:21. εἰς τὸ ἔργον ὅ (=εἰς ὅ) 13:2. ἀπὸ πάντων ὧν (=ἀφʼ ὧν) vs. 38. Cp. 26:2. ἐν τῷ ποτηρίῳ ᾧ (=ἐν ᾧ) Rv 18:6.ⓖ The neut. is usedα. in explanations, esp. of foreign words and of allegories: ὅ ἐστιν which or that is, which means: βασιλεὺς Σαλήμ, ὅ ἐστιν βασιλεὺς εἰρήνης Hb 7:2; cp. Mt 27:33; Mk 3:17; 7:11, 34; 15:42. Also ὅ ἐστιν μεθερμηνευόμενον Mt 1:23; Mk 5:41; Ac 4:36; cp. J 1:38, 41f. ὅ ἐστιν μεθερμηνευόμενος κρανίου τόπος Mk 15:22 v.l. (for μεθερμηνευόμενον). τόπος, ὸ̔ λέγεται, Ἑβραϊστὶ Γολγοθά J 19:17.—S. also αὐλῆς, ὅ ἐστιν πραιτώριον Mk 15:16. λεπτὰ δὺο, ὅ ἐστιν κοδράντης 12:42. τοῦ σώματος αὐτοῦ, ὅ ἐστιν ἡ ἐκκλησία Col 1:24. πλεονέκτης ὅ ἐστιν εἰδωλολάτρης Eph 5:5. τὴν ἀγάπην ὅ ἐστιν σύνδεσμος τῆς τελειότητος Col 3:14.—B-D-F §132, 2.β. when the relative pron. looks back upon a whole clause: τοῦτον τ. Ἰησοῦν ἀνέστησεν ὁ θεός, οὗ πάντες ἡμεῖς ἐσμεν μάρτυρες Ac 2:32; cp. 3:15; 11:30; 26:9f; Gal 2:10; Col 1:29; 1 Pt 2:8; Rv 21:8.γ. ὅ is to be understood as an obj. acc. and gains its content fr. what immediately follows in these places (s. W-S. §24, 9; Rob. 715): ὸ̔ ἀπέθανεν, τῇ ἁμαρτίᾳ ἀπέθανεν ἐφάπαξ = τὸν θάνατον, ὸ̔ν ἀπέθανεν κτλ. what he died, i.e. the death he suffered, he suffered for sin Ro 6:10a; cp. vs. 10b. ὸ̔ νῦν ζῶ ἐν σαρκί the life that I now live in the flesh Gal 2:20.ⓗ The relative is used w. consecutive or final mng. (result or purpose): τίς ἔγνω νοῦν κυρίου, ὸ̔ς συμβιβάσει αὐτόν; who has known the mind of the Lord, so that he could instruct him? 1 Cor 2:16 (cp. Is 40:13). ἄξιός ἐστιν ᾧ παρέξῃ τοῦτο he is worthy that you should grant him this Lk 7:4. ἀποστέλλω τὸν ἄγγελόν μου …, ὸ̔ς κατασκευάσει Mt 11:10. ἔπεμψα Τιμόθεον …, ὸ̔ς ὑμᾶς ἀναμνήσει 1 Cor 4:17. ἔχετε μεθʼ ἑαυτῶν, εἰς οὓς ἐργάσεσθε τὸ καλόν 21:2.ⓘ taking the place of the interrogative pron.α. in indirect questions (Soph., Oed. Rex 1068; Thu. 1, 136, 4; Attic ins of 411 B.C. in Meisterhans3-Schw.; pap [Witkowski 30, 7]; oft. Joseph. [Schmidt 369]; Just., D. 44, 4 διʼ ἧς ὁδοῦ). ὸ̔ ἐγὼ ποιῶ what I am doing J 13:7. ἃ λέγουσιν 1 Ti 1:7 (Just., D. 9, 1 οὐ γὰρ οἶδας ὸ̔ λέγεις).—J 18:21.β. NT philology has generally dismissed the proposition that ὅς is used in direct questions (Mlt. 93; B-D-F §300, 2; Radermacher2 78; PMaas [see 1bβב above]). An unambiguous example of it is yet to be found. Even the ins on a goblet in Dssm., LO 100ff [LAE 125–31], ET 33, 1922, 491–93 leaves room for doubt. Therefore also the translation of ἐφʼ ὸ̔ πάρει Mt 26:50 as ‘what are you here for?’ (so Goodsp., Probs. 41–43; similarly, as early as Luther, later Dssm.; JWilson, ET 41, 1930, 334) has been held suspect. S. ZNW 52, ’61, 109ff.—Rob. 725 doubts the interrogative here, but Mlt-Turner 50 inclines toward it. If further proof for interrogative use of ὅς can be found, lit.-crit. considerations (s. vv. 14–16) invite attention to the v.l. (s. Tdf. app.) ἐφʼ ᾦ, a combination used in commercial documents (PGrenf II, 17, 2; 5; Mayser II/1 p. 215); the colloquial use suggests the sense: What deal did you make?—See also 1bβב above.ⓙ combined w. particlesα. with ἄν (ἐάν), s. ἄν I. b.β. with γέ (s. γέ aβ and cp. PFlor 370, 9) Ro 8:32.γ. w. δήποτε whatever J 5:3(4) v.l. (the vv.ll. vary betw. οἵῳ and ᾧ, δηποτοῦν and δήποτε).δ. w. καί who also Mk 3:19; Lk 6:13f; 7:49 al.ε. with περ = ὅσπερ, ἥπερ, ὅπερ (TestSol, TestAbr; TestJob 7:13; JosAs 14:12; GrBar; ApcSed 2:1; Jos., Ant. 2, 277, Vi. 95; apolog. [exc. Mel.]) just the one who Mk 15:6 v.l. ὅπερ which indeed Ox 840, 35; ISm 4:1. πάντα ἅπερ whatever GPt 11:45.ⓚ used w. preposition (s. also above: 1bα; 1bβב; 1eβ,γ; 1f, and s. Johannessohn, Präp. 382f [ind.]), whereby a kind of conjunction is formed:β. w. εἰς: εἰς ὅ to this end 2 Th 1:11.γ. with ἐν: ἐν οἷς connects w. the situation described in what precedes under which circumstances = under these circumstances Lk 12:1; Ac 24:18 v.l.; 26:12. So also perh. ἐν ᾧ 1 Pt 1:6; 2:12; 3:16, 19; 4:4. S. also ἐν 7 and cp. 1bα above.δ. w. ἐπί: ἐφʼ ᾧ (normally, ‘for which’: Plut., Cimon 483 [8, 6] Cimon receives honors in requital for his generous deed [cp. the pl. ἐφʼ οἷς IPriene 114, 22 of honors heaped on a gymnasiarch for his numerous contributions]; cp. Plut., Mor. 522e and Diog. L. 7, 173. Conversely Plut., Aratus 1048 [44, 4]: A. suffers some dishonor ‘for what’ he did to one of his associates) has freq. been interpreted=ἐπὶ τούτῳ ὅτι for the reason that, because Ro 5:12 (lit. on ἁμαρτία 3a); 2 Cor 5:4; Phil 3:12; for 4:10. But a commercial metaphor may find expression in the first 3 passages cited here; s. ἐπί 6c. Difft. on Ro 5:12 JFitzmyer, NTS 39, ’93, 321–39; also comm. (Anchor), ad loc.: ‘with the result that, so that’ε. οὗ χάριν therefore Lk 7:47.ζ. in indications of time: ἀφʼ ἧς (s. ἀπό 2bγ and cp. BGU 252, 9 [98 A.D.]) from the time when; since Lk 7:45; Ac 24:11; 2 Pt 3:4; Hs 8, 6, 6 v.l.; as soon as, after 8, 1, 4.—ἀφʼ οὗ (s. ἀπό 2bγ) when once, since Lk 13:25; 24:21; Rv 16:18. ἄχρι οὗ (s. ἄχρι 1bα) until (the time when) Ac 7:18; Ro 11:25; 1 Cor 11:26; Gal 3:19. Also ἕως οὗ until Mt 1:25; 13:33; 14:22; 17:9; Lk 13:21; D 11:6 al. μέχρις οὗ until Mk 13:30; Gal 4:19.—On the gen. οὗ as an adv. of place s. it as a separate entry.② Demonstrative pron. this (one) (Hom.+; prose of Hdt. et al. [Kühner-G. II 228f]; pap, LXX).ⓐ ὸ̔ς δέ but he (Ps.-Lucian, Philopatris 22; PRyl 144, 14 [38 A.D.]) Mk 15:23; J 5:11 v.l. Mostlyⓑ ὸ̔ς μὲν … ὸ̔ς δέ the one … the other (Hippocr.+; very oft. in later wr.; POxy 1189, 7 [c. 117 A.D.]; SibOr 3, 654) the masc. in var. cases of sing. and pl. Mt 22:5; Lk 23:33; Ac 27:44; Ro 14:5; 1 Cor 11:21; 2 Cor 2:16; Jd 22f. ὸ̔ μὲν … ὸ̔ δέ this … that Ro 9:21. ἃ μὲν … ἃ δέ (Lucian, Rhet. Praec. 15) some … others 2 Ti 2:20. ὸ̔ς μὲν … ὸ̔ς δὲ … ὸ̔ς δέ Mt 21:35; 25:15 (Lucian, Tim. 57 διδοὺς … ᾧ μὲν πέντε δραχμάς, ᾧ δέ μνᾶν, ᾧ δὲ ἡμιτάλαντον). ὸ̔ μὲν … ὸ̔ δὲ … ὸ̔ δέ Mt 13:8b, 23. ᾧ μὲν … ἄλλῳ δὲ … ἑτέρῳ (ἄλλῳ δέ is then repeated five times, and before the last one there is a second ἑτέρῳ) 1 Cor 12:8–10. ὸ̔ μὲν … καὶ ἄλλο κτλ. Mk 4:4. ὸ̔ μὲν … καὶ ἕτερον (repeated several times) Lk 8:5. ἃ μὲν … ἄλλα δέ (repeated several times) Mt 13:4–8a. In anacoluthon οὓς μέν without οὓς δέ 1 Cor 12:28. ὸ̔ς μὲν … ὁ δὲ ἀσθενῶν Ro 14:2.—B-D-F §250. MBlack, An Aramaic Approach3, ’67, 100f.—DELG 1 ὅς. M-M. -
20 λόγος
λόγος, ου, ὁ (verbal noun of λέγω in the sense ‘pick’; Hom.+).① a communication whereby the mind finds expression, wordⓐ of utterance, chiefly oral.α. as expression, word (oratorical ability plus exceptional performance were distinguishing marks in Hellenic society, hence the frequent association of λ. and ἔργον ‘deed’; a sim. formulation as early as Il. 9, 443 μύθων τε ῥητῆρʼ ἔμεναι πρηκτῆρά τε ἔργων; Polystrat. p. 33 μὴ λόγῳ μόνον ἀλλʼ ἔργω; Just., A II, 4, 2 ἢ λόγῳ ἢ ἔργῳ and D. 35, 7 λόγον ἢ πρᾶξιν) δυνατὸς ἐν ἔργῳ κ. λόγῳ, i.e. an exceptional personage Lk 24:19; pl. of Moses Ac 7:22 (the contrast expressed w. a verb Choix 20, 6–8 ποιεῖ ἀγαθὸν ὄτι δύναται καὶ λόγῳ καὶ ἔργῳ of Apollordorus, a benefactor in Cyzicus, a flourishing city in Phrygia; sim. New Docs 7, 233, no. 10, 8f πολιτευόμενος … λόγῳ καὶ ἔργῳ; cp. IKourion 32, 8; without contrast Diod S 13, 101, 3 ἄνδρας λόγῳ δυνατούς; for sim. constructions using λέγω and πράσσω s. Danker, Benefactor 339–43). Cp. Ro 15:18; 2 Cor 10:11; Col 3:17; 2 Th 2:17; Hb 13:21 v.l.; 1J 3:18 (cp. Theognis 1, 87f Diehl3 μή μʼ ἔπεσιν μὲν στέργε κτλ.—For the contrast λόγῳ … ἀληθείᾳ cp. Diod S 13, 4, 1). In contrast to a sinful deed we also have the λόγος ἁμαρτίας sinful word Judaicon 172, 9. W. γνῶσις: ἐν παντὶ λόγῳ κ. πάσῃ γνώσει 1 Cor 1:5. ἰδιώτης τῷ λόγῳ, ἀλλʼ οὐ τῇ γνώσει 2 Cor 11:6. (Opp. δύναμις ‘revelation of power’) 1 Cor 4:19, 20. τὸ εὐαγγέλιον οὐκ ἐγενήθη ἐν λόγῳ μόνον, ἀλλὰ καὶ ἐν δυνάμει 1 Th 1:5 (cp. Ar. 13, 7 of mythical accounts οὐδέν εἰσιν εἰ μὴ μόνον λόγοι ‘they’re nothing but words’). W. ἐπιστολή: 2 Th 2:2, 15. W. ἀναστροφή: 1 Ti 4:12; 1 Pt 3:1b. Opp. ‘be silent’: IRo 2:1.—μόνον εἰπὲ λόγῳ just say the word Mt 8:8; cp. Lk 7:7 (Ath. 17, 1 ὡς λόγῳ εἰπεῖν; 29, 2; Phalaris, Ep. 121, 1 λόγῳ λέγειν; cp. schol. on Pla. 341a ἐν λόγῳ μόνον εἰπεῖν). οὐδεὶς ἐδύνατο ἀποκριθῆναι αὐτῷ λόγον no one was able to answer him a (single) word Mt 22:46; cp. 15:23 (cp. TestAbr A 16 p. 98, 11 [Stone p. 44] οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῷ λόγον).— The (mighty) word (of one who performs miracles) ἐξέβαλεν τὰ πνεύματα λόγῳ Mt 8:16 (a rare use of λ. as ‘single utterance’, s. L-S-J-M s.v. VII).—διὰ λόγου by word of mouth (opp. ‘by letter’) Ac 15:27.—In the textually uncertain pass. Ac 20:24 the text as it stands in N., οὐδενὸς λόγου (v.l. λόγον) ποιοῦμαι τὴν ψυχὴν τιμίαν, may well mean: I do not consider my life worth a single word (cp. λόγου ἄξιον [ἄξιος 1a] and our ‘worth mention’; s. Conzelmann ad loc.).β. The expression may take on a variety of formulations or topical nuances: what you say Mt 5:37; statement (PGM 4, 334) Lk 20:20; question (Sext. Emp., Math. 8, 295; 9, 133; Diog. L. 2, 116) ἐρωτήσω ὑμᾶς λόγον I will ask you a question (cp. TestJob 36:5; GrBar 5:1; ApcSed 13:6; Jos., Ant. 12, 99) Mt 21:24; cp. Mk 11:29; Lk 20:3; prayer (PGM 1, 25; 4, 90; 179; 230 al.; 5, 180; 196 al.) Mt 26:44; Mk 14:39. ἡγούμενος τοῦ λ. principal speaker Ac 14:12. W. epexeget. gen. λ. παρακλήσεως 13:15. W. κήρυγμα our manner of presentation and our proclamation 1 Cor 2:4a (but s. comm.). (W. διδασκαλία) preaching 1 Ti 5:17; prophecy (Biogr. p. 364 [Pythia]) J 2:22; 18:32. Command (Aeschyl., Pers. 363) Lk 4:36; 2 Pt 3:5, 7; via a letter 2 Th 3:14. Report, story (X., An. 1, 4, 7; Diod S 3, 40, 9; 19, 110, 1 λ. διαδιδόναι=spread a report; Appian, Iber. 80 §346, Maced. 4 §1 [both=rumor]; Diod S 32, 15, 3 ἦλθεν ὁ λ. ἐπί τινα=the report came to someone; Arrian, Anab. 7, 22, 1 λόγος λέγεται τοιόσδε=a story is told like this, Ind. 9, 2; Diod S 3, 18, 3 λ.=story, account; Jos., Ant. 19, 132; Tat. 27, 2 τοῦ καθʼ Ἡρακλέα λόγου) Mt 28:15; Mk 1:45; Lk 5:15 (λ. περί τινος as X., An. 6, 6, 13; Jos., Ant. 19, 127) 7:17; J 21:23. ἠκούσθη ὁ λόγος εἰς τὰ ὦτα τ. ἐκκλησίας the report came to the ears of the assembly in Jerusalem Ac 11:22. λόγον ἔχειν σοφίας have the appearance of wisdom, pass for wisdom Col 2:23 (cp. Pla., Epinomis 987b ἔχει λόγον; Demosth., C. Lept. 462 [20, 18] λόγον τινʼ ἔχον; but mng. 2f is possible). Proverb (Pla., Phdr. 17, 240c, Symp. 18, 195b, Gorg. 54, 499c, Leg. 6, 5, 757a; Socrat., Ep. 22, 1) J 4:37 (Ps.-Callisth. 1, 13, 7 ἀληθῶς ἐν τούτῳ ὁ λ. foll. by a proverb). Proclamation, instruction, teaching, message Lk 4:32; 10:39; J 4:41; 17:20; Ac 2:41; 4:4; 10:44; 20:7; 1 Cor 1:17; 2:1. In Ac18:15 ζητήματα περὶ λόγου καὶ ὀνομάτων καὶ νόμου the sense appears to be someth. like this: controversial issues involving disputes about words and your way of life with λ. prob. referring to the presentation of controversial subjects, which in turn arouses heated ζητήματα debates. λόγος σοφίας proclamation of wisdom, speaking wisely 1 Cor 12:8a (Ps.-Phoc. 129 τῆς θεοπνεύστου σοφίης λ.); corresp. λ. γνώσεως vs. 8b. Cp. 14:9; 15:2; 2 Cor 1:18; 6:7; 10:10. λ. μαρτυρίας word of witness Rv 12:11. ὁ κατὰ τ. διδαχὴν πιστὸς λ. the message of faith, corresponding to the teaching Tit 1:9; the opp. 2 Ti 2:17. A speech (Aristot. p. 14b, 2; Diod S 40, 5a) διὰ λόγου πολλοῦ in a long speech Ac 15:32; cp. 20:2. λ. κολακείας flattering speech 1 Th 2:5. Speaking gener. 2 Cor 8:7; Eph 6:19; Col 4:6; D 2:5. ἐν λόγῳ πταίειν make a mistake in what one says Js 3:2.—Of God’s word, command, commission (LXX; ParJer 5:19 κατηχῆσαι αὐτοὺς τὸν λόγον; SyrBar 13:2; ApcSed 14:10; Just., D. 84, 2; Ael. Aristid. hears a ἱερὸς λ. at night fr. a god: 28, 116 K.=49, p. 529 D.; Sextus 24) ἠκυρώσατε τ. λόγον τοῦ θεοῦ Mt 15:6 (v.l. νόμον, ἐντολήν); cp. Mk 7:13.—J 5:38; 8:55; 10:35; Ro 3:4 (Ps 50:6). Of God’s promise Ro 9:6, 9 (but these two vss., and Gal 5:14 below, prob. fit better under 2a), 28 (Is 10:22f). Cp. Hb 2:2; 4:2 (s. ἀκοή 4b); 7:28; 12:19. For B 15:1 see 1aδ. The whole law (as the expr. εἴ τι ἑτέρα ἐντολή indicates not limited to a narrow list of commandments), acc. to Ro 13:9. In what is prob. a play on words (s. 2a and b), Gal 5:14 (s. 2a below) is summed up in the λόγος as expressed in Lev 19:18.—That which God has created ἁγιάζεται διὰ λόγου θεοῦ 1 Ti 4:5; in line w. the context, this hardly refers to God’s creative word (so SibOr 3, 20; PtK 2; πάντα γὰρ λόγῳ ποιήσας ὁ θεός Theoph. Ant. 2, 18 [144, 8]), but to table prayers which use biblical expressions. The divine word as judge of thoughts Hb 4:12. τελεσθήσονται οἱ λ. τοῦ θεοῦ Ac 17:17; cp. 19:9.—Of the divine revelation through Christ and his messengers (Just., A I, 61, 9 λόγον … παρὰ τῶν ἀποστόλων ἐμάθομεν τοῦτον) θεὸς ἐφανέρωσεν τὸν λ. αὐτοῦ ἐν κηρύγματι Tit 1:3. δέδωκα αὐτοῖς τὸν λ. σου J 17:14; cp. vss. 6, 17; 1J 1:10; 2:14. ἵνα μὴ ὁ λ. τοῦ θεοῦ βλασφημῆται Tit 2:5. The apostles and other preachers, w. ref. to the λόγος of God, are said to: λαλεῖν Ac 4:29, 31; 13:46; Phil 1:14; Hb 13:7; καταγγέλλειν Ac 13:5; 17:13; διδάσκειν 18:11; μαρτυρεῖν Rv 1:2. Of their hearers it is said: τὸν λ. τοῦ θεοῦ ἀκούειν Ac 13:7; δέχεσθαι 8:14; 11:1. Of the λ. τοῦ θεοῦ itself we read: ηὔξανεν Ac 6:7; 12:24; 19:20; οὐ δέδεται 2 Ti 2:9. In these places and many others ὁ λόγος τοῦ θεοῦ is simply the Christian message, the gospel: Lk 5:1; 8:11, 21; 11:28 (Simplicius in Epict. p. 1, 20 μὴ μόνον ἀκουόντων ἀλλὰ πασχόντων καὶ ὑπὸ τῶν λόγων=let the message have its effect on oneself); Ac 6:2 (s. καταλείπω 7c; for prob. commercial metaph. s. 2a below); 13:44 v.l. (for κυρίου); 16:32 v.l.; 1 Cor 14:36; 2 Cor 2:17; 4:2; Col 1:25; 1 Pt 1:23; Rv 1:9; 6:9; 20:4; IPhld 11:1. Cp. 1 Th 2:13ab; 1J 2:5.—Since this ‘divine word’ is brought to humanity through Christ, his word can be used in the same sense: ὁ λόγος μου J 5:24; cp. 8:31, 37, 43, 51f; 12:48; 14:23f; 15:3, 20b; Rv 3:8. ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ Col 3:16; cp. Hb 6:1. ὁ λ. τοῦ κυρίου Ac 8:25; 12:24 v.l.; 13:44, 48f; 14:25 v.l.; 15:35, 36; 16:32 (cp. λ. θεοῦ); 19:10; 1 Th 1:8; 2 Th 3:1. Pl. Mk 8:38 (Lk 9:26); 1 Ti 6:3; cp. Lk 24:44; s. also 1aδ.—Or it is called simply ὁ λόγος=the ‘Word’, for no misunderstanding would be possible among Christians: Mt 13:20–23; Mk 2:2; 4:14–20, 33; 8:32 (s. 1aε below); 16:20; Lk 1:2; 8:12f, 15; Ac 6:4; 8:4; 10:36 (on the syntax s. FNeirynck, ETL 60, ’84, 118–23); 11:19; 14:25 (cp. λ. κυρίου above); 16:6; 17:11; 18:5; Gal 6:6; Phil 1:14; Col 4:3; 1 Th 1:6; 2 Ti 4:2; Js 1:21ff; 1 Pt 2:8; 3:1; 1J 2:7; AcPl Ha 7, 6 (so also Mel., HE 4, 26, 13; Ath. 2, 3).—Somet. the ‘Word’ is more closely defined by a gen.: ὁ λ. τῆς βασιλείας the word of the reign/rule (of God) Mt 13:19. τῆς σωτηρίας Ac 13:26. τῆς καταλλαγῆς 2 Cor 5:19. τοῦ σταυροῦ 1 Cor 1:18. δικαιοσύνης (q.v. 3a) Hb 5:13. ζωῆς Phil 2:16. (τῆς) ἀληθείας (Theoph. Ant. 3, 4 [p. 212, 2]; cp. περὶ ἀληθείας Hippol., Ref. 10, 6, 1) Eph 1:13; Col 1:5; 2 Ti 2:15; Js 1:18; AcPl Ha 8, 8 (Just., D. 121, 2). τῆς χάριτος αὐτοῦ (=τοῦ κυρίου) Ac 14:3; 20:32. (Differently the pl. οἱ λόγοι τ. χάριτος gracious words Lk 4:22; cp. Marcellinus, Vi. Thu. 57 Hude λόγοι εἰρωνείας.) ὁ λ. τοῦ εὐαγγελίου Ac 15:7; ὁ τοῦ Χριστιανισμοῦ λ. MPol 10:1. In Rv 3:10 the gospel is described by the ‘One who has the key of David’ as ὁ λ. τῆς ὑπομονῆς μου my word of endurance (W-S. §30, 12c). λ. τῶν ὑ[πο]μονῶν AcPl Ha 6, 11. παρελάβετε τὸν λ. ὅτι AcPl Ha 8, 25.—The pastoral letters favor the expr. πιστὸς ὁ λόγος (sc. ἐστίν, and s. πιστός 1b) 1 Ti 1:15; 3:1; 4:9; 2 Ti 2:11; Tit 3:8; cp. Rv 21:5; 22:6. λ. ὑγιής sound preaching Tit 2:8; cp. the pl. ὑγιαίνοντες λόγοι 2 Ti 1:13 (on medicinal use of words for the mind or soul s. VLeinieks, The City of Dionysos ’96, 115–22, on Eur.).—The pl. is also used gener. of Christian teachings, the words of the gospel Lk 1:4 (s. κατηχέω 2a); 1 Th 4:18. οἱ λ. τῆς πίστεως 1 Ti 4:6. On λόγοι κυριακοί for λόγια κυριακά in the title of the Papias document s. ἐξήγησις 2.—JSchniewind, Die Begriffe Wort und Evangelium bei Pls, diss. Bonn 1910; RAsting (εὐαγγέλιον, end).γ. of an individual declaration or remark: assertion, declaration, speech ἀκούσαντες τὸν λ. when they heard the statement Mt 15:12; cp. 19:11, 22; 22:15; Mk 5:36. διὰ τοῦτον τὸν λ. because of this statement of yours 7:29 (TestAbr A 15 p. 95, 29 [Stone p. 38] τὸν λ. τοῦτον; ApcMos 25 εἰς τὸν λόγον σου κρινῶ σε). Cp. 10:22; 12:13; Lk 1:29; 22:61 v.l. (for ῥήματος); J 4:39, 50; 6:60; 7:36, 40 v.l.; 15:20a; 18:9; 19:8; Ac 6:5; 7:29; 20:38; 22:22; 1 Th 4:15. ὸ̔ς ἐὰν εἴπῃ λόγον κατὰ τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου whoever utters a (defamatory) word against the Son of Humanity Mt 12:32 (λ. εἰπεῖν κατά τινος as Jos., Ant. 15, 81); cp. Lk 12:10. λόγος σαπρός unwholesome talk Eph 4:29. λόγον ποιεῖσθαι make a speech Ac 11:2 D (cp. Hyperid. 3, 20; Jos., Ant. 11, 86).δ. the pl. (οἱ) λόγοι is used, on the one hand, of words uttered on various occasions, of speeches or instruction given here and there by humans or transcendent beings (TestAbr A 14 p. 94, 19 [Stone p. 36]; Jos., Ant. 4, 264; Just., D. 100, 3) ἐκ τῶν λόγων σου δικαιωθήσῃ (καταδικασθήσῃ) Mt 12:37ab; 24:35; Mk 13:31; Lk 21:33; Ac 2:40; 7:22 (ἐν λόγοις καὶ ἔργοις αὐτοῦ. On the word-deed pair cp. Dio Chrys. 4, 6 the λόγοι and ἔργα of Diogenes; s. α above). οἱ δέκα λόγοι the ten commandments (Ex 34:28; Dt 10:4; Philo, Rer. Div. Her. 168, Decal. 32; Jos., Ant. 3, 138; cp. 91f; Did., Gen. 36, 10) B 15:1. Ac 15:24; 20:35; 1 Cor 2:4b, 13; 14:19ab; κενοὶ λ. Eph 5:6; AcPl Ox 6, 13 (cp. Aa 1, 241, 14); Dg 8:2; πλαστοὶ λ. 2 Pt 2:3. λ. πονηροί 3J 10.—Also of words and exprs. that form a unity, whether it be connected discourse (Jos., Ant. 15, 126; Just., A II, 12, 6, D. 11, 5; 81, 3 al.), a conversation, or parts of one and the same teaching, or expositions on the same subject (Diod S 16, 2, 3 μετέσχε τῶν Πυθαγορίων λόγων; Dio Chrys. 37 [54], 1; Ael. Aristid. 50, 55 K.=26 p. 519 D.: οἱ Πλάτωνος λόγοι; PsSol 17:43 [words of the Messiah]; AscIs 3:12 οἱ λόγοι τοῦ Βελχειρά) πᾶς ὅστις ἀκούει μου τοὺς λόγους τούτους Mt 7:24; cp. vss. 26, 28; 10:14; 19:1; 26:1; Mk 10:24; Lk 1:20; 6:47; 9:28, 44. ἐπηρώτα αὐτὸν ἐν λόγοις ἱκανοῖς he questioned him at some length 23:9. τίνες οἱ λ. οὗτοι οὓς ἀντιβάλλετε; what is this conversation that you are holding? 24:17; J 7:40 (s. γ); 10:19; J 14:24a; 19:13; Ac 2:22; 5:5, 24; 16:36; 2 Ti 4:15; 1 Cl 13:1; 46:7. λόγοις φθοριμαίοις AcPlCor 1:2.ε. the subject under discussion, matter, thing gener. (Theognis 1055 Diehl; Hdt. 8, 65 μηδενὶ ἄλλῳ τὸν λόγον τοῦτον εἴπῃς. Cp. Hebr. דָּבָר) τὸν λ. ἐκράτησαν they took up the subject Mk 9:10; cp. Mt. 21:24 (s. 1aβ beg.). οὐκ ἔστιν σοι μερὶς ἐν τῷ λόγῳ τούτῳ you have no share in this matter Ac 8:21. ἰδεῖν περὶ τ. λόγου τούτου look into this matter 15:6. ἔχειν πρός τινα λόγον have a complaint against someone (cp. Demosth. 35, 55 ἐμοὶ πρὸς τούτους ὁ λόγος; PIand 16, 3 δίκαιον λόγον ἔχει πρὸς σέ) 19:38. παρεκτὸς λόγου πορνείας Mt 5:32; 19:9 v.l. (2d is also prob.).—Perh. also Mk 8:32 he discussed the subject quite freely (but s. 1aβ above).ⓑ of literary or oratorical productions: of the separate books of a work (Hdt. 5, 36 ἐν τῷ πρώτῳ τ. λόγων; Pla., Parmen. 2, 127d ὁ πρῶτος λόγος; Philo, Omn. Prob. Lib. 1 ὁ μὲν πρότερος λόγος ἦν ἡμῖν, ὦ Θεόδοτε, περὶ τοῦ …) treatise Ac 1:1 (s. on the prologue to Ac: AHilgenfeld, ZWT 41, 1898, 619ff; AGercke, Her 29, 1894, 373ff; RLaqueur, Her 46, 1911, 161ff; Norden, Agn. Th. 311ff; JCreed, JTS 35, ’34, 176–82; Goodsp., Probs. 119–21). Παπίας … πέντε λόγους κυριακῶν λογίων ἔγραψεν Papias (11:1; cp. 3:1 e; 11:2; 12:2).—περὶ οὗ πολὺς ἡμῖν ὁ λόγος about this we have much to say Hb 5:11. Hb is described as ὁ λ. τῆς παρακλήσεως a word of exhortation (in literary form) 13:22. Of writings that are part of Holy Scripture ὁ λ. Ἠσαί̈ου J 12:38. ὁ λ. ὁ ἐν τῷ νόμῳ γεγραμμένος 15:25; ὁ προφητικὸς λ. 2 Pt 1:19; 2 Cl 11:2 (quot. of unknown orig.); AcPl Ha 8, 27/BMM recto 35 (Just., D. 77, 2 al.). ὁ ἅγιος λ. the holy word 1 Cl 56:3. ὁ λ. ὁ γεγραμμένος 1 Cor 15:54 (Is 25:8 and Hos 13:14 follow). Pl. οἱ λόγοι τ. προφητῶν Ac 15:15. ὡς γέγραπται ἐν βίβλῳ λόγων Ἠσαί̈ου Lk 3:4 (Pla., 7th Epistle 335a πείθεσθαι ἀεὶ χρὴ τοῖς παλαιοῖς καὶ ἱεροῖς λόγοις; TestJob 1:1 βίβλος λόγων Ἰώβ; ParJer 9:32 v.l. τὰ λοιπὰ τῶν λόγων Ἱερεμίου; ApcEsdr 1:1 καὶ ἀποκάλυψις τοῦ … Ἐσδράμ; ApcSed prol.; Just., D. 72, 3f).—Of the content of Rv: ὁ ἀναγινώσκων τ. λόγους τῆς προφητείας 1:3. οἱ λόγοι (τ. προφητείας) τ. βιβλίου τούτου 22:7, 9f, 18f.② computation, reckoningⓐ a formal accounting, esp. of one’s actions, and freq. with fig. extension of commercial terminology account, accounts, reckoning λόγον δοῦναι (Hdt. 8, 100; X., Cyr. 1, 4, 3; Diod S 3, 46, 4; SIG 1099, 16; BGU 164, 21; Jos., Ant. 16, 120; Just., D. 115, 6) give account, make an accounting ἕκαστος περὶ ἑαυτοῦ λόγον δώσει τ. θεῷ Ro 14:12. Also λ. ἀποδοῦναι abs. (Just., D. 116, 1 al.; Diod S 16, 56, 4; 19, 9, 4) Hb 13:17. τινί to someone (Diod S 16, 27, 4; Plut., Alcib. 7, 3; Chariton 7, 6, 2; SIG 631, 13 τᾷ πόλει; 2 Ch 34:28; Da 6:3 Theod.; Jos., Bell. 1, 209) τῷ ἑτοίμως ἔχοντι κρῖναι 1 Pt 4:5. τινὸς of someth. (SIG 1044, 46; 1105, 10 τοῦ ἀναλώματος; Jos., Ant. 19, 307) Lk 16:2 (here λ. w. the art.; on the subject of undergoing an audit cp. Aeschin. 3, 22). Likew. περί τινος (Diod S 18, 60, 2 δοὺς αὑτῷ περὶ τούτων λόγον=taking account [considering] with himself; BGU 98, 25 περὶ τούτου) Mt 12:36; Ac 19:40. ὑπέρ τινος concerning someone Hv 3, 9, 10.—αἰτεῖν τινα λόγον περί τινος call someone to account for someth. 1 Pt 3:15 (cp. Pla., Pol. 285e; Dio Chrys. 20 [37], 30; Apc4Esdr Fgm. b ἕκαστος ὑπὸ τοῦ οἰκείου ἔργου τὸν λόγον ἀπαιτηθήσεται; Just., A I, 17, 4. For another perspective s. d below.).—Of banking responsibility ὁ λόγος τοῦ θεοῦ (PStras 72, 10 [III A.D.] ὁ τῶν θεῶν λ.; PHerm 108 [III A.D.] λ. τοῦ Σαραπείου) in wordplay Ac 6:2 (w. τράπεζα q.v. 1c); s. also 1aβ.—Of a ledger heading (POxy 1333 [II/III A.D.] δὸς αὐτῳ λόγῳ θεωρικῶν=credit him under ‘festivals’; for others s. Preisig., Wörterbuch s.v. λ. 14; s. also Fachwörter 119) Ro 9:6 (the point is that God’s ‘list’ of Israelites is accurate; on ἐκπίπτω in the sense ‘is not deficient’ s. s.v. 4); vs. 9 (the ‘count’ is subsumed by metonymy in divine promise); Gal 5:14 (all moral obligations come under one ‘entry’: ‘you shall love your neighbor as yourself’; for commercial association of ἀναλίσκω vs. 15, which rounds out the wordplay, s. s.v.). The contexts of these three passages suggest strong probability for commercial associations; for another view s. 1aβ.ⓑ settlement (of an account) (εἰς λόγον commercial t.t. ‘in settlement of an account’ POxy 275, 19; 21) εἰς λόγον δόσεως κ. λήμψεως in settlement of a mutual account (lit., ‘of giving and receiving’, ‘of debit and credit’) Phil 4:15 (cp. Plut., Mor. 11b λόγον δοῦναι καὶ λαβεῖν; a parallel formulation POxy 1134,10 [421 A.D.] λ. λήμματος καὶ ἐξοδιασμοῦ=ledger of income and expenditures); for the linked accounting terms δόσις and λήμψις s. PCairMasp 151, 208 [VI A.D.]. The same ideas are in the background of εἰς λόγον ὑμῶν credited to your account vs 17.—συναίρειν λόγον settle accounts (BGU 775, 18f. The mid. in the same mng. PFay109, 6 [I A.D.]; POxy 113, 27f.—Dssm., LO 94 [LAE 118f]) μετά τινος Mt 18:23; 25:19.ⓒ reflection, respect, regard εἰς λόγον τινός with regard to, for the sake of (Thu. 3, 46, 4; Demosth. 19, 142 εἰς ἀρετῆς λόγον; Polyb. 11, 28, 8; Ath. 31, 1; Ael. Aristid. 39 p. 743 D.: εἰς δεινότητος λ.) εἰς λ. τιμῆς IPhld 11:2. εἰς λ. θεοῦ ISm 10:1.ⓓ reason for or cause of someth., reason, ground, motive (Just., D. 94, 3 δότε μοι λόγον, ὅτου χάριν … ; Ath. 30, 3 τὶς γὰρ … λόγος; Dio Chrys. 64 [14], 18 ἐκ τούτου τ. λόγου; Appian, Hann. 29 §126 τῷ αὐτῷ λόγῳ; Iambl., Vi. Pyth. 28, 155) τίνι λόγω; for what reason? Ac 10:29 (cp. Pla., Gorg. 512c τίνι δικαίῳ λ.; Appian, Mithrid. 57 §232 τίνι λόγῳ;). λόγον περὶ τῆς ἐν ὑμῖν ἐλπίδος 1 Pt 3:15 (but s. a above); κατὰ λόγον Ac 18:14 (s. κατά B 5bβ). παρεκτὸς λόγου πορνείας Mt 5:32; 19:9 v.l. (though 1aε is also poss.).ⓔ πρὸς ὸ̔ν ἡμῖν ὁ λόγος (ἐστίν) with whom we have to do (i.e. to reckon) (Dio Chrys. 31, 123; other exx. in FBleek, Hb II/1, 1836, 590ff), in his capacity as judge (Libanius, Legat. Ulixis [=Declamatio IV] 2 F. τοῖς δὲ ἀδίκως ἀποκτενοῦσι καὶ πρὸς θεοὺς καὶ πρὸς ἀνθρώπους ὁ λόγος γίγνεται) Hb 4:13. οὐ πρὸς σάρκα ὁ λόγος, ἀλλὰ πρὸς θεόν he has to do not with flesh, but with God IMg 3:2.ⓕ In Col 2:23 (s. 1aβ) λόγον μὲν ἔχοντα σοφίας may= make a case for wisdom (cp. λόγος ἡμῖν οὐδείς Plut., Mor. 870b).③ the independent personified expression of God, the Logos. Our lit. shows traces of a way of thinking that was widespread in contemporary syncretism, as well as in Jewish wisdom lit. and Philo, the most prominent feature of which is the concept of the Logos, the independent, personified ‘Word’ (of God): GJs 11:2 (word of the angel to Mary) συνλήμψῃ ἐκ Λόγου αὐτοῦ (sc. τοῦ πάντων Δεσπότου). J 1:1abc, 14 (cp. Just., A I, 23, 2; Mel., P. 9, 61 and oft. by all apolog., exc.. Ar.). It is the distinctive teaching of the Fourth Gospel that this divine ‘Word’ took on human form in a historical person, that is, in Jesus (s. RSeeberg, Festgabe für AvHarnack ’21, 263–81.—Λόγος w. ζωή in gnostic speculation: Iren.1, 1, 1 [Harv. 1, 10, 4]; Aelian, VH 4, 20 ἐκάλουν τὸν Πρωταγόραν Λόγον. Similarly Favorinus [II A.D.]: Vorsokr. 80 A 1 ln. 22 [in Diog. L. 9, 50] of Democritus: ἐκαλεῖτο Σοφία. Equating a divinity with an abstraction that she personifies: Artem. 5, 18 φρόνησις εἶναι νομίζεται ἡ θεός [Athena]). Cp. 1J 1:1; Rv 19:13. εἷς θεός ἐστιν, ὁ φανερώσας ἑαυτὸν διὰ Ἰ. Χριστοῦ τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ, ὅς ἐστιν αὐτοῦ λόγος, ἀπὸ σιγῆς προελθών there is one God, who has revealed himself through Jesus Christ his Son, who is his ‘Word’ proceeding from silence (i.e., without an oral pronouncement: in a transcendent manner) IMg 8:2 (s. σιγή). The Lord as νόμος κ. λόγος PtK 1. Cp. Dg 11:2, 3, 7, 8; 12:9.—HClavier, TManson memorial vol., ’59, 81–93: the Alexandrian eternal λόγος is also implied in Hb 4:12; 13:7.—S. also the ‘Comma Johanneum’ (to the bibliography in RGG3 I, ’54 [HGreeven] add AJülicher, GGA 1905, 930–35; AvHarnack, SBBerlAk 1915, 572f [=Studien I ’31, 151f]; MMeinertz, Einl. in d. NT4 ’33, 309–11; AGreiff, TQ 114, ’33, 465–80; CDodd, The Joh. Epistles ’46; WThiele, ZNW 50, ’59, 61–73) ὁ πατήρ, ὁ λόγος καὶ τὸ ἅγιον πνεῦμα 1J 5:7 v.l. (s. N. app.; Borger, TRu 52, ’87, 57f). (Such interpolations were not unheard of. According to Diog. L. 1, 48 some people maintain that Solon inserted the verse mentioning the Athenians after Il. 2, 557.—τῆς τριάδος, τοῦ θεοῦ καὶ τοῦ λόγου αὐτοῦ καὶ τῆς σοφίας αὐτοῦ Theoph. Ant. 2, 15 [p. 138, 19].)—On the Logos: EZeller, D. Philosophie der Griechen III 24 1903, 417–34; MHeinze, D. Lehre v. Logos in d. griech. Philosophie 1872; PWendland, Philo u. d. kynisch-stoische Diatribe (Beiträge z. Gesch. der griech. Philosophie u. Religion by Wendl. and OKern 1895, 1–75); AAall, Gesch. d. Logosidee 1896, 1899; MPohlenz, D. Stoa ’48f, I 482; 490 (index); LDürr, D. Wertung des göttl. Wortes im AT u. im ant. Orient ’38 (§9 of the Joh. Logos); EBréhier, Les idées philosophiques et religieuses de Philon d’Alexandrie 1907, 83–111; (2 ’25); JLebreton, Les théories du Logos au début de l’ère chrétienne 1907; ESchwartz, NGG 1908, 537–56; GVos, The Range of the Logos-Title in the Prologue of the Fourth Gospel: PTR 11, 1913, 365–419; 557–602; RHarris, The Origin of the Prologue to St. John’s Gospel 1917, Athena, Sophia and the Logos: BJRL 7, 1, 1922 p. 56–72; M-JLagrange, Vers le Logos de S. Jean: RB 32, 1923, 161–84, Le Logos de Philon: ibid. 321–71; HLeisegang, Logos: Pauly-W. XIII 1926, 1035–81; TGlasson, Heraclitus’ Alleged Logos Doctr., JTS 3, ’52, 231–38.—NWeinstein, Z. Genesis d. Agada 1901, 29–90; Billerb. II 302–33.—Rtzst., Zwei religionsgeschichtl. Fragen 1901, 47–132, Mysterienrel.3 1927, 428 index; WBousset, Kyrios Christos2 1921, 304ff; 316f; JKroll, D. Lehren d. Hermes Trismegistos1914, 418 index.—RBultmann, D. religionsgesch. Hintergrund des Prol. z. Joh.: HGunkel Festschr., 1923, II 1–26, Comm. ’41, 5ff; AAlexander, The Johannine Doctrine of the Logos: ET 36, 1925, 394–99; 467–72; (Rtzst. and) HSchaeder, Studien z. antiken Synkretismus 1926, 306–37; 350; GAvdBerghvanEysinga, In den beginne was de Logos: NThT 23, ’34, 105–23; JDillersberger, Das Wort von Logos ’35; RBury, The 4th Gosp. and the Logos-Doctrine ’40; EMay, CBQ 8, ’46, 438–47; GKnight, From Moses to Paul ’49, 120–29. TW IV 76–89; 126–40 (on this s. SLyonnet, Biblica 26, ’45, 126–31); CStange, ZST 21, ’50, 120–41; MBoismard, Le Prologue de St. Jean ’53; HLangkammer, BZ 9, ’65, 91–94; HRinggren, Word and Wisdom [hypostatization in Near East] ’47; WEltester, Haenchen Festschr., ’64, 109–34; HWeiss, Untersuchungen zur Kosmologie etc., TU 97, ’66, 216–82; MRissi, Die Logoslieder im Prolog des vierten Evangeliums, TZ 31, ’75, 321–36; HLausberg, NAWG, Ph. ’87, 1 pp. 1–7.—B. 1262. DELG s.v. λέγω B 1. M-M. EDNT. TW.
См. также в других словарях:
Οὐκ ἔστιν ὅστις πάντ’ ἀνὴρ εὐδαιμονεῖ. — οὐκ ἔστιν ὅστις πάντ’ ἀνὴρ εὐδαιμονεῖ. См. Счастью не вовсе верь! … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Οὐκ ἔστιν εὗ ἄρξαι μὴ ἀρχθέντα. — См. Кто не умеет повиноваться, тот не умеет повелевать … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Οὐκ ἐστὶν βίον εὑρεῖν ἄλυπον ἐν οὐδενί. — См. Лиха беда на кого не живет … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Codex Bezae — New Testament manuscripts papyri • uncials • minuscules • lectionaries Uncial 05 A sample of the Greek text from the Codex Bezae … Wikipedia
Geflügelte Worte (Antike) — Alpha und Omega, Anfang und Ende, kombiniert zu einem Buchstaben Diese Liste ist eine Sammlung alt und neugriechischer Phrasen, Sprichwörter und Redewendungen. Sie beschreibt ihren Gebrauch und gibt, wo möglich, die Quellen an. Graeca non… … Deutsch Wikipedia
Fass ohne Boden — Pi Inhaltsverzeichnis 1 πάθει μάθος 2 Παθήματα μαθήματα … Deutsch Wikipedia
нѣсмь — НѢСМЬ, НѢСИ, НѢ(СТЬ) и т. д. (нѣсмь2000) гл. 1. Формы наст. врем. гл. быти с отрицанием. Не быть, не находиться: мы... ѹже нѣсмы подъ закономъ. но подъ блг(д)тию. КР 1284, 212в; что ищете живаго съ мр҃твми: нѣ(с) сдѣ КТур XII сп. XIV, 13; || не… … Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)
нѣси — НѢСМЬ, НѢСИ, НѢ(СТЬ) и т. д. (нѣси2000) гл. 1. Формы наст. врем. гл. быти с отрицанием. Не быть, не находиться: мы... ѹже нѣсмы подъ закономъ. но подъ блг(д)тию. КР 1284, 212в; что ищете живаго съ мр҃твми: нѣ(с) сдѣ КТур XII сп. XIV, 13; || не… … Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)
нѣ(сть) — НѢСМЬ, НѢСИ, НѢ(СТЬ) и т. д. (нѣ(сть)2000) гл. 1. Формы наст. врем. гл. быти с отрицанием. Не быть, не находиться: мы... ѹже нѣсмы подъ закономъ. но подъ блг(д)тию. КР 1284, 212в; что ищете живаго съ мр҃твми: нѣ(с) сдѣ КТур XII сп. XIV, 13; || не … Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)
είμαι — (AM εἰμί Α και αιολ. τ. ἐμμί Μ και εἶμαι) 1. υπάρχω, ζω («...ήταν ένας γέρος και μια γριά», «οὐκ ἐσθ οὗτος ἀνήρ οὐδ ἔσσεται» δεν υπάρχει ούτε πρόκειται να υπάρξει) 2. (για πράγματα) υπάρχω, βρίσκομαι) («δεν είναι στάρι φέτος», «ὁ παράδεισος αὐτὸς … Dictionary of Greek
быти — (>50000), ѤСМЬ, ѤСТЬ (в соч. с отрицанием не НѢСМЬ, НѢСТЬ); 3 л. мн. ч. СОУТЬ; 3 л. ед. ч. имперфекта БѦШЕ; 3 л. ед. ч. аориста БЫ и БѢ гл. I. Как самостоятельный гл. 1.Существовать; иметься: дъва разбо˫а ѥсте. ѥдинъ иже съвлачить съ оубогааго … Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)
